قتل عمد از آن دسته جرایمی است که قانون برای آن مجازات اعدام در نظر گرفته است. اما گاهی اتفاق میافتد که قاتل با پرداخت دیه و یا گرفتن رضایت از صاحب حق یا صاحبان حق از اعدام خلاصی مییابد. در این شرایط رضایت شاکی موجب ساقط شدن حکم اعدام می شود اما مجازات مجرم از جنبه ی عمومی همچنان اجرا می شود.
قتل عمد از جرایم غیرقابل گذشت
قتل عمد از جمله جرایم غیرقابل گذشت می باشد. جرایم غیرقابل گذشت، جرایمی است که تعقیب آنها به شکایت شاکی خصوصی نیاز ندارد و اگر شاکی نیز اعلام رضایت کند، مراجع قضایی نمیتوانند به استناد رضایت شاکی، امر تعقیب و محاکمه و اجرای حکم را متوقف کنند.
برای نمونه بزههایی همچون خیانت در امانت، کلاهبرداری، قتل عمدی و سرقت از جمله بزههای غیرقابل گذشت است. ناگفته نماند در جرایم غیرقابل گذشت، رضایت شاکی از مواردی است که دادگاه میتواند مطابق آن مجازات متهم را تخفیف دهد و اگر بعد از صدور حکم قطعی شاکی اعلام رضایت کند؛ دادگاه پس از درخواست محکوم، در مجازات مقرر تجدیدنظر کرده و آن را کاهش میدهد.
تاثیر گذشت شاکی در مجازات قتل عمد
قصاص همان مجازات اصلی جنایتهای عمدی بر نفس، اعضاء و منافع است. برای مثال اگر کسی مرتکب قتل عمدی شود، مجازات عمل او قصاص است و همانطور که جان دیگری را گرفته، جان خود را نیز از دست خواهد داد. البته صاحب خون یا ولی دم میتواند از حق قصاص گذشت کند و به دیه راضی شود که در این صورت قاتل از جهت جنبه عمومی این جرم به حبس محکوم خواهد شد.
قتل عمد از آن دسته جرایمی است که قانون برای آن مجازات اعدام در نظر گرفته است. اما گاهی اتفاق میافتد که قاتل با پرداخت دیه و یا گرفتن رضایت از صاحب حق یا صاحبان حق از اعدام خلاصی مییابد. در این شرایط رضایت شاکی موجب ساقط شدن حکم اعدام می شود اما مجازات مجرم از جنبه ی عمومی همچنان اجرا می شود زیرا همانطور که بیان شد قتل عمد از جرایم غیرقابل گذشت است که حتی با گذشت شاکی نیز مجازات حبس در پی دارد زیرا بر اساس قانون این فرد علاوه بر این که یک جرم را عمدا انجام داده بلکه امنیت و نظم عمومی جامعه هم خلل وارد کرده است و لذا او باید در این زمینه هم به قانون و جامعه پاسخگو باشد.
در این مورد قانون گذار جمهوری اسلامی ایران در قانون مجازات اسلامی و در فصل هفدهم با عنوان جرایم علیه اشخاص و اطفال به این موضوع اشاره کرده است و در ماده 612 بیان می دارد:
هرکس مرتکب قتل عمد شود و شاکی نداشته یا شاکی داشته ولی از قصاص گذشت کرده باشد و یا به هر علت قصاص نشود در صورتی که اقدام وی موجب اخلال در نظم و صیانت و امنیت جامعه یا بیم جری مرتکب یا دیگران گردد دادگاه مرتکب را به حبس از سه تا ده سال محکوم میکند.
تبصره: در این مورد معاونت در قتل عمد موجب حبس از یک تا پنج سال خواهد بود.
دیدگاه