افشاء اسرار موکل
وکلا در زمره افرادی هستند که بواسطه شغل و حرفه محرم اسرار موکلین خود می باشند علت آنست که وکیل امین موکل محسوب و موکل بایستی با طیب خاطر و آرامش دوچندان و با اعتمادی که نسبت به وکیل خود دارد پیگیری پرونده را به وکیل محول نماید بنابراین یکی از مهمترین خصیصه و ویژگی های وکلا رازداری است و در واقع یکی از مواردی که کانونهای وکلای دادگستری به وکلا توصیه می نمایند داشتن بایگانی منضبط است تا هرشخصی قادر به دستیابی به اسناد و مدارک موکلین نگردد.
رازداری و حفظ اسرار موکل از چنان اهمیتی برخوردار است که قانونگذار برای متخلف تخلف انتظامی درجه 5 قائل شده د رماده 81 ائین نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب آذرماه 1334 آمده متخلف درموارد ذیل به مجازات انتظامی درجه 5 محکوم خواهد شد.
بند دوم این ماده اذعان می دارد: در صورتیکه به واسطه وکالت از اسرار موکل مطلع شده و آن را افشاء نماید اعم از اینکه اسرار مزبور مربوط به امر وکالت یا شرافت و حیثیت و اعتبار موکل باشد. مداقه در این بند از ماده 81 بیانگر آنست که قانونگذار افشاء هر نوع راز موکل اعم از اینکه مربوط به وکالت باشد یا خیر را مشمول تخلف دانسته و با مرتکب به شدیدترین وجه برخورد می نماید .
سوالی که مطرح می شود اینست که فی المثل چنانچه موکل مظنون به قتل باشد اما دلیلی به ارتکاب بزه از ناحیه وی به دست نیامده باشد اما نزد وکیل اقرار به ارتکاب قتل نماید لیکن از وکیل خود بخواهد توجها" به مدارک موجود از وی دفاع کند در صورتیکه وکیل چنین رازداری را درمحکمه فاش کند مشمول مقررات این ماده خواهد بود یا خیر؟
در ماده 81 مطلق افشاء اسرا رموکل مشمول پیگرد قانونیست اما به نظر می رسد ماده 648 قانون مجازات اسلامی تکلیف این امر را روشن نموده است دراین ماده آمده ....کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار می شوند هرگاه در غیر از موارد قانونی اسرار مردم را افشاء کنند به حبس از سه ماه و یک روز تا یک سال و یا جزای نقدی محکوم خواهند شد . قید عبارت در غیر از مواد قانونی تکلیف را در اینخصوص معلوم می نماید به عبارت دیگر در چنین شرایطی افشاء چنین رازی در زمره موارد قانونی بوده و در صورت افشاء وکیل مستوجب مجازات نخواهد بود. اما انچه که مسلم است اینست که وکیل محرم و رازدار اسرار موکل خود محسوب می گردد و بایستی در حفظ اسرار موکل چه امور مربوط به وکالت و چه غیر آن کوشا باشد و همانگونه که در قسم نامه نیز ذکر شده افشاء اسرار موکل اقدامی است خلاف شرافت وکالت .
افشای اسرار موکل
شماره دادنامه : 9111001491
تاریخ صدور رسیدگی دادنامه : 1/11/91
مرجع رسیدگی کننده : شعبه اول دادگاه انتظامی کانون وکلای دادگستری مرکز
کلاسه پرونده دادگاه : 9100512
رای دادگاه
آقای (پ-خ) زندانی از طریق دفتر زندان اوین شکوائیه ای به ریاست کانون وکلا نگاشته و طی آن از آقای (الف-ع) وکیل دادگستری شکایت کرده شاکی در این شکوائیه و همچنین در لایحه ای که برای جلسه مورخ 1/11/91 به دادگاه فرستاده چنین می نویسد: در 13 فقره پرونده از جمله در پرونده مربوط به شکایت آقای (ع-ت) علیه این جانب به اتهام کلاهبرداری مطروحه در شعبه 2 بازپرسی پاکدشت، آقای (الف-ع) وکیل دادگستری وکالت این جانب را بر عهده داشته است که این پرونده اخیر در شعبه 2 بازپرسی پاکدشت سرانجام منتهی به صدور قرار منع تعقیب گردید متعاقباً این جانب با ملاحظه تخلفات و عدم توجه وکیل مزبور در پرونده های متعدد او را از وکالت خود عزل و طی اظهارنامه مراتب عزل را به او اعلام نمودم، حالیه آقای (الف-ع) با تبانی با آقای (ع-ت) و برقراری ارتباط با آقای (ح-الف) دارسرا که اختیار تعیین داور در قرارداد تنظیمی فی مابین با آقای (ع-ت) به او داده شده بود علی این جانب قبول داوری کرده و با این که این جانب با ارسال اظهارنامه به آقای (الف-ع) اعلام کردم داوری او را قبول ندارم متاسفانه نامبرده با اطلاعات حاصل از قبول وکالت در همان موضوعی که سابقاً عهده دار وکالت من بوده اقدام به صدور رای داوری کرده و این جانب را به پرداخت یکصد میلیارد ریال به آقای (ع-ت) محکوم کرده است.
دادسرای انتظامی وکلا به موضوع شکایت شاکی رسیدگی و به موجب کیفر خواست صادره مجازات انتظامی آقای (الف-ع) را به استناد بند 2 مادده 81 آیین نامه لایحه استقلال کانون وکلا (افشاء اسرار موکل) ناظر به ماده 76 همان آیین نامه از دادگاه تقاضا نموده، آقای (الف-ع) به موجب دعوت نامه در جلسه مورخ 1/11/91 دادگاه انتظامی حضور یافته و ضمن ادای توضیحات مدافعاتی به عمل آورده و اضافه کرده که مابقی اظهاراتم مطابق با لایحه ای است که تقدیم شده است. اینک قطع نظر از صحت و سقم رای داوری که تشخیص آن داخل در صلاحین دادگاه عمومی است، با توجه به دلایل زیر :
1- اقرار و اظهار آقای (الف-ع) در جلسه 1/11/91 دادگاه انتظامی به این که موضوع پرونده مورد وکالت وی به کلاسه 88/2/112 شعبه 2، بازپرس پاکدشت مروبط به قرارداد تنظیمی فی مابین آقای (ع-ت) و آقای (پ-خ) بوده و رای داوری نیز با استناد به همان قرارداد صادر شده است و نیز اظهارات مشارالیه طی لایحه مورخ 10/7/91 به عنوان دادستان نتظامی باین عبارات: (به دلیل اشراف کامل بنده به پرونده و حواشی آن و کسی که امین در مراحل مختلف رسیدگی بوده و به دلیل این که بنده هم نسبت به رابطه حقوقی آقای (پ-خ) و آقای (ت-الف) کامل داشته ام از ناحیه شخص ثالث آقای (الف-ع) دادسرا به عنوان داور انتخاب گردیدم ...)
2- مندرجات سطور اولیه صفحه 8 رای داوری که طی آن داور به اظهارات موکل سابق خود در پرونده کیفری بدین شرح استناد نموده : (اولاً نام برده فوق الذکر صراحتاً و منجراً در اظهارات خود در پرونده 122/88 اقرار و اعلام نموده که قرارداد شماره 1646 دارای شرط داوری بوده و رای داور برای طرفین لازم الاتباع می باشد بنابراین عدم قبول داوری این جانب با اقاریر مشارالیه مغایرت داشته و محکوم به رد است...)
به نظر دادگاه تخلف وکیل مشتکی عنه دایر بر افشاء اسرار موکل ثابت و مسلم است زیرا استخراج اظهارات موکل از پرونده کیفری (که وکیل صرفاً به واسطه وکالت در پرونده از آن مطلع شده) و نقل اظهارات مزبور و استناد به آن در سمت داور برای صدور رای داوری بر محکومیت موکل سابقش، از مصادیق بارز افشای اسرار موکل می باشد کما این که مندرجات لایحه مورخ 10/7/91 وکیل مرقوم به عنوان دادستان انتظامی دایر بر اشراف کامل وی به پرونده و حواشی آن را دلیل انتخاب خود به سمت داور توسط آقای (الف-ع) قلمداد کرده ، موید آن معناست، علی هذا دادگاه با لحاظ بند 2 ماده 81 آیین نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکل و به تجویز ماه 51 قانون وکالت مصوب 1315 آقای (الف-ع) وکیل دادگستری را به شش ماه ممنوعیت از وکالت محکوم می نماید. رای صادره غیر قطعی و قابل تجدید نظر در دادگاه عالی انتظامی قضات است.
دیدگاه