امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 273505
۶۶۷۷
۱
۰
نسخه چاپی

انگل کرمک یا انتروبیوس ورمیکولاریس | عفونت انتروبيازيس يا اکسيوريازيس

انتروبيازيس يا اکسيوريازيس يكی از عفونت های کرمی شايع در انسان بوده و عامل آن يک نماتود روده ای به نام انتروبيوس ورميكولاریس می باشد

انگل کرمک یا انتروبیوس ورمیکولاریس | عفونت انتروبيازيس يا اکسيوريازيس

انتروبيازيس يا اکسيوريازيس چیست؟

انتروبيازيس يا اکسيوريازيس يكی از عفونت های کرمی شايع در انسان بوده و عامل آن يک نماتود روده ای به نام انتروبيوس ورميكولاریس می باشد.

در منابع و کتاب های مختلف، اين انگل را به نام های گوناگونی چون کرم سنجاقی و اکسيور  نيز ناميده اند.

آلودگی به انگل های روده ای از جمله انتروبیوس ورمیکولاریس از مهمترین دلایل سوء تغذیه و کاهش رشد جسمی هوشی و روانی بخصوص در افراد کم سن و سال محسوب می شوند.

این عفونت از طریق بلع و یا استنشاق تخم رسیده کرم به انسان منتقل می شود.

انتروبيوس ورميكولاریس شايع ترين کرم انگلي انسان در سراسر جهان مي باشد. فرم بالغ کرم به صورت آزاد در سكوم و نواحي انتهايي دستگاه گوارش ساکن مي شود. گاهي ممكن است کرم سر خود را وارد مخاط روده نمايد.

پس از جفتگيري کرم هاي نر و ماده، جنس ماده براي تخمگذاري به طرف انتهاي دستگاه گوارش مهاجرت کرده و اغلب در اواخر شب از ناحيه نشيمنگاهي خارج و مبادرت به دفع تخم ها بر روي پوست نواحي اطراف مي کند. تخم ها هنگام دفع فاقد جنين رسيده هستند ولي پس از حدود 6 ساعت در دماي بدن ميزبان، جنين داخل تخم به فرم آلوده کنندگي تبديل مي گردد. عفونت انتروبيازيس مي تواند از طريق تماس دست هاي آلوده و آغشته با تخم حاوي لارو(نوزاد کرم) آلوده کننده کرم با دهان و يا خوردن آب و غذاي آلوده به تخم کرم و آزاد شدن لارو در دستگاه گوارش صورت گيرد. همچنين انتقال از طريق استنشاق هواي اماکن غير بهداشتي به دليل سبک بودن و معلق بودن تخم کرم در فضاي اين اماکن نيز گزارش شده است.

ضایعات خارج روده اي انتروبیوس ورمیکولاریس بسیار نادر است و اغلب با درگیري محدود کانال تناسلی جنس مؤنث همراه است.

علایم انتروبيازيس يا اکسيوريازيس

علایم باليني ناشي از انتروبيازيس ممكن است در برخي افراد بخصوص بزرگساالن فاقد نشانه اي خاص باشد ولي در مبتلایان خردسال عموماً علایمی نظير خارش رکتوم(راست روده) و مقعد به دليل حساسيت پوستي نسبت به آنتي ژن هاي انگلي و نيز تحريک ناشي از خروج کرم ماده دیده می شود.

به دليل خروج شباهنگام کرم ماده براي تخمگذاري، اين علایم بيشتر در شب ديده مي شود که باعث کم خوابي فرد مبتلا شده و متعاقب آن عوارض ناشي از خواب ناکافي چون بی قراري، عصبانيت، خستگي و کاهش تمرکز و افت تحصيلي را به دنبال خواهد داشت. از ديگر علایم نسبت داده شده به اين انگل، مي توان خارش بيني، آپانديسيت، آبریزش دهان، و دندان قروچه، در شب نام برد.

همچنين گاهي در خانم هاي آلوده به انتروبيازيس، کرم ممكن است پس از خروج از مقعد وارد مهبل شده و ايجاد ولواواژينيت(التهای و آزردگی واژن و فرج) نماید.

آلودگي به اين انگل در تمامي سنين گزارش گرديده است ولي مطالعات انجام شده حاکي از آن است که در اماکن و آسايشگاه هاي عمومي نظير سربازخانه ها، مراکز توانبخشي، مراکز نگهداري کودکان بي سرپرست و مدارس ابتدايي و مهدکودک ها به دليل ارتباطات تماسي بيشتر با توجه به ماهيت چرخه زندگي انگل و نحوه انتقال آن، شايع تر مي باشد. ميزان شيوع عفونت در مناطق مختلف، متفاوت است و در مناطق معتدله و خانواده هاي پرجمعيت شايع تر مي باشد.

انگل کرمک یا انتروبیوس ورمیکولاریس | عفونت انتروبيازيس يا اکسيوريازيس

تشخیص انتروبيازيس

1- بهترین راه دیدن خود کرم است.

2- بهترین و عملی ترین آزمایش میکروسکوپی تشخیص کرم انگل استفاده از روش گراهام می باشد. اساس روش گراهام (یا استفاده از نوار چسب سلوفان شفاف) به این ترتیب است که:
در صبحگاه قبل از تعویض ،شستشو و بیرون آمدن از رختخواب یک قطعه نوار چسب سلوفان شفاف (نوارچسب اسکاچ) را روی ناحیه پری آنال چسبانده بعد از 1 یا 2 دقیقه آن را برداشته روی لام قرار      می دهیم ،چنانچه تخم انگل وجود داشته باشد به نوار چسب چسبیده تخم انگل را زیر میکروسکوپ مشاهده می نماییم.

3- آزمایش میکروسکوپی مدفوع ارزشی ندارد چون کرم درون روده تخم ریزی می کند.

درمان انتروبيازيس

1 -مبندازول

2- پیرووینیوم پاموات Purovinium Pamoat (با نام تجارتی وان کوئین)

درمان بهتر است دسته جمعی و همزمان صورت بگیرد.حتما باید همراه با پیشگیری باشد.

اگر شما به کرمک مبتلا هستید، هر روز صبح به منظور از بین بردن تخم ها و باکتری های اطراف مقعد دوش بگیرید.

- لباس های زیر خود را هر روز عوض کنید.

- بعد از رفتن به مستراح و قبل از غذا خوردن حتما دست های خود را با دقت بشویید.

- روتختی ها، ملحفه ها و پتو ها را به طور مرتب عوض کنید و بشویید. این کار را ۷ تا ۱۰ روز بعد از اتمام درمان نیز انجام دهید.

- افراد آلوده باید ناخن های خود را کوتاه نگه دارند.

- کودکان آلوده به کرمک باید در هنگام خواب دستکش های پنبه ای بپوشند.

- غذا را در رختخواب نخورید.

- خانه را به طور کامل تمیز کنید و تا حد امکان تمام گرد و غبار ها را پاک کنید.

- اگر یکی از اعضای خانواده به کرمک مبتلا شود، سایر افراد خانواده نیز باید تحت درمان قرار گیرند.

- از خوردن مواد غذایی که مقدار زیادی شکر دارند خودداری کنید.

- برای پیشگیری از یبوست مواد غذایی پر فیبر بیشتری مصرف کنید.

منبع

بررسی میزان شیوع انتروبیوس ورمیکولاریس و فاکتورهای مرتبط با آلودگی در کودکان دبستانی شهرستان بوشهر در سال 1391- مرادعلی فولادوند و دیگران – طب جنوب – خرداد و تیر 1397

بررسی فراوانی انتروبیوس ورمیکولاریس در مراکز پیش دبستانی و مهدکودك هاي شهرستان خاش در سال1391 – عادل ابراهیم زاده و دیگران – دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی – پاییز 1393

  • منبع
  • حقوق نیوز

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید