هانری کربن زمانی تحت تاثیر فلسفه ی هایدگری و بسا منتقل کننده ی آن به ایران بود.
هانری کربن و اندیشه ایرانی
هانری کربن با پژوهش در افکار شیعی و ایجاد ارتباط میان لایه ی فلسفی آن با اندیشه های ایران باستان، می کوشید تا رگه ای از اندیشه عرفانی – فلسفی در ایران ترسیم کند که به نظر وی باطن تشیع به ویژه از نظر اسماعیلی و شیخی آن بود.
انتشار آثار کربن در ایران تاثیر بسزایی روی حسین نصر، فردید، شایگان و افراد دیگری داشت که وابسته به این نحله فکری بودند. نصر خود می گوید که پیش از آمدن به ایران با آثار کربن آشنا بود و زمانی که در سال 1337 به ایران آمد، با او دیدار کرد. کتاب روابط حکمت اشراق و فلسفه ی ایران باستان (محرک های زرتشتی در فلسفه ی اشراق) از جمله ی این آثار بود که در سال 1345 به عنوان نشریه ی انجمن ایران شناسی در ایران چاپ شد. این کتاب به عنوان گزارش احمد فردید و عبدالحمید گلشن چاپ شده و نشان از آن دارد که فردید هم تا حدودی در امتداد همین جریان است.
یکی از اقدامات کربن بنیانگذاری انستیتوی ایران شناسی فرانسه بود که در سال 1347 در تهران تاسیس شد و شماری از کارهای کربن را در زمینه اسلام ایرانی انتشار داد. شایگان نوشته است که با تلاش وی و چند نفر دیگر، 22 اثر در طول 25 سال چاپ شد که خود حرکتی مهم در تاریخ فلسفه در ایران معاصر بود. شایگان وی را پل ارتباطی تفکر سهروردی با هایدگر می داند. کربن با علامه طباطبایی نیز حشر و نشر پیدا کرد و از میان متفکران ایرانی سالها با استاد جلال الدین آشتیانی نیز همکاری کرد.
کربن از زمانی که به تهران آمد، توانست جمعی از دانشگاهیان علاقمند به فلسفه را به سوی خویش جذب کند که یکی از آنان داریوش شایگان بود. اما بیش از همه او روی سید حسین نصر تاثیر گذاشت. برخی از این افراد، پیش از آن تحت تاثیر رنه گنون بودند که او هم در همین وادی می اندیشید و بعدها به اسلام هم گروید. از گنون دو اثر به فارسی درآمده که یکی با عنوان بحران دنیای متجدد است که در سال 1349 (با مقدمه حسین نصر) توسط موسسه تحقیقات اجتماعی وابسته به دانشگاه تهران ( زیرنظر احسان نراقی) چاپ شد و دیگری سیطره ی کمیت و علایم آخرالزمان که بعد از انقلاب ترجمه و منتشر شد.
منبع:جریان ها و سازمان های مذهبی – سیاسی ایران 1320 تا 1357- رسول جعفریان
دیدگاه