سندروم مرده متحرک: توهم ترسناک کوتارد، توهمی که فرد خود را مرده تصور می کند!

توهم کوتارد

توهم کوتارد یک نوع بیماری روانی نادر است که در آن بیمار به این باور دارد که مرده است یا وجود ندارد، بدنش در حال متعفن شدن است و یا فاقد امعا و احشا و خون می باشد. در بعضی موارد بیمار به این معتقد است که بوی گوشت فاسد را استشمام می کند یا حتی امکان دارد فکر کند که نامیراست. این بیماری با نام های نشانگان کوتارد یا نشانگان مرده متحرک هم شناخته می شود.

این بیماری در کنفرانسی در اواخر دهه ۸۰ قرن نوزدهم در پاریس و به وسیله عصب شناسی فرانسوی به اسم" ژول کوتارد" معرفی شد. وی در سال ۱۸۸۲ با پرونده ای رو به رو گردید که در آن بیمار مورد نظر زنی بود که وجود خدا، شیطان و اعضای بدن خود را انکار میکرد و اعتقاد به این که برای زنده ماندن به غذا احتیاج دارد نداشت.

این عصب شناس، که از بیمار در یادداشت هایش به اسم مادمازل ایکس نام برده است در مورد خصوصیت های وی توصیف می کند. بیمار باور داشت که مغز، سیستم عصبی معده و روده ای ندارد؛ با این وجود وی اعتقاد داشت که وجودش جاودانی و نامیراست.

به علت همین اعتقاد، وی حتی هنگامی که برای او غذا می آوردند، از خوردن خودداری می کرد؛ پس مدتی مادموازل ایکس به علت ضعف ناشی از گرسنگی مفرط درگذشت. بعد از کشف نشانگان مرده متحرک به وسیله ژول کوتارد اسم این بیماری توهم کوتارد یا نشانگان کوتارد نامگذاری شد.

علائم سندرم کوتارد

علائم سندرم کوتارد می تواند شامل موارد زیر باشد:

• باور به مرده بودن، وجود نداشتن، یا متعفن شدن

• باور به اینکه بدن خالی از امحا و احشا و خون است

• بی حسی

• فقدان احساسات یا عواطف

• افکار خودکشی

علل سندرم کوتارد

سندرم کوتارد می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله:

آسیب مغزی

آسیب به قسمت هایی از مغز که مسئول پردازش اطلاعات حسی یا احساسی هستند، می تواند منجر به سندرم کوتارد شود. این آسیب می تواند ناشی از سکته مغزی، تومور مغزی، یا سایر آسیب های مغزی باشد.

اختلالات روانی

سندرم کوتارد اغلب در افرادی که مبتلا به اختلالات روانی هستند، مانند اسکیزوفرنی، افسردگی شدید، یا اختلال شخصیت مرزی، دیده می شود. این اختلالات می توانند منجر به توهمات و هذیان هایی شوند که شبیه به علائم سندرم کوتارد هستند.

مصرف مواد مخدر یا الکل

مصرف مواد مخدر یا الکل می تواند منجر به توهماتی شود که شبیه به علائم سندرم کوتارد هستند.

بیماری های جسمی

در برخی موارد، سندرم کوتارد می تواند ناشی از یک بیماری جسمی باشد، مانند تومور مغزی یا اختلالات متابولیک.

 عوارض توهم کوتارد

احساس اینکه قبلا فوت کرده اید، می تواند منجر به عوارض مختلفی شود. به عنوان مثال، بعضی از افراد حمام کردن یا مراقبت از خود را متوقف می کنند و همین امر باعث می شود اطرافیان شروع به فاصله گرفتن از فرد کنند. این امر می تواند منجر به احساس افسردگی و انزوا شود. در برخی موارد نیز می تواند منجر به مشکلات پوستی و دندان شود.

برخی افراد خوردن مواد غذایی را متوقف می کنند زیرا معتقدند بدن آنها به این مواد احتیاج ندارد. در موارد شدید، این امر می تواند به سوء تغذیه و گرسنگی منجر شود.

اقدام به خودکشی نیز در این افراد شایع است. برخی آن را راهی می دانند که به دیگران نشان دهند دیگر نمی توانند بمیرند چرا که قبلا مرده اند.

درمان سندرم کوتارد

درمان سندرم کوتارد به علت آن بستگی دارد. اگر ناشی از یک بیماری جسمی باشد، درمان بیماری جسمی می تواند به بهبود علائم کمک کند. اگر ناشی از یک اختلال روانی باشد، درمان اختلال روانی می تواند به بهبود علائم کمک کند. در برخی موارد، داروهای ضد روان پریشی یا داروهای ضد افسردگی نیز ممکن است مفید باشند.

