امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 273252
۶۶۱۱
۴
۰
نسخه چاپی
Yellow Journalism

خبرنگاری زرد و رسانه های زرد | ويژگی های رسانه های زرد و خبرنگاری زرد | ویژگی های رسانه های زرد ایران

خبرنگاری زرد و رسانه های زرد | ويژگی های رسانه های زرد و خبرنگاری زرد

خبرنگاری زرد و رسانه های زرد

خبرنگاری زرد چیست؟

خبرنگاری زرد به خبرها و خبرنگارانی اطلاق می‌شود که پایشان را از اصول حرفه‌ای و اخلاقی روزنامه نگاری بیرون گذاشته و در مورد موضوعاتی مانند رسوایی و تهمت‌های جنسی، دلالی تهمت و شبهه وارد کردن به دیگران یا دست آویز کردن موضوعات احساسی برای سوء استفاده بردن از آنها، اطلاق می‌گردد که به صورت نیمه تعریف شده‌ای توهین ناتمام (not quite libel) لقب گرفته‌است.

خبرنگاری زرد با استفاده از روش های مبتذل، برای جذب مخاطبان هر چه بیشتر اقدام می کند و معمولاً از معیارهای روزنامه نگاری روشنفکرانه و علمی تبعیت نمی کند و مقیاس آن به هیچ عنوان ویژگی نخبگی را متبادر نمی کند. تخریب و ترور شخصیت افراد، ورود به حریم ممنوعه مردم، داستان پردازی های کشش دار، شگفت انگیز و دراماتیک و تکیه بر احساسات زود گذر و ملتهب جامعه، ژورنالیسم و رسانه های زرد را از سایر رسانه ها متمایز می کند. اصولاً در زردنویسی، مخاطب به عنوان بازار، کالا یا شیء قلمداد شده و رسانه، مخاطب خویش را در برخوردی تعاملی، منفعل مدنظر قرار می دهد. برخی روزنامه نگاران حرفه ای و استادان ارتباطات، روزنامه نگاری زرد را مبتذل و فاقد حداقل استانداردهای بصری و محتوایی در حرفة روزنامه نگاری ارزیابی می- کنند.

ويژگی های رسانه های زرد و خبرنگاری زرد

- مطالب خود را بسیار با اهمیت طرح می کنند و تاکتیک برجسته سازی ابزار دست آنهاست.

- مطالب رسانه های زرد مملو از سوژه های مختلف در ارتباط با سیاست های داخلی و ملی، جنگ، دیپلماسی بین المللی، ورزش، مسائل اجتماعی و ... آن هم به شکل مختلط است.

- این رسانه ها مملو از شکل، عکس، گرافیک و نقشه اند.

- برخی اوقات آنها تنها یک مقاله با یک عکس بزرگ و خارج از اندازه های استاندارد را در برمی گیرد.

- موضوعاتی چون سینما، بازیگران، ورزش، ورزشکاران، حوادث، خشونت از جمله موضوعات همیشگی رسانه های زرد هستند.

- تمایل این رسانه ها در استفاده از منابع خبری متضاد بسیار بالاست و ارائه گزارش با منبع خبری خبرنگار اعزامی را بسیار می پسندند.

- در مورد مخاطبان این رسانه ها باید گفت که با مخاطبان پایدار رو به رو نیستیم. از سوی دیگر به دلیل داشتن مخاطبان انبوه و توده ای، همه مخاطبانشان از یک جنس نیستند. مخاطبان این رسانه ها دارای طیف های سنی، فکری، احساسی، فرهنگی، اقتصادی و طیف های مختلف دیگری هستند.

پیشینه رسانه های زرد

پیشینه رسانه های زرد

در دهه 1890، در دنیای غرب نشریات جدیدی در دکه های روزنامه فروشی نمایان شدند، و در جذب مخاطب از رسانه های رسمی و حرفه ای پیشی گرفتند، که پس از مدتی آنها را نشریات عامه پسند، نشریات زرد یا روزنامه نگاری زرد نام نهادند.
نخستین نشریه از این نوع در سال 1883 متولد شد. آن نشریه نیویورک سان نام داشت و تیترهای درشت و محتوای جنجالی و بسیار ساده، آن را از سایر نشریات متمایز می ساخت.
دومین نشریه از این نوع در سال 1896 توسط ژوزف پولیتزر منتشر شد. او نشریه خود را نیویورک ورد نامید و برای جذب مخاطب از دو عنصر خشونت و سکس بهره های فراوان برد. پولیتزر در نشریه خود شخصیت کارتونی جدیدی به نام بچه زرد خلق کرد که گزارش مستمر ماجراهای آن موجب شد تا مخاطبان از نشریه او و نشریه مشابه، با نام نشریات زرد یاد کنند.

زردنويسی چه ویژگی هایی دارد؟

1- روزنامه نگاری زرد به منظور افزایش مخاطبان خود تلاش می کند از تاکتیک هایی مانند جنجال سازی خبری، تکیه بر احساسات زودگذر و تب دار و داستان پردازیهای دراماتیک بهره بگیرد.
این ژورنالیسم از تاکتیک هایی نظیر درشت نمایی پیام، دستچین کردن پیام، تحریف، شایعه، نزدیکی منبع پیام به مخاطب، فوریت بخشیدن ساختگی به خبر، استفاده از عقاید و گرایش های فکری، استفاده از سمبل های ملی مخاطبان، همسوسازی پیام با مخاطبان و همچنین عاطفة گیرندگان پیام به میزان بسیار زیادی بهره می گیرد.

2- در رسانه های زرد سوژه ها غالباً دارای دو عنصر شگفتی وکشش است. زردنویسی بر انتشار اخبار مربوط به گناه کاری ها اصرار دارد و از آوردن مطالب علمی گریزان است. در واقع زردنویسی بیشتر با سوژه های ممنوع جامعه در ارتباط نزدیک است. مسائلی مانند خشونت از جمله خوراک دائمی این رسانه ها است.

3- روزنامه نگاری زرد ضریب نفوذ خود را مدیون دو نکته است: اول ابهام در موضوع و دوم اهمیت موضوع. به علاوه انگیزه های روانی مخاطبان، نیز سبب پذیرش و شنوایی نسبت به آن می گردد.
به بیان دیگر هر چه ضریب اهمیت یک موضوع بالاتر باشد، ضریب نفوذ آن نیز به همان میزان بالا می رود. در ضمن به همان میزان که ابهام در قضیه افزایش می یابد، ضریب نفوذ پیام رسانه ای زرد نیز بالا می رود.

4- اولین عناصری که در بحث پیام زرد مطرح است، موضوع، مکان و زمان آن است. مکان پخش یک پیام زرد باید کاملاً دارای مجاورت های معنوی و جغرافیایی باشد.
نشریات زرد به علت آن که بیشتر کارکرد محلی دارند در نتیجه سوژه های خود را از منطقه جغرافیایی خود انتخاب می کنند. سوژه نشریات زرد از میان بازیگران فیلم ها به خصوص سریال های عامه پسند، شومن ها، مدل های لباس، خوانندگان و ستارگان ورزشی انتخاب می شوند.
نشریات زرد ابتدا ذائقه خوانندگان را می سنجند. آنها با نظرسنجی هایی که بیشتر از طریق تلفن صورت می گیرد علاقه مندی های افکار عمومی را می یابند سپس بر مبنای آن برنامه ریزی می کنند. رسانه های زرد فکرساز نیستند. بنابراین پیش از آن که بخواهند به چراها بپردازند به چگونگی توجه می کنند.

5- یک پیام رسانه ای زرد در صورتی که خوب تدوین و منتشر شود، مخاطبان توده با میل خود آن را می پذیرند زیرا پاسخگوی نیازهای ویژه آنان در اوقات خاصی می باشد.
نوع زردنویسی با توجه به زاویه دید آن به مسائل جامعه متغیر می شود. به معنای دیگر ما زردنویسی سیاسی، زردنویسی اقتصادی، زرد نویسی فرهنگی، زردنویسی اجتماعی، زردنویسی هنری و ... داریم.

