درد مزمن یکی از شایع‌ترین دلایلی است که افراد برای آن به دنبال مراقبت‌های پزشکی هستند. این درد فعالیت‌های روزمره شما را محدود می‌کند و منجر به افزایش افسردگی و اضطراب می‌شود. دردی که درمان نشود و مزمن باشد، احتمال ابتلای به دیگر مشکلات سلامتی مانند بیماری‌های قلبی، عفونت‌های تنفسی و کاهش تحرک را هم افزایش می‌دهد. متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی که به آنها فیزیاتریست یا پزشک PM&R (Physical Medicine and Rehabilitation physicians) هم گفته می‌شود، علت این دردهای مزمن را تشخیص داده و یک برنامه درمانی جامع تهیه می‌کنند. این پزشکان دارای تخصص پزشکی گسترده‌ای برای کمک به بیماران مبتلا به طیف وسیعی از انواع دردها هستند که ممکن است در هر سنی رخ دهد.
طب فیزیکی
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی (PM&R) به‌عنوان فیزیاتریست یا پزشکی توانبخشی هم شناخته می‌شود. این متخصصین با هدف تقویت و بازگرداندن توانایی عملکردی و کیفیت زندگی برای افرادی که دارای اختلالات فیزیکی یا ناتوانی‌هایی فعالیت دارند که بر مغز، نخاع، اعصاب، استخوان‌ها، مفاصل، رباط‌ها، ماهیچه‌ها و تاندون‌ها تأثیر می‌گذارند. بر خلاف سایر تخصص‌های پزشکی که بر درمان پزشکی تمرکز می‌کنند، اهداف فیزیاتریست به حداکثر رساندن استقلال بیماران در فعالیت‌های روزمره زندگی و بهبود کیفیت زندگی است.
متخصصان طب فیزیکی در طراحی برنامه‌های درمانی جامع و بیمار محور متخصص هستند و اعضای جدایی‌ناپذیر تیم مراقبتی هستند. آنها از درمان‌های پیشرفته و همچنین آزمایش‌شده برای به حداکثر رساندن عملکرد و کیفیت زندگی بیماران خود استفاده می‌کنند، بیمارانی که ممکن است در سنین مختلف از نوزادی تا سنین بالا را شامل شوند.
آیا طب فیزیکی همان توانبخشی است؟
توانبخشی فرایند کمک به فرد برای دستیابی به بالاترین سطح عملکرد، استقلال و کیفیت زندگی است. توانبخشی یعنی توانا کردن. طب فیزیکی و توانبخشی مکمل یکدیگر هستند و هر دو با هم یک مجموعه را شامل می‌شوند. گاهی به آن پزشکی توانبخشی نیز گفته می‌شود. در واقع طب فیزیکی و توانبخشی یک عنوان است که معمولاً به طور خلاصه طب فیزیکی گفته می‌شود.
فیزیاتریست کیست؟
به متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی در اصطلاح فیزیاتریست نیز می‌گویند. متخصصین این رشته پس از گذراندن دوره پزشکی عمومی، دوره تخصص پزشکی فیزیکی و توانبخشی را گذرانده‌اند. این افراد توانایی طراحی برنامه‌های اختصاصی و جامع درمانی باتوجه‌به مشکلات موجود و به طور منحصربه‌فرد برای هر شخص را دارند.
کاربردهای طب فیزیکی و توانبخشی
به‌طورکلی، پزشکان طب فیزیکی و توانبخشی:
• می‌توانند بیماران را در هر سنی را درمان کنند.
• تمرکز درمان را روی عملکرد افراد می‌گذارند.
• دارای تخصص پزشکی گسترده‌ای هستند که به آنها این امکان را می‌دهد که شرایط ناتوان‌کننده‌ای که ممکن است در طول زندگی یک فرد به وجود بیاید را درمان کنند.
• درد ناشی از آسیب، بیماری یا وضعیت ناتوان‌کننده را تشخیص داده و درمان می‌کنند.
