وصول چک پس از فوت صادرکننده چک چگونه است؟

شرایط وصول چک در شرایط فوت صادرکننده چک چیست؟

در صورتی که صادر کننده چک فوت کند، دو حالت قابل پیش بینی است:

1- وراث فوت صاحب چک و صاحب حساب را به بانک اعلام کرده باشند که در این صورت حساب صادر کننده چک توسط بانک مسدود می شود.

2- وراث هنوز به بانک فوت صاحب حساب را اطلاع نداده اند در نتیجه حساب های فرد فوت شده مسدود نشده است.

در هریک از وضعیت ذکر شده در بالا شرایط وصول چک پس از فوت صادر کننده چک فرق می کند.

- در صورتی که ورثه برای اعلام فوت صاحب حساب یا همان کسی که چک صادر کرده است به بانک مراجعه نکرده باشند، چک به صورت عادی وصول می شود و می توان با مراجعه به بانک وجه چک را دریافت کرد.

اما اگر بانک از فوت صاحب حساب توسط وراث مطلع باشد، حساب جاری وی مسدود می باشد و امکان نقد کردن چک وجود ندارد. به عبارت دیگر چک قابل پرداخت نیست زیرا موجودی حساب متعلق به ورثه می باشد.

در چنین فرضی دارنده می تواند برای دریافت وجه چک به دادگاه مراجعه کند.

وظیفه بانک ها در قبال چکی که صادرکننده آن فوت کرده چیست؟

در صورتی که صادرکننده چک فوت کند، از آنجایی که در زمان صدور چک، آن شخص زنده بوده و این تصمیم طبق اختیار وی گرفته شده، بانک می‌تواند قبل از حصر وراثت، تعیین ورثه و بررسی اموال متوفی، وجه چک را به دارنده پرداخت یا کارسازی کند.

در واقع اگر بانک از فوت صادرکننده چک و یا همان صاحب حساب جاری مطلع نباشد، وظیفه خاصی در قبال چک ندارد و می تواند چک را برای صاحب آن وصول کند، اما اگر حساب توسط وراث مسدود شده باشد، نمی تواند چک را نقد کند و چک غیر قابل پرداخت می باشد.

در مواردی که چک مدت دار است و تاریخ آن برای بعد از فوت صادرکننده است، با توجه به مقررات قانون امور حسبی مشکلی برای وصول وجه چک وجود ندارد و مطابق قانون نیازی به مراجعه به دادگاه نیست.

مطابق ماده ۲۳۱ قانون امور حسبی بدهی‌های مدت دار (موجل) متوفی بعد از فوت او حال و بروز می‌شود، لذا در این حالت هم، چون چک در زمان حیات متوفی صادر شده، با مرگ او بدهی مدت دار او حال می‌شود و بانک باید قبل از تاریخ سررسید وجه چک را به دارنده چک پرداخت کند. از طرفی هم به موجب ماده ۳۱۱ قانون تجارت، پرداخت چک نباید وعده داشته باشد و بانک‌ها باید با داشتن موجودی در حساب متوفی، وجه چک را پرداخت کنند.

اما بانک ها با توجه به اینکه تاریخ چک برای بعد از فوت صادرکننده است از پرداخت وجه آن خودداری می کنند. در این موارد راه حل دریافت وجه چیست؟

مطالبه وجه چک از وراث چگونه صورت می گیرد؟

همانگونه که مطرح شد وصول چک فرد فوت شده ، با توجه به قانون امور حسبی و قانون تجارت، بدون مراجعه به دادگاه امکان پذیر است.

اما بانک‌ها در معمولا از پرداخت چک به تاریخ بعد از فوت صاحب حساب و مسدودی حساب متوفی امتناع می‌کنند.

در این حالت طرح دعوای مطالبه وجه چک و درخواست صدور قرار تامین خواسته برای توقیف وجه چک در بانک، راهکاری مناسب به نظر می‌رسد تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن وجه چک دریافت شود.

دادخواست مطالبه وجه چک پس از فوت صاحب حساب، باید به طرفیت ورثه متوفی تقدیم دادگاه شود.

در صورت نداشتن گواهی انحصار وراثت، می‌توان از اداره ثبت احوال نسبت به درخواست استعلام از طریق دادگاه یا شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی اقدام کرد.