امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 272527
۷۸۵۴
۵
۰
نسخه چاپی
تصویر سازی ذهنی

تصویرسازی ذهنی و تصویر سازی ذهنی هدایت شده چیست؟

تصویرسازی ذهنی یک مهارت روانی است که با استفاده آگاهانه از قوه تخیل تصاویر ذهنی آشکاری در مغز ایجاد و بازسازی می کند. افراد می توانند تصویرهای ذهنی را در مورد موضوعات سادهای همچون شکل ها خلق کنند یا تصاویر ذهنی را برای یادآوری رویدادهای پیچیده مربوط به زندگی خود ایجاد کنند

تصویرسازی ذهنی و نصویر سازی ذهنی هدایت شده چیست؟

تصویر سازی ذهنی به زبان ساده بدین معناست که افراد از تخیل خود برای خلق چیزهایی که مد نظرشان است از جمله: اشیاء، صداها، بوها، مناظر، و یا حس های دیگر استفاده کنند و آن ها را در ذهن خود بسازند.

تعریف تصویر سازی ذهنی

تصویرسازی ذهنی یک مهارت روانی است که با استفاده آگاهانه از قوه تخیل تصاویر ذهنی آشکاری در مغز ایجاد و بازسازی می کند. افراد می توانند تصویرهای ذهنی را در مورد موضوعات سادهای همچون شکل ها خلق کنند یا تصاویر ذهنی را برای یادآوری رویدادهای پیچیده مربوط به زندگی خود ایجاد کنند.

تصویرسازی ذهنی ممکن است در هریک از ابعاد حسی ایجاد شود که نتیجه آن تجربه تصاویر شنیداری، بویایی، المسهای و دیداری است. همنچنین میتوان در مورد موضوعات خیالی یا رویدادهایی که اتفاق نیفتادهاند تصاویر ذهنی خلق کرد.

افراد به دلیل تفاوتهای فردی و عوامل فرهنگی از لحاظ تواناییهای تشکیل تصاویر زنده و چگونگی درک و فهم تجارب و خاطرات متفاوت هستند برخی میتوانند تصاویر کامال مشخصی را تجسم کنند که شبیه به رویدادهای واقعی هستند درحالی که دیگران فاقد چنین توانایی هستند.

برخی افراد نمی توانند به طور خودانگیحته به خاطرات گذشته خود برگردند یا خود را در آینده مجسم کنند درحالی که بعضی دیگر می توانند. بعضی افراد تجارب خود را با کاربرد زبان عینی به شکل کلامی منتقل می سازند و برخی دیگر در توصیف های کلامی معمولاً بر تصورات، عواطف و هیجان ها و حافظه خود تاکید دارند. همچنین افرادی هستند که فقط از طریق حافظه به تصورات می پردازند درحالیکه دیگران به تصوراتی توجه دارند که در میدان دید خود تجربه می کنند و تصورات برای آنها جنبه نمادین و استعارهای دارد.

تصویرسازی ذهنی و نصویر سازی ذهنی هدایت شده چیست؟

تعریف تصورات ذهنی هدایت شده

تصورات ذهنی هدایت شده یک روش ذهنی است که بر پایه استفاده آگاهانه از قوه تخیل برای ایجاد تغییرات سریع در جسم و روح استوار است. از طریق این تکنیک می توان با ذهن ناخودآگاه بطور موثر ارتباط برقرار کرد و به این ترتیب از بدن خواست تا به یک روش سالم و مساعد عمل کند. برای اجرای این تکنیک شیوه های گوناگونی وجود دارد. به عنوان مثال در روش سیمونتن از تلقینات آگاهانه مثبت و مستقیم صورت جملات استفاده می شود:

چشمانتان را ببندید، نفس عمیق بکشید، عضلاتتان را شل کنید، کاملاً آرام باشید، تصور کنید که سیستم ایمنی بدن شما سربازان جنگنده و عوامل بیماری زا دشمن هستند. جنگ سختی بین آنها در می گیرد و در نهایت سربازان بدن شما پیروز می شوند، بیماری محو می شود و سلامتی بر می گردد.

پژوهشگران و درمانگران، بر اهمیت تصویرسازی ذهنی در افزایش سطح آرامش، کاهش استرس، بهبود وضعیت خلقی، کنترل فشار خون بالا، کاهش درد، تقویت سیستم ایمنی و کاهش میزان کلسترول و قند خون، تاکید کرده اند. کاربرد تصویرسازی ذهنی در درمان به برقراری پیوندهای مستقیم با سیستم های بدنی کمک می کند. افراد با روش های تصویرسازی ذهنی کنترل کارکردهایی را یاد می گیرند که به طور طبیعی با سیستم عصبی خود مختار کنترل میشود مثل ضربان قلب، فشارخون، میزان تنفس و درجه حرارت بدن.

