ما در حال حاضر، زمانه سختی را پشت سر می‌گذاریم. رسانه‌ها (اخبار، شبکه‌های اجتماعی و غیره) مملو از داستان‌های منفی و افکار افسرده کننده هستند.بنابراین گاهی خوش بینی به یک ضرورت و نیاز بزرگ تبدیل می‌شود.
در نتیجه مهم است که مجذوب این مطالب نشده و بتوانیم راهی برای داشتن زندگی عادی و سالم در نظر بگیریم. می‌دانیم که زندگی تماما عذاب و تاریکی نیست و همیشه نکات مثبت بیشتر از مسائل منفی را می‌توان پیدا کرد.
فقط اغلب اوقات ما نکات مثبت را بدیهی می‌دانیم و روی نکات منفی تمرکز می‌کنیم. به همین خاطر در این مقاله به این مسئله می‌پردازیم که خوش بینی چیست و چگونه خوش بین باشیم.
تعریف خوش بینی
در زبان انگلیسی، خوش بین بودن را با کلمه «Optimistc» معنی می‌کنند. این کلمه نوعی نگرش در زندگی را برای ما مشخص می‌کند که در اصطلاح فارسی به آن «توجه به نیمه پر لیوان» می‌گوییم.
این نگرش منعکس کننده گرایش مثبت، امید یا اعتقاد به این است که نتیجه نهایی یک رویداد یا موقعیت خاص ممکن است مطلوب و طبق خواسته ما باشد.
این نوع طرز فکر است که باعث می‌شود باور کنید چیزهای خوب در آینده اتفاق می‌افتند و موقعیت‌های منفی یا بد نادر هستند، می‌تواند مثبت اندیشی در زندگی را بیشتر کند.
افراد خوش بین اغلب تمایل دارند که خوبی‌ها را در هر چیزی ببینند و از هر موقعیتی انتظار بهترین ها را داشته باشند. خوش بینی یک نوع بینش جذاب است که شما را از افسردگی و اضطراب دور می‌کند تا بتوانید انتخاب های درستی در زندگی داشته باشید.
جالب است بدانید که این نوع نگرش، می‌تواند تغییراتی را نیز در مغز انسان به همراه داشته باشد. در واقع تغییرات هورمونی (کم و زیاد شدن تولید دوپامین) از جمله موارد مهمی است که زمان ابتدای افراد به افسردگی و اضطراب مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تحقیقات نشان می‌دهد که خلق و خوی مثبت با فعالیت بیشتر سمت چپ مرتبط است، در حالی که احساسات منفی، مانند عصبانیت یا افسردگی، با فعالیت بیشتر سمت راست مرتبط است.
یکی دیگر از مطالعات انجام شده در مورد اینکه چگونه خوش بین باشیم، تأیید می‌کند که این فعالیت‌های الگوی مغز، پیش بینی کننده‌های قوی برای واکنش ما به موقعیت‌های خاص هستند.
داوطلبانی که در این مطالعه شرکت کردند و فعالیت‌های سمت چپ بیشتری داشتند، فیلم‌های سرگرم‌کننده تماشا می‌کردند و پاسخ مناسب‌تری به برخی مسائل نشان می‌دادند.
در طرف مقابل، آنهایی که فعالیت مغزی بیشتری در سمت راست داشتند و فیلم‌های ناراحت‌کننده را تماشا می‌کردند و احساسات منفی بسیار قوی‌تری داشتند.
راه حلی برای تغییر وجود دارد؟
با توجه به اینکه خلق و خوی مثبت با فعالیت بیشتر چپ مغز مرتبط است و احساسات منفی سمت راست مغز را تحریک می‌کند. خبر خوب اینکه با تغییر آگاهانه فرایندهای فکری خود، میتوانید به معنای واقعی کلمه مغز خود را به سمت تفکر مثبت سوق دهید.
محققان آزمایش‌های زیادی را انجام داده‌اند تا بدانند آیا می‌توان فعالیت افرادی را که تمایل به احساسات منفی سمت راست مغز داشتند، تغییر داد. جالب است بدانید که پاسخ مثبت بوده است.
این کار با ذهن آگاهی (Mindfulness) به کسانی که در مشاغل پراسترس فعالیت داشتند آموزش داده شد. یافته‌ها امیدوارکننده نشان می‌دهند که پس از دو ماه تمرین (به مدت سه ساعت در هفته)، نسبت احساسات آنها به سمت چپ تغییر کرد و آنها گزارش کردند که کمتر مضطرب بوده و حالا پرانرژی‌تر و شادتر هستند.
