کف در ادرار | چرا ادرار کف آلود می شود؟

کف در ادرار

چرا ادرار کف می کند؟ کف کردن ادرار می تواند نشانه پر شدن بیش از حد مثانه و یا علائمی از برخی بیماری ها که نیاز به درمان فوری دارند، باشند. ادرار به طور معمول به رنگ زرد کمرنگ تا کهربای تیره و صاف است. عوامل مختلفی از رژیم غذایی گرفته تا دارو و بیماری می تواند باعث تغییر رنگ و کف کردن ادرار شود.

عموما وجود کف در ادرار بخاطر جریان سریع ادرار هنگام خروج از بدن است. هرچند گاهی اوقات وجود حباب های ریز در ادرار و کف آلود شدن آن به علت یک بیماری یا مشکلی در سلامت بدن است.

در واقع طیف وسیعی از بیماری ها علتی برای وجود حباب هاب ریز و کف آلود شدن ادرار هستند.گاهی اوقات علت وجود کف در ادرار کم آبی بدن است و گاهی نیز نشان از یک مشکل کلیوی است.

علائم هشداردهنده کف در ادرار

ادرار هر چند وقت یکبار می تواند به اندازه کم کف کند. این نوع از کف کردن ادرار معمولاً به دلیل سرعت جریان ادرار است. در شرایطی که کف کردن ادرار در طولانی مدت ادامه پیدا کند و یا با گذشت زمان بدتر شود، به احتمال زیاد نشانه بیماری است.

اگر ادرار شما کف کرده، به دنبال علائم دیگر نیز باشید. این علائم می تواند سرنخ هایی برای تشخیص سایر بیماری ها باشد. برخی از علائم همراه با کف کردن ادرار، عبارتند از:

- خستگی
- استفراغ
- حالت تهوع
- مشکل خواب
- ادرار با رنگ تیره
- ناباروری در مردان
- از دست دادن اشتها
- تغییر در حجم ادرار
- مشکلات ارگاسم در مردان
- تورم در دست ها، پاها، صورت و شکم که می تواند نشانه تجمع مایعات در  بدن به علت آسیب کلیه ها باشد.

علل کف در ادرار

مشکلات کلیوی

کلیه ها اندام هایی حیاتی برای بدن هستند. یکی از اصلی ترین وظایف کلیه فیلتر کردن پروتئین ها در خون است.

این پروتئین ها عملکردهایی اساسی از جمله حفظ تعادل مایعات در بدن را به عهده دارند.

اگر فردی دچار بیماری یا آسیب کلیوی شود، پروتئین ها در کلیه به خوبی فیلتر نشده، در نتیجه به ادرار نشت می کنند. در این شرایط وجود پروتئین در ادرا در آزمایشات نشان داده خواهد شد.

یکی از پروتئین های موجود در خون آلبومین است. اگر کلیه سالم بوده و عملکردی طبیعی داشته باشد، این نوع پروتئین در ادرار فرد وجود نخواهد داشت زیرا کلیه عملکرد فیلتر خود را به درستی انجام می دهد.

اما اگر کلیه دچار آسیب شده باشد قادر به کنترل وضعیت نبوده و در نتیجه پروتئین در ادرار نشت خواهد کرد.

بر اساس اعلام انستیتو ملی بیماری های دیابت، گوارش و کلیه، وجود آلبومین در ادرار با عنوان آلبومینوریا (Albuminuria) یا پروتئینوری شناخته می شود.

اگر بطور مرتب ادراری کف آلود دارید ممکن است دچار پروتئینوری شده باشید. این وضعیت از علائم اولیه ابتلا به بیماری کلیوی است.

سایر علائم ابتلا به بیماری کلیوی عبارتند از:

- تورم
- خارش پوست
- حالت تهوع
- استفراغ
- تنگی نفس
- خستگی غیرقابل توضیح
- تکرر ادرار

اگر دارای علائم ذکر شده هستید یا سابقه خانوادگی برای ابتلا به فشار خون بالا، بیماری های کلیوی یا دیابت دارید، توصیه می شود جهت انجام آزمایش به پزشک مراجعه نمایید.

کمبود آب بدن

ادرار بسیار تیره و غلیظ ممکن است کف آلود باشد. این به این دلیل است که فرد به اندازه کافی مایعات مانند آب برای رقیق کردن سایر مواد موجود در ادرار نمی نوشد.

دیابت

دیابت و سایر دلایل افزایش قند خون نیز معمولاً منجر به کف کردن ادرارمی شود.فرد مبتلا به دیابت کنترل نشده مولکول های گلوکز خون بیشتری در بدن خود دارد. گلوکز مانند پروتئین یک مولکول بزرگ است. اگر سطح گلوکز خون خیلی زیاد باشد، ممکن است کلیه ها در فیلتر کردن آن ها مشکل داشته باشند و گلوکز و پروتئین های اضافی در ادرار دفع می شوند.

علاوه برکف کردن ادرار، افرادی که دیابت کنترل نشده دارند می توانند علائم زیر را نیز داشته باشند:

- تاری دید
- دهان خشک
- خارش پوست
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- گرسنگی غیرقابل توجیه
- خستگی غیر قابل توجیه
- احساس دائمی تشنگی

اتزال رتروگراد

در برخی مواقع علت کف کردن ادرار، انزال رتروگراد می باشد. انزال رتروگراد وضعیتی است که در آقایان اتفاق میفتد. در این حالت مایع منی به جای خروج از آلت تناسلی وارد مثانه می شود.  انزال رتروگراد بر توانایی مردان در نعوظ یا ارگاسم تأثیری نمی گذارد.

انزال رتروگراد خطرناک و دردناک نیست، اما انزال رتروگراد علت 0.3-3 درصد موارد ناباروری است. درمان انزال رتروگراد معمولاً فقط برای معالجه باروری انجام می شود. با این حال، مردان مبتلا به این بیماری مقادیر کمی از مایع منی را ترشح می کنند و حتی ممکن است از شرایط خودشان اطلاعی نداشته باشند.

عوارض داروها

مصرف تعدادی از داروها مانند فنازوپیریدین از دلایل شایع کف کردن ادراراست. افراد برای درمان درد ناشی از عفونت های ادراری از این دارو استفاده می کنند . برخی مواد شیمیایی تمیز کننده توالت نیز می تواند باعث ادرار کف آلود شود.

تشخیص ادرار کف آلود

پزشک میتواند با آزمایش نمونه ادرار و بررسی سطح پروتئین موجود در آن و مقایسه آن با میزان نرمال دفع پروتئین در ادرار، علت کف در ادرار را تشخیص دهد.

اگر ادرار فرد پروتئین بالایی داشته باشد، پزشک برای اطمینان از نتیجه این آزمایش، درخواست آزمایش ادرار ۲۴ ساعته می‌دهد. این آزمایش به این شکل است که فرد باید تمام ادرار خود را طی ۲۴ ساعت درون ظرف به خصوصی جمع آوری کند.

آزمایشگاه این ادرار جمع آوری شده را بررسی می‌کند و مقدار آلبومین آن را با مقدار کراتینینِ موجود در آن مقایسه می‌کند. آلبومین یک پروتئین اولیه در خون است و کراتینین یکی از مواد زاید تولید شده در بدن است.

اگر نسبت آلبومین به کراتینین یک فرد، بالاتر از حد معمول باشد، می‌تواند نشان دهنده بیماری کلیوی باشد. همچنین ممکن است این حالت به خاطر آسیبی به  کلیه‎‌ها ایجاد شده باشد به گونه‌ای که این آسیب، روند تصیفه کلیوی را مختل کرده باشد.

پزشک ممکن است آزمایشات دیگری را برای ارزیابی میزان قند خون یا عملکرد کلیه توصیه کند.

آن‌ها همچنین ممکن است درخواست تصویر برداری (مانند اسکن MRI) دهند تا از سلامت ساختاری کلیه‌ها اطمینان حاصل نمایند.

کف در ادرار در بارداری

با توجه به این موضوع که در دوران بارداری تغییرات زیادی در بدن به وجود می آید، ممکن است شاهد تغییراتی در بدن باشیم. معمولا بانوان در این دوران دچار تکرر ادرار می شوند. اگر زنان باردار در این دوران آب کافی ننوشند ممکن است ادرار آنها غلیظ شود و همین امر سبب بروز ادرار کف آلود می شود. همچنین، ممکن است سطح پروتئین بدن مادر زیاد باشد که در این مواقع توصیه می شود شخص به پزشک مراجعه کند.

درمان ادرار کف آلود

روش درمان کف در ادرار، به علت ایجاد کننده آن بستگی دارد.

اگر فرد دچار کم آبی شده باشد، باید مایعات شفاف بیشتری بنوشد تا زمانی که رنگ ادرار زرد کمرنگ یا تقریباً شفاف شود.

اگر علت اصلی ادرار کف آلود، دیابت است، پزشک داروی خوراکی یا انسولین تزریقی را برای کاهش قند خون تجویز می‌کند. ممکن است لازم باشد فرد بیمار مرتباً سطح قند خون خود را بسنجد تا مطمئن شود که قند خون در محدوده قابل قبول قرار گرفته است.

ممکن است پزشک داروهایی را برای افراد مبتلا به بیماری زودرس کلیه تجویز کند. همچنین تغییر سبک زندگی هم به این افراد توصیه می‌شود:

- پایبندی به رژیم غذای سالم و کم نمک
- کنترل فشار خون بالا
- کنترل قند خون بالا
- ورزش روزانه
- قطع مصرف سیگار

افرادی که مبتلا به بیماری شدید کلیه هستند یا عملکرد کلیه‎هایشان بسیار کم شده است نیازمند انجام دیالیز هستند. دیالیز روشی است که طی آن خون فرد از مواد زاید پاک می‌شود.