بیماری کاوازاکی، شایع ترین بیماری التهابی عروقی در کودکان است که به دلیل خطر بالای ابتلای عروق کرونری قلب، سبب ایجاد مرگ و میر ویا عوارض دراز مدت در مبتلایان به بیماری می گردد.
بیماری کاوازاکی
کاوازاکی اولـين بـار توسـط دكتر توميساكو كاوازاكی از ژاپن درسال 1967 توصـيف شـد. وی تعدادی بیمار با علایمی بشکل : تب، راش پوستی، کنژکتیویت(قرمزی چشم )، انانتم( قرمزی گلو و دهان )، ادم دست ها و پاها و بزرگی غدد لنفی گردنی مشخص و معرفی نمود. این بیماری در ابتدا «موکوکوتانئوس لنف نود سندرم » نام گرفت. چند سال بعد، عوارض درگیری قلبی همانند: درگیری عروق کرونری( گشادی وسیع شریان های خونی ) نیز در این بیماری گزارش شد.
بیماری کاوازاکی یک واسکولیت سیستمیک حاد است، به این معنی که التهاب در دیواره رگ های خونی می تواند منجر به گشاد شدن (انوریسم) هریک از شریان با اندازه متوسط در بدن، به ویژه شریان های کرونر گردد. در عین حال، بیشتر کودکان تنها علایم سیستمیک را بدون اینکه عوارض قلبی پیدا کنند نشان می دهند.
بیماری کاوازاکی یک بیماری نادر است، اما به موازات هنوخ شوئن لاین پورپورا یکی از شایع ترین واسکولیت های کودکی بشمار می اید. کاوازاکی از تمام نقاط جهان گزارش شده است، و در ژاپن شیوع بیشتری دارد. این بیماری منحصرا در کودکان کم سن و سال و نوپا گزارش شده است. تقریبا 85% کودکان مبتلا به بیماری کاوازاکی زیر 5 سال هستند و اوج بروز سنی 18 تا 24 ماهگی است. در کمتر از سه ماه و بیش تر از 5 سال هم نه به صورت شایع دیده می شود، ولی بیشترین خطر درگیری کرونری در این سنین است. در پسران نسبت به دختران شایع تر است، اگرچه کاوازاکی در در طول سال و در هر زمان قابل تشخیص است اما به صورت دسته جمعی در یک فصل هم اتفاق افتاده است، امکان ابتلا در در اواخر زمستان و بهار بیشتر است.
علت بیماری کاوازاکی
کارشناسان میگویند علت بیماری کاوازاکی هنوز کاملاً شناخته شده نیست اما این تئوری وجود دارد که کودکانی که به این بیماری دچار میشوند ممکن است از نظر ژنتیکی در معرض آن قرار گرفته باشند، یعنی ژنهای خاصی را از والدین خود به ارث برده باشند. بیماری کاوازاکی به خودی خود واگیردار نیست، یعنی این احتمال وجود ندارد که به تنهایی توسط یک ویروس ایجاد شود.
علایم کاوازاکی
در این عارضه، غدد لنفاوی پوست و غشای مخاطی دهان و بینی و گلو نیز دچار التهاب میشود. نشانه اصلی بیماری کاوازاکی تب بدون منشا مشخص است.
مرحله اول
تب بالا که به طور معمول بیش از ۵ روز طول میکشد
قرمز شدن شدید چشمها (ورم ملتحمه) بدون ترشحات
بروز جوشهای قرمز رنگ (راش) در بدن و در ناحیه تناسلی
قرمزی، خشکی و ترک خوردن لبها و ورم و قرمز شدن زبان (زبان توتفرنگی)
ورم و قرمزی پوست کف دست، پا، غدد لنفاوی گردن و قسمتهای دیگر بدن
کجخلقی
مرحله دوم
لایه لایه شدن قسمتی از پوست دست و پا به خصوص نواحی سر انگشتان دست و پا که به صورت صفحات بزرگ جدا میشود.
درد مفاصل
اسهال
استفراغ
درد شکم
مرحله سوم
در این مرحله از بیماری، علایم به آرامی از فرد دور میشود، مگر آنکه عوارض آن پیشرفت کند.
تشخیص بیماری کاوازاکی
تشخیص بیماری کاوازاکی بالینی است. به این معنی که بر اساس ارزیابی های بالینی توسط پزشک تشخیص داده می شود. زمانی بیماری تشخیص قطعی خواهد داشت که : تب بالای غیرقابل توجیه بیشتر از 5 روزهمراه با 4 علامت از 5 علامت دیگر وجود داشته باشد: التهاب دو طرفه ملتحمه چشم( مانند اینکه التهاب به صورت پرده ای روی کره چشم را بپوشاند) ، بزرگی غددلنفاوی، راش پوستی ، درگیری دهان و زبان و تغییرات انتهاها.
بررسی پزشک برای اینست که نشانه ای از بیماری دیگری که بتواند علایم مشابهی داشته باشد وجود نداشته باشد. بعضی از کودکان فرم های ناکاملی از بیماری را نشان می دهند به این معنی که معیارهای بالینی کمتری دارند که باعث می شود تشخیص دشوارتر باشد، به این گونه موارد بیماری کاوازاکی ناکامل گفته می شود .
درمان کاوازاکی
هدف از درمان اولیه، پایین آوردن تب و التهاب است تا آسیبهای وارده کاهش پیدا کند.
گاماگلوبولین: تزریق پروتئینهای ایمنی (گاما گلبولین) از طریق رگ (داخل وریدی) خطر ابتلای فرد به مشکلات عروق کرونر را کاهش میدهد.
آسپیرین: مصرف آسپرین، التهاب فرد را کاهش میدهد. همچنین درد و التهاب مفاصل را در فرد کمتر میکند. مصرف آسپرین در کودکان با محدودیتهایی روبرو است، اما پزشکان اغلب برای درمان این بیماری، این دارو را برای کودکان تجویز میکنند.
تذکر: اگر بیماری کاوازاکی تحت درمان قرار نگیرد، معمولا پس از ۱۲ روز بهبود پیدا میکند، اما عوارض قلبی آن ممکن است بعدا بروز پیدا کند. همچنین پیگیری فرد مبتلا پس از بهبودی و درمان از اهمیت بهسزایی برخوردار است.
والدین باید در نظر داشته باشند که آزمایشهایی را برای بررسی سلامت قلب کودک در فواصل منظم (معمولا شش تا هشت هفته یکبار) پس از شروع بیماری انجام دهند تا در صورت پیشرفت مشکلات قلبی کودک، سریع وی را تحت درمان قرار دهند.
مدت زمان بیماری کاوازاکی
بیماری کاوازاکی بیماری است با سه مرحله:
مرحله یک (حاد)، که دو هفته اول بیماری را شامل میشود و زمانی است که تب و دیگر علایم مشاهده میشود.
مرحله دو (تحت حاد)، هفته دوم تا هفته چهارم است مرحلهای که در آن تعداد پلاکتها رو به افزایش است و آنوریسمها میتوانند ظاهر شوند.
مرحله سوم(نقاهت)، مرحله بهبودی و نقاهت است که از یک تا سه ماه است و آن موقعی است که تمام تستهای آزمایشگاهی به حالت عادی برمیگردند و برخی از ناهنجارهای عروق خونی از بین میروند و یا اندازههای آنها کاهش مییابند.
در صورت عدم درمان، این بیماری ممکن است خود به خود محدودشونده باشد و بیش از دو هفته طول نکشد، آسیب کرونری مشابه بالاخواهد بود.
ارتباط بیماری کاوازاکی با کرونا (کووید-19 )
اگر چه رابطه میان کرونا ( کووید-۱۹) و کاوازاکی بارها رد شده است اما سازمان جهانی بهداشت از آغاز پژوهشها به منظور یافتن ارتباط احتمالی میان بیماری کووید-۱۹ و بیماری کاوازاکی خبر داد.
سندروم کاوازاکی از بیماریهای نادری است که برخی پزشکان احتمال دادهاند با ویروس کرونا ارتباط داشته باشد.
ارتباط میان بیماری کاوازاکی و کووید-19 مشخص نیست اما پزشکان و کارشناسان این اطمینان را به والدین دادهاند که ریسک ابتلا به ویروس کرونا با علائم شدید در کودکان، پایین است. در گزارشی که از مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در آوریل ارائه شده، در ایالاتمتحده کودکانی که به ویروس کرونا مبتلا شدهاند، علائم خفیفی از این بیماری را داشتهاند.
شواهد فعلی نشان میدهد بیشتر موارد کووید-19 در کودکانی که تحت درمان قرار گرفتهاند شامل علائم خفیفی بوده است؛ نیمی از آنها تب داشتهاند، تقریباً 40 درصدشان سرفه داشتهاند و کمتر از 10 درصد آنها دچار علائم گوارشی بودهاند.
دانش ما در مورد این عارضه در کودکان محدود است. کووید-19 در افراد بزرگسال به عنوان یک بیماری التهابی، تعدادی از ارگانهای بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. اما بچههایی که به بیماری کاوازاکی دچار میشوند باید به دقت مورد بررسی قرار بگیرند و از جهت بیماری کرونا نیز ارزیابی شوند تا معلوم شود آیا این کووید-19 است که با این علائم خود را نشان داده یا نه.
خوشبختانه بیماری کاوازاکی بسیار نادر است، درست مانند کووید-19 که هماکنون عوارض جدی و پیچیدهای در کودکان ایجاد نکرده است، اما مهم است که پزشکان نسبت به هرگونه ارتباط احتمالی میان بیماری کاوازاکی و کرونا هشیار باشند تا بتوانند در صورت لزوم، اقدامات فوری را انجام دهند.
دیدگاه