خودمراقبتی چیست؟
خودمراقبتی، گام اول سلامت است. گام اول سلامت، همین است که ما یاد بگیریم خودمان از خودمان مراقبت کنیم. بین 65 تا 85 درصد از مراقبت هایی که به سلامت ما منجر می شود، محصول همین خودمراقبتی است؛ یعنی فعالیت هایی که خود یا خانواده مان برای حفظ یا ارتقای سلامت مان، پیشگیری از ابتلای مان به بیماری، درمان بیماری مان یا کاهش عوارض آن انجام می دهیم.
خودمراقبتی یعنی مراقبت از خود، یعنی اینکه ما برای حفظ سلامت و شادابی خود، کارهای روزمره کوچکی انجام دهیم تا زندگی بهتر و سالم تری داشته باشیم . خودمراقبتی شامل اقداماتی است آموختنی ، آگاهانه و هدفمند که هر فردی برای خود، خانواده و دیگران انجام می دهد تا سالم بماند، از سلامت جسمی و روانی خود حفاظت کند، نیازهای اجتماعی خود را برآورده سازد، از بیماری ها یا حوادث پیشگیری کند، از ناخوش ها و بیماری های مزمن مراقبت کند و نیز از سلامت خود بعد از بیماری حاد یا ترخیص از بیمارستان حفاظت کند. خود مراقبتی به وضوح موجب افزایش کارآیی و مهارت های فردی ما می شود.
طبق برآوردهای انجام شده 65 تا 85 درصد تمام مراقبت ها از نوع خود مراقبتی است.
خودمراقبتی یکی از مهارت های زندگی است که کمک می کند فرزند و نوجوان ما مسیر زندگی را بهتر و با خطرات و آسیب های اجتماعی کمتری طی کند و درصد موفقیتش در زندگی را بالا ببرد. به همین خاطر لازم است که تمام اولیاء و والدین گرامی نسبت به آموزش خودمراقبتی به فرزندان اهتمام داشته باشند.
چرا خودمراقبتی برای زندگی امر ضروری است؟
با خودمراقبتی می توانیم:
- استرس خود را کاهش دهیم.
- اعتماد به نفس خود را بازیابیم و تقویت کنیم.
- شور و شوق جوانی و انگیزه موفقیت خود را حفظ کنیم و افزایش دهیم.
- جوانی سالم، ایمن و با نشاط را تجربه کرده و سلامت سایر دوران های زندگی خود را تضمین کنیم.
- بهتر درس بخوانیم و آینده شغلی بهتری داشته باشیم.
- آینده بهتری را برای خود ، خانواده ، دوستان و کشورمان رقم بزنیم.
مزیت های خودمراقبتی چیست؟
اجرای برنامه خودمراقبتی در جوامع مختلف منافع زیر را در پی داشته است:
- کاهش ویزیت پزشکان عمومی 40%
- کاهش ویزیت سرپایی تا 17%
- کاهش ویزیت های بعدی بیمارها تا 50%
- کاهش بستری شدن در بیمارستان تا 50%
- کاهش طول دوره اقامت بیمارستان تا 50%
- کاهش یا تعدیل داروها
- کاهش روزهای غیبت از کار تا 50
انواع خودمراقبتی چیست؟
1- خودمراقبتی جسمی
- خوردن منظم غذای سالم : صبحانه ، ناهار ، شام و میان وعده های سالم ، مصرف 5 وعده میوه و سبزی در روز
- انجام ورزش روزانه : پیاده روی ، دویدن ، شنا ، ورزش های رزمی و …
- انجام معاینات پزشکی ادواری و منظم پیشگیرانه
- دریافت خدمات و مراقبت های پزشکی مورد نیاز
- استراحت کافی هنگام بیماری
- انجام فعالیت های جسمی منظم
- داشتن خواب و استراحت کافی
- رعایت پوشش مناسب و بر اساس فصول سال
- رفتن به تعطیلات
- اجتناب از وسایل ، لوازم و رفتارهای پر خطر
2- خودمراقبتی روانی
- اختصاص وقت و زمان روزانه برای تفکر و تأمل
- مراجعه به روان پزشک یا روان شناس در صورت بروز مشکل یا ناراحتی روانی
- انجام اقدامات لازم برای کاهش تنش و استرس
- توجه به تجارب، آرزوها ، افکار و احساسات خود
- مطالعه شاهکارهای ادبی و هنری
- اختصاص زمان مناسب برای رفتن به دامن طبیعت
3- خودمراقبتی عاطفی
- معاشرت و مراوده با دیگران
- برقراری ارتباط با خانواده و دوستان
- عامل مهربانانه با خود و دیگران
- افتخار به خود
- گریه کردن وقتی که لازم است
- جستجوی چیزهایی برای خندیدن
- بیان خشم خود به روشی سازنده
- اختصاص وقت برای بودن در کنار والدین و برادر و خواهر
- مطالعه کتاب هایی که دوست شان داریم
4- خودمراقبتی معنوی
- اختصاص زمان روزانه برای عبادت و نیایش
- تلاوت و شنیدن آیات قرآن
- انجام کارهای خیر و عام المنفعه
- کمک به نیازمندان
- شکرگزاری نعمت های الهی
- احساس ارزش ، خوشبینی و امید
- شرکت در مراسم و مناسک دینی و مذهبی
- مطالعه متون و ادبیات مذهبی و معنوی
- تأمل در ارزش ها
5- خودمراقبتی در مدرسه و جامعه
- خوردن ناهار یا میان وعده روزانه با دوستان
- گفتگوی روزانه با دوستان
- اختصاص وقت کافی برای انجام کامل تکالیف محوله
- چیدمان کلاس و مدرسه به صورت مطبوع و زیبا
- متعادل نمودن حجم مطالعه برای کاهش فشار تحصیلی
- نظارت فردی و مشورت منظم
- شناسایی و استفاده از روش های ارتقای تحصیلی
- تعیین حد و مرز خود با دوستان و اولیای مدرسه
- مذاکره منطقی برای رفع نیازهای فردی و گروهی
- عضویت در تشکل های دانش آموزی مدرسه
- همکاری با برنامه های ارتقای سلامت مدرسه
دیدگاه