مزایای خوش بین بودن و نگاه روشن داشتن
برای درک این مهم که چگونه خوش بین باشیم، بهتر است مزایای مختلف آن را نیز بشناسید تا انجام فعالیت‌های مختلف و شناخت راهکاری‌های مناسب برای شاد بودن، نتیجه بهتری برای شما داشته باشد:
مزیت‌های دیدگاه مثبت داشتن را می‌توان در این ۱۰ مورد خلاصه کرد:
افراد خوش بین احساس سلامتی بیشتری می‌کنند
در این زمینه مطالعه‌ای انجام شد که در آن ۱۵۰.۰۰۰ نفر (از ۱۴۲ کشور مختلف) حضور داشتند. نتیجه این بود که افراد با طرز فکر مثبت (اگر فکر کنیم دنیا ذاتا خوب است و زندگی به نفع ما پیش خواهد رفت)، سلامتی و احساس رفاه خود را بهتر ارزیابی می‌کردند.
افراد خوش بین به لحاظ فیزیکی سالم‌تر هستند
یک مطالعه دانشکده بهداشت عمومی هاروارد نشان داد افرادی که تمایل دارند به نیمه پر لیوان نگاه کنند، مشکلات سلامتی کمتری مانند بیماری قلبی عروقی و یا میزان کلسترول بهتری دارند.
در یک نظرسنجی جداگانه از نزدیک به ۱۰۰۰ مرد و زن میانسال، آنهایی که سطوح بالاتر خوش بینی را گزارش کردند، سطوح پایین‌تری از تری گلیسیرید یا چربی کمتری در خون داشتند.
افراد خوش بین بیشتر عمر می‌کنند
اگر انتظار داشته باشیم که تا دوران پیری زندگی کنیم، با اندیشه مثبت شانس خود را برای انجام این کار افزایش می‌دهیم. تجزیه و تحلیل سلامت و امید نزدیک به ۱۰۰.۰۰۰ زن توسط محققان دانشگاه پیتسبورگ نشان داد که در طی یک دوره هشت ساله، احتمال مرگ افراد خوش بین به هر دلیلی کمتر از افراد بدبین بود.
در نتیجه مهم است که بدانیم چگونه خوش بین باشیم و از چه راهکارهایی برای رسیدن به این نگرش استفاده کنیم.
افراد خوش بین در مبارزه با بیماری بهتر عمل می‌کنند
محققان رابطه بین خوش بینی و پاسخ ایمنی را در دانشجویان سال اول حقوق در طول سال تحصیلی مورد مطالعه قرار دادند. زمانی که دانشجویی خوش بین‌تر بود، بدن او بیشتر با عفونت‌ها مبارزه می‌کرد تا زمانی که امیدواری کمتری داشت.
افراد خوش بین استرس کمتری را تجربه می‌کنند
به طور معمول، افراد خوش بین نگران چیزهای کوچک نیستند. این یافته در یک مطالعه در دانشگاه کنکوردیا به دست آمده است. افراد خوشبین نه تنها کورتیزول (هورمون استرس) کمتری در بدنشان تولید می‌شود، بلکه در زمان‌های استرس‌زا نیز استرس درک شده زیادی را تجربه نمی‌کنند.
افراد خوش بین روابط بهتری را شکل می‌دهند
این یک اصطلاح انگلیسی است که «روابط عاشقانه از خلق و خوی آفتابی سود می‌برد». به این معنا که خوش بین‌ها و شرکای عاطفی آنها، بیشتر از زوج‌های بدبین خوشحال هستند.
این نظریه در دانشگاه اورگان مورد آزمایش قرار گرفت. جایی که محققان دریافتند افزایش شادی می‌تواند موجب تداوم ارتباط میان افراد شود.
افراد خوش بین از کار کردن بیشتر لذت می‌برند
افرادی که نیمه پر لیوان را می‌بینند، نسبت به کسانی که این نوع نگاه را ندارند، شغل خود را رضایت بخش‌تر ارزیابی می‌کنند. مطالعه‌ای در دانشگاه کویت نشان داد افرادی که خوش بین بودند، در شغل خود نیز شادتر بوده و کمترین شکایات کاری را داشتند.
در نتیجه توجه به این مهم که چگونه خوش بین باشیم برای آن دست از همکارانشان که نگرش منفی داشتند، تشریح شده بود.
افراد خوش بین پیشنهادهای شغلی و ترفیع بیشتری دریافت می‌کنند
دانشگاه دوک زمان بررسی مثبت اندیشی در زندگی، گروهی از فارغ التحصیلان رشته MBA را زمان ورود به بازار کار دنبال کرد. کسانی که معتقد بودند اتفاقات خوبی برایشان خواهد افتاد، نسبت به کسانی که چشم‌انداز کمتر امیدوارانه‌تری داشتند، فعالیت شغلی راحت‌تری داشتند.
همان مطالعه دانشگاه نشان داد که افراد خوش بین در بازار کار اغلب دلیلی برای خوشحالی در موقعیت شغلی خود پیدا می‌کنند. آنها تمایل دارند حقوق اولیه بالاتری نسبت به بدبین‌ها دریافت کنند و همچنین مرتبا ترفیع رتبه می گیرند.
خوش بین‌ها سازگاری بهتری با مسائل زندگی دارند
خوش بین‌ها بر این باورند که آنچه در زندگی برای ما اتفاق می‌افتد، مهم نیست؛ بلکه نحوه واکنش ما به این مسائل مهم است.
مطالعه‌ای در استرالیا نشان داد که دانشجویانی که نسبت به انتقال خود به زندگی دانشگاهی خوش بین‌تر بودند استرس، اضطراب و عدم اطمینان کمتری را تجربه کردند و در مجموع سال اول تحصیل، موفقیت بیشتری داشتند.
خوش بین‌ها ورزشکاران بهتری هستند
افراد خوش بین لزوما توده عضلانی یا توانایی ورزشی بیشتری نسبت به بدبین‌ها ندارند. اما آنچه آنها دارند «امید» است.
در مطالعه‌ای که در مرکز روان‌شناسی مثبت پن در دانشگاه پنسیلوانیا در مورد اینکه چگونه خوش بین باشیم انجام شد، به گروهی از شناگران دستور داده شد تا سخت‌ترین نوع شنا را انجام دهند.
سپس زمان نادرستی به آنها اعلام شد (زمانی که چند ثانیه اضافه داشت). خوش‌بین‌ها از این بازخورد منفی استفاده کردند تا زمان بیشتری را در شنای بعدی خود افزایش دهند. بدبین‌ها ضعیف‌تر از قبل عمل کردند.
راه‌هایی که میتوانید با آن خوش بینی را تمرین کنید
همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، خوش بین بودن را می‌توان تمرین کرد. در ادامه متن قصد داریم با ارائه چندین راهکار مختلف، تمرین‌های مشخصی را به شما پیشنهاد کنیم تا بتوانید در کنار توجه به مزایای مثبت اندیشی، راهکارهای این مهم را نیز به دست آورید.
یک لنز مثبت را امتحان کنید
منظور ما از عنوان ذکر شده است که میتوانید با تغییر نگرش خود، زندگی‌تان را تغییر دهید. بله، تغییر دیدگاهتان به آسانی فکر کردن آگاهانه به افکار شاد و خوشبین است.
تمام کسانی که تمایل به بدبین بودن دارند، معمولا اکثر مسائل زندگی را منفی می‌بینند. اما بد نیست که خودتان را به چالش بکشید و به این مسئله فکر کنید که «ممکن است نگاه دیگری به مسائل وجود داشته باشد.» کارشناسان از این تاکتیک به عنوان «لنز مثبت» یاد می‌کنند.
به عنوان مثال، اگر کسی مدتی را با حال بدی سپری کند، بیشتر وقت خود را در داخل خانه برای استراحت، خواندن یا حتی خوابیدن صرف می‌کند.
متخصصان از این افراد می‌خواهند که با حضور تدریجی در اجتماع و استفاده از تکنیک‌های ذهن آگاهی برای درک اینکه چگونه خوش بین باشیم، به مرور حال خود را تغییر دهند.
انجام این تلاش‌های آگاهانه نه تنها دیدگاه شما را در کوتاه مدت تغییر می‌دهد؛ بلکه ممکن است در واقع مغز شما را برای تفکر مثبت‌تر آموزش دهد.
همان‌طور که تحقیقات نشان داده‌اند، هر چه بیشتر و آگاهانه‌تر این سناریوها را چارچوب بندی کنیم، مغزمان را بیشتر آموزش می‌دهیم تا مدارهایی را در مناطق مختلف راه اندازی کند و در نهایت واکنش ما به تجربیات منفی تغییر پیدا می‌کند.
آنچه را که میتوانید – و نمی‌توانید – کنترل کنید، تصدیق کنید
تجربیات گذشته می‌توانند به طبیعت بدبین شما کمک کنند. برخی از تجربیات گذشته؛ مانند روابط شکسته و مشکلات خانوادگی ممکن است شما را درگیر دور باطل نگرش منفی کنند.
از تمامی این تجربیات درس گرفته و با خودتان روراست باشید. لحظه‌ای که تصمیم می‌گیرید روی آینده خود تمرکز کنید و گذشته خود را رها کنید، اعتماد به نفس و امیدواری بیشتری پیدا می‌کنید.
بهتر است این باور را در خود تقویت کنید که رخ دادن برخی اتفاقات در حیطه کنترل شما نیست. همیشه به یاد داشته باشید که زمانی برای فکر کردن به کارهایی که در گذشته می‌توانستید متفاوت انجام دهید وجود ندارد. روی زمان حال خود تمرکز کنید، خوش بین باشید تا شاد بمانید.
ذهن آگاهی را تمرین کنید
حالا دیگر می‌دانید که زمان مواجه با سوال چگونه فردی خوشبین باشیم باید ذهن آگاهی را تمرین کنید. راه حل ما برای پاسخ به اینکه چگونه خوش بین باشیم، شرکت در کلاس‌هایی مانند یوگا، گوش دادن به موسیقی‌های بی کلام، نوشتن خاطرات روزانه و خواندن مجلات است.
با استفاده از این روش‌ها میتوانید ذهن آگاهی را تمرین کنید. تمرین ذهن آگاهی شامل آگاهی از محیط یا موقعیت‌های خود در هر زمان حال است.
در اینجا چند مرحله آسان دیگر نیز برای تمرین ذهن آگاهی وجود دارد:
- یک مکان آرام پیدا کنید.
- برای شروع، یک محدودیت زمانی بین پنج تا ده دقیقه تعیین کنید.
- در راحت‌ترین حالت ممکن بنشینید
- دم و بازدم خود را به آرامی انجام دهید.
- از دغدغه‌های خود دور شده و بر برنامه‌های آینده متمرکز شوید.
- به دنبال نکات مثبت زندگی خود باشید
به یاد داشته باشید که این خود رویدادها نیستند که ما را ناراضی می‌کنند. این تفسیر و واکنش ما نسبت به آنهاست که موجب ناراحتی می‌شود. در حالی که همیشه نمی‌توانید رویدادها را تغییر دهید، میتوانید واکنش خود را نسبت به این موارد تغییر دهید.
وقتی موقعیت‌های منفی رخ می‌دهند، سعی کنید با تمرکز بر نکات مثبت یا چیزهایی که میتوانید از آن موقعیت بیاموزید، نگرش خود را اصلاح کنید. تمام تلاش خود را بکنید تا به جای چیزهایی که از دست داده‌اید، روی چیزهایی که آموخته‌اید، تمرکز کنید.
میتوانید با تمرکز بر موفقیت بیشتر و شاد ماندن، خوش بینی را تمرین کنید. خوش بینی با سطحی از اراده همراه است. برای تمرکز بر موفقیت خود، میتوانید حواس پرتی خود را کنار بگذارید و سخت کار کنید.
به عنوان مثال، بیشتر مشاوران در پاسخ به این سوال که چگونه خوش بین باشیم، توصیه می‌کنند که برای کسب مهارت‌های بیشتر در کسب‌وکار خود و کسب درآمد مناسب، کلاس‌های اضافی را انتخاب کنید.
این کار می‌تواند شما را موفق‌تر و خوشحال‌تر کند. تمرین خود مراقبتی نیز می‌تواند به شاد ماندن شما کمک کند. همچنین میتوانید برای شاد ماندن در فعالیت‌هایی که از آن لذت می‌برید، شرکت کنید.
بین خوش بینی واقع گرایانه با خوش خیالی تفاوت قائل شوید
با تهیه لیست کارهای شادی آور متوجه می‌شوید که بین نگرش مثبت و خوشحالی تفاوت واضحی وجود دارد. شما میتوانید با انجام کارهایی که خوشحالتان می‌کند برای لحظاتی شاد باشید اما دوباره به نگرش منفی برسید. اما با داشتن نگرش مثبت، تقریبا از انجام تمام کارهای لذت بخش مورد نظر خود، خوشحال خواهید بود.
