امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 276950
۲۱۰۹
۳
۰
نسخه چاپی

موارد عزل قیم در قانون مدنی | انعزال قیم | تفاوت عزل و منعزل شدن قیم

موارد عزل قیم در قانون مدنی | انعزال قیم | تفاوت عزل و منعزل شدن قیم

عزل قیم در قانون مدنی

در قانون مدنی مواردی پیش بینی شده است که به موجب آنها قیم عزل شده یا منعزل می شود.

مطابق قانون مدنی، شخصی که محجور یعنی صغیر، سفیه یا مجنون است ، از تصرف در امور مالی و غیر مالی خود ممنوع است. به همین دلیل ، آنها تحت ولایت ولی خود یعنی پدر و جد پدری قرار دارند. اما از آنجا که ممکن است پدر و جد پدری هر دو فوت کرده باشند و کسی را هم به عنوان وصی تعیین نکرده باشند، دادگاه برای اینکه امور شخص صغیر معطل نماند، اقدام به تعیین قیم می کند. واضح است که شخص قیم از آن رو که نمایندگی از طفل در امور مالی و نگهداری از او را بر عهده دارد، بایستی شرایطی داشته باشد ، مانند امانت. بنابراین، در صورتی که این شخص صفات خود را از دست بدهد، یا در صورت برخی مسائل دیگر ، ممکن است قیم عزل شود. بنابراین، در قانون مدنی مواردی برای عزل قیم پیش بینی شده است.

موارد عزل قیم در قانون مدنی

بر اساس ماده 1284 قانون مدنی در موارد ذیل قیم معزول می‌شود:

1– اگر معلوم شود که قیم فاقد صفت امانت بوده و یا این صفت از او سلب شود.

2– اگر قیم مرتکب جنایت و یا مرتکب یکی از جنحه‌ های ذیل شده و بموجب حکم قطعی محکوم گردد:

سرقتخیانت در امانتکلاه برداریاختلاس – هتک ناموس – منافیات عفت – جنحه نسبت باطفال – ورشکستگی بتقصیر یا تقلب.

3– اگر قیم بعلتی غیر از علل فوق محکوم به حبس شود و بدین جهت نتواند امور مالی مولی ‌علیه را اداره کند.

4– اگر ورشکسته اعلان شود.

5– اگر عدم لیاقت یا توانائی قیم در اداره اموال مولی‌ علیه معلوم شود.

6– در موارد مواد 1239 و 1243 و 1244 با تقاضای مدعی‌ العموم.

- هرگاه معلوم شود که قیم عمدا مالی را که متعلق به شخص محجور بوده است را عمدا جزء دارایی او قید نکرده است و یا باعث شده آن مال قید نشود  که در این صورت مسئول هرگونه ضرر و خسارتی خواهد بود که از این لحاظ ممکن است به مولی علیه وارد شود .

- در صورت وجود موجبات موجه ، دادستان می تواند از دادگاه مدنی خاص تقاضا کند که از قیم تضمیناتی راجع به اداره اموال مولی علیه بخواهد . هرگاه قیم برای تعیین نوع تضمین در دادگاه حاضر نشد ، از قیمومت عزل می شود .

- قیم باید سالی یک بار حساب تصدی خود را به مدعی العموم یا نماینده او بدهد . هرگاه ظرف یک ماه از تاریخ مطالبه مدعی العموم حساب را ندهد ، به تقاضای مدعی العموم معزول می شود .

نحوه ی عزل قیم

حسب ماده 54 قانون امور حسبی عزل و تعیین قیم جدید و تعیین قیم موقت و سایر امور محجور با دادگاهی است که بدوا تعیین قیم کرده است.

مطابق ماده فوق عزل و تعیین قیم جدید و تعیین قیم موقت و سایر امور محجور که راجع به دادگاه است با دادگاهی است که بدواً تعیین قیم کرده است.

چه کسانی میتوانند سبب عزل قیم را به دادستان اطلاع دهند ؟

محجور و هر ذی نفعی میتواند به دادستان وجود سبب عزل قیم را اطلاع دهند؛ در این صورت اگر دادستان سبب عزل را موجود دید از دادگاه درخواست عزل قیم را می نماید.

آیا قیم میتواند به عزل خود اعتراض نماید ؟

قیم میتواند از تصمیم دادگاه راجع به عزل خود اعتراض نماید دادستان نیز میتواند به رد درخواست عزل قیم در دادگاه اعتراض نماید.

نکته : مادامی که تکلیف قطعی عزل قیم معین نشده است امور محجور به وسیله دادستان یا قیمی که موقتا برای محجور معین میشود انجام خواهد شد.

انعزال قیم

علاوه بر مواردی که در قانون برای عزل قیم پیش بینی شده است، در مواردی قیم منعزل می شود.

بر اساس ماده 1249 قانون مدنی اگر خود شخص قیم مجنون یا دیوانه بشود و یا فاقد رشد شود، قیم منعزل می شود.

تفاوت عزل و منعزل شدن قیم

حکم عزل قیم یک حکم تاسیسی است و ناظر به آینده است یعنی تاثیر حکم عزل قیم مربوط به اعمالی است که قیم از این به بعد میخواهد انجام دهد. بنابراین پس از اینکه حکم عزل قیم صادر شد دیگر اعمالی که انجام میدهد صحیح نیستند اما اعمالی و معاملات قیم که قبل از حکم عزل انجام داده است صحیح و نافذ است.

حکم انعزال قیم یک حکم اعلامی است بر این اساس اگر شخص قیم، محجور یا دیوانه شود بدون نیاز بر حکم دادگاه منعزل میشود. فلذا اعمالی که در فاصله محجور شدن و دریافت حکم انعزال انجام داده است باطل خواهد شد.

  • منبع
  • دینا
  • گروه وکلای یعقوبی

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید