مشکلات واژن در زنان | عفونت قارچی واژن | تریکومونیازیس | واژن باکتریایی | بوی بد واژن

واژن زنان یکی از آسیب پذیرترین بخش های بدن آنها می باشد که می باید زنان در مورد مشکلاتی که ممکن است این عضو را درگیر کند اطلاعات گستره ای داشته باشند.

مشکلات واژن در زنان

عفونت قارچی واژن

بالا رفتن تعداد قارچ­ های موجود در واژن، اصلی­ ترین عامل عفونت واژن است. عامل ایجاد عفونت قارچی واژن یا همان برفک واژن، قارچی به نام کاندیدا است که در حالت طبیعی تعداد محدودی از آن در واژن وجود دارد و مشکلی ایجاد نمی کند. در شرایط مناسب – مثلاً هنگام استفاده از آنتی بیوتیک­ ها، بارداری، پیشگیری از بارداری، ابتلا به دیابت، یا ضعیف بودن سیستم ایمنی (حتی هنگامی که تنها دلیل آن استرس است) – کاندیدا تکثیر می­ یابد و منجر به ایجاد عفونت قارچی می­ شود که واژن و ناحیه تناسلی را تحت تأثیر قرار می ­دهد. در این شرایط اگر اقدامات درمانی صورت نگیرد، قارچ ­ها در محیط مرطوب و گرم واژن سریعاً تکثیر می­ شوند و مشکلات واژن را ایجاد می کند.

از هر 4 زن، 3 نفر آنها حداقل یکبار در زندگی مشکلات واژن مانند عفونت قارچی را تجربه خواهند کرد و حدوداً نیمی از زنان در زندگی خود دو گونه عفونت واژن یا بیشتر را تجربه خواهند کرد. این عفونت­ ها تقریباً همواره در سال­های باروری، پس از پایان دوره بلوغ و پیش از یائسگی، اتفاق می­ افتند. علت آن می ­تواند تغییر شدید در میزان هورمون­ ها در این دوره­ ها باشد.

علائم عفونت قارچی واژن

چنانچه به عفونت قارچی مبتلا باشید، به احتمال زیاد برخی یا تمام علائم زیر را در واژن یا لابیای ماژور (لبه ­هایی که دهانه واژن را پوشانده­ اند) مشاهده می کنید. این علائم ممکن است خفیف یا شدید باشند:

- خارش واژن
- ترشح سفید و غلیظ که ممکن است به پنیر شباهت داشته باشد
- رابطه جنسی دردناک و درد واژن
- قرمزی پوست
- سوزش واژن
- جراحت
- التهاب
- حساسیت پوستی

تریکومونیازیس

عامل ایجاد ترکومونیازیس یک انگل است و از طریق رابطه جنسی محافظت نشده منتقل می­شود. این عفونت یکی از رایج­ترین انواع بیماری­های مقاربتی قابل درمان است و حتی زمانی که هیچ نشانه­ ای از خود بروز نمی­دهد هم می­تواند به فرد دیگر منتقل شود. با اینکه این عفونت در زنان شایع­تر است، اما مردان نیز به آن مبتلا خواهند شد. حدفاصل زمانی که به تریکومونیازیس مبتلا می­شوید تا زمانی که علائم بیماری خود را نشان می­دهند، 5 الی 28 روز است.

با اینکه بسیاری از زنان هیچ نشانه ­ای در خود نمی­ بینند، دیگر افراد ممکن است علائم زیر را داشته باشند:

- ترشح سبز-زرد رنگ واژن
- بوی نامطبوع واژن
- درد حین رابطه جنسی
- درد هنگام دفع ادرار
- خارش واژن و حساسیت پوستی
- درد لگن، هرچند بسیار نادر است

اگر احساس می­ کنید به تریکومونیازیس مبتلا شده ­اید، باید از برقراری رابطه جنسی خودداری کرده و سریعاً به پزشک مراجعه کنید. اگر تشخیص پزشک تریکومونیازیس باشد، شریک جنسیتان نیز باید معاینه شده و در صورت نیاز درمان شود. تا زمانی که هردوی شما کاملاً درمان نشده ­اید و نشانه­ های بیماری از بین نرفته ­اند، نباید رابطه جنسی برقرار کنید. درمان تریکومونیازیس از طریق یکی از این دو آنتی بیوتیک انجام می­شود: مترونیدازول یا تینیدازول.

اگر تریکومونیازیس درمان نشود، در صورت مواجه شدن با ویروس ایدز، احتمال مبتلا شدن به آن در شما بیشتر خواهد بود. اگر به ویروس ایدز مبتلا هستید، ترکومونیازیس منجر به انتقال راحت­ تر ویروس ایدز به شریک جنسیتان خواهد شد، به همین دلیل است که به توصیه مرکز پیشگیری و درمان بیماری­ها، در صورت ابتلا به ویروس ایدز، بهتر است سالیانه آزمایش ابتلا به تریکومونیازیس را انجام دهید.

واژن باکتریایی

واژن باکتریایی اصلی ­ترین عامل مشکلات واژن و ترشحات واژینال در زنان است. واژن باکتریایی عفونت به شمار نمی­ آید بلکه زمانی ایجاد می­شود که تعداد متعادل باکتری­های لاکتوباسیل موجود در واژن با رشد باکتری­های دیگر، به هم بریزد.

با اینکه دلیل روشنی برای به وجود آمدن این وضعیت وجود ندارد، اما عوامل مختلفی وجود دارند که خطر بروز آن را افزایش می­دهند. از جمله:

- شریک جنسی جدید
- بارداری
- دوش واژینال
- دستگاه آی یو دی
- عدم استفاده از کاندوم در تمامی مراحل رابطه جنسی

اگرچه بسیاری از زنان نشانه­ ای از این بیماری مشاهده نمی ­کنند، اما علائم آن در دیگر افراد ممکن است به صورت زیر باشد:

- بوی نامطبوع واژن (مشابه بوی ماهی)
- ترشح غیرطبیعی واژن به رنگ سفید یا خاکستری که می­تواند آبکی یا فوم مانند باشد
- خارش و/یا حساسیت واژن
- احساس سوزش هنگام دفع ادرار

واژن باکتریایی با استفاده از آنتی بیوتیک درمان می­ شود و با اینکه علائم آن مشابه عفونت قارچی است، اما با داروهای مخصوص آن درمان نمی­شود. بهتر است تا پایان دوره درمان، رابطه جنسی نداشته باشید.

اگر واژن باکتریایی درمان نشود، خطر ابتلا به ایدز یا بیماری­ های مقاربتی را در شما افزایش می­دهد؛ هم­چنین در دوران بارداری می­تواند منجر به زایمان پیش از موعد یا کم ­وزن بودن نوزاد شود.

برجستگی در واژن

چه کسی از دیدن یک توده یا علامت عجیب در قسمت های خصوصی بدنش نگران نمی شود؟ ممکن است دلایل زیادی داشته باشد، ولی جدی نیست، به گفته دکتر آلیسا دویک (Alyssa Dweck) متخصص زنان و زایمان، علت این مشکل ممکن است هر چیزی باشد از یک موی زیر پوستی تا یک کیست چربی (ضایعه زیر پوست). قرار دادن پا در آب گرم می تواند اولین خط دفاعی شما باشد، ولی در صورت ملتهب بودن این برجستگی می توانید کمی هم کرم هیدروکورتیزون (hydrocortisone) استفاده کنید. اگر ادامه دار یا دردناک شد، برای بررسی نشانه های عفونت با پزشک تان مشورت کنید.

بوی بد واژن

بوی بد دستگاه تناسلی علتش عفونت است: سه عفونت متداول این اندام عبارتند از: برفک (candida)، تریکوموناس واژینالیس (trichomonas vaginalis) و واژینوز باکتریایی (bacterial vaginosis).

 همه این عفونت ها را می توان با داروهای آنتی بیوتیک و ضد قارچ درمان کرد اما اکثر خانم هایی که چنین مشکلاتی داشته اند می دانند که قابل برگشت است.

بااینکه این عفونت ها می تواند از طریق رابطه جنسی منتقل شود، اما همه آنها خودبه خود بروز می کنند؛ یعنی ممکن است فرد رابطه جنسی هم نداشته باشد و دچار آن شود.

اگر مسایل بهداشتی کاملا رعایت شود و امکان نفوذ عفونت از خارج بدن وجود نداشته باشد این عفونتها و عوارض ناشی از آنها ،  خود ، جزیی از عوارض مشکلی بزرگتر هستند . به عبارتی این عفونتها از منشائی داخل بدن در ناحیه تناسلی ایجاد می شود.

خونریزی خارج از زمان پریود

اگر گاهی لکه بینی دارید، ممکن است به علت عدم تعادل هورمونی در اثر مصرف قرص های ضد بارداری باشد، هر چند لکه بینی دائمی می تواند نشانه ای از عفونت، حاملگی و یا پولیپ در قسمت دهانه رحم باشد که حتما باید با پزشک تان در این مورد مشورت کنید. اگر خونریزی بعد از رابطه جنسی و به همراه ترشحات مشاهده می شود، می تواند نشانه ای از بیماری مقاربتی باشد، بنابراین باید به پزشک مراجعه کنید تا برای بیماری سوزاک یا کلامیدیا برایتان آزمایش بنویسد. البته اگر فقط یک بار بعد از داشتن یک رابطه جنسی خشن خونریزی داشتید، مساله مهمی نیست.

