آمیخته بازاریابی یا Marketing Mix یکی از مهم ترین اصطلاحات دنیای بازاریابی است.
آمیخته بازاریابی یا Marketing Mix چیست؟
مفهوم آمیخته بازاریابی یا آمیزه بازاریابی Marketing Mix برای اولین بار در دهه ۱۹۵۰ بهوسیله نیل بوردن معرفی شد. مدل بوردن توسط جرومی مک کارتی دنبال شد و به 4p معروف گشت.
مدل آمیخته بازاریابی که بسیاری آن را با نام 4p میشناسند، ابزاری توانمند است که میتواند به بازاریابان در تعریف استراتژیهای بازاریابی کمک کند.
بازاریابان با این ابزار برای تعیین پاسخهای مناسب به بخشهای موردنظر بازار استفاده میکنند. آمیخته بازاریابی از آن دسته عواملی است که در کنترل مدیریت است و میتوان ادعا کرد که اکثر برنامهها و تصمیمات بازاریابی براساس یکی از این چهار زمینه اتخاذ میشود.
عوامل و عناصر آمیخته بازاریابی خریداران را تحت تأثیر قرار میدهد و تصمیمگیری آنها وابسته به نوع محصول و ویژگیهای آن، شیوههای قیمتگذاری و روشهای پرداخت، امکانات و تسهیلات توزیع و روشهای ترغیبی و ترویجی شرکتها میباشد.
نوع محصول و ویژگیهای آن (مانند طرح ظاهری، بستهبندی، کیفیت، شخصیت محصول و. ..) و تبلیغات غیرشخصی، شاید مهمترین عوامل تأثیرگذار در بین عناصر آمیخته بازاریابی (قیمت، کالا، توزیع و ترویج)، باشند.
بازاریابی بیان میدارد که هر محصول را میتوان با یک مجموعه مجزای آمیخته بازاریابی تشریح کرد. با تخصیص منابع سازمانی به ارائه کالاها و خدمات، چنین استراتژی در نهایت منجر به رسیدن به اهداف شرکت خواهد شد.
درك ساختار رقابتي بازار بيش از هر چيـز مـستلزم آگاهي و شناخت مديريت از نظرات و خواست مشتري و ارزيابي نحـوه بهـره گيـري از آميختـه بازاريـابي 4p(قيمت، محصول، توزيع و ترفيع) در بـازار بـه منظـور دستيابي به مقدار مشخص از فروش و اندازه سهم بازار مورد نظر است.
سهم بازار غالبـاً همـراه بـا سـودآوري است و نسبت عملكرد شركت نسبت بـه سـاير رقبـا را مي توان با استفاده از ميزان فروش و سهمي كه شـركت از يك محصول در بازار به خـود اختـصاص مـي دهـد محاسبه نمود.
شركت هاي آگاه شركت هايي هستند كـه صـرفاً بـدنبال فروش نيستند بلكـه رضـايت بلندمـدت مـشتريان را از طريق خدمات برتر هدف قرار داده تا از اين طريـق بـر فروش مطلوب نيز دست يابند. در ايـن راسـتا يكـي از راههاي نيل به اهداف فوق، بررسـي، تجزيـه و تحليـل مفهوم آميخته بازاريابي در هر كسب و كـار مـي باشـد.
آمیخته بازاریابی، آمیزه بازاریابی یا ترکیب عناصر بازاریابی به عنوان ترجمه Marketing Mix استفاده می شوند. منظور از آمیخته یا ترکیب این است که بین این اجزا میبایست یک نگرش ترکیب سیستمی و هماهنگ برقرار شود تا بتواند بر مشتری تاثیر گذارد. طراحی و توسعه آمیخته بازار که به آن 4P یا 8P گفته می شود و از وظایف اصلی مدیر بازاریابی می باشد.
ابزارهای آمیخته بازاریابی
ترکیب عناصر بازاریابی مجموعه ای از ابزارهای بازاریابی است که سازمان برای نیل به اهداف بازاریابی خود در بازار هدف از آن ها استفاده می کند.
مک کارتی یک طبقه بندی چهار عامله از این ابزارها معرفی کرده است که چهار پی (4Ps) نام دارد و عبارتند از:
1- محصول یا تولید (Product)
2- قیمت (Price)
3- ترویج (Promotion)
4- مکان و کانال توزیع (Place)
این چهار عامل تحت کنترل بازاریابی و قابل تغییرند بر خلاف عوامل قابل تغییر در محیط بازار ، مثل وضعیت اقتصاد کشور یا حجم تقاضای موجود در بازار برای اجناس تولیدی مشابه در همین صنعت ،که تحت کنترل بازاریابی نیستند، دستور العمل امتزاج و مخلوط کردن این عوامل با یکدیگر، برنامه بازاریابی را می سازد و آن را طرح بازاریابی ( Marketing Plan) می نامند.
محصول یا تولید (Product)
کالا یا خدمتی که شرکت به بازار عرضه می نماید و می بایست در آن عوامل زیر مد نظر قرار گیرد. استراتژی تولید چیزی بیش از یک تصمیم برای تولید است و باید تولید کننده به این فاکتور های مهم توجه کند:
- کیفیت تولید
- خصوصیات تولید
- انواع مدل ها ، اندازه ها ، فرم ها و غیره
- تثبیت نام تجاری (Branding)
- بسته بندی ( Packaging)
- برچسب زدن (labeling)
- طراحی
- خدمات قبل، حین و پس از فروش، مرجوعی و گارانتی
قیمت (Price)
مبلغی که شرکت در قبال محصول از مشتری طلب می کند. در خصوص قیمت موارد زیر می بایست مورد توجه قرار گیرد :
- لیست های قیمت
- تخفیف های فروش
- زمان پرداخت
- نوع تسویه و اعتبار مشتریان
مکان عرضه یا توزیع (Place)
کلیه افراد و سازمانهایی که در فرآیند ارائه کالا یا خدمات از محل شرکت شما به دست مصرف کننده نهایی نقش دارند را شامل می شود :
- کانال های توزیع
- نحوه حمل کالا و بسته بندی در زمان حمل
- محل عرضه کالا
- جورچینی کالا
- انواع پایانه (نقطه) فروش یا P.O.S
ترویج (Promotion)
کلیه اقداماتی که سازمان برای افزایش میزان خرید یک یا همه گروه های هدف (شامل واسطه های فروش و مصرف کنندگان نهایی) بکار می برد که در آن باید به موارد زیر توجه نمود :
- تبلیغات
- پیشبرد فروش
- فروشندگی شخصی
- بازاریابی مستقیم
- روابط عمومی
آمیخته بازاریابی نمایانگر فعالیتهای اساسی مدیران بازاریابی است. پس از انتخاب یک بازار هدف، مدیران بازاریابی باید یک برنامه سیستماتیک برای فروش به مشتریان و ایجاد روابط بلندمدت تدوین کنند. کاتلر معتقد است اینکه شمار عاملهای مشخص آمیزه بازاریابی چهار، شش و یا ده تا انگاشته شوند، چندان مهم نیست. نکته مهم وجود چارچوبی است که بازاریابی بتواند فعالیت ها و راهبرد خود را برگرد آن سامان دهد. به عقیده فیلیپ کاتلر نیاز به افزودن دو عامل دیگر به آمیزه بازاریابی وجود دارد که میتوان به آنها سیاست و باور همگانی (آراء عمومی) نام داد.
منابع
بررسی نقش عوامل آميخته بازاريابي در ميزان فروش محصولات كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان- ليلا كمالي صالح آباد- مجله مديريت فرهنگي- شماره سوم – 1388
دیدگاه