قانون حق طلاق را به مرد داده است. یعنی به محض جاری شدن صیغه عقد بین زن و مرد، خود به خود مرد صاحب این حق میشود.
اما داشتن این حق به این معنا نیست که بدون طی کردن مراحل قانونی مرد میتواند از زنش جدا شود. طلاق به هر شکلی که اتفاق بیفتد، باید تکلیف حق و حقوق زن و مرد در آن مشخص شود. یعنی هیچ طلاقی بدون مشخص شدن تکلیف مهریه و نفقه و جهیزیه و اجرت المثل رخ نخواهد داد.
مهریه به دو شکل عند المطالبه و عند الاستطاعه است. مهریه دینی است که با به عقد خود در آوردن یک زن بر گردن مرد خواهد بود. به همین دلیل به آن عند المطالبه گفته میشود. اما زن در زمان عقد میتواند با عند الاستطاعه بودن آن هم موافقت کند. یعنی زمانی مرد آن را پرداخت کند که استطاعت آن را داشته باشد.
اختلافات بر سر مهریه کم نیستند. تقسیط مهریه از راه حلهایی است که بر سر راه مردهایی قرار داده شده است که توان پرداخت ندارند. سؤال مردهای در آستانه طلاق این است که چطور میتوان از این امکان استفاده کنند؟ آیا در نحوه درخواست طلاق از طرف زن امکان استفاده از تقسیط مهریه مشخص شده است؟ آیا در زمان درخواست طلاق از طرف مرد هم مهریه تقسیط میشود؟
شرایط استفاده از امکان تقسیط مهریه
در صورتی که مرد دادخواست طلاق داده باشد، دادگاه موظف است تکلیف مهریه را مشخص کند. میتوان دو موقعیت را در این شرایط متصور شد.
در موقعیت اول، ممکن است زن پیش از دادن دادخواست طلاق درخواست مهریه کرده باشد. این احتمال وجود دارد که در اثنای رسیدگی به پرونده درخواست مهریه را به دادگاه داده باشد. مرد در صورتی که بخواهد درخواست تقسیط مهریه بدهد، باید در همان شعبه دادگاه اقدام کند. باید درخواست اعسار از پرداخت مهریه به دادگاه بدهد. این درخواست را باید به شعبهای بدهد که رأی مهریه را صادر کرده است.
در موقعیت دوم، مرد دادخواست طلاق خود را داده است بدون این که زن دادخواست مهریه داده باشد. در چنین شرایطی مرد میتواند در همان دادگاه خانواده که به پرونده رسیدگی میکند برای مهریه اقدام کند. باید دادخواست اعسار از پرداخت مهریه موجود در عقدنامه و دادنامه طلاق را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت برساند.
قاضی دادگاه بعد از تعیین وقت و شنیدن شهادت شهود مرد و اظهارات زن درباره تقسیط مهریه تصمیم میگیرد. رأی دادگاه بر اساس همین شنیدهها صادر خواهد شد. در نحوه درخواست طلاق از طرف زن هم تکلیف مهریه باید مشخص شود.
تقسیط مهریه و ثبت طلاق
تقسیط مهریه به این معنا است که مهریه زن به شکل قسطی به او پرداخت میشود. مقدار هر قسط به توانایی مالی مرد و هزینههای زندگی او و درآمد ماهیانه او بستگی دارد. یعنی قسط هر ماه بر اساس توان پرداخت مرد تعیین میشود. در قوانین پرداخت مهریه هیچ ملاکی برای تعیین مقدار اقساط وجود ندارد. این میزان به طور کامل به دادگاه رسیدگی به پرونده وابسته است. قاضی با توجه به مقدار مهریه و شرایط مالی مرد و همچنین دفاعیات زن نحوه تقسیط را مشخص میکند.
زمانی حکم طلاق در دادگاه صادر میشود که تکلیف مهریه به طور کامل تعیین شده باشد. در صورت اعسار مرد و درخواست تقسیط مهریه باید بتواند آن را در دادگاه به اثبات برساند. او باید بتواند تحت هر شرایطی مهریه را پرداخت کند. مگر این که زن آن را ببخشد. اگر دادگاه اعسار را نپذیرد، مرد باید فکر دیگری برای آن بکند. وقتی هم که دادگاه اعسار مرد را مورد پذیرش قرار دهد، باید پیش پرداخت مشخص شده را پرداخت کند. البته تکلیف سایر حقوق مالی زن هم باید مشخص شود. در غیر این صورت، امکان ثبت طلاق وجود ندارد.
در صورتی که مرد شهودی برای شهادت دروغ برای اعسار خود به دادگاه بخواند، مشمول مجازات خواهد شد. ضمن این که درخواست اعسار او لغو میشود. بهتر است برای پیش برد کارها از وکیل استفاده کند. وکلا به خوبی با مراحل کار طلاق و تقسیط مهریه آشنایی دارند. بهترین راهنمایانی هستند که در این مسیر میتوانند کنار زن و مرد باشند.
مدت عده در طلاق غیابی یا هر نوع طلاق دیگری هم برای زن مشخص است. زن بعد از فوت یا طلاق همسرش مدت زمانی را حق ازدواج ندارد. این مدت بسته به موقعیت زن متفاوت است.
دیدگاه