مزاحمت ملکی و نحوه مجازات آن
امروزه با گسترش شهرها، بیشتر افراد در آپارتمان های کوچک و بزرگ زندگی می کنند. زندگی در آپارتمان ها نیز قاعده و قانون خاصی دارد و باید به حقوق دیگران احترام گذاشته شود. افراد ساکن در آپارتمان ها، هر یک دارای حقوقی از جمله انباری، جای پارک و … هستند که در صورت بی توجهی به آنها، می توان موضوع را در قالب مزاحمت ملکی پیگیری نمود.
می دانید اثبات مزاحمت ملکی به چه روشی می تواند انجام شود؟
بیایید موضوع را با یک مثال ساده تشریح کنیم. جای پارک در آپارتمان ها می تواند مثالی برای طرح دعاوی مزاحمت ملکی باشد. ممکن است هر کدام از همسایگان خودروی خود را در جای پارک شما پارک کند و یا خودروی خود را طوری پارک کرده باشند که شما نتوانید در محل پارک خودتان، پارک کنید. در این حالت همسایه شما مرتکب مزاحمت ملکی شده و شما می توانید طرح دعوای ممانعت از حق مطرح کنید.
در دعاوی الزام به رفع مزاحمت ملکی، تصرف در اموال غیرمنقول رخ می دهد که در محاکم قضایی موضوع بسیاری از پرونده ها را تشکیل می دهد. مزاحمت ملکی به لحاظ قانونی جرم است که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه محل وقوع می باشد.
مزاحمت ملکی، شاهد تصرف و یا قصد تصرف توسط دیگری نیستیم. در واقع شخص مزاحم ادعای تصرف ملک یا پارکینگ مربوطه را ندارد. حتی نمی خواهد مالک ملک را از حق استفاده از ملک خود محروم نماید. بلکه صرفاً با ایجاد مزاحمت از حق، دردسرهای خاصی را برای مالک مال غیرمنقول ایجاد می کند.
جنبه حقوقی و کیفری مزاحمت ملکی
در صورتی که به حد قانونی اموال و یا املاک دیگران تعرض گردد، در واقع مزاحمت ملکی صورت گرفته است. البته می توان گفت ایجاد مشکل و یا ممانعت در دسترسی افراد به اموال خود، عین مزاحمت ملکی است. مزاحمت ملکی را می توان از دو جنبه مورد بررسی و پیگیری قرار داد:
• مزاحمت ملکی حقوقی: در صورتی که مزاحمت ملکی ناخواسته شکل بگیرد و سوء نیت و قصد قبلی در کار نباشد، مزاحمت ملکی حقوقی نامیده می شود.
• مزاحمت ملکی کیفری: گاهی اوقات مزاحمت با سوء نیت و برنامه و نیت قبلی انجام می گیرد که به آن مزاحمت ملکی کیفری گفته می شود.
اثبات دعوای مزاحمت
برای اثبات مزاحمت ملکی در چنین دعاوی، لازم است خواهان موارد ذکر شده در زیر را به اثبات برساند:
• اثبات سابقه تصرف ملک توسط خواهان: خواهان باید در دادگاه ثابت کند که قبل از ایجاد مزاحمت توسط خوانده، ملک در مالکیت و تصرف وی بوده است.
• اثبات مزاحمت خوانده: خواهان باید مزاحمت خوانده را به صورت غیرقانونی و بدون رضایت خواهان به اثبات برساند.
• تصرف بدون رضایت خواهان: خواهان باید مزاحمت و تصرف خوانده را که بدون رضایتش صورت گرفته به اثبات برساند.
اقدام قانونی علیه مزاحم ملکی
مراجعه به دفاتر خدمات قضایی می تواند اولین گام برای اقدام قانونی علیه مزاحم ملکی باشد. چرا که محل رسیدگی به دعوی، پس از این مرحله تعیین خواهد شد. در ادامه رسیدگی برای دعاوی که جنبه حقوقی دارند، دادگاه عمومی می تواند رسیدگی کند. اما برای دعاوی مزاحمتی که جنبه کیفری دارند، دادگاه کیفری مرجع رسیدگی به پرونده خواهد بود.
دعوای ممانعت از حق
در حوزه مزاحمت ملکی از دیگر موارد مهم قابل طرح در محاکم قضایی، دعوای ممانعت از حق است. در صورتی که فردی اجازه استفاده از مال غیرمنقول را از صاحب مال بگیرد، ممانعت از حق صورت گرفته است. در این حالت مالک می تواند طرح دعوا کند. درست است که در این حالت به ملک فرد هیچ گونه تعرضی صورت نگرفته، ولی در عین حال مالک از دسترسی و استفاده از ملک خود منع شده است.
آپارتمان هایی که مشترکات بیشتری دارند، موضوع بیشتر چنین دعاوی هستند. پارکینگ هایی که از مرزبندی مشخص و درستی برخوردار نیستند، مثال بارز دعاوی ممانعت از حق به شمار می روند. چنین مسائلی می توانند به صورت عمدی و یا غیرعمد مالک را از حق خود محروم کنند. اثبات مزاحمت ملکی می تواند در دادگاه های کیفری و حقوقی انجام بگیرد.
منظور از جرم ممانعت از حق در ملک مشاع چیست؟
جرم ممانعت از حق در ملک مشاع زمانی رخ می دهد که شخصی استفاده از ملک مشاع را حق خود بداند و دیگران را از آن منع کند. این مساله در ماده 159 از قانون آیین دادرسی مدنی نیز آمده است و می توان برای پیگیری پرونده ها به این قانون استناد نمود.
برای توضیح بیشتر مطلب بهتر است اشاره کنیم با توجه به اینکه مالکیت ملک مشاع به چند نفر تعلق دارد، ممکن است یکی از آنها شرکاء دیگر را از استفاده از ملک منع کند. در این صورت شرکاء دیگر می توانند با مراجعه به محاکم قضایی، دعوای ممانعت از حق در ملک مشاع را مطرح کنند. مجازات مزاحمت ملکی مشخص است و در صورت اثبات، فرد مجرم باید مجازات آن را بپذیرد.
مجازات جرم مزاحمت ملکی
بر اساس ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، زمانی که شخصی با اقدامات خود، موجب مزاحمت ملکی برای دیگران شود، به مجازات حبس از ۱ ماه تا یک سال محکوم خواهد شد. مطابق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، اگر مزاحمت ملکی نسبت به املاک متعلق به اشخاص خصوصی محقق شود ؛ مجازات این جرم به نصف کاهش پیدا میکند.
یعنی مرتکب در صورت ارتکاب این عمل غیر قانونی، به حبس از ۱۵ روز تا ۶ ماه محکوم خواهد شد.
این جرم از جرایم قابل گذشت است. یعنی متهم صرفاً با شکایت شاکی تحت تعقیب قرار میگیرد. همچنین با گذشت یا رضایت او دادرسی و مجازات جرم مزاحمت ملکی متوقف خواهد شد.
مطابق قانون، جرایم درجه ۷ به طور مستقیم در دادگاه قابل پیگیری هستند. چنانچه فردی علیه ملک شما مرتکب این جرم شده باشد، میتوانید به طور مستقیم در دادگاه علیه او شکایت کنید. بنابراین رسیدگی مقدماتی به این جرم در دادسرا انجام نخواهد شد ؛ بلکه دادگاه کیفری دو تحقیقات مقدماتی را در زمینه آن انجام میدهد. در صورت احراز مجرمیت متهم، جلسات دادرسی تشکیل خواهد شد. اگر وقوع جرم در دادگاه اثبات شود، مرتکب به حبس از ۱۵ روز تا ۶ ماه محکوم میشود.
دیدگاه