خانم هارپر لی از دانشجوی وکالت تا شهرت در نویسندگی | نویسنده کتاب معروف کشتن مرغ مینا

زندگی‌ نامه خانم هارپرلی

نل هارپر لی در ۲۸ آوریل ۱۹۲۶ میلادی در مونروویل در غرب ایالت آلاباما آمریکا دیده به جهان گشود. او تحصیلات خود را در «رشتهٔ حقوق» در دانشگاه آلاباما به اتمام رساند.

در سال ۱۹۵۰ میلادی به نیویورک آمد و تا پیش از شروع کار نویسندگی، در یک مؤسسهٔ هواپیمایی کار می‌کرد. دلبستگی‌های او، گذشته از نویسندگی، گردآوری خاطرات روحانیون سده نوزدهم میلادی، جرم‌شناسی و موسیقی است. هارپر لی که زنی خجالتی بود، سال‌ها به زندگی آرام و بسیار خصوصی خود ادامه داد و همواره تقاضاها برای مصاحبه را رد می‌کرد. او گاهی در آپارتمانش در نیویورک و گاهی همراه خواهر وکیلش به نام آلیس لی، در مونروویل آلاباما زندگی می‌کرد. وی پس از سکته و از دست دادن بخشی از شنوایی و بینایی خود، در سال‌های پایانی عمرش در یک خانهٔ سالمندان زندگی می‌کرد.

هارپر لی در ۱۹ فوریه ۲۰۱۶ و در سن ۸۹ سالگی درگذشت.

هارپرلی در ۱۹۶۰ میلادی رمان کشتن مرغ مینا را منتشر کرد که یکی از پرفروش‌ ترین رمان‌های تاریخ شد و شهرتی جهانی را برای او به ارمغان آورد.

از این کتاب آثار اقتباسی بسیاری از جمله یک فیلم به همین نام در ۱۹۶۲ میلادی به وسیله رابرت مولیگان کارگردان سرشناس هالیوود ساخته شد در نظرخواهی‌های عمومی، همواره از فیلم کشتن مرغ مقلد به ‌عنوان یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های تمام عمر تماشاگران سینما نام برده می‌شود. همچنین هارپرلی با نوشتن این کتاب و به خاطر تلاش‌هایش در زمینه‌ ادبی مدال آزادی ریاست‌جمهوری آمریکا را در ۲۰۰۷ میلادی دریافت کرد.

در حقیقت هارپرلی با نوشتن تنها یک رمان به شهرتی جهانی دست یافت البته باید اذعان کرد که کم هستند، نویسندگانی که برای نگارش تنها یک اثر به شهرتی بین‌المللی رسیده‌اند اما هارپر لی یکی از این معدود چهره‌هایی است که با کشتن مرغ مینا نام خود را در تاریخ ادبیات جاودان کرد.

این اثر، رمانی فراموش نشدنی درباره دوران کودکی در محله‌ای در جنوب آمریکا است که در آن بی عدالتی و تعصب نژادی بیداد می‌کند.

هارپر لی نویسنده آثار دیگری چون عشق به تعبیر دیگر، کریسمس برای من و وقتی کودکان آمریکا را کشف کردند هم بود. وی در طول عمر ۸۹ ساله‌ خود همواره از سخنرانی کردن خودداری می‌کرد و ارتباط خوبی با رسانه‌ها نداشت.

هارپرلی به خاطر انتشار آثار و اقتباس از رمان‌هایش بارها به دادگاه شکایت کرد و در این زمینه چهره‌ای حاشیه‌ساز به حساب می‌آمد.

کشتن مرغ مینا شاهکار بی‌ بدیل در ادبیات آمریکا

رمان کشتن مرغ مینا بلافاصله پس از انتشار در ۱۹۶۰میلادی تبدیل به پرفروش ترین کتاب می‌شود و نظر مساعد منتقدان را به خود جلب می کند.

این کتاب بسیار دراماتیک و تأثیرگذار است به اصل و ریشه های رفتارهای انسان، معصومیت و تجربه، مهربانی و بی رحمی، عشق و نفرت و شوخ طبعی و ترحم می پردازد. این در حالی است که هارپر لی، همیشه آن را داستان عاشقانه ای ساده توصیف کرده است.

رمان کشتن مرغ مینا در ۱۹۶۴ میلادی برنده جایزه پولیتزر در آمریکا شد. این کتاب از زبان دختری به نام اسکات نقل می شود که پدرش به نام اتیکاس فینچ که وکیلی انسان دوست و شجاع است، وکالت جوان سیاهپوستی را بر عهده گرفته که توسط اهالی یک روستا به تجاوز به عنف و نابرابری نژادی محکوم شده است.

اتیکاس با قدرت و بی‌باکی از عدالت و انسانیت دفاع می‌کند و در مقابل تعصب، نفرت، خشونت نژادی و ریاکاری مردم می‌ایستد. همچنین نام کتاب (کشتن مرغ مینا) از صحنه ای در کتاب آمده است که اتیکاس برای فرزندش تفنگ بادی خریده است اما از او قول می گیرد که به مرغ مینا شلیک نکند، چون این کار را گناه می دانند. همچنین مرغ مینا در این کتاب به عنوان نماد معصومیت استفاده شده است.

پدر راوی اتیکاس فینچ به عنوان یک قهرمان اخلاقی برای بسیاری از خوانندگان و به عنوان یک مدل از یکپارچگی برای وکلا نشان داده شده است.

به عنوان یک رمان گوتیک جنوبی و رمان تربیتی، تم اولیه کشتن مرغ مینا شامل بی عدالتی نژادی و کشتار بی گناهی است. محققان اشاره کرده‌اند که لی همچنین مسایل مربوط به طبقات اجتماعی، شجاعت، محبت و نقش‌های جنسیتی در جنوب آمریکا را به خوبی به مخاطب منتقل کرده است.

گفته شده پيرنگ و شخصيت‌های رمان كشتن مرغ مینا برگرفته از مشاهدات خود خانم هارپرلی از بستگان و همسايگانش بوده. همچنين حادثه اي كه نزديكی شهر محل سكونتش در سال 1936، هنگامی كه لی ده ساله بوده رخ داده است.

این رمان به بیش از ۴۰ زبان بین‌المللی ترجمه شده است و یکی از پرفروش ترین رمان ها در جهان بوده است، همچنین با وجود برخورد با مسایل جدی مانند تجاوز به عنف و نابرابری نژادی، این رمان برای گرما و طنز آن مشهور است.

در واقع رمان زبان طنز در بیان مشکلات اجتماعی مثل تجاوز، خشونت، نژادپرستی و دیگر مشکلات روز جامعه آمریکایی دارد. همچنین در این اثر هارپرلی مسایل مربوط به اختلاف طبقاتی و نقش زنان در جامعه آمریکایی را نیز نقد می‌کند.

ورود کتاب کشتن مرغ مینا به ایران

در ایران این کتاب برای نخستین بار در ۱۳۴۷ خورشیدی توسط انتشارات امیرکبیر و با ترجمه فخرالدین میر رمضانی منتشر و برای چندین بار تجدید چاپ شده است.

(برو یک دیدبانی بگمار) جلد دوم کشتن مرغ مینا

در ۲۰۱۵ میلادی دست‌نوشته برو دیده بانی بگمار، توسط دوست و وکیل هارپرلی در یک گاو صندوق قدیمی پیدا شد. این نویسنده عنوان دومین رمانش را از خطی در انجیل قرض گرفته بود.

این کتاب در دهه ۱۹۵۰ به نگارش درآمده بود، بنابراین این کتاب در واقع ادامه داستان رمان اول اوست. داستان این رمان که چهاردهم جولای ۲۰۱۵ میلادی به طور همزمان روی پیشخوان کتابفروشی‌های ۷۰ کشور دنیا قرار گرفت.

واکنش‌ ها به چاپ این اثر متفاوت بود؛ وال استریت ژورنال نوشت: برو دیده بانی بگمار برای میلیون‌ها تن آزمون صبوری و ظرفیت بخشیدن خواهد بود. مارک لاسون نویسنده گاردین در خصوص جلد دوم رمان کشتن مرغ مقلد گفت:‌ اگر کتابی که امروز منتشر شده در ۱۹۶۰ میلادی چاپ می‌شد، مسلماً به این اندازه از آن استقبال نمی‌شد. این خیلی ربطی به پایین بودن سطح ادبی اثر ندارد، بلکه به این خاطر است که برو یک بپا بگذار یا برو دیده بانی بگمار محبوبیت کمتری دارد و نمی‌توان آن را مانند «کشتن مرغ مینا» در مدرسه‌ها تدریس کرد اما در نخستین روز انتشار، ۱۰۵ هزار جلد از این کتاب به فروش رفت.

این رمان در ایران توسط ویدا اسلامیه، ‌محمد عباسی، شادی حامدی و سمانه توسلی ترجمه شده است.

جایزه های دریافتی خانم هارپرلی

كتاب کشتن مرغ مینا كه به موضوع نژاد‌پرستی در آمريكا پرداخته و در سال 1960 منتشر شد و خيلی زود در سرتاسر جهان مورد توجه قرار گرفت و به چهل زبان نيز ترجمه شده است. كشتن مرغ مینا در سال بعد انتشارش نيز جايزه پوليتزر را از آن خود كرد.

هارپرلی همچنين در سال 2007 مدال آزادی رياست جمهوری آمريكا را به پاس كمك به ادبيات از آن خود كرد. لی برای اين كتاب چندين عنوان افتخاری ديگر را نيز دريافت كرد. او نويسنده‌ای منزوی بود كه از سخنرانی در انظارعمومی نيز به شدت خودداری مي‌كرد.

اهمیت این نویسنده تا اندازه‌ای بود که در ۲۰۱۰ میلادی دانشکده حقوق دانشگاه آلاباما و ای‌بی‌ای ژورنال برای بزرگداشت نام و یاد وی، جایزه ادبیات حقوقی و جنایی هارپرلی را راه‌اندازی کردند.

این جایزه هر سال به بهترین اثر داستانی که به موضوع نقش وکلا در تغییر جامعه پرداخته، تعلق می‌گیرد. این جایزه در حقیقت به مناسبت ۵۰ سالگی انتشار رمان کشتن مرغ مینا که از آثار کلاسیک ادبیات آمریکا به حساب می‌آید، تاسیس شده است و تلاش دارد تا هر سال بهترین اثر داستانی با تم جست‌وجوی عدالت را معرفی کند.

این شاهکار ادبی سال ها در مدارس آمریکا تدریس می‌شد و حذف کشتن مرغ مینا از فهرست کتاب‌های درسی مدرسه‌ای در ویرجینیا به اعتراض والدین دانش‌آموزان منجر شد.