امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 264317
۳۳۶۸
۱
۰
نسخه چاپی
music therapy

تعاریف موسیقی درمانی | تاریخچه موسیقی درمانی | روش های موسیقی درمانی | فواید موسیقی درمانی

روش های موسیقی درمانی | فواید موسیقی درمانی

رشته موسیقی درمانی درحقیقت یکی از شاخه های علوم درمانی است  که در آن موسیقی درمانگر از موسیقی و فعالیت های گوناگون همراه با موسیقی بعنوان ابزار درمانی استفاده می کند و از مدت ها پیش مرسوم بوده ولی به شکل علمی در دهه های اخیر مطرح شده است و تحقیقات بسیاری بر روی تاثیرات این شیوه درمانی انجام شده وهنوز هم در حال انجام است.

تعاریف موسیقی درمانی

کاربرد موسیقی و برنامه های موسیقی درجهت توانبخشی بیماران جسمانی و روانی

انجمن موسیقی درمانی امریکا : استفاده وکاربرد موسیقی درجهت برخی اهداف درمانی که می تواند مواردی از جمله ایجاد تقویت وسازماندهی سلامت روحی وجسمی افراد را بدنبال داشته باشد است.

انجمن موسیقی درمانی استرالیا : استفاده بهینه ازموسیقی درجهت برخی اهداف درمانی ورفع نیازهای عاطفی، بدنی واجتماعی کودکان وبزرگسالان اسیب دیده که نیاز به کمک دارند .

انجمن حرفه ای موسیقی درمانگران : ابزاروشبکه های ارتباطی برای ایجاد رابطه متقابل بین بیمار ودرمانگر از راه موسیقی ونشانه های موسیقیایی تعریف میکنند که میتوانند هم دروضعیت بیمار وهم درشیوه درمان تغییراتی ایجاد کنند.

تاریخچه موسیقی درمانی

از ابتدای تاریخ بشر از موسیقی برای شفا استفاده می کردند. در فرهنگ ابتدایی قبایل افریقایی، فردی به نام شامان رهبر موسیقی، طبیب و روحانی قبیله از موسیقی برای خروج امراض از کالبد بیماران استفاده می کرد. چینی های قدیم تمدن هندو نیز موسیقی را شفا بخش می دانستند. یونانیان نیز از برنامه های موزیکال برای تصفیه و پالایش احساسات استفاده می کردند و رومی ها موسیقی را علاج طاعون و درمان بیخوابی می دانستند.

ازقرن ۱۷تا نیمه قرن ۱۸موسیقی باحفظ اهمیت خود به عنوان امداد پزشکی برای خانواده های سلطنتی مورد توجه قرار گرفت. نویسندگانی مانند اسپنسر و شکسپیر نیز کوشیدند تا در این دوران جایگاه علمی و پذیرفته ای از موسیقی در درمان آسیب های روانی و…ایجاد کنند در طول قرن ۱۹ استفاده از موسیقی در برنامه های آموزشی نابینایان و ناشنوایان آمریکا افزایش یافت.

درقرن ۲۰ به علت کاربرد موسیقی در درمان، زمینه ایجاد حرفه (موسیقی درمانی) مهیا شد و استفاده درمانی از موسیقی به خصوص در حرفه روانپزشکی گسترش یافت .

اولین انجمن موسیقی درمانی دردنیا، انجمن ملی موسیقی درمانی  امریکا است که درسال ۱۹۵۰ تاسیس شد. در سال ۱۹۷۱ نیز انجمن موسیقی درمانی امریکا تشکیل شد و به موازات آن سومین مرکز مهم موسیقی درمانی (انجمن موسیقی درمانی کانادا)در سال ۱۹۷۴ شکل گرفت. دو انجمن موسیقی درمانی امریکا درسال ۱۹۹۸ با یکدیگر متحد شدند و سازمان واحدی را تشکیل دادند.

روش های موسیقی درمانی

موسیقی درمانی غیرفعال

در این روش، بیمار در فعالیت موسیقی (مثل ساز زدن و غیره) هیچ مشارکتی ندارد بلکه فقط شنونده است. طبق آزمایشات اخیر روی 240 بیمار اورگانیک (عضوی) در بیمارستان امهرتز Amherts با همکاری دانشگاه بافلوی امریکا، مشاهده شده که بیمارانی که تحت تراپی های موسیقیِ شنیداری بوده اند، ترمیم بافت های عضوی شان سریعتر عمل کرده است. در واقع هورمونها (مثل آدرنالین، پرولاکتین، کتکولامین، و . . .)، آنزیمها، رفلکسهای الکتریکی سیستم عضلانی و خیل عظیمی از تحرکات فیزیولوژیک که وابستگی مستقیم با سیستم عصبی دارند، با موسیقی قابل تحریک پذیری هستند و در نتیجه با پخش موسیقی کنترل شده و تشخیص کارشناسانه، می شود برای تسریع درمان کمک گرفت.

