هر آنچه که باید درباره عصبانیت بدانید!

عصبانیت  

عصبانیت یکی از قوی‌ترین هیجانات فردی است. تجربۀ خشم به خودی خود برای همۀ افراد اتفاق می‌افتد و امری طبیعی است؛ اما پیامدهایی که به دنبال آن می‌آیند ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه مخربی را حاصل شوند و به روابط بین فردی آسیب زیادی وارد کنند. افرادی که زیاد عصبانی می‌شوند ممکن است دائم دیگران و محیط را عامل خشم خود بدانند. در حالی که بخش بزرگی از این هیجانات و نحوه پاسخ به آن‌ها از درون فرد ناشی می‌شود. با پی بردن به علت و ریشه ناراحتی‌ها می‌توان مانع از تجربه بسیاری از هیجانات ناخوشایند شد.

دلایل موثر در ایجاد عصبانیت

عامل اصلی در تجربۀ عصبانیت عوامل محیطی است که فرد در طول زندگی با آن‌ها مواجه می‌شود. استرس‌های روزمره، مشکلات مالی، موقعیت خانوادگی و اجتماعی ضعیف و مسائلی از این دست همگی می‌توانند در شکل گیری احساس خشم و عصبانیت دخیل باشند.

علاوه بر این‌ها ویژگی‌های درونی افراد نظیر ژنتیک و توانایی بدن برای مقابله با برخی از هورمون‌ها و مواد شیمیایی در میزان تجربه عصبانیت و توانایی فرد در مقابله با آن تاثیر بسزایی دارد. برای مثال کسانی به سروتونین، کمتر واکنش نشان می‌دهند دشواری بیشتری در کنترل خشم خود دارند.

علائم ناتوانی در مقابله با عصبانیت

متخصصان سلامت روان برای آنکه به این تشخیص برسند که شما در کنترل و مدیریت خشم خود دچار مشکل هستید یکسری علائم هیجانی و جسمی را مورد بررسی قرار می دهند. بروز این علائم نشان می دهد که  شما به آموزش‌هایی در زمینه مقابله با خشم نیاز خواهید داشت. در ادامه به  بررسی هر یک از این علائم پرداخته‌ایم:

1. علائم هیجانی

بسیاری از افراد فکر می‌کنند که علائم هیجانی مشکلات مربوط به خشم تنها به تجربه خود احساس خشم محدود می‌شود، اما حالات هیجانی متعددی وجود دارند که نشان می‌دهند شما نتوانسته اید عصبانیت خود را به شیوه ای سالم و مثبت مدیریت کنید.

اضطراب و تحریک پذیری از جمله علائم هیجانی هستند که در این زمان بروز پیدا می‌کنند. اگر شما در شرایطی قرار دارید که به شدت عصبانی می‌شوید، در مدیریت و سازماندهی افکار خود با مشکل مواجه شده‌اید و احتمال آسیب رساندن به خودتان یا دیگران را می‌دهید برای کمک گرفتن از یک متخصص تامل نکنید و از یک مشاور روان شناس برای رفع مشکل خود استفاده کنید.

2. علائم جسمانی

تجربه ی هیجانات شدید از جمله عصبانیت به بروز تغییرات فیزیکی در بدن می‌انجامد که می‌توانند برای فرد ناخوشایند باشند. این علائم جسمانی شامل مواردی نظیر احساس سوزش و فشار در قفسه سینه، بالا رفتن فشار خون، احساس فشار در سر و خستگی می‌شود.

عوارض تجربه مکرر خشم و عصبانیت

اگر نتوانید خشم خود را مدیریت کنید از چند جهت دچار آسیب خواهید شد:

1. عصبانیت توانایی شما را برای خوشحالی از بین می‌برد چرا که عصبانیت و خوشحالی با یکدیگر در تضاد هستند.

2. تجربه طولانی خشم استرس و فشار روانی را افزایش می‌دهد و سلامت روان را کاهش می‌دهد.

3. عصبانیت با تبدیل شدن به پرخاشگری، روابط خانوادگی و سایر روابط را از مسیر درست خود خارج می‌کند.

4. هنگام خشم و عصبانیت شما اشتباهات بیشتری مرتکب می‌شوید، زیرا پردازش اطلاعات در این شرایط مشکل می‌شود.

راه های درمان و مدیریت عصبانیت

داشتن مهارت‌های زندگی به شما کمک خواهند کرد تا بتوانید هنگام عصبانیت واکنش درست و سالمی از خود نشان دهید و هیجان خود را مدیریت کنید. راهبردهای کوتاه مدت و بلندمدت بسیاری نظیر تکنیک‌های تنفسی، تمرین‌های توجه و تمرکز، آرام سازی، ریلکسیشن و... برای مدیریت خشم توسط درمانگران آموزش داده می‌شود. مراجعه به روان شناس و یادگیری و تمرین این مهارت ها  کمک بسیاری در این زمینه برای شما فراهم می‌کند.

اگر مدت طولانی است که دائما احساسات خشم شدیدی را تجربه می‌کنید ممکن است که به مداخلات روانی و پزشکی بیشتری احتیاج داشته باشید. در این شرایط گاهی متخصصان ابتدا از دارو درمانی استفاده می‌کنند تا با کاهش هیجانات منفی تجربه شده از احتمال آسیب فرد به خود و سایر اطرافیان بکاهند. سپس با استفاده از روان درمانی به رفع مشکلات فرد درتنظیم هیجان می‌پردازند.