شخصیت منفعل پرخاشگر کیست؟
شخصیتهای منفعل پرخاشگر الگویی دائمی و فراگیر از نگرشهای بدبینانه نسبت به امور مختلف نشان میدهند. این افراد در مقابل تقاضاهای محیطی و انتظارات شغلی-اجتماعی به جای اینکه آشکارا مخالفت یا پرخاشگری خود را نشان دهند، منفی کاری و کارشکنی میکنند. بنابراین گفته میشود این افراد به شکل منفعلانه، پرخاشگری میکنند. بهرهگیری از مهارتهای ارتباطی مؤثر میتواند به این افراد کمک کند.
افراد مبتلا به جای اینکه احساسات منفی خود را مستقیما بروز دهند، آنها را به شکلی مخفیانه و زیرکانه در رفتار خود نشان میدهند. در واقع این عمل باعث میشود بین آنچه میگویند و آنچه انجام میدهند، فاصله و تفاوت زیادی باشد.
برای مثال هنگامی که از یک شخصیت منفعل پرخاشگر در مورد یک مسافرت سوال شود، خود را موافق تمام برنامهها نشان میدهد. این در حالیست که در باطن ناراضی است. در عوض موقع قرار دیر میآید، هنگام مسافرت نق میزند و رفتارهای کارشکنانۀ دیگری انجام میدهد.
ویژگیهای شخصیت منفعل پرخاشگر
برخی اوقات نشانههای شخصیت منفعل پرخاشگر با اختلال خشم انفجاری یکی انگاشته میشود. در حالی که متفاوت بوده و شخصیت منفعل پرخاشگر ویژگیهای زیر را از خود نشان میدهد.
• هنگامی که باید وظایف زندگی روزمره یا زندگی شغلی خود را انجام دهد، به شکل منفعلانه در مقابل وظایفش مقاومت میکند. مثلا به جای اینکه 8 سر کار باشد، 8 و نیم میآید یا در قرارهایش سر وقت حاضر نمیشود.
• چنین فردی همیشه فکر میکند که دیگران درکش نمیکنند یا قدرش را نمیدانند.
• معمولا عبوس است و دائما با اطرافیان جر و بحث میکند.
• شخصیت منفعل پرخاشگر نسبت به افراد خوشبخت و شاد، حسادت کرده و ابراز ناراحتی میکند.
• علاوه بر حسادت، صاحبان قدرت یا افراد بالادست را مورد انتقاد و تمسخر قرار میدهد.
• به نحو اغراق شدهای از بدبختی و مشکلات خودش گلایه میکند.
• بین منفعل بودن و پرخاشگر بودن در نوسان است. گاهی بسیار منفعل عمل میکند و گاهی بسیار مخالفت جو و اهل جر و بحث میشود.
• از روابط خود دائما گلایه میکنند ولی هیچ وقت هم حاضر به ترک شرایط موجود نیستند.
• جراتمندی و ابراز وجود در آنها دیده نمیشود.
• از دیگران انتظار دارند که مسئولیتهای آنها را قبول کنند و جور آنها را بکشند.
• هیچ وقت از چیزی که دارند راضی نیستند و خودشان هم نمیدانند چه چیزی دقیقا آنها را راضی میکند.
دلایل شکل گیری شخصیت منفعل پرخاشگر
بسیاری مواقع اختلال شخصیتی نشانهای از وجود افسردگی در فرد است و از این بیماری نشأت میگیرد. ریشههای یک شخصیت منفعل پرخاشگر در گذشته فرد قابل شناسایی است. دلایل احتمالی که فرد به شیوه منفعلانه پرخاشگری میکند، شامل موارد زیر میباشد:
خانوادۀ نا ایمن
هنگامی که فضای خانوادگی بسته باشد و کودک مجال ابراز خشم یا ناامیدی خود را نداشته باشد، مجبور به سرکوب خشم خود شدهاند. این خشم سرکوب شده از کانالهای دیگری به ظهور میرسد. مثلا کودک یاد میگیرد که به جای بیان واضح مخالفت و خشم خود نق بزند، لجبازی کند یا زیرکانه عصبانیت خود را بروز دهد.
