گوبلز کیست؟
پاول ژوزف گوبلز در ۲۹ اکتبر ۱۸۹۷ به دنیا آمد.
گوبلز سیاستمدار ناسیونال سوسیالیست آلمانی که از ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۵ وزیر رایش برای تبلیغات و روشنگری مردم بود.
او از نزدیکترین دوستان و همکاران آدولف هیتلر بود و شهرت او تا حد زیادی ناشی از خطابههای پرشور و تبحرش در سخنوری بود.
وظیفهٔ او به عنوان وزیر تبلیغات آلمان و حزب نازیسم به دست گرفتن کامل کنترل جامعه در همهٔ بخشهای زندگی اجتماعی بود، چه در سطح عمومی و فرهنگی و چه در سطح خصوصی.
گوبلز توانست در عرض کوتاهترین مدت تمام رسانههای آن روز را یکپارچه کند و تحت کنترل خود درآورد. او به زودی قدرت فیلم را به عنوان یک رسانهٔ مناسب برای پروپاگاندا شناخت و از آن نهایت استفاده را برای تأثیر در افکار عمومی و پخش ایدههای ضدیهودی کرد. شهرت او بیشتر بخاطر وزارت تبلیغات در رایش سوم به مدت ۱۲ سال و ارائهٔ تبلیغات عظیم برای جذب جامعهٔ آلمان به اهداف و ارزشهای هیتلر و حزب نازی است.
گوبلز در حزب نازیسم
گوبلز به دلیل پوکی استخوان از خدمت در جنگ جهانی اول معاف بود، زمان خود را با تحصیل در رشتههای ادبیات و فلسفه گذراند و نهایتا با مدرک دکترای فلسفه آلمانی از دانشگاه هایدلبرگ فارغالتحصیل شد.
گوبلز که تلاشهایش جهت کار کردن به عنوان روزنامهنگار، رماننویس و نمایشنامهنویس با شکست مواجه شده بود، در دهه ۲۰ میلادی به حزب ناسیونال سوسیالیست آلمان (حزب نازی) پیوست و با آدولف هیتلر آشنا شد.
گوبلز پیش از ورود به حکومت آلمان به روزنامهنگاری، کار در بانک و کارگزاری بازار بورس اشتغال داشت. او در ۱۹۲۴ وارد حزب نازی شد و به ریاست حزب در ایالت برلین منصوب شد. در ۱۹۲۸ در مقام یکی از کلیدیترین اعضای حزب قرار گرفت.
وی تحصیلات خود را در زمینههای ادبیات و فلسفه در دانشگاههای بن، هایدلبرگ و فرایبورگ انجام داد و تز دکترای خود را پیرامون ویلهلم فن شوتز نویسنده رمانتیک سده ۱۹ نوشت. گوبلز عنوان رساله دکتری خود را با هدایت گوندولف (زمینهای به تاریخ درام دراماتیک)برگزید که بعدها در زمان وزارت تز خود را بیرون کشیده و نام آن را به (زیربنای روحی و سیاسی رمانتیک گذشته) تغییر داد.
پس از جنگ جهانی اول، تورم به اوج رسید و اقتصاد آلمان در وضعیت خیلی بدی به سر میبرد. از طرفی روحیهی مردم این کشور نیز پس از شکست در جنگ جهانی اول به شدت تضعیف شده بود. هیتلر و گوبلز معتقد بودند کلمات و تصاویر میتوانند برای سوءاستفاده از این شرایط به کار گرفته شوند. هیتلر تحت تاثیر توانایی گوبلز در بیان افکارش قرار گرفته بود و گوبلز نیز استعداد هیتلر را در سخنرانی برای عموم مردم و برانگیختن آنها ستایش میکرد.
این دو از نگرانیها و ترسهای مردم آلمان به نفع خود بهره بردند و آیندهای ناسیونالیست و نژادپرستانه را برای این کشور طرحریزی کردند. آنها موفق شدند محبوبیت فراوانی کسب کنند و پس از رسیدن به قدرت، آزادی کلام را به طور کامل از بین برده و جوّی ضد یهودی ساختند که موجب شکلگیری جنایات فراوانی از جمله هولوکاست در قبال یهودیان، همجنسگرایان و دیگر اقلیتها شد.
گوبلز در سال ۱۹۲۶ به مقام رهبر حزب نازی در برلین رسید و تنها دو سال بعد به عنوان مدیر تبلیغات هیتلر به مجلس آلمان راه یافت. در این زمان گوبلز مهمترین استراتژی خود، یعنی معرفی هیتلر به عنوان یک رهبر نابغه و قدرتمند را پایهریزی کرد.
او ترتیبی داد تا سخنرانیهای هیتلر در حضور عموم مردم برگزار شود و او به عنوان ناجی آلمان نشان داده شود. گوبلز محل قرارگیری دوربینهای فیلمبرداری و میکروفنها را به گونهای مشخص کرد که تصویر و صدای هیتلر برجستهتر و تاثیرگذارتر به نظر رسد. رویدادهایی مانند این، نقشی کلیدی در جلب حمایت مردم آلمان و علاقهمندی آنان به هیتلر ایفا کردند.
گوبلز و وزارت تبلیغات آلمان
در ژانویهی ۱۹۳۳، هیتلر صدراعظم آلمان شد و در مارس همان سال گوبلز را به عنوان وزیر پروپاگاندای نازی و تبلیغات انتخاب کرد.
در تاریخ ۱۳ مارس ۱۹۳۳ هیتلر یک کرسی جدید به کابینه افزود و گوبلز را به عنوان وزیر تبلیغات و تنویر افکار عمومی منصوب کرد. اداره مرکزی این وزارت جدید در یک کاخ قرن هجدهمی به نام کاخ لئوپولد که در خیابان ویلهلم اشتراسه قرار داشت و با کاخ صدارت اعظمی هیتلر فاصله کمی داشت، تعیین شد. وزارت تبلیغات وظیفه نظارت بر تمام جنبههای فرهنگی آلمان و اندیشه مردم و نیز خبرگزاریها و رادیو و هنرهای تجسمی و نمایشی را برعهده داشت.
در تاریخ یک ماه مه گوبلز اقدام به سازماندهی یک نمایش باشکوه با نام روز ملی کارگر کرد و رژیم نازی را به عنوان طرفدار طبقه کارگر جلوه داد؛ اما به واسطه همین نمایش و فریبکاری نازیها موفق شدند در میان کارگران محبوبیت کسب نموده و اقدام به انحلال احزاب و سندیکای کارگری و ضبط تمام اموال این نهادها کردند.
گوبلز به منظور اشراف کامل بر تمام امور فرهنگی وزارتخانه تبلیغات را به به بخشهای گوناگونی مانند بخش خبرگزاری، رادیو، فیلم، تئاتر، موزیک، ادبیات و چاپ تقسیم کرد نازیها به زودی بسیاری از روزنامهها و کتابها و رمانها و بازیها و فیلمها و کنسرتها را با مقیاسی از هنر که از نظر نازیها هنر ملی نامیده میشد، مورد سنجش و تحت نظارت وزارت تبلیغات و تنویر افکار عمومی قرار دادند. اثر هیچ نویسندهای چاپ نمیشد یا هیچ نقاشی به معرض نمایش در گالری گذاشته نمیشد یا هیچ آوازی به اجرا گذاشته نمیشد و... مگر اینکه با معیارهای تعریف شده نازیها همخوانی داشته باشد یا با این معیارها در تضاد قرار نداشته باشد.
گوبلز که اصرار داشت هنر فاخر آلمانی باید رواج یابد، موفق شد بودجه فوقالعاده زیادی برای وزارت تبلیغات دریافت کند و از محل این بودجه پول زیادی را سخاوتمندانه به کسانی میداد که در عرصه هنر با او همفکر بودند. با شعلهور شدن آتش جنگ، گوبلز به شکل فعالانهای به حمایت از جنگ پرداخت.
خودکشی گوبلز با همسر و 4 فرزندش
با عبور ارتش سرخ شوروی از رودخانه ادر و متفقین غربی از رودخانه راین در ماههای اول سال ۱۹۴۵ گوبلز دیگر بیش از این نمیتوانست واقعیت شکست قطعی آلمان را پنهان کند. او میدانست که چه چیزی در انتظار وی خواهد بود. گوبلز در دفتر خاطراتش نوشت: ما تمام پلهای [پشت سرمان] را سوزاندهایم. ما نمیتوانیم و نمیخواهیم به عقب برگردیم. ما مجبوریم و تصمیم داریم تا پایان ادامه دهیم»... پایان برای گوبلز خودکشی به همراه زن و فرزندانش بود، جنازه وزیر تبلیغات پیشوا در نهایت به همراه شش فرزندش و ماگدا همسرش به همراه جنازه هیتلر سوزانده شد.
۱ دیدگاه