خارش واژن

واژن شما از بافت نرمی تشکیل شده تا تمیز و سالم نگه داشته شود. درون واژن مقدار متعادلی از باکتری‌های خوب و بد وجود دارد. این باکتری‌ها، ترشحات روشن و یا سفید تولید می‌کنند که بوی بدی ندارند. اینکه مقدار این ترشحات چقدر باشد بستگی به سطح هورمون شما و چگونگی چرخه قاعدگی‌تان دارد. خارش گاه بگاه واژن طبیعی و شایع است و اغلب خودش حل می‌شود؛ اما خارش مداوم واژن ممکن است نشانه‌ای از مشکل جدی‌تری باشد، مانند:

1- تماس با درماتیت (التهاب پوست)

اگر شما به تازگی صابون خود را تغییر داده‌اید و دچار خارش واژن شده‌اید، احتمالا درماتیت تماسی، شما را آزار می‌دهد. درماتیت تماسی زمانی پیش می‌آید که بدن شما به یک ماده تحریک کننده آلرژی داشته باشد، مانند:

- کرم واژن

- کاندوم لاتکس

- دیافراگم لاتکس

- پودر لباس‎شویی

- لباس‌های تنگ

- کاغذ توالت معطر

- شامپو و شستشوی بدن

- نرم‎کننده های پارچه

- تامپون و نوار بهداشتی

فعالیت‌های طولانی مانند دوچرخه سواری، پوشیدن لباس‌های تنگ و یا لباس زیر، اسب سواری و … نیز ممکن است باعث درماتیت تماسی و خارش واژن شود.

۲- واژینوز باکتریال

واژینوز باکتریال عفونت واژن است. واژینوز باکتریال با دوش واژینال و یا رشد بیش از حد باکتری‎های بد ایجاد می شود. علایم عبارتند از:

- خارش واژن

- ترشحات واژن به رنگ سفید، خاکستری، یا سبز کم‌رنگ

- لک‎بینی، بوی ماهی مانند واژن

- سوزش در هنگام ادرارکردن

۳- بیماری Lichen sclerosus

اگر خارش واژن همراه با لکه‌های سفید برروی ناحیه‌ی فرج همراه باشد، ممکن است شما به یک بیماری نادر به نام Lichen sclerosus مبتلا شده باشید؛ علت این بیماری نامشخص است.

۴- تغییرات هورمونی

با افزایش سن، سطح استروژن کاهش می‌یابد. استروژن پایین ممکن است باعث نازک‎ شدن پوشش واژن شود که موجب سوزش و خارش شود.

۵- شپش ناحیه‌ی تناسلی

این موجودات کوچک خرچنگ مانند، باعث خارش شدید واژن و ناحیه تناسلی می‌گردد. آن‌ها معمولا به موهای ناحیه تناسلی می‌چسبند. همچنین ممکن است به مناطق دیگر بدن که با موهای زبر پوشیده شده‌است وصل شوند. این نوع شپش را می‌توان با لوسیون ضد شپش، از بین برد. در موارد شدید ممکن است که یک دارو موضعی نیاز باشد.

 ترشحات غیر معمول واژن

همان طور که تا الان خودتان متوجه شده اید، وجود ترشحات غیر معمول می تواند به خاطر مسائل مختلف باشد. بیشتر زنان ترشحاتی را به عنوان خط مقدم پریودشان دارند که مربوط به فیزیولوژی بدنشان است و واقعا عادی است و باید باشد، ولی اگر متوجه تغییر در رنگ، قوام و یا بوی آن شدید به پزشک مراجعه کنید.

 درد واژن هنگام ادرار یا رابطه جنسی

درد واژن یا فرج می تواند نشانه ای از عفونت های مقاربتی باشد. اگر این درد به مدت یکی دو روز ادامه داشت، بهتر است با پزشک تان مشورت کنید. اگر درد فقط یکی دو بار بعد از رابطه جنسی اتفاق افتاده باشد، ممکن است به خاطر خشکی واژن ایجاد شده باشد و می توانید از مقداری لوبریکانت (روان ساز) برای حل آن استفاده کنید.

احساس بی حسی و کرختی در واژن

این مساله قطعا نباید اتفاق بیافتد، ولی معمولا در بیمارانی که دوچرخه سواری می کنند یا به طور مکرر در باشگاه با دوچرخه ثابت کار می کنند، رخ می دهد.

 خشکی واژن

به نظر می رسد که خشکی واژن در زنان مسن تر دیده می شود، ولی به این شکلی که شما فکر می کنید، نیست. در واقع، خشکی می تواند پس از بارداری یا مصرف برخی داروها مانند آنتی هیستامین یا داروهای ضد افسردگی هم ایجاد شود.اگر شما احساس خشکی واژن دارید، از لوبریکانت (روان ساز) استفاده کنید و یا اگر کمکی نمی کند، به پزشک تان مراجعه نمایید