کاهش درد پیش از عمل جراحی، کار با دندان، کنترل فشار خون، دردهای پیش از زایمان، دایالیز، تحریکات تنفسی بیماران آسمی، کاهش عوارض جانبی داروها، کاهش اسپاسمهای عضلانی، تقلیل مدت استفاده از دارو، کاهش طول درمان، گاستریت و زخم معده (کنترل آنزیمهای گوارشی) و تقلیل در اختلالات عادت ماهانه مواردی هستند که جزء موارد درمان غیر فعال موزیک تراپی محسوب می شوند و اخیراً مورد استفاده های بسیاری پیدا کردند. شاید جالب باشه بدانیم که موسیقی حتی در وضعیت عدم هشیاری هم تحریکات خودش رو میتواند انجام دهد بطوری که با پخش موسیقی مناسب و کنترل شده بوسیله هدفون، طول مدت "کُما" در بیماران تحت کُما را به حداقل رساندند.

تسریع دوران نقاهت (دوره ی بعد از بیماری سنگین یا عمل جراحی که بدن بیمار در وضعیت روبه بهبود قرار دارد) و یا همان توان بخشی (در فارسی) یکی دیگه از پروسه هایی هست که موزیک تراپی میتواند به بیمار کمک کند.

موسیقی درمانی فعال

در این نوع تراپی (درمان)، خود بیمار در شکل گیری موسیقی مشارکت دارد. این نوع از تراپی، عمدتاً روی بیمارانی که مشکلات نوروسایکوتیک (عصبی/ روانی) دارند، کاربرد دارد. در این روش ممکن است با تشویق بیمار به ساز زدن کار تراپی انجام شود، ممکن است بیمار با ساختن یک ساز (ولو ابتدایی) تراپی شود، ممکن است موسیقی بسازد، ممکن است صرفاً با استفاده از چند وسیله ی ابتدایی یا حتی لوازم خانگی ریتم کار کند، ممکن است تراپیست از طریق خواندن (ووکال) با بیمار کار کند... همه ی اینها منوط به تشخیص کارشناسانه ی تراپیست است.

مثلاً مشکل اغلب بیمارن اوتیستیک در عدم هماهنگی دو نیمکره مغز است. در این وضعیت، موزیک تراپیست با طرح برنامه ی نوازندگی یک ساز دو دستی (مثل پیانو) و تجویز آموزش متدهای موسیقی پلیفونیک، میتواند در طولانی مدت به هماهنگی دو نیمکره مغز بیمار کمک کند. البته در این وضعیت نیازی نیست که موزیک تراپیست نقش معلم موسیقی رو بازی کند، بلکه از یک معلم موسیقی که تحت نظر موزیک تراپیست بتواند به بیمار آموزش دهد، استفاده میکند.

در روش فعال، منظور از ساز الزاماً سازهای متداول و آشنای ما نیست. بلکه هرآنچه که تحت نوعی صدا بتواند مورد استفاده ی تراپی قرار بگیرد، میتواند بعنوان ساز استفاده شود.

استفاده ی ریتمیک از ساز، رَوشی است که اغلب در ارتباط با افزایش توانایی های حرکتی در نارسایی های عضلانی و حرکات تکانشی یک عضو استفاده می شود. آشنایی قبلی بیمار با موسیقی ضرورتی ندارد. ولی اگر این آشنایی موجب تعلق خاطر بیشتر بیمار با مقوله ی موسیقی و همکاری بیشتر بشود، طبعاً کار موزیک تراپی هم بهتر پیش خواهد رفت.

به رغم تصور اغلب ما، که فکر می کنیم موسیقی های مورد استفاده در تراپی باید آرامش بخش (Low Tempo) باشند، بعضاً موسیقی های (High Tempo) و حتی متال) هم ممکنه مورد استفاده ی درمانی قرار بگیره. مثلاً تراپیست برای کمک به حفظ تعادل رفتاری و هیجانی یک جوان (و یا حتی کودک) که تحت فشارهای عصبی محیط قرار داشته، ممکنه برای ایجاد برون فکنی فشارها از طریق موسیقی ریتمیک و حتی اگرسیو در حد موسیقی متال استفاده کنه (حالا چه فعال و چه غیر فعال). البته این در حالتی هست که بیماری شخص مورد نظر ریشه ی ارگانیک (عضوی( نداشته باشه.