آسيب ها و شيوه های رسانه های زرد

برای مردم عامه علاوه بر نقش های واقعی ستارگان، زندگی بیرونی آنها نیز اهمیت دارد. با این اوصاف توجه به فرهنگ عامه و فرهنگ مردم پسند در جوامع معاصر امری ناگزیر اما پرداختن بیش از حد به آن آسیب رسان است.
به هر حال، آنچه مسلم است این است که رسانه های زرد بیشتر آسیب رسان هستند تا آگاهی بخش و بیدارکننده.

ترویج فرهنگ هتک حرمت، لمپنیسم زبانی، دور نگهداشتن مردم از اطلاعات معتدل و عقلانی، نگاه داشتن مخاطب در سطح پایین شعور و آگاهی اجتماعی و آموزش های نامناسب از دیگر آسیب هایی هستند که توسط این نوع رسانه ها متوجه مخاطبان می شود.
نشریات زرد از دیدگاه بالاتر، ذهن فعال و سازنده را به عوام زدگی و بی تحرکی می کشاند و تفکر جوان و خلاق را که می تواند مبتکرانه و هوشمندانه عمل کند با موضوعات سبک و بی معنا به بیراهه می برند.  درعین حال برای کاهش آسیب های ناشی از رسانه های زرد، راهی جز کاهش تقاضای جامعه نسبت به رسانه های زرد وجود ندارد.

هراندازه که فضای سیاسی تنش زا و غبارآلود شود؛ به همان میزان رسانه های زرد و زردنویسان جامعه برای تیره تر کردن این فضا فعال تر می شوند؛ زیرا کانال تغذیه شان همین است.

زردنویسان ماهر به خوبی می دانند که چگونه باید با انتشار یک تحلیل، مقاله یا گزارش، در زمانها و مکان های مناسب احساسات مردم را بیشتر برانگیزانند. اهمیت موضوع و ابهام در قضیه، در زردنویسی از ارزش بالایی برخوردار است. همان چیزی که در شایعه نویسی نیز نقش بارزی بازی می کند.

پیام رسانه ای زرد، اکثراً از طرف مخاطبان توده ای مورد استقبال قرار می گیرد؛ تا آنجا که اگر تب جامعه بالا باشد، هیچ صدای دیگری در آن زمان قابل شنیدن نیست.

خبرنگاری زرد و رسانه های زرد؛ پیشینه و ویژگی ها در ایران و جهان

ویژگی های رسانه های زرد ایران

گرچه در ایران نیز نشریات زرد برای اولین بار در انقلاب مشروطه انتشار یافتند، لیکن در دهه 60 هجری شمسی به بعد موج جدیدی از نشریات زرد پدیدار شد که پیش از آن کمتر سابقه داشت.
محققانی همچون شکر خواه، قندی و کریمی در بررسی ها و مصاحبه های خود مهمترین ویژگی های نشریات زرد ایران را شناسایی و معرفی کرده اند. برخی از آن ویژگی ها به شرح زیرند.
1-تیترهای درشت و جنجالی
2-درشت نمایی حوادث کم اهمیت
3-تاکید بر شگفتی و کشش
4-ادبیات کم‌مایه
5-تاکید بر چگونگی و نادیده انگاشتن چرایی ها
6-تاکید بر ماجراها و حوادث هیجانی و بی توجهی به اطلاعات
7-سلب فکر و اندیشه از مخاطب
8-مبتذل نویسی

منابع

پیامدهای انتشار اخبار زرد در جامعه - فرخی - مدیریت پژوهش های خبری - آبان 1398

سنجش میزان تاثیر نشریات زرد در کاهش احساس امنیت و سلامت روانی زنان تهرانی - محمدحسین الیاسی - فصلنامه امنیت - شماره 1-2 - پاییز و زمستان 1385

  • منبع
  • حقوق نیوز

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید