شدت ویار بارداری در افراد مختلف متفاوت است و حتی میتواند دلایل ژنتیک و بیماریهای قبل از بارداری هم روی ایجاد آن تاثیر بگذارد.
ویار بارداری
ویار (میل شدید به خوردن چیزی یا بیزاری از غذا) از جمله اتفاقاتی است که ممکن است در طول دوره بارداری برای هر خانمی اتفاق بی افتد. ویار هم مثل حالت تهوع و استفراغ یکی از اتفاقات رایج در طول 9 ماه بارداری است که اصلاً جای تعجب نداشته و به سراغ اکثریت خانم ها می رود.
برای اکثر زنان، هوس ها در سه ماهه اول بارداری شروع می شوند، در طول سه ماهه دوم اوج می گیرند و در سه ماهه سوم کاهش می یابند. فقط تعداد کمی از هوس ها پس از زایمان ادامه دارد. ویار بارداری همواره در حال تغییر است. بسیاری از خانم ها یک یا دو روز، میل به یک خوراکی دارند، سپس برای چند روز هوس دیگری می کنند و این روند ادامه دارد.
ویار و بیزاری از غذا
ویار در دوران بارداری گاهی به شکل بیزاری از غذاها، طعمها و بوها بروز میکند و باعث میشود که هنگام تماس با آنها حالت تهوع شدید پیدا کنید. بیمیلی به خوردن غذاهای مفید برای مادر و جنین میتواند باعث بروز مشکلاتی شود. بیزاری از غذا ممکن است باعث شود که زن باردار هیچ علاقهای به خوردن غذاها و نوشیدنیها نداشته باشد یا با خوردن آنها حالت تهوع پیدا کند و استفراغ کند. ادامۀ این روند با از دست دادن آب و الکترولیت و به دنبال آن کاهش وزن مادر همراه است.
اگر دچار بیزاری از برخی از مواد غذایی شدهاید، استفاده از مواد غذایی دیگر با خواصی مشابه میتواند راهحل مناسبی برای کنار آمدن با ویار و بیزاری از غذا در دوران بارداری باشد. چند راه برای جایگزین کردن منابع پروئتین، کلسیم و ویتامین در این قسمت ذکر شده است:
• بیزاری از انواع گوشت: گوشت قرمز، گوشت سفید و تخممرغ از منابع پروتئین هستند. آجیل و حبوبات جایگزین مناسبی برای کسانی است که نمیتوانند این مواد را در این دوره مصرف کنند. استفاده از گوشت و مرغ چرخکرده و اضافه کردن ادویههای مجاز و طعمدهندهها، راه دیگری است که میتواند بوی این مواد غذایی را برای شما کمتر کند.
• بیزاری از لبنیات: کلسیم در دوران بارداری برای سالم ماندن استخوانها و دندانها ضروری است. شیر، ماست و پنیر دارای کلسیم فراوانی هستند. اگر به دلیل ویار دوران بارداری نمیتوانید شیر بخورید، ماست و پنیر را جایگزین آن کنید یا از میوه هایی مثل موز، هویج و خرما برای تغییر دادن مزۀ شیر کمک بگیرید.
استفاده از منابع تأمین کلسیم مثل غلات، سبزیجاتی مثل بروکلی و کلمپیچ میتواند بخشی از نیاز شما به کلسیم را تأمین کند.
• بیزاری از سبزیجات: میوهها و سبزیجات سرشار از مواد مغذی برای شما و کودکتان است. تغییر در شیوۀ مصرف این موارد میتواند راهحل مناسبی برای رفع بیزاری شما از آنها باشد. درست کردن ترکیبی خوشطعم از سالاد سبزیجات و میوه، رنده کردن هویج و اضافه کردن آن به سوپ و مصرف میوههای جایگزین که حس خوبی به آنها دارید، کمک میکند تا بدن، بتاکاروتن، ویتامین C، پتاسیم، فولیک اسید و سایر موارد مورد نیاز را دریافت کند. میوه و سبزیجات منابع غنی فیبر هستند که در پیشگیری از یبوست و هموروئید تأثیر بسزایی دارند، بنابراین لازم است که با استفاده از روشهای جدید، این مواد را در سبد غذایی خود داشته باشید.
ویار و هوس خوردن
در دوران بارداری ممکن است ویار را در هر زمانی تجربه کنید. شاید هنگام تماشای تلویزیون، غذایی را ببینید و تمایل شدیدی به خوردن آن داشته باشید یا دقیقاً بعد از خوردن نهار، میل خوردن یک بستنی بزرگ داشته باشید یا شاید با دیدن یک خوردنی در دست کسی، شما هم هوس خوردن آن را داشته باشید. ویار و هوس خوردن، به دلیل تغییرات هورومونی اتفاق میافتد و یک اتفاق رایج در دوران بارداری است. شدت این نوع ویار در هر فرد متفاوت است و مدتزمانی که ممکن است آن را تجربه کند نیز با توجه به عوامل مختلف تغییر پیدا میکند. با این حال میتوان با استفاده از روشهای گوناگون آن را کنترل و مدیریت کرد که به شکل چند نکته در زیر عنوان شده است:
• پاسخی مناسب برای هوس خوردن: اگر هوس میوه و سبزیجات داشتید، حتماً از آنها استفاده کنید. سعی کنید میوهها و سبزیجات تمیز، سالم و متنوع را انتخاب کنید. مثلاً اگر انبه از میوههایی است که به ندرت میخورید، با اضافه کردن آن به توتفرنگی و موز، ترکیب خوشطعم جدیدی از آن بسازید.
• تهیۀ خوراکیهای خانگی و جایگزین کردن آنها: اگر در تصورتان یک کیک خامهای با تکههای شکلات دیدهاید، میتوانید در کنار کیک خانگی کمشکر، کمی میوه هم بگذارید و میل کنید. اگر دوست دارید چیپس بخورید، سعی کنید خودتان آن را درست کنید. سیبزمینی را شبیه چیپس ببرید و با کمی روغن زیتون و نمک در فر قرار دهید. اگر هوس نان کردهاید، نان بربری و سنگک یا نانهای غنیشده را جایگزین نان لواش یا نانهای سفید دیگر کنید.
• پرت کردن حواس خود از هوسهای نامناسب: اگر دلتان یک بشقاب سیبزمینی سرخکرده یا یک تکه شکلات خواست، کار دیگری انجام دهید که به همان اندازه پاسخگوی میل شما باشد؛ مثلاً برای خودتان آبمیوۀ طبیعی بگیرید یا به موسیقی دلخواه خود گوش دهید تا حواستان پرت شود. همچنین میتوانید به یکی از دوستانتان زنگ بزنید و در مورد خاطرات مشترکی با او صحبت کنید یا میتوانید به یک پیادهروی سبک در اطراف خانه بروید.
علت ویار بارداری
علت اصلی بروز ویار بارداری هنوز به طور کامل مشخص نشده است اما علل مختلفی به عنوان فرضیه بیان شده است که این عوامل به شرح زیر می باشد:
• افزایش میزان هورمون های بارداری از جمله هورمون استروژن
• تقویت حس شامه و بویایی
• فقرهای تغذیه ای مانند کمبود ویتامین B که بسیاری از خانم ها به آن مبتلا هستند.
• استرس و زمینه روانی افراد، کسانی که شخصیت های استرسی دارند و دوره های افسردگی را تجربه کرده اند بیشتر دچار ویار بارداری می شوند.
نشانه های ویار بارداری
در مجموع ویار بارداری خود را با علائم مختلفی نشان می دهد:
• تهوع و استفراغ که می تواند صبحگاهی باشد یا می تواند به هنگام عصر تشدید پیدا کند.
• تمایل به مصرف برخی از غذاها یا موادی که قبلا این تمایل نسبت به آن مواد قبلا وجود نداشته.
• انزجار از برخی مواد یا چیزهایی که شاید تا قبل از بارداری برای فرد جذابیت زیادی داشته ولی بعد از بارداری از آنها منزجر می شود.
پیشگیری از ویار حاملگی
علاوه بر درمان ها، ویتامین ها و مراقبت هایی که پزشکتان در دوران بارداری تجویز می کند، بهتر است به موارد زیر نیز توجه کنید:
• از خوردن خوراکی های سرشار از نمک بپرهیزید. غذاهای دارای چربی زیاد را به خاطر دیر هضم بودن از رژیم غذایی حذف کرده و مصرف کمی زنجبیل را به رژیم غذای تان اضافه کنید.
• مصرف شیرینی جات در خانم های باردار می تواند استفراغ و حالت تهوع را در آنها کاهش دهد. ولی دقت کنید که نباید در مصرف شیرینی جات زیاده روی کنید. در طول روز مایعات کافی بنوشید زیرا اینکار به کاهش حالت تهوع کمک می کند.
• بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب برای جلوگیری از حالت تهوع صبحگاهی تکه ای نان تست یا بیسکوییت میل کنید. در رژیم غذایی تان از غذاهای سرشار از کربوهیدرات، کم چرب و زود هضمی مثل نان تست و سیب زمینی پخته استفاده کنید. برای کم کردن افت و افزایش قند خون قبل از خواب کربوهیدرات به همراه پروتئین مصرف کنید. تا حالت تهوع صبحگاهی تان کمتر شود.
• در طول روز حجم غذای کمتری میل کرده و به جای آن تعداد دفعات غذا خوردن را افزایش دهید. زیرا خالی نگه داشتن معده باعث می شود تا در طول روز کمتر احساس حالت تهوع داشته باشید.
• بیشتر در معرض هوای باز قرار بگیرید. زمانی که در منزل هستید پنجره ها را باز کنید. تا هوای تازه به مشام تان بخورد. از میل کردن غذاهایی مثل سیر، کلم و پیاز که باعث ایجاد حالت تهوع و استفراغ می شوند تا حد امکان بپرهیزید.
توصیه های تغذیه ای
• بهتر است از خالی بودن و پرشدن و سنگین شدن معده اجتناب شود.
• حجم غذا کاهش و تعداد وعده های غذایی افزایش یابد ( حداقل 5-6 وعده درروز )
• قبل از برخاستن از رختخواب، بيسكويت يا نان خشك مصرف كرده و پس از 15 دقيقه از رختخواب برخاسته و صبحانه سبک و زود هضم صرف شود.
• استفاده از كربوهيدراتهاى زود هضم و مصرف پروتئين مفيد است.
• از خوردن غذاهاى پر ادويه، سرخ شده، نفاخ، حجيم و دير هضم اجتناب شود.
• از مصرف همزمان غذا و مايعات خوددارى شود .
• غذاها و مايعات سرد بيش از نوع گرم آنها قابل تحمل مى باشند بنابراین از غذاهاى سرد با دماى يخچال استفاده شود.
• از غذاهايی كه بوى محرک دارند اجتناب شود.
• به آرامى غذا بخورند.
• به مدت طولانى گرسنه نمانند.
• از بوى تند برخى غذاها و ساير بوهاى آزاردهنده اجتناب كنند.
• مواد غذایی حاوى كربوهيدرات پيچيده نظير نان برشته، بيسكويت نمكى (كراكر) ، نان خشک يا نان سوخارى مصرف شود.
• در تهوع و استفراغ شديد حمايت روانى مادر توسط اطرافيان خصوصا همسر خانم باردار توصيه می شود.
دیدگاه