در موارد شدید، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان برای جلوگیری از آسیب رساندن به خود یا دیگران باشد.

بنابراین گزینه های درمانی می توانند بسیار متفاوت باشند. یک بررسی در سال ۲۰۰۹ نشان داد که الکتروشوک درمانی (ECT) رایج ترین روش درمانی است. ECT شامل عبور جریان های الکتریکی کوچک از مغز شما برای ایجاد تشنج های کوچک است. با این حال، ECT برخی از خطرات احتمالی از جمله از دست دادن حافظه، گیجی، حالت تهوع و درد عضلات را به همراه دارد. به همین دلیل است که معمولا فقط بعد از سایر گزینه های درمانی از جمله موارد زیر استفاده می شود:

• داروهای ضد افسردگی

• داروهای ضد روان پریشی

• داروهای تثبیت کننده خلق

• روان درمانی

• رفتار درمانی

موارد مشهور سندرم کوتارد

موارد مشهوری از سندرم کوتارد وجود دارد که در تاریخ ثبت شده اند. به عنوان مثال، آناتول فرانس، نویسنده فرانسوی، در سال 1893 دچار سندرم کوتارد شد. او معتقد بود که مرده است و هیچ احساسی ندارد. او پس از مدتی بهبود یافت و به نوشتن ادامه داد.

مورد دیگری که بسیار مشهور است، مربوط به پاتریک زوسکیند، نویسنده آلمانی است. او در سال 1974 دچار سندرم کوتارد شد و معتقد بود که مرده است. او این تجربه را در کتاب خود با نام «بیماری مرگ» به تصویر کشید.

نمونه‌هایی از سندرم کوتارد در ادبیات و سینما

ادبیات

«مسخ» اثر فرانتس کافکا: رمان کافکا اگرچه به صراحت سندرم کوتارد نیست، داستان گرگور سامسا را روایت می‌کند که یک روز از خواب بیدار می‌شود و تبدیل به حشره‌ای غول‌پیکر می‌شود. انزوا و بیگانگی بعدی او شباهت‌هایی با مضامین موجود در توهم کوتارد دارد.

“مرد نامرئی” نوشته رالف الیسون: این رمان یک قهرمان آمریکایی آفریقایی تبار گمنام را دنبال می‌کند که به دلیل تعصب نژادی احساس می‌کند نامرئی شده و از جامعه جدا شده است. باز اگرچه این رمان تصویر مستقیمی از سندرم کوتارد اارئه نمی‌دهد، اما به درون مایه‌های هویت و بحران‌های وجودی می‌پردازد.

سینما

«ماشینکار» The Machinist (2004): در این تریلر روانشناختی، کریستین بیل نقش تروور رزنیک، ماشین‌کاری را بازی می‌کند که از بی‌خوابی شدید رنج می‌برد و توهم کوتارد را تجربه می‌کند و به سرعت در حال کاهش وزن است و برا این باور است که به آرامی در حال مرگ است. این فیلم به بررسی مضامین گناه، پارانویا و عذاب روانی پرداخته می‌شود.

Taxidermia (2006): این فیلم مجارستانی سه نسل از مردان را نشان می‌دهد که هر کدام دارای وسواس‌های خاص خود هستند. بخش دوم روی موروسگووانی وندل متمرکز است که معتقد است در حال تبدیل شدن به یک مرغ است و شروع به برداشتن اعضای بدن خود می‌کند. اگرچه محتوای این فیلم به طور صریح سندرم کوتارد اشاره نمی‌کند، اما مضامین بدشکلی بدن و هذیان‌های عجیب و غریب را در آن می‌بینیم.

Enter the Void (۲۰۰۹): در این درام روانی، سفر یک فروشنده مواد مخدر در توکیو را دنبال می‌شودکه مورد اصابت گلوله قرار می‌گیرد و کشته می‌شود و روح او در شهر سرگردان می‌شود و شاهد حوادث پس از مرگش است. این فیلم به بررسی مضامین زندگی، مرگ و اگزیستانسیالیسم می‌پردازد و عناصری را که یادآور توهم کوتارد هستند، در آن دیده می‌شود.

در مجموع گرچه سندرم کوتارد اغلب به صراحت در ادبیات و سینما به تصویر کشیده نشده، عناصری از این اختلال مانند هذیان‌های نیهیلیستی، بحران‌های وجودی و قطع ارتباط با واقعیت را می‌توان در آثار داستانی مختلف یافت.