دشواری کار موزیک تراپی، جدای از وسعت علوم مورد نیاز، در تنوع بی حدی هست که در استایل ها و ژانرهای موسیقی میشه سراغ داشت. یک موزیک تراپیست، ضمن تسلط به تمامی علوم پایه مربوط به این تخصص، از فرهنگ و سلیقه ی بیمار خودش در ارتباط با نوع موسیقی باید مطلع باشه! بطوریکه شاید یک تراپیست کارکشته ی ژاپنی نتونه در درمان یک بیمار آفریقایی موفق بشه (به لحاظ تفاوتهای فرهنگی در نوع موسیقی مورد استفاده ی بیمار).

تعاریف موسیقی درمانی | تاریخچه موسیقی درمانی

فواید موسیقی درمانی

در زیر نگاهی به برخی یافته های کلیدی از مطالعات بالینی در مورد چگونگی تاثیر و فواید موزیک درمانی بر روی سلامت بیماران و ارزیابی آن می اندازیم:

کاهش افسردگی با موزیک درمانی

برطبق تحقیقی که در سال ۲۰۰۸ چاپ شده است، ممکن است موزیک درمانی برای برخی از بیمارانی که با افسردگی دست و پنجه نرم میکنند، مفید باشد. محققان تعداد ۵ مطالعه قدیمی تر را مورد بررسی قرار دادند و یافته های آنها به شرح زیر بود:

در ۴ تحقیق از این تعداد، شرکت کنندگانی که موزیک درمانی دریافت کرده بودند، کاهش نشانه های افسردگی در آنها، بسیار بیشتر از گروهی بود که موزیک درمانی را دریافت نکرده بودند. برطبق تحقیقات محققان، به نظر می رسد بیماران بیشترین فایده را زمانی دریافت میکردند که درمانگران از روشهایی بر اساس نظریه موزیک درمانی نیز برای بیماران استفاده میکردند، بطور مثال نقاشی کردن به همراه شنیدن موزیک و یا خواندن آواز فی البداهه.

کاهش استرس با موزیک درمانی

بر طبق مطالعاتی که در سال ۲۰۰۸ انجام و روی ۲۳۶ زن باردار که برای کاهش استرس تحت درمان بودند، نشان داده شد که موزیک درمانی ممکن است به کاهش استرس در دوران بارداری کمک کند. در مقایسه با گروه کنترل، ۱۱۶ مورد از این تعداد شرکت کنندگان که موزیک درمانی دریافت کرده بودند، به طور قابل ملاحظه ای کاهش در استرس، اضطراب و افسردگی آنها وجود داشت. موزیک درمانی شامل گوش کردن به موزیک های آرامش بخش، دوبار در روز و هربار به مدتنیم ساعت برای دوهفته می باشد.

در گزارشی که در سال ۲۰۰۹ چاپ شد، محققان دریافتند که گوش کردن به موزیک، ممکن است به بیمارانی که دارای چندین نوع از استرس و اضطراب ناشی از اختلال عروق کرونر قلب هستند، کمک کند. گزارش شامل دو تحقیق روی درمان بیماران به وسیله موزیک درمانی بود، نتایج نشان دهنده آن بود که گوش کردن به موزیک، اثرات سودمندی روی فشارخون، ضربان قلب و ریتم تنفسی و درد در افراد مبتلا به اختلال عروق کرونر قلبی داشت.

درمان اوتیسم با موزیک درمانی

بر طبق یک بازنگری در مورد مطالب چاپ شده در سال ۲۰۰۶، موزیک درمانی ممکن است به بالا بردن مهارتهای ارتباطی در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم کمک کند. اگرچه این محققان بازنگری کننده، به این نکته نیز اشاره کرده بودند که برای بررسی چگونگی اثرات موزیک درمانی، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

درمان سرطان با موزیک درمانی

مطالعات، نشان دهنده آن است که موزیک درمانی ممکن است برای شماری از بیماران مبتلا به سرطان مفید باشد. برای نمونه، موزیک درمانی باعث کاهش اضطراب بیمارانی میشود که مورد پرتو درمانی قرار گرفته اند. همچنین این روش به کاهش حالت تهوع و استفراغ ناشی از دوز بالای شیمی درمانی، به بیماران مبتلا به سرطان کمک میکند.

  • منبع
  • پرشین موزیک
  • سیمرغ
  • روان راهنما

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید