مشکل دورویی (Hypocrisy) دقیقاً چیست؟ چرا وقتی میفهمیم کسی که رفتار دیگران را محکوم میکند خودش همان رفتار را دارد، کارش به نظرمان بسیار زننده میآید؟
دورویی چیست؟
دورویی تظاهر فرد به داشتن ارزشهایی است که به آنها باور ندارد و در رفتارهایش انعکاس نمی یابد. ریا نوعی حیله است و ما با حیله از خود شکلی غیر از آنچه هستیم نشان میدهیم. فرد ریاکار معمولا دارای یک ترس درونی نیز هست که خود را به شکل و صورتی نمایان میکند که آنچه در حقیقت است پنهان بماند. مثلا وقتی ما از امری احساس خطر میکنیم خود را پنهان میکنیم، میتوانیم بگوییم ریا و دورويی هم نوعی پنهان شدن هست یا پنهان کردن حقیقت بهدلیل ترس و وحشت، البته همیشه هم بهدلیل ترس نیست، گاهی هم برای فریفتن دیگران برای سودجويی نیز هست، پس میبینیم که دورویی ریشه در عواملی چون سودجويی، ترس و خلاصه عدم ایمان و اعتماد دارد.
فرد دورویی که دستش برای همهگان رو شده، میتواند آدم خطرناکی باشد. او ممکن است برای بازسازی روابط از دست رفتهاش، دوباره به رفتارهای ریاکارانه رو بیاورد؛ اما دیگر نباید فریبِ حرفها و رفتارهای او را خورد. چون یک فرد ریاکار، همیشه ریاکار است. با آدمهای دورو، حریص و بخیل نباید مشورت کرد؛ این افراد نه تنها راه صحیح را به ما نشان نمیدهند، بلکه دیگران را از مسیر درست گمراه میکنند. کسانی که از دورویی برای پیمودن پلههای ترقی استفاده میکنند، موجب میشوند کارایی و بهرهوری پایین آمده و در جامعه کارشکنی زیاد شود که این مسأله مانعی برای رسیدن به اهداف است.
انواع دوروها
علم روانشناسی ریاکارها را به چهار دسته تقسیم می کند که وضعیت شان آنقدر پیچیده است که گنجاندن مصداق ها در این چهار قالب تمرکز زیادی می خواهد.
دسته اول: آنهایی هستند که نام شان را کنار گذاشته اند؛ «دوروهای صادق ظاهری»، همان آدم هایی که ادعاهای شان با رفتار و اعمال شان در تضاد است یعنی وقتی در میان مردم هستند یک چیز می گویند و در عمل بر خلاف آن رفتار می کنند اما اینها در عین حال صادق نیز هستند چون اگرچه عمل شان با آنچه می گویند در تضاد است اما به آنچه انجام می دهند، ایمان دارند.
دسته دوم: «دوروهای صادق باطنی» هستند که مثل گروه قبل باورهای شان با رفتارشان در تضاد است با این تفاوت که این گروه با خود صادق هستند و می دانند در باطن چه جور آدمی هستند.
دسته سوم: ریاکارها البته پیچیده تر از دو گروه دیگرند و روانشناسان آنها را دو روی متقلب می دانند که حتما کنار آمدن با آنها سخت تر از دو دسته قبل است؛ «دوروهای متقلب ظاهری» نه فقط ادعای شان با رفتارشان متضاد است بلکه ادعای این افراد نیز با باورهای شان یکی نیست. در واقع این گروه از آدم ها ادعا می کنند به مسائلی باور دارند در حالی که در درون هیچ اعتقادی به آن مسائل ندارند مثلا اینها نه تنها راستگو نیستند و دروغ می گویند بلکه اساسا به راستگویی نیز باور ندارند.
معمولا افراد دورو شدت صدای بلندتری دارند و با حرکات دست بیشتری صحبت می کنند. گاهی نیز هنگام صحبت دست ها را پشت کمر مخفی می کنند
ریاکارانی که لقب «صادق ظاهری» می گیرند اگر به رفتارهای ریاکارانه خود ادامه دهند تبدیل به ریاکاران متقلب ظاهری می شوند یعنی کسانی که رفتارشان با گفتارشان هماهنگ نیست و در باطن به آنچه در میان مردم می گویند نیز اعتقاد ندارند.
دسته چهارم: افرادی هستند که به آنچه می گویند عمل می کنند اما به آنچه می گویند باور ندارند، این گروه ریاکاران این چنین عمل می کنند چون سعی دارند همیشه دیگران را از خود راضی نگه دارند، حتی اگر قرار باشد دست به کارهایی بزنند که به آن اعتقاد ندارند.
دلایل دورویی
1- فرهنگ متعارض افراد
فرهنگ متعارضی افراد که بین خانه، مدرسه و محیط کار وجود دارد. معمولا برخی از افراد درخانه ممکن است یک نوع فرهنگ، ارزش و باورها را داشته باشند و در مدرسه و یا محیط کار طوری دیگری باشند.
2- آموزشهای دوران کودکی
متاسفانه والدین از همان کودکی به افراد گوشزد میکند به اقتضای آن موقعیت رفتار کنندو نه اینکه خودت باش.
3- فرهنگ غلط جامعه
میل به خود بودن در جامعه ما به افراد زیاد تاکید نمیشود که مطابق با علایق و ارزشهای خودت رفتار کنی؛ برعکس به آنها همیشه یادآوری میکنند که ببینید دیگران چه میخواهند و سعی کنید حواستان به آنها باشد. جوری رفتار کنید که آنها نظر منفی نسبت به شما نداشته باشند.
4- نوع محیط اجتماعی
هرقدر محیط اجتماعی بستهتر باشد، محدودیتها بیشتر و فشارهای اجتماعی بیشتر خواهد شد؛ البته در جوامعی که با عقاید شخصی افراد اهمیت نمی دهد؛ یعنی هر کسی میتواند عقاید خاص خود را داشته باشد و این عقاید شخصی مانع پیشرفت در جامعه نمی شود، این افراد راحتتر میتوانند خودشان را نشان دهند؛ اما جوامعی که در آن پیشرفت بستگی به نوع عقیده، باور و ارزشهای افراد دارد، باید از ارزشهای اجتماعی حاکم تبعیت و همرنگ کنید.
5- میتوان با دورویی به پیشرفت رسید
وقتی افراد میبینند که رک و صادق بودن، مانع پیشرفت آنها میشود، سعی کرده طوری رفتار و وانمود کنند که برای دیگران خوشایند است که این دلایل معمولا باعث میشود که افراد رو به دورویی بیاورند.
از افراد دورو و دغلباز دوری کنید
افراد دورو زندگی شما را نابود خواهند کرد. این آدمها احساسات شما را به بازی میگیرند تا شما را وادار کنند به شیوهای رفتار کنید که هدفشان است. افراد دغلباز معمولا چند ویژگی بارز و نمایان دارند که حتما آنها را تشخیص خواهید داد، پس به محض اینکه به این مرحله رسیدید، به طور کلی دورشان را خط بکشید. مثلا وقتی که پیش شما هستند، مدام احساس بیثباتی، خشم، رنج، اندوه و یا نالایق بودن میکنید؟ آیا مجبورید مدام از این فرد سوال کنید که چرا فلان چیز را گفته است یا دلیل فلان حرفش چیست؟ آیا شک کردهاید که ممکن است فریب خورده باشید؟ اگر چنین است، پس به احتمال زیاد این فرد سعی دارد با احساسات و عواطف شما بازی کند. از او حذر کنید.
لینک کوتاه https://u.to/kjHJGQ
دیدگاه