• یک برنامه درمانی یا پیشگیرانه را تنظیم و مدیریت می‌کنند.
• می‌توانند تیمی از متخصصان پزشکی شامل فیزیوتراپ، درمانگر شغلی و دیگر پزشکان را برای بهینه‌سازی مراقبت از بیمار مدیریت کنند.
• با سایر پزشکان مانند پزشکان مراقبت‌های اولیه، متخصصان مغز و اعصاب، جراحان ارتوپد و بسیاری دیگر باشد، همکاری دارند.
• فرد را به طور کامل درمان می‌کنند نه اینکه فقط یک مشکل یا یک ناحیه از بدن را تحت درمان قرار بدهند.
بیماری های مرتبط با طب فیزیکی
پزشکان PM&R مشکلاتی را که به دلیل آسیب، بیماری یا شرایط مزمن رخ می‌دهند را درمان می‌کنند. رایج‌ترین درمان‌های این متخصصین عبارت‌اند از:
• توانبخشی پزشکی
• درمان درد عصبی – عضلانی
• پزشکی ساختار اسکلتی – عضلانی بدن
• درمان اختلالات سیستم عصبی مرکزی
• توانبخشی کودکان
به گفته WebMD این متخصصین می‌توانند مشکلات پزشکی مربوط به ناتوانی‌ها را تشخیص داده و درمان کنند، از جمله:
• مشکلات شناختی
• مسائل ارتوپدی
• نگرانی‌های حرکتی (حرکت اندام‌ها، تحرک)
• مشکلات روده و مثانه
• اختلالاتی که روی راه‌رفتن فرد تأثیر می‌گذارد
• اشکال در تغذیه و بلع
• مشکل در برقراری ارتباط با دیگران
• درد
• سفتی عضلانی یا تون عضلانی ضعیف (هیپوتونی یا کاهش استحکام عضلانی).
همچنین در موارد زیر می‌توانید به متخصص طب فیزیکی مراجعه کنید:
• پس از آسیب، بیماری یا جراحی به توانبخشی نیاز دارید.
• درد مزمن دارید.
• چاقی یا افزایش سن، فعالیت بدنی را برای شما دشوارتر کرده است.
روش های تشخیصی در طب فیزیکی
متخصصین طب فیزیکی با آموزش گسترده خود، درمان‌های لازم را برای درمان درد و جلوگیری از ناتوانی بیشتر ارائه می‌دهند. در اولین قرار ملاقات شما، پزشک در مورد سابقه پزشکی و خانوادگی با شما صحبت می‌کند تا در مورد آنچه ممکن است باعث ایجاد مشکل شود اطلاعات بیشتری کسب کند.
شما همچنین باید اهداف خود را برای درمان بیان کنید، چه ازبین‌بردن کمردرد باشد چه تقویت عملکرد عضلانی. متخصصان طب فیزیکی به شما کمک می‌کنند تا بر مشکلات شخصی که شما را از داشتن یک زندگی کامل باز می‌دارد غلبه کنید.
در صورت نیاز برای تشخیص، پزشک ممکن است آزمایشاتی مانند رادیوگرافی (تصویربرداری با اشعه ایکس)، مطالعات هدایت عصبی و تست نوار عصب و عضله (الکترومیوگرافی) را برای شناسایی علت مشکل انجام دهد. پزشکان طب فیزیکی و توانبخشی به سلامت کلی شما نگاه می‌کنند نه اینکه یک علائم یا بیماری خاص را مورد درمان قرار دهند.
روش های درمان در طب فیزیکی
بسته به مشکل و شرایط بیماری و سلامت کلی بیمار پزشک از روش‌های مختلفی برای درمان استفاده می‌کند. برخی از مهمترین آنها عبارت‌اند از:
• داروهای ضد درد
• فیزیوتراپی
• کاردرمانی
• تفریح درمانی
• ماساژ دادن
• تزریقات نخاعی
• تزریقات مفصلی
• مدیریت و رفع گرفتگی‌ها
• تزریق مسدودکننده‌های عصبی (بلوک عصبی)
• فرسایش با امواج رادیویی
• طب سوزنی
• تزریق فاکتورهای رشد سلولی یا محرک‌های تولید این فاکتورها
• تزریق پلاسمای غنی از پلاکت
• درمان با سلول‌های بنیادی
• درمان‌های روان‌شناسی
• استفاده از دستگاه‌های کمکی
• استفاده از آتل گردنی و کمری.
گزینه‌های درمانی مناسب دیگر شامل:
• برنامه‌های مراقبت در منزل
• درمان تخصصی که باید توسط متخصص مانند فیزیوتراپ یا جراح ارتوپد انجام شود
• مراقبت از سلامت روان برای کمک به مقابله با یک بیماری و پاسخ به درمان
• درمان‌های جایگزین مانند طب سوزنی.
تفاوت متخصصین طب فیزیکی با فیزیوتراپیست
اکثر بیماران با فیزیوتراپی آشنایی بیشتری دارند. فیزیوتراپ‌ها از تمرینات فیزیوتراپی که اجزای اسکلتی – عضلانی خاصی مانند مفاصل آسیب‌دیده و ماهیچه‌های ضعیف‌شده را هدف قرار می‌دهند، برای بهبود عملکرد بیمار استفاده می‌کند.
و اما فیزیاتریست برنامه‌ریز اصلی درمان فیزیکی است، درحالی‌که فیزیوتراپیست برنامه را اجرا می‌کند. آنها ممکن است از لوازم و وسایلی مشابهی مانند دوچرخه ورزشی و تردمیل استفاده کنند. جلسات منظم با فیزیوتراپیست می‌تواند عملکرد بیمار را بازیابی کرده و تحرک او را بهبود بخشد.
تفاوت متخصص طب فیزیکی با متخصص ارتوپدی
متخصص پزشکی فیزیکی، پزشکی است که در زمینه طب فیزیکی و توانبخشی (PM&R) آموزش‌دیده است. متخصص این رشته جراح نیست. متخصصان طب فیزیکی اغلب پس از انجام جراحی ارتوپدی و درمان‌های دیگر و همکاری با درمانگران دیگر مانند فیزیوتراپیست و کار درمانگر، برنامه‌های توانبخشی را برای بیماران تنظیم و مدیریت می‌کنند. آنها همچنین برای توانبخشی بیماران پس از صدمات، پس از سکته مغزی و سایر مشکلات عصبی مانند اختلالات تعادل، مشکلات دهلیزی یا سایر انواع ناتوانی فعالیت می‌کنند.
یک متخصص ارتوپدی با اختلالات استخوان‌ها، مفاصل، ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و رباط‌ها سروکار دارد و برای انجام جراحی این اندام‌ها آموزش‌دیده است. بسیاری از آنها در جراحی مفاصل، تعویض مفصل، ناهنجاری‌های مادرزادی و غیره تخصص دارند. جراح ارتوپد شرایطی را که بر سیستم اسکلتی – عضلانی تأثیر می‌گذارد درمان می‌کنند. ارتوپدها از جراحی و درمان‌های دیگر برای کاهش درد و درمان مشکل اصلی فرد در سیستم اسکلتی عضلانی استفاده می‌کنند.
پزشکان معمولاً از بیماران می‌خواهند که تا جایی که ممکن است از جراحی اجتناب کنند و به‌عنوان آخرین راه چاره به آن روی‌آورند. بیماران معمولاً برای جلوگیری از جراحی، ابتدا درمان‌های تجویزشده توسط فیزیاتریست را امتحان می‌کنند. بااین‌حال، درصورتی‌که بیمار به این درمان‌های مرسوم پاسخ ندهد و این روش‌ها تسکین کافی ارائه نکنند، پزشک آنها می‌تواند بیمار را به یک جراح ارتوپد ارجاع دهد تا وضعیت را بیشتر ارزیابی کند و تعیین کند که آیا عمل جراحی نیاز است یا خیر.
دیدگاه