توسعه پایدار یا Sustainable Development در حقیقت ایجاد تعادل میان توسعه و محیط زیست است. توسعه پایدار آنگونه توسعه ای است که نیازهای زمان حال را بدون اینکه توانائی نسلهای آینده درتامین نیازهایشان را به مخاطره اندازد، فراهم می کند.
توسعه پایدار (Sustainable development)
توسعه پایدار (Sustainable development) مفهومی است که به واسطه پیامدهای منفی محیط زیستی و اجتماعی ناشی از رویکردهای توسعه یک جانبه اقتصادی بعد از انقلاب صنعتی و تغییر نگرش بشر به مفهوم رشد و پیشرفت پدید آمده است. این مفهوم تلاش دارد که با نگاهی جدید به توسعه، اشتباهات گذشته بشری را تکرار نکند و توسعه ای همه جانبه و متوازن را رقم بزند.
در سال 1980 برای نخستین بار نام توسعه پایدار در گزارش سازمان جهانی حفاظت از منابع طبیعی (IUCN) آمد. این سازمان در گزارش خود با نام استراتژی حفظ منابع طبیعی این واژه را برای توصیف وضعیتی به کار برد که توسعه نه تنها برای طبیعت مضر نیست، بلکه به یاری آن هم می‌آید.
توسعه پایدار راه‌حلی است برای جلوگیری از بهره‌برداری لجام گسیخته بشر از منابع زمین، توسعه‌ای که هم کشورها را از پیشرفت و گسترش فعالیتهای خود در زمینه‌های صنعتی و فناوری مانع نمی‌شود و هم نسلهای آینده را از استفاده از منابع زمین محروم نمی‌کند.
به عبارت دیگر هرکس به اقتضای شغل و حرفه‌ای که دنبال مـی‌کند، مـعنای متفاوتی از آن برداشت می‌کند؛ فردی که در رابطه با حفظ محیط زیست فعالیت می‌کند،توسعه پایدار را به عنوان یک میراث ارزشمند برای نسلهای بعدی تفسیر می‌کند.
در حالی که یک دانش آمـوخته حـقوق آن را تلفیقی متوازن از ضروریات مربوط به حفظ محیط زیست و توسعه یافتگی، می‌شناسد و یک اقتصاددان به آن از منظر رشد اقتصادی که بتواند برای استفاده دیگر نسلها نیز استمرار داشته باشد، نـگاه مـی‌کند.
هـمچنان‌که معنی و کارکرد این اصطلاح بـرای یـک بـوم‌شناس اجتماعی، استفاده پایدار از جنگل هاست حال آن‌که برای یک تاجر الوار، این اصطلاح به معنی تداوم یافتن قـطع درخـتان و فـروش چوب آنها به متقاضیان و کسب سود سرشار از ایـن طـریق است. کمپانی‌های چندملیتی، رشد و سوددهی مستمر را آئینه تمام‌نمای توسعه پایدار می‌بینند و بالاخره یک سیاستمدار، صرفا آن‌را شعاری جذاب بـرای سـر دادن در مـبارزات انتخابی و جلب آراء مردم می‌داند.
توسعه یعنی بالابردن توان جامعه در بـرآوردن نیازهای انسان که رشد اقتصادی جزء مهمی از آن است. اما توسعه پایدار، روندی است که طی آن امکان رشـد و پیـشرفت بـرای همه نسلها باقی می‌ماند، نه آن‌که محدود به امتاع نسل حـاضر و مـحرومیت نسلهای آتی شود.
در واقع توسعه پايدار بر پايه هشياری انسان نسبت به خودش و نسبت به منابع طبيعی كره زمين استوار است و خواهان يك سبك زندگی پايدار برای همه انسانها است و مخالف مصرف بيش از اندازه ، اتلاف منابع و بی توجهی به نسلهای آينده و قطع رابطه با گذشته است. بنابر اين يك سؤال می تواند آن باشد كه آيا سبك فعلی زندگی قابل قبول است و آيا صحيح است كه اين سبك از زندگی و بهره برداری از منابع پايه به نسل های بعدی تسری پيدا كند؟
4 ستون توسعه پایدار
شاید فکر کنیم نقطه تمرکز توسعه پایدار فقط محیط زیست است. اما این نوع از توسعه فراتر از مرزهای زیست‌محیطی است.
اصطلاح پایداری به ۴ حوزه مشخص برمی‌گردد: انسان، اجتماع، اقتصاد و محیط زیست.
پایداری زیست‌محیطی
هدف از این پایداری بهبود رفاه بشر از راه محافظت از سرمایه‌های طبیعی مانند زمین، هوا، آب، مواد معدنی و از این جمله است.
اقدامات و برنامه‌هایی در قالب این رویکرد تعریف می‌شوند که اطمینان بدهند نیازهای جمعیت فعلی برآورده می‌شوند بدون اینکه نیازهای نسلهای فردا به خطر افتد.
پایداری انسانی
هدف این پایداری حفظ و بهبود سرمایه‌ی انسانی در جامعه است. سرمایه‌گذاری در سیستم‌های آموزش و سلامت، دسترسی به خدمات، تغذیه، دانش و مهارت‌ها از برنامه‌های این نوع پایداری هستند.
برای پایداری انسانی افرادی اهمیت دارند که به صورت مستقیم و غیرمستقیم در ساخت و تولید محصول یا ارایه خدمتی مسئولانه سهیم هستند.
پایداری اجتماعی
هدف این نوع پایداری محافظت از سرمایه‌های اجتماعی با سرمایه‌گذاری و ارایه‌ی خدماتی است که در جهت آن است؛ به این معنی که نسلهای آینده را محافظت می‌کند و به ما می‌فهماند که آنچه که ما امروز انجام می‌دهیم بر افراد دیگر، چه امروز و چه فردا، اثر می‌گذارد.
پایداری اجتماعی بر حفظ و بهبود کیفیت اجتماع با مفهوم همبستگی، عمل متقابل، صداقت و اهمیت ارتباطات سازنده متمرکز است.
پایداری اقتصادی
هدف این پایداری حفظ سلامت سرمایه‌های اقتصادی است. اگر پایداری اجتماعی بر بهبود برابری اجتماعی نظر دارد، پایداری اقتصادی هدفش بهبود استاندارهای زندگی و رفاه همه‌ی افراد جامعه است.
منبع: جنبه های حقوقی توسعه پایدار - گوردیپ سینگ
دیدگاه