نداشتن مهارتهای مقابلهای
کودکان یا بزرگسالانی که به پرخاشگری منفعلانه روی میآورند، هرگز یاد نگرفتهاند چگونه خشم خود را نشان دهند. در واقع آنها مهارت مدیریت و کنترل خشم و ابراز وجود ندارند.
خشم پنهان
چنین افرادی خشمهای سرکوب شده و پنهان زیادی از دوران کودکی خود انباشتهاند. در واقع حجم این خشمها انقدر زیاد است که دیگر نمیتوانند منفعل باشند و چون راه بهتری برای ابراز آن نمیشناسند، آن را منفعلانه ابراز میکنند.
شناسایی رفتار پرخاشگر منفعل
رفتار پرخاشگر- منفعل یک اختلال پزشکی نیست بنابراین پزشک نمیتواند آن را تشخیص دهد. با این حال یک روانشناس متخصص آموزش دیده میتواند به شما در شناسایی این مشکل رفتاری که نیاز به درمان دارد کمک کند.
روانشناس معمولا سوالاتی درمورد علائم و رفتارهای شما، اینکه از چه زمانی این رفتارها شروع شده و اثرات آن در زندگی، کار و روابط شما خواهد پرسید.
اگر شما مشکوک هستید که ممکن است دچار اختلال شخصیت پرخاشگر منفعل باشید بهتر است یک قرار ملاقات با یک روانشناس تنظیم کنید و یا با او در ارتباط باشید
. روانشناس معمولا سوالات جامعی دربارهی علائم، افکار و رفتار شما خواهد پرسید. از طرفی دوران کودکی و تجربیاتی که باعث بروز این رفتار میشوند نیز از نظر روانشناس مهم هستند.
اگر روانشناس بتواند عوامل محیطی ای را که در بروز این رفتار شما کمک میکنند شناسایی کند میتواند به شما کمک کند که بر روی این عوامل کار کنید.
اما اگر روانشناس نتواند هیچ عامل محیطی ای برای این رفتار ما شناسایی کند ممکن است به شما پیشنهاد کند که به یک پزشک مراجعه کرده و یک سری آزمایشات سلامتی انجام دهید چرا که ممکن است این رفتارهای شما نشانی از یک بیماری فیزیکی مربوط به اعصاب و یا مشکل دیگری باشد.
فرد مبتلا به اختلال شخصیت پرخاشگر منفعل ممکن است با یک پروژهی کاری خاص موافقت کند اما در عمل ازین پروژه چندان پیروی نکند.
راه های درمان اختلال شخصیت پرخاشگر منفعل
اگر یک مشکل سلامتی خاص موجب این رفتار شما شده است بنابراین ابتدا این مشکل باید درمان شود. بنابراین ممکن است با درمان این مشکل رفتار پرخاشگر منفعل شما نیز بهبود یابد.
علاوه بر این ممکن است شما برای این رفتار خود به یک روانشناس متخصص مراجعه کنید. روانشناس میتواند در شناسایی اختلال شخصیت پرخاشگر منفعل به شما کمک کرده و به شما در تغییر این نوع رفتارتان کمک کند.
علاوه بر این او میتواند به شما کمک کند که بر روی اضطراب، عدم اعتماد بنفس و کنترل خشم خود کار کنید که ممکن است به درمان رفتار پرخاشگر- منفعل شما کمک زیادی بکند.
در واقع روانشناسان به شما آموزش میدهند که چگونه از زاویه درست به قضایا نگاه کنید و چگونه مشکلاتتان را در یک مسیر سالم حل کنید.
علاوه بر این چند روش ساده وجود دارد که انجام روزانهی آنها میتواند به افراد با اختلال شخصیت پرخاشگر منفعل کمک کند. این کارها عبارتند از:
• آگاه بودن از رفتار خود
• شناسایی علت احتمالی رفتار خود
• قبل از انجام هرکاری به درستی فکر کنید.
• قبل از اینکه به موقعیتی که موجب ناراحتی شماست عکس العمل نشان دهید سعی کنید خود را آرام کنید.
• خوشبین باشید.
• با دیگران صادق باشید و سعی کنید احساسات خود را به شکل سادهتری با آنها درمیان بگذارید تا اینکه از طریق رفتار پرخاشگر - منفعل احساسات خود را بروز دهید.
دیدگاه