در نتیجه با تفکیک او دو مورد میتوانید صادقانه رفتار کرده و زمان برنامه ریزی برای آینده بهتر عمل کنید. هیچ ایرادی ندارد اگر در مورد آینده خود خیال پردازی کرده و کمی فانتزی فکر کنید. اما فقط کمی. نباید در این خیالات غرق شده و واقعیت اطراف خود را از دست بدهید.
تصور کردن آینده‌تان می‌تواند باعث شود که برای رسیدن به آن تلاش کنید. اهداف تعیین شده شما زمانی که آنها را تصور می‌کنید برای شما واقعی به نظر می‌رسند.
میتوانید به طراحی یک تصویر کامل از آینده‌ای که در نظر دارید ادامه دهید. همچنین، آنها را یادداشت کنید؛ زیرا به شما کمک می‌کند تا سریع‌تر به اهداف خود برسید. در نتیجه پاسخگویی به این مهم که چگونه خوش بین باشیم آسان خواهد شد.
از مقایسه خود با دیگران بپرهیزید
همیشه زمان بررسی سوال چگونه فردی خوشبین باشیم با این توصیه روبرو می‌شوید که خودتان را با دیگر افراد مقایسه نکنید. حتما این ضرب المثل را شنیده‌اید که هر کس با کفش‌های خودش راه می‌رود. پس مهم نیست که دیگران چه مسیر متفاوتی را طی می‌کنند. شما باید مسیر خاص خود را طرح ریزی و ادامه دهید.
برای رسیدن به این سطح از آگاهی میتوانید خود را در فضاهای قرار دهید. گذراندن وقت با افراد منفی‌گرا که به طور مداوم در هر موقعیتی بدی‌ها را می‌بینند، راهی برای درجا زدن و گیر افتادن در افکار منفی است.
برای اینکه بتوانید احساس خوش بینی داشته باشید، باید اطراف خود را با افراد مثبتی پر کنید. این دوستان جدید به شما کمک می‌کنند تا از خوبی‌ها در موقعیت‌ها و به طور کلی در زندگی قدردانی کنید.
این کار همچنین در مورد سایر تأثیرات زندگی شما مانند گوش دادن به موسیقی، ادبیات و فیلم نیز صدق می‌کند. خود را با تأثیرات مثبت احاطه کنید و تأثیر آن را بر وضعیت ذهنی خود مشاهده کنید.
روی بهبود دیدگاه خود کار کنید
یکی دیگر از توصیه‌های مهم زمان بررسی سوال چگونه خوش بین باشیم، بهبود تدریجی دیدگاه است. برای دستیابی به این هدف میتوانید از بازیابی شناختی (Cognitive restructuring) استفاده کنید.
بازسازی شناختی به شما کمک می‌کند تا افکار منفی و محدود کننده را به چالش بکشید. با دنبال کردن مراحل زیر میتوانید یک الگوی فکری خوش بینانه داشته باشید:
- موقعیت‌هایی را که باعث ایجاد افکار منفی شما می‌شود، پیدا کنید.
- به خودتان توجه کنید تا بدانید چه احساسی در آن لحظه دارید.
- افکار منفی را که در پاسخ به موقعیت ذهن شما را به هم می‌ریزد، پیدا کنید.
- به شواهدی نگاه کنید که می‌تواند افکار منفی شما را پشتیبانی کند.
- سپس به حقایق عینی زندگی خود بسیار توجه کنید و افکار منفی را با افکار مثبت جایگزین کنید.
تا جایی که میتوانید لبخند بزنید
شاید این سوال هم در ذهن شما باشد که چگونه خنده رو باشیم. باید بدانید که این مهم نیز راه حل‌هایی دارد. برای نمونه میتوانید به خودتان بازخورد مثبت بدهید. همان‌طور که تمام این نکات را برای خوشبین شدن تمرین می‌کنید، با صمیمیت به خود بازخورد مثبت بدهید.
یک دوست نیز می‌تواند به ارزیابی عملکرد شما کمک کند. اگر عملکرد شما رضایت بخش است، موفقیت به دست آمده را جشن بگیرید و این ویژگی جدید خود را نیز به دیگران نشان دهید.
همچنین برای شاد بودن و درک بهتر اینکه چگونه خوش بین باشیم، میتوانید از ورزش کردن‌های مداوم، انجام کارهای هنری و حتی یک پیاده روی ساده هم استفاده کنید.
این فعالیت‌ها ترشح بیشتر هورمون دوپامین (هورمون شادی) را به همراه دارند که سطح استرس‌های شما را کاهش داده و شادی زندگی را افزایش می‌دهند.
دیدگاه