کاندوم چیست؟ | عوامل ایجاد حساسیت به کاندوم | حساسیت به کاندوم در زنان

کاندوم یکی از متداولترین روش های پیشگیری از بارداری و سرایت بیماری های مقاربتی در حین رابطه جنسی می باشد. اما در مواردی واژن یا آلت تناسلی به دلایل مختلفی نسبت به آن حساسیت نشان می دهند.

بیشتر کاندوم ها از لاتکس تهیه شده اند. برخی از افراد زمانی که از این کاندوم ها برای برقراری رابطه جنسی استفاده می کنند، ممکن است با مشکلاتی همچون حساسیت واژن یا آلت تناسلی مواجه شوند. برخی از نشانه های رایجی که بر اثر حساسیت به کاندوم های لاتکس ایجاد می شود خفیف هستند. با اینحال، استفاده مکرر از لاتکس( اگر فردی به آن حساسیت داشته باشد) می تواند به واکنش های شدید و در برخی از موارد کشنده منجر شود.

کاندوم چیست؟

کاندوم (یا کاپوت) پوششی است پلاستیکی (معمولاً از جنس لاتکس) است که از ریخته شدن مایه منی مردان به داخل واژن جلوگیری می کند. استفاده از کاندوم روش موثری در پیشگیری از حاملگی و عوارض جانبی است.

گاهی مواد اولیه کاندوم را از موادی بجز لاتکس می سازند مانند کاندوم هایی که از جنس بافت های حیوانی هستند که کیفیت و کارآیی انها نسبت به کاندوم هایی که از جنس لاتکس هستند بسیار کمتر است.

در استفاده از کاندوم بطور اکید کاندوم هایی که از لاتکس تشکیل می شوند پیشنهاد می شوند چرا که هم نازکتر و هم مقاومتر و هم احتمال سرایت بیماری و ویروس در آنها کمتر است.

در بعصی اوقات و بسیار به ندرت اتفاق می‌افتد که زن نسبت به مواد اولیه کاندوم دارای حساسیت باشد و باعث زخم شدن واژن او شود لذا در این مواقع وی باید از کاندوم هایی استفاده کند که از جنس لاتکس نباشد.

کاندوم در کشورهای توسعه یافته اکثراً دارای سایزبندی های مشخص است اما از آنجایی که در ایران هنوز حتی فرهنگ مصرف کاندوم آن چنان که باید جا نیفتاده، سایز بندی مشخصی هم برای آن وجود ندارد و اندازه آن بصورت میانگین و متوسط میباشد و به خاطر حالت لاستیکی و ارتجاعی به میزان لازم بزرگ می شوند و حالت می گیرد.

عوامل ایجاد حساسیت به کاندوم

گاهی اوقات بعضی از افراد هنگام استفاده از کاندوم دچار سوزش ، خارش ، قرمزی و تورم در ناحیه تناسلی خود می شوند که این موارد می توانند از علائم اصلی حساسیت به کاندوم باشند. اگر شخصی بعد از استفاده دچار حساسیت شود ممکن است که در واقع مشکل از سمت خود شخص نباشد. گاهی اوقات بعضی از تولیدکنندگان ، از مواد اسپرم کش و روان کننده شیمیایی استفاده می کنند که این امر باعث تحریک دستگاه تناسلی و ایجاد خارش و سوزش در ناحیه تناسلی می شود، همچنین خود لاتکس که اکثر کاندوم ها از آن تولید می شوند نیز می تواند ایجاد مشکل کند.

لاتکس

جنس لاتکس از شیره درختان لاستیکی به دست می آید و تولید کنندگان برای ساخت این محصول و سایر محصولات پزشکی از جمله دستکش (که برای جلوگیری از بیماری های ویروسی از جمله کرونا بسیار موثر است) از لاتکس استفاده می کنند.

لاتکس طبیعی حاوی پروتئین هایی می باشد که می تواند باعث آلرژی در ناحیه آلت تناسلی گردد. بر اساس یک تحقیق که در سال ۲۰۱۶ انجام شده در حدود ۴٫۳% از جمعیت جهان نسبت به لاتکس حساسیت دارند. آلرژی هایی که از طریق لاتکس اتفاق می افتد به مرور زمان و بر اثر استفاده مکرر ایجاد می گردد که این علائم از نظر شدت و حساسیت می توانند متفاوت باشند.

اسپرم کش ها

اسپرم کش ، نوعی ماده به منظور جلوگیری از رسیدن اسپرم به تخمک است که به صورت ژل، کف ، و یا شیاف موجود است. همچنین زوجین می توانند کاندوم های آغشته شده به اسپرم کش را خریداری و استفاده کنند. ذکر این نکته ضروری است که ماده اصلی بسیاری از اسپرم کش ها غیروکسینول ۹ است که اسپرم ها را از بین می برد. با اینحال استفاده مداوم از کاندوم های آغشته شده به اسپرم کش باعث سوزش و درد در ناحیه تناسلی می شود.

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، استفاده مداوم از اسپرم کش ها، می تواند خطر ابتلا به بیماری های عفونتی از جمله سوزاک را افزایش دهد چرا که مخاط واژن در هنگام تماس با اسپرم کش ها مستعد ابتلا به حمله میکروارگانیسم هامی شود.

روان کننده های شیمیایی

استفاده از روان کننده ها می تواند باعث افزایش لذت جنسی در زوجین شود اما بدلیل اینکه برخی از روان کننده ها حاوی مواد شیمیایی مانند پروپیلن گلیکول و گلیسرول هستند، این مواد می تواند باعث ایجاد درد و سوزش و خارش در ناحیه تناسلی زوجین شود. همچنین برخی از روان کننده ها حاوی مواد اسپرم کش نیز هستند که استفاده از این مواد می تواند بافت های واژن را مختل و خطر ابتلا به بیماری های عفونی را افزایش دهد.

حساسیت به کاندوم خاردار و تاخیری

حساسیت به کاندوم خاردار یا تاخیری می تواند به روش های مختلفی بروز کند. علت اصلی آلرژی می تواند وجود لاتکس در این دو مدل باشد که سبب می شود زن یا مرد به این محصولات حساسیت پیدا کنند و در نتیجه باعث ایجاد عوارضی از جمله سوزش، خارش و قرمزی ناحیه آلت تناسلی شود که پیشنهاد می شود در چنین مواقعی بلافاصله استفاده از این مدل را قطع کرده و از سایر مدل ها استفاده کنند.

سندروم لاتکس میوه ای

برخی از افراد علاوه بر حساسیت به لاتکس به بعضی از میوه ها نیز حساسیت دارند که نام این مورد سندروم لاتکس میوه ای نامیده می شود. علت این اتفاق این است که میوه های خاص حاوی پروتئین هایی هستند که مشابه لاتکس عمل می کنند. طبق بررسی هایی که در سال ۲۰۱۶ انجام شده است ۳۵% افرادی که به لاتکس مبتلا هستند خطر آلرژی به یک چند مورد از میوه های زیر را نیز دارند.

- آووکادو
- موز
- کیوی
- خربزه
- هلو
- آلو
- پاپایا
- گوجه فرنگی

به همین افراد مبتلا به حساسیت به لاتکس به بادوم زمینی و بلوط و یا هر دو نیز حساسیت دارند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائم حساسیت تا چند روز پس از آخرین تماس باقی بماند باید به پزشک مراجعه نمود. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد.

- ترشحات غیر معمول واژن
- تکرر ادرار به همراه سوزاک
- درد معده یا کمر
- حالت تهوع و استفراغ

 حساسیت به کاندوم در زنان

حس سوزش

یکی از نشانه های رایج حساسیت به کاندوم، حس سوزشی است که در ناحیه آلت تناسلی دیده می شود. این حس سوزش ممکن است در داخل واژن یا پوست اطراف آن نیز دیده شود.

راش پوستی

راش پوستی معمولا حدود 8 ساعت بعد از کاربرد کاندوم های لاتکس دیده می شود. چنین راش هایی ممکن است خفیف تا متوسط باشند و حس خارش یا سوزش را در ناحیه واژن ایجاد نمایند. راش ها معمولا رنگ صورتی یا قرمز دارند. پوست ممکن است به هنگام خارش زخمی شود و پوسته پوسته گردد.

خارش

معمولا خارش اولین نشانه هر حساسیتی است و در حساسیت به کاندوم نیز این موضوع می تواند مشکل ساز و در عین حال خجالت آور باشد. در ناحیه تناسلی که کاندوم در آن قرار می گیرد ممکن است خارش خفیف تا شدیدی ایجاد شود . خانم ها به احتمال زیاد این خارش را در اطراف واژن، مهبل و لبی های اطراف آن تجربه می کنند و حتی حس خارش به داخل واژن نیز انتقال پیدا می کند. اگر فردی که به کاندوم حساسیت دارد در رابطه جنسی دهانی نیز شرکت کند، لب ها، گلو، دهان نیز ممکن است دچار خارش شود.

تاول

حساسیت به کاندوم های لاتکس معمولا بعد از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این ماده توسعه پیدا می کند و با گذشت زمان بدتر می شود. در نتیجه، تاول معمولا در اطراف یا در نواحی ایجاد می شود که در معرض کاندوم بوده اند. این تاول نتیجه تلاش سیستم ایمنی برای مقابله با مواد خارجی است. تاول هایی که در این شرایط ایجاد می شوند معمولا پر از آب هستند و می توانند دردناک باشند.

آنافیلاکسی

آنافیلاکسی واکنش آلرژیک شدیدی است که بدن به برخی از شرایط از خود نشان می دهد. اگر چنین واکنشی رخ دهد باید فرد بلافاصله به بیمارستان انتقال یابد و درمان های فوری آغاز شود. اگر تنگی نفس، مشکل در تنفس، تورم لب ها، دهان و گلو، ضربان قلب تند یا درد در قفسه سینه را تجربه می کنید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. این شرایط اگر درمان نشده رها شود می تواند به مرگ نیز بیانجامد.

 درمان حساسیت به کاندوم

درمان حساسیت به کاندوم به میزان شدت آن بستگی دارد. یکی از اولین نکاتی که باید رعایت شود این است که فرد یا افراد از قرارگرفتن در معرض چیزی که باعث واکنش لاتکس می شود خودداری کنند. افرادی که به ماده روان کننده یا اسپرم کش حساسیت دارند باید به دنبال محصولاتی باشند که حاوی این مواد نباشد. همچنین این افراد می توانند از روان کننده های طبیعی مانند ژل آلوئه ورا نیز استفاده کنند.

همچنین برخی از مدل ها از مواد غیر لاتکس ساخته شده است. توجه داشته باشید افرادی که آلرژی شدیدی نسبت به کاندوم های لاتکس دارند ممکن است که نیاز به تزریق اپی نفرین داشته باشند.

درمان حساسیت به کاندوم در زنان

جهت درمان در زنان حتما باید به پزشک مراجعه کرد .پزشک پس از معاینه بر اساس میزان و شدت حساسیت شخص به لاتکس ممکن است داروهای مختلفی از جمله آنتی هیستامین را تجویز کند.

ذکر این نکته مهم و ضروری است که از خود درمانی پرهیز کنید و در صورت مشاهده علائم مختلف حتما با پزشک خود مشورت نمایید. چرا که استفاده از این داروها بدون تجویز پزشک ممکن است اثرات بدی بر روی سلامت شخص بگذارد.