پژوهشهایی که بخش اعظم آن در دانشگاه هاروارد بوسیله کوسیلن و همکارانش صورت گرفته نشان می دهد که وقتی اشخاص چیزی را تصور می کنند بخشهایی از ذهنشان فعال می شود. برای مثال اگر دیدن چیزی را تصور کنند کورتکس اکسی پیتال که اطلاعات دریافتی از طریق چشمها را پردازش می کند فعال می شود و وقتی شنیدن چیزی را تصور می کنند کورتکس تمپورال که پردازش کننده صداست فعال می شود.

بطور دقیق تر می توان گفت که ذهن ما دو بخش دارد. یکی هشیار و دیگری نیمه هشیار.

ساختار نیمه هشیار ذهن به نوعی است که انگیزه های فکری تکرار شونده را به واقعیت فیزیکی تبدیل می کند. می توان آنرا مانند خاک حاصلخیزی دانست که محصولی متناسب با بذر پاشیده شده یعنی همان افکار و باورها را به عمل می آورد. این مسأله باعث می شود تا هر آنچه را تصور می کنیم، میل داریم، می خواهیم یا از آن می ترسیم بر ما تاثیر بگذارد و تصویری که می سازیم جنبه واقعیت بگیرد.

بر همین اساس تردیدی نیست که ذهن با بدن تعامل دارد. به همین خاطر وقتی مضطرب می شویم ضربان قلبمان تندتر می زند و دهانمان خشک می شود یا وقتی عصبانی هستیم ماهیچه های آرواره ما منقبض می گردد یا نوک گوشهایمان داغ می شود اما اکثراً به این مسأله توجه نمی کنیم چون برایمان عادی شده است. در حالی که ما نباید اهمیت نگرش های ذهنی و مهارتهای مقابله ای را دست کم بگیریم و از تاثیرات سالم و ناسالم ذهن روی بدنمان غافل باشیم. بلکه باید بدانیم هرکس قادر است بدون شناخت آناتومی پیکر انسان، فقط توسط اندیشه اش بر هر یک از اعضای بدنش تاثیر گذارد. برای این منظور کافی است از محل و موضع عضو مربوطه در بدن آگاه باشد و اندیشه اش را در آن عضو منعکس سازد.

تصویرسازی ذهنی و نصویر سازی ذهنی هدایت شده چیست؟

کاربردهای روش تصورات ذهنی هدایت شده

روش تصورات ذهنی هدایت شده در اشکال مختلف، کاربردهای متعددی دارد از جمله:

- کاهش انواع آلرژی(مثل حساسیت به غذاها، گرده گلها، حیوانات خانگی و...)، نشانه های سینوزیت مزمن(التهاب بلند مدت فضاهای هوای مرطوب واقع در استخوانهای بالای صورت)، پیشرفت بیماری کرونر قلب (انباشته شدن رسوبات در سرخرگها)، علائم سندروم مجرای مچ دست( ملتهب شدن تاندونها، فشار بر عصب میانی و اختلال در عملکرد)، میزان ترشح محتویات معده به مری (ترش کردن)، نشانه های سندروم روده تحریک پذیر (اختلال عملکردی روده همراه درد شکم و مشکلات اجابت مزاج)، شدت و کثرت گُر گرفتگی در زنان یائسه، لکنت زبان، مشکلات بیماران دیابتی در تطابق با این مسأله، علائم سندروم خستگی مزمن، احتمال خونریزی پس از جراحی، فشار خون، نشانه های آسم، انواع درد(سردرد، کمر درد و...)، سرماخوردگی و آنفلونزا، شدت و کثرت تبخال، اختلال غذایی، مشکلات جنسی، اعتیاد، بی خوابی مزمن، اختلالات رفتاری، انواع اختلالات اضطرابی ناشی از اقدامات پزشکی چون: بیوپسی(نمونه برداری)، آنژیوگرافی (تصویربرداری از سرخرگها)، آندوسکوپی (بررسی بصری معده، مری و اثنی عشر با استفاده از یک لوله انعطاف پذیر نازک و نورانی)، مراجعه به دندانپزشکی و...).

- افزایش حس کنترل و اعتماد درونی زنان در فرایند زایمان.

- یادگیری رفتارهای جدید و مطلوب مثل (اظهارنظر و ابراز وجود).

و بالاخره کمک به بیماران سرطانی بر اساس بسیاری از موارد که در تقسیم بندیهای قبلی مطرح شد یعنی؛ کاستن درد، افزایش وزن، تقویت سیستم ایمنی، بالا بردن کیفیت زندگی، افزایش تحمل در برابر شیمی درمانی و رادیو تراپی و کاهش اضطراب و افسردگی.

منابع:

مروری بر تصویرسازی ذهنی - مستانه مراد حاصلی - رویش روانشناسی - شماره 38 - 1398

نقد و بررسی روش تصورات ذهنی هدایت شده سیمونتن  - کاترین فکری - عبدالله شفیع آبادی - روانشناسی و علوم تربیتی

  • منبع
  • حقوق نیوز

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید