امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 264527
۵۳۱۱
۱
۰
نسخه چاپی

مسئولیت کیفری حوادث ناشی از کار | مسئولیت کارفرما پیش از حوادث ناشی از کار | تقصیر کارفرما در حوادث ناشی کار

مسئولیت کیفری حوادث ناشی از کار | مسئولیت کارفرما پیش  از حوادث ناشی از کار | تقصیر کارفرما در حوادث ناشی کار

حوادث ناشی از کار که سالانه موجب مرگ یا آسیب دیدگی شدید بسیاری از کارگران می شود در قوانین ایران مورد توجه زیادی قرار گرفته است که مهمترین این قوانین قانون کار می باشد.

تعریف حادثه و حادثه­‌ی ناشی از کار

بند 8 ماده 2 قانون تامین اجتماعی حادثه را این­گونه تعریف کرده است: حادثه اتفاق پیش بینی نشده ای است که تحت تاثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر عمل یا اتفاق ناگهانی رخ می­‌دهد و موجب صدماتی بر جسم یا روان بیمه شده می­‌گردد. در ماده 60 نیز حادثه­ی ناشی از کار، حادثه ای دانسته شده است که درحین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می­افتد. مقصود ازحین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه یا موسسات وابسته یا ساختمان‌­ها و محوطه آن مشغول کار باشد و یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده­دار انجام ماموریتی باشد. اوقات مراجعه به درمانگاه و یا بیمارستان و یا برای معالجات درمانی و توان بخشی و اوقات رفت و برگشت بیمه شده از منزل به کارگاه جز اوقات انجام وظیفه محسوب می­گردد مشروط بر اینکه حادثه در زمان عادی رفت و برگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد حوادثی که برای بیمه شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه شدگان و مساعدت به آنان اتفاق می­افتد،حادثه ناشی از کار محسوب می­‌شود.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اما حادثه ناشی از کار را این­طور تعریف کرده است؛ حادثه ناشی از کار عبارت است از اتفاق یا پیامدی که در جریان انجام کار پدید آمده و با صدمات شغلی مرگبار یا غیر مرگبار همراه می‌­باشد.

مسئولیت کیفری حوادث ناشی از کار

معمولاً در این مورد بازرسان اداره کار و کارشناسان رسمی دادگستری به بررسی محل حادثه پرداخته و در مورد آن اعلام نظر می‌کنند.

اما به طور کلی اگر این حادثه بر اثر عدم رعایت مقررات ایمنی و مقررات اولیه توسط کارفرما باشد، مشخصا کارفرما یا مسئول مستقیم آن بخش از نظر کیفری و حقوقی مسئولیت حادثه ناشی از کار را بر عهده می‌گیرد.

اما اگر ما به عنوان آسیب دیده و مسئول اصلی اتفاق باشیم و بروز چنین مشکلی به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی و مقررات وضع شده در کارگاه باشد، آیا بازهم این مسئولیت بر عهده کارفرما خواهد بود؟ پاسخ به این سؤال کاملاً مشخص است و قانون در این مورد از کارفرما حمایت می‌کند. البته تعیین این موضوع با توجه به نظر بازرسان اداره کار و کارشناسان رسمی دادگستری است.

مسئولیت کارفرما پیش  از حوادث ناشی از کار

 مطابق ماده 91 قانون کار كارفرمایان‌ و مسوولان‌  كلیه‌ واحدهای‌ موضوع‌ ماده‌ 85 این‌ قانون‌ مكلفند براساس‌ مصوبات‌ شورای‌ عالی‌ حفاظت‌ فنی‌ برای‌ تأمین‌  حفاظت‌ و سلامت‌ و بهداشت‌ كارگران‌ در محیط‌ كار، وسایل‌ و امكانات‌ لازم‌ را تهیه‌ و در اختیار آنان‌ قرار داده‌ و چگونگی‌ كاربرد وسایل‌ فوقالذكر را به‌ آنان‌ بیاموزند و در خصوص‌ رعایت‌ مقررات‌ حفاظتی‌ و بهداشتی‌ نظارت‌ نمایند. افراد مذكور نیز ملزم‌ به‌ استفاده‌ و نگهداری‌ از وسایل‌ حفاظتی‌ و بهداشتی‌ فردی‌ و اجرای‌ دستورالعملهای‌ مربوط‌ كارگاه‌ می‌باشند.

 بنابر این مطابق مفاد ماده 91 قانون کار مشخصا ًسه وظیفه برای کارفرما مقرر گردیده است :

 تهیه : بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت و سلامت وبهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و دراختیار آنان قرار دهد.

آموزش:  چگونگی کاربرد وسایل فوق الذکررا به آنان بیاموزند.

نظارت:  در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند.

 اما آنچه که کارفرمایان خود را از مسئولیت پذیرفتن آن مبری می دانند آموزش و نظارت است و غالبا با تهیه و در اختیار قراردادن وسایل و امکانات لازم، دیگر کارفرما مسئولیتی در قبال کار کارگر نمی پذیرد.

ماده 95 قانون کار درباره مسئولیت کیفری و حقوقی  کارفرمایان و قصور  ایشان آورده است که: مسؤولیت‌ اجرای‌ مقررات‌ و ضوابط‌ فنی‌ و بهداشت‌ كار برعهده‌ كارفرما یا مسؤولین‌ واحدهای‌ موضوع‌ ذكر شده‌ در ماده‌ 85 این‌ قانون‌ خواهد بود. هرگاه‌ بر اثر عدم‌ رعایت‌ مقررات‌ مذكور از سوی‌ كارفرما یا مسؤولین‌ واحد، حادثه‌ای‌ رخ‌ دهد، شخص‌ كارفرما یا مسؤول‌ مذكور از نظر كیفری‌  و حقوقی‌ و نیز مجازات های‌ مندرج‌ در این‌ قانون‌ مسؤول‌ است‌.

  اما مطابق تبصره‌ 2  چنانچه‌ كارفرما یا مدیران‌ واحدهای‌ موضوع‌ ماده‌ 85 این‌ قانون‌ برای‌ حفاظت‌ فنی‌ و بهداشت‌ كار، وسایل‌ و امكانات‌ لازم‌ را در اختیار كارگر قرار داده‌ باشند و كارگر با وجود آموزشهای‌ لازم‌ و تذكرات‌ قبلی‌ بدون‌ توجه‌ به‌ دستورالعمل‌ و مقررات‌ موجود از آنها استفاده‌ ننماید كارفرما مسئولیتی‌ نخواهد داشت‌.

 قانونگذار در ماده 87 قانون کار نیز  اشاره کرده است  که  اشخاصی که قصد احداث يا توسعه کارگاه خود را دارند، ابتدا بايد برنامه کار، نقشه هاي ساختماني و طرح هاي مورد نظر را به لحاظ پيش بيني در امر حفاظت فني و بهداشت کار، براي اظهار نظر و تاييد به وزارت کار و امور اجتماعي ارسال کنند و اين وزارت خانه نيز موظف است، نظر خود را طي يک ماه اعلام کند. بهره برداري از اين کارگاه ها به رعايت مقررات حفاظتي و بهداشتي منوط خواهد بود.

وظایف کارفرما پس از حوادث ناشی از کار

پس از وقوع حادثه نیز کارفرما وظایفی دارد:

الف) اقدامات اولیه­‌ی لازم را برای جلوگیری از تشدید وضع حادثه به عمل آورد.

ب) به استناد تبصره ماده 95 قانون کار کارفرما یا مسئولان واحدهای موضوع ماده ۸۵ قانون کار موظفند کلیه حوادث ناشی از کار را در دفتر ویژه‌ای که فرم آن از طریق وزارت کار و امور اجتماعی اعلام می‌گردد ثبت و مراتب را سریعاً به صورت کتبی به اطلاع اداره کار و امور اجتماعی محل برسانند

ج) به استناد ماده 9 آئین نامه حفاظتی کارگاه‌های ساختمانی و ماده 65 قانون تامین اجتماعی، کارفرما باید وقوع هر گونه حادثه ناشی از کار را ظرف مدت سه روز اداری به شعبه صندوق تامین اجتماعی محل اطلاع دهد و نسبت به تکمیل و ارائه فرم ویژه حادثه اقدام نماید.

تقصیر کارفرما در حوادث ناشی کار

1.تقصیر در استخدام و به کارگیری( نیروی متخصص را استخدام نکرده است)

2.تقصیر در تامین تجهیزات لازم: برای مثال وسایل کار فرسوده و ناایمن را استفاده کرده است.

3.تقصیر در نظارت: کارفرما باید بر کار کارگران نظارت داشته باشد.

اگر ثابت شود کارفرما تمام اقدامات لازم را انجام داده است و کارگر مقصر است تنها به همان میزان که بیمه است خسارت جبران می­‌شود، اما اگر تقصیر کارفرما نیز ثابت شود علاوه بر مبلغ بیمه، دیه و همین طور مجازات­‌های پیش بینی شده نیز در انتظار کارفرما خواهد بود. هرگونه اختلاف نیز به هیئت حل اختلاف کار ارجاع داده می‌­شود و آن جا تصمیم گیری می کنند.

درباره ­ی کارگران زیر 15 سال چون به کارگیری افراد زیر 15 سال به طور کلی ممنوع است، کارفرما در هرحال مسئول است و مجازات می‌­شود.

مطابق تبصره 3 ماده­‌ی 295  قانون مجازات اسلامی اگر در این موارد قتل و ضرب و جرحی وارد آید که اگر مقررات مربوطه رعایت می­‌شد این اتفاق نمی‌افتاد، قتل، ضرب و جرح در حکم شبه عمد خواهد بود و باید دیه پرداخت شود و البته هر مورد نیز به تشخیص قاضی ممکن است حبس نیز داشته باشد.

مطابق ماده 66 قانون بیمه ­ی اجتماعی نیز اگر ثابت شود وقوع حادثه مستقیما ناشی از عدم رعایت مقررات حفاظت فنی و بروز بیماری ناشی از عدم رعایت مقررات بهداشتی و احتیاط لازم از طرف کارفرما یا نمایندگان او بوده است سازمان تامین خدمات درمانی و سازمان تامین اجتماعی هزینه­‌های مربوط به معالجه و غرامات و مستمری­ ها و غیره را پرداخته و از کارفرما مطالبه و وصول خواهد نمود.

  • منبع
  • مهداد
  • تابناک
  • دادپرداز

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید