انگیزه کاری یکی از پرمطالعه ترین جنبه های مدیریت است. گستره ای از فرضیات برای کمک به توضیح آنچه که می تواند سبب انگیزش کارکنان در انجام کارهایشان و نوآوری در آنها شود، ارائه شده است.
انگیزه در کارمندان
برای کارمندان و کارکنان یک اداره، شرکت یا کسب و کار کاملاً طبیعی است که با کاهش انگیزه مواجه شوند، اما زمانی که این امر به صورت مستمر صورت بگیرد و نمودارش رو به رشد باشد، تبدیل به یک مشکل میشود.
یکی از بزرگترین چالش ها و دستاوردها برای مدیران امروز ایجاد انگیزه در اعضای تیم های کاری تحت رهبری آنهاست، چرا که این انگیزه سبب بالا رفتن بازده کاری کارکنان و آشکار شدن بیش تر تلاش و جدیت آنان می شود.
انگیزه زمانی به وجود می آید که در کارکنان احساس امنیت و ثبات شغلی، مشارکت و نقش مؤثر در سازمان و همچنین نشاط و شادابی وجود داشته باشد.
در اکثر موارد یک مدیر میانی در ایجاد انگیزه میان زیر دستان موفق تر از یک مدیر ارشد خواهد بود چرا که این کار را با مخاطب ساختن محتوای کار و با کیفیت تجربه کاری انجام می دهد.
همچنین نظام مدیریتی مشارکتی به مدد مشورت با کارکنان و احترام به حقوق کارمندان، نقش مهمی را در به وجود آوردن انگیزه در کارمندان ایفا می کند و باعث شکوفا شدن استعدادهای آنان می شود.
مدیران نمی توانند کارکنان خود را در انجام کارها مجبور به انگیزه دار شدن کنند. هنر مدیریت در ایجاد شرایطی است که برای با انگیزه کردن افراد بیش ترین کارآیی را دارد. افراد سرانجام به شیوه ای برانگیخته می شوند و براساس نیازهای درونی خود، به الهامات و تصویری که از خود در ذهن دارند، واکنش نشان می دهند. مدیران کارآمد می توانند به درون این فرآیندهای داخلی گام نهند و از طریق روابطی که با افراد زیر دست خود برقرار می کنند، فضای کاری مورد نظر را شکل دهند.
امروزه در شرایطی که محیط شغلی افراد هر روزه مکانیزه تر می شود، کارکنان نیاز دارند که شخصیتشان بیشتر مورد توجه و قدردانی قرار گیرد. زیرا با جوان تر شدن نیروی کار خواسته های آنان تغییر کرده و بر خلاف گذشته که کارکنان بیشتر به مسائل مادی و اقتصادی اهمیت می دادند، در حال حاضر بیشتر احترام و روابط کاری خوب مدنظر است.
در چنین شرایطی حفظ نیروی انسانی و ایجاد انگیزه در جهت افزایش روز افزون بهره وری در کار با استفاده از مکانیزم های مختلف قابل بررسی است که برخی از آنان شامل :
1- دادن پاداش های نقدی و غیر نقدی به کارکنان
2- برگزاری دوره های آموزشی ضمن خدمت
3- تشویق کارکنان در جمع
4- توزیع عادلانه امکانات رفاهی
5- اهمیت دادن به نظرات کارشناسی آنها
6- انتصاب مدیران کارآمد و دسترسی به آنها
7- انتخاب افراد از طریق مصاحبه و آزمون
8- ایجاد فضای کاری آرام و بدون ترس
9- حمایت سازمانی از آنها
10- ایجاد جذابیت کاری
11- ارتقای شغلی
12- عدم ارزیابی های بی مورد و وقت گیر
تشکیل گروه های کاری و حمایت متقابل اعضای گروه و ترکیب اندیشه های متفاوت و…
گسترش و سرعت تغییرات در سراسر جهان باعث شده که ایجاد انگیزه در کارکنان بیش از پیش اهمیت یابد. سازمانها فقط با ابتکار و نوآوری کارکنان خود می توانند مسیر سرآمدی سازمان را طی کنند و همگام با دگرگونی ها پیش روند.
عامل کلیدی در ایجاد انگیزه در کارمندان
عامل کلیدی در انگیزش و عملکرد عالی فقط یک چیز است: تعامل بین مدیر و کارمند. این همان چیزی است که در ارتباط و صحبت میان مدیر و کارمند روی میدهد و عامل کلیدی عملکرد، اثربخشی، بهرهوری، بازده و سودآوری سازمان است. تعامل دو نفر، چه مثبت و چه منفی عملکرد گذشته، حال و آینده فرد و سازمان را مشخص میکند. وقتی این ارتباط بین رئیس و کارمند مثبت و حامیانه باشد عملکرد، بهرهوری و بازده فرد به بالاترین سطح میرسد. اگر تعامل بین مدیر و کارمند به هر دلیلی منفی باشد، عملکرد و بازده کاهش مییابد. رابطه منفی با رئیس باعث ایجاد ترس از شکست، عدم پذیرش و عدم تایید میشود.
علل بیانگیزگی در کارکنان
بیتوجهی مدیر به مسائل و اتفاقات سازمان
بیتوجهی مدیران به مسائل و رخدادهای سازمان علل مختلفی دارد از قبیل بیتجربه بودن مافوق، بیتفاوتی مدیر به مسائل سازمان،عدم دانش کافی به مسائل سازمان، نبود معیار و شاخصهای ارزشیابی و ...
عدم شایستهسالاری
انتخاب نشدن فردی شایسته، موجب بروز نارضایتی و بیتفاوتی میشود شایستهسالاری در سازمان بیمار جایگاه چندانی ندارد قاعدتا" در چنین سازمانی ترفیعات بر اساس شایستگی افراد انجام نمیشود و معیار شایسته بودن بر تعداد بله گفتنها و حرف شنوی بدون چون و چراست.
برخورد گزینشی با کارکنان
- چه بسا افرادی که دارای دانش و تخصص بالایی هستند ولی به خاطر برخورد گزینشی و انتخابی در جایگاه پایینی قرارمیگیرند و بالعکس
عدم وجود نظارت
- نظارت از جمله مواردی است که موجب میشود پرسنل احساس کنند مورد توجه هستند و کارشان ارزشمند است.
عدم توازن میان درآمد و هزینههای زندگی
عمدهترین عامل در انگیزش منابع انسانی نامتوازن بودن درآمد و هزینه زندگی است که مهمترین عامل در کاهش بهرهوری منابع انسانی است، پایین بودن حقوق و دستمزد در مقایسه با هزینههای زندگی در سالهای اخیر موجب کمکاری و گاها" یافتن شغلهای دوم و حتی سوم شده است که نهایتا" موجب خستهتر شدن نیروی کار، کاهش بازدهی، بیانگیزگی، مشکلات روحی و روانی در خانواده شده است و در نتیجه بر روی بهرهوری نیروی کار تاثیرات منفی دارد.
راهکارهای برخورد با بیانگیزگی در کارکنان
- توازن در نظام پرداخت حقوق و مزایا بر اساس توانایی و تخصص
- استفاده از پاداش بر اساس شاخصهای استاندارد
- افزایش آزادی عمل کارکنان در حوزه کاری مختص به خود
- ایجاد زمینههای بروز خلاقیت و نوآوری
- امکان ارزیابی عملکرد براساس شاخصهای کمی و کیفی استاندارد
- زیبایی محل کار
- افزایش دانش کارکنان
- شایسته سالاری
- مشارکت پرسنل در اتخاذ تصمیمات بزرگ
- ریسکپذیری( ایجاد زمینه افزایش قدرت ریسکپذیری و تصمیمگیری به کارکنان)
- تفویض اختیار مدیران به کارکنان (جهت ایجاد زمینه بروز خلاقیت و نوآوری و ایجاد احساس غرور و بالندگی)
6 روش برای ایجاد خودانگیزی کارمندان
برای اینکه روز خوبی را در محیط کار سپری کنید باید در بهترین حالت خود باشید و این زمانی ایجاد میشود که دارای بیشترین میزان انگیزه باشید. اما سوال اینجاست، این چطور ممکن است؟ چگونه میتوان خود را همواره در بالاترین سطح انگیزه نگاه داشت؟ در ادامه شما را با شش روش جادویی آشنا میکنیم:
۱- روز خود را با قدرت شروع کنید
شیوهای که بر اساس آن روز خود را آغاز میکنید وضعیت شما را تا انتهای همان روز مشخص میکند. اگر روز خود را غمگین و با گفتن یک جمله مأیوس کننده آغاز کنید، شک نکنید خبرهای ناامید کنندهای از سوی مدیر یا همکاران خود در محل کار انتظار شما را میکشد! شروع روز با یک انرژی مضاعف نکته بسیار مهمی است. به محض اینکه از رختخواب بیدار میشوید، خودتان را از نظر روحی برای روزی که در پیش دارید، آماده کنید. از آن پس میتوانید با نیروی فزاینده حرکت کنید. به خودتان روحیه بدهید و هر برنامهای را که دارید بررسی کنید.
۲- به حقوق و دستمزد خود بیشتر توجه کنید
جای تعجب نیست که پول یکی از قدرتمندترین موتورهای انگیزه محسوب میشود. اما جالب اینجاست که ما به عنوان پرسنل یک سازمان یا شرکت، بعد از مدتی که از استخدام میگذرد، کمکم فراموش میکنیم که در قبال وظیفهای که انجام میدهیم حقوق دریافت میکنیم و این اتفاقی است که قبل از استخدام و در زمان بیکاری برای ما آرزو محسوب میشد.
دائما شرایط خود را مرور کنید. نگذارید روزمرگی گریبان شما را بگیرد. شما امروز استخدام یک شرکت شدید و حقوق دریافت میکنید. با حقوقتان به خواستههای خود برسید. اگر در محیطی کار میکنید که عملکرد شما میتواند روی حقوقتان تاثیر بگذارد، پول میتواند یکی از بزرگترین علل برانگیختگی شما جهت کار بیشتر نسبت به دیگران باشد.
۳- همواره به پیشرفت و رشد شغلی خود بیندیشید
اگرچه شغل فعلی شما مطمئنترین سکوی پیشرفتان است، ولی همیشه موقعیتهای دیگری وجود دارد که میتوانید در آینده در آن مشاغل نیز فعالیت کنید. بررسی مشاغل آینده و رشد و تعالی خودتان یکی از شیوههای جادویی برای افزایش انگیزه شما در محل کار فعلی است.
به عنوان مثال، شرایطی را در نظر بگیرید که در آیندهای نه چندان دور شرکتی که در آن مشغول بهکار هستید به یک مدیر میانی یا ارشد در بخش شما نیاز پیدا میکند. افراد از نظر صلاحیتها و شایستگیها مورد ارزیابی قرار میگیرند و در نهایت شما را به عنوان مدیر انتخاب میکنند. دلیل این انتخاب، تجربه و سابقه فعالیتی است که در بخش مربوطه دارید. فکر میکنید چه عامل انگیزانندهای از این بهتر میتوانید پیدا کنید؟ در هر محیطی که فعالیت میکنید همواره به پیشرفت و رشد شغلی خود بیندیشید. با تمرکز روی پتانسیلهای کاری خود مطمئنا انگیزهتان برای کار افزایش مییابد و به این شناخت خواهید رسید که استحقاق رسیدن به موقعیتهای بالاتر و بهتری را دارید.
۴- روی جوانب مثبت کار تمرکز کنید
یکی از بدترین و منفیترین محرکهای کاری این است که شما کارمندان و همکارانی داشته باشید که مدام از سازمان (شرکت) بدگویی میکنند و باعث تضعیف روحیه کاری دیگران میشوند. پر واضح است که با انگیزه ماندن در چنین محیطی بسیار دشوار است. در هر سازمانی خوبی و بدی وجود دارد. بنابراین روی خوبیهای آن تمرکز کنید و سعی کنید با افرادی که هم سلیقه و همفکر خودتان هستند مراوده کنید. در این صورت از کار کردن لذت میبرید و انگیزهتان برای پیشرفت دست نخورده و سالم خواهد ماند. ولی زمانیکه شما اجازه میدهید نکات منفی کاری وارد ذهنتان شود به این معنا است که اجازه دادهاید تا تردید و دودلی در فعالیت یا عدم فعالیت در سازمان به ذهن شما ورود کند که این مهلکترین عامل برای انگیزه محسوب میشود.
۵- با همکاران خود رقابت کنید
از هر فرصتی در محیط کاری خود استفاده کنید تا به رقابت -سالم- با همکاران خود بپردازید. این یکی از محرکهای انگیزش در محیط کاری محسوب میشود. بهعنوان مثال، اگر در واحد فروش مشغول به فعالیت هستید، در زمان استراحت آمار فروش همکاران خود را بگیرید. مدت زمانیکه در بیرون از سازمان هستید از مشتریان شرکت سوالاتی در مورد نحوه عملکرد همکاران خود بگیرید تا نقاط ضعف آنها را پوشش داده و از نقاط قوت عملکرد شان استفاده کنید. حتی اگر در بخشی فعالیت میکنید که میزان حقوق شما به فعالیت شما بستگی نداشته باشد بازهم بهترین عملکرد را از خود نشان دهید. همواره سعی کنید در میان همکاران خود بهترین باشید. مجددا تاکید میکنیم که رقابت سالم دارای اثر بخشی مناسبی است نه رقابت ناسالم که منجر به تخریب همکاران خواهد شد.
۶- از شغل خود لذت ببرید
آیا میخواهید در پایان روز و بعد از اتمام کار که به خانه بازمیگردید از آنچه انجام دادهاید احساس غرور کنید؟ پر واضح است جایی که شما بیشتر از ۷ ساعت روز در آن بهسر میبرید قسمت مهمی از زندگی شما را تشکیل میدهد. در هر شغلی که هستید، خواه شغل ایدهآل شما باشد یا نباشد، با افتخار و انگیزه هرچه بیشتر فعالیت کنید. حتما علتی وجود دارد که شما بهخاطر آن، این شغل را انتخاب کردهاید. پس بر همان یک علت تمرکز کنید و از آن یک تجربه خوشایند و لذت بخش بسازید. در نتیجه زمانیکه به خانه بر میگردید از پیشرفت کاری خود احساس غرور میکنید. زمانیکه شما از کار و شیوه انجام آن توسط خود رضایت دارید، به معنای واقعی از زندگی خود لذت خواهید برد. فراموش نکنید که این شما هستید که به شغل خود زندگی میبخشید.
۷ راهکار مدیران برای ایجاد انگیزه در کارمندان
۱. چالش
به افراد وظایفی واگذار کنید که باعث پیشرفت آنها شود. هر چه افراد چالشهای بیشتری را در کارشان تجربه کنند، مشارکتیتر میشوند و احساس مثبتتری نسبت به خود دارند.
۲. آزادی
به افراد اختیار کافی برای انجام کارها بدون نظارت دقیق بدهید. هرچه برای انجام کار به روش خودشان آزادتر باشند، احساس بهتری نسبت به خود خواهند داشت.
۳. کنترل
برای بررسی کارها، گرفتن بازخورد و بحث درباره کار، زمانهای منظمی را تعیین کنید. هرچه کارمندان بازخوردهای منظمتری در مورد عملکردشان دریافت کنند، احساس بهتری خواهند داشت و کارشان را ارزشمندتر میدانند.
۴. احترام
وقتی نظر افراد را جویا میشوید و با دقت به آنها گوش میدهید، بیشتر احساس ارزش و اهمیت میکنند. با گوش سپردن دقیق به نظرات دیگران و توجه به آنها – حتی اگر به عنوان مدیر بر اساس اطلاعات آنها عمل نکنید – نشان میدهید که به منحصربهفرد بودن هر شخص احترام میگذارید.
۵. صمیمیت
هر چه افرادتان بیشتر ببینند که آنها را دوست دارید و علاوه بر کارمند به عنوان انسان به آنها اهمیت میدهید، عملکرد بهتری خواهند داشت. اگر با افرادتان مانند دوستان خود و امتداد طبیعی «خانواده» شرکت رفتار کنید، باعث میشوید که بیشتر احساس آرامش، امنیت و اهمیت کنند.
۶. تجربیات موفق
کلید ایجاد خودباوری و خودانگاره محول کردن وظایفی به افراد است که بتوانند آنها را با توجه به میزان تجربه و مهارتشان با موفقیت انجام دهند. وقتی کاری را به انجام میرسانند، موفقیت آنها را تشخیص داده و به شکل خصوصی و عمومی قدردانی کنید تا احساس «برنده» بودن داشته باشند.
۷. انتظارات مثبت
شاید این نیرومندترین انگیزهساز باشد. هیچچیز بیش از اینکه افراد حس کنند رئیسشان به خوبی و شایستگی آنها و تواناییشان برای انجام درست کار اعتقاد دارد، باعث افزایش خودباوری و بهبود عملکرد نمیشود.
دیدگاه