اختلال بلع در نوزادان و کودکان به بیماری گفته می‌شود که در اثر آن، کودک نمی‌تواند مایعات و غذاها را به راحتی بخورد. به‌طوری‌که گلو او همواره در حین غذا خورد و یا بی دلیل دچار درد و حس سوزش می‌شود.
به طور دقیق‌تر کودکانی که مشکل بلع دارند، غذا به راحتی از گلو مری آن‌ها نمی‌تواند عبور کرده و وارد معده شود. این بیماری در کودکان رایج بوده و تحت عوامل مختلفی بروز می‌دهد اما اصلی ترین دلیل آن، عفونت در ناحیه گلو است.
چه علائمی نشانه ابتلای کودک به اختلال بلع است؟
اگر کودک شما نشانه‌های زیر را از خود بروز دهد، ممکن است به اختلال بلع درگیر شده باشد:
• آهسته غذا خوردن
• تلاش بیش از حد و غیر طبیعی برای فرو بردن لقمه
• مشکل در هماهنگی بین مکیدن و بلعیدن
• حالت تهوع پیدا کردن در حین غذا خوردن
• آبریزش دهان (ترشح زیاد بزاق)
• احساس احتقان و گرفتگی در قفسه سینه
• سرفه کردن یا حالت خفگی در هنگام خوردن غذا
• عفونت‌های مکرر تنفسی
• صدای خس‌خس یا خرخر در حین غذا خوردن یا بعد از آن
• تف کردن و استفراغ کردن‌های مکرر
اگر یک یا چند نوع از این علائم گفته شده را در فرزندانتان مشاهده کردید بهتر است هر چه سریع‌تر به یک دکتر بلع مراجعه کنید.
علت اختلال بلع کودکان
کودکان دارای بدن‌هایی ضعیف‌تر و حساس‌تر نسبت به بزرگسالان هستند از این رو به دلایل مختلفی می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند. از جمله از عواملی که باعث اختلال بلع در کودکان می‌شود عبارت‌اند از:
• شکاف لب (لَب‌شِکَری) یا شکاف کام
• ناهنجاری‌ها یا مشکلات دندانی
• بزرگ بودن زبان
• ابتلا به بیماری‌هایی نظیر سکته مغزی، تومور، آسیب عصبی، آسیب مغزی یا دیستروفی عضلانی و…
• بزرگ بودن لوزه‌ها
• وجود تومور یا توده در گلو
• مشکلات مربوط به رشد پیش از تولد استخوان‌های جمجمه و ساختارهای دهان و گلو
• فلج تارهای صوتی
• وجود اجسام خارجی در مری
• نارس بودن نوزاد
• حساسیت دهانی
همان گونه که مشاهده می‌کنید علل بسیار زیادی وجود دارند که می‌توانند موجب اختلال در بلع کودکان شوند. تشخیص علت اصلی این مشکل کمک بسیار زیادی در درمان کودک می‌کند. تشخیص این موضوع توسط دکتر اطفال انجام می‌شود. بسیاری از والدین این نشانه‌ها را جدی نگرفته و از مراجعه به پزشک اجتناب می‌کنند. این افراد باید بدانند که با این کار تنها سلامت کودک خود را به خطر می‌اندازند.
تشخیص اختلال بلع در کودکان
تشخیص ابتلای کودک به اختلال بلع توسط پزشک متخصص انجام می‌شود. پزشک برای تشخیص این موضوع از روش‌های زیر استفاده می‌کند:
• بررسی ویدئوی دهان و حلق در هنگام بلع
• بلع باریوم / عکس‌برداری متوالی مجاری گوارشی فوقانی
• آندوسکوپی
شایان ذکر است که در برخی از مواقع ممکن است از آزمایش‌های دیگر برای تشخیص ابتلای کودک به اختلال بلع استفاده شود. به‌عنوان‌مثال مانومتری مری و لارنگوسکوپی یا حنجره‌بینی از جمله از این آزمایش‌ها است.
روش‌های درمان بلع در کودکان
روش‌های مختلفی برای درمان اختلال بلع وجود دارد که بنا به شرایط کودک و میزان مشکل آن، بهترین نوع درمان انتخاب شده و پروسه درمانی شروع می‌شود. انتخاب روش مناسب درمانی، پس از معاینه کودک یا نوزاد و توسط دکتر گوش و حلق و بینی صورت می‌گیرد. انواع روش‌های درمانی مشکلات ناشی از بلع در کودکان عبارت‌اند از:
اگر مشکلات بلع در کودکان حاد نبوده و تنها به‌خاطر عفونت گلو به وجود آمده باشد، می‌توان به درمان خانگی بلع دردناک برای کودکان پرداخت. از جمله از این روش‌ها، غرغره کردن با آب نمک، غرغره کردن با سرکه یا نوشیدن ترکیب عسل و لیمو است. همچنین نوشیدن دم‌نوش بابونه از دیگر راه‌هایی است که به درمان اختلال بلع در کودکان با طب سنتی شناخته می‌شود.
گفتار درمانی مشکل بلع کودکان
از جمله از مؤثرترین راه‌های درمان مشکل بلع در کودکان، گفتاردرمانی است. درمانگر با توجه به شرایطی نظیر سن، میزان مشکل و… یک برنامه درمانی تنظیم کرده و مطابق با آن جلسات گفتار درمانی را پیش می‌برد.
تغییر رژیم غذایی برای اختلال بلع کودکان
تغییر رژیم غذایی یکی از مؤثرترین روش‌های غیر جراحی برای درمان اختلال بلع در کودکان است. شما می‌توانید با آماده کردت غذاهایی نرم و داغ مانند پوره، باعث تمایل فرزندانتان به مصرف غذا شوید. چرا که در برخی از مواقع مشکلات بلع در یک کودک تنها به خاطر بی میلی وی در غذا خوردن به وجود می‌آید.
دارو درمانی مشکل بلع کودکان
امروزه داروهای مختلفی برای تسکین و بهبود مشکل بلع در کودکان تولید شده است. پزشک ممکن است پس از معاینه کودک مصرف دارو را پیشنهاد بدهد. توجه داشته باشید که اگر مصرف دارو اثر گذار نباشد، کودک بایستی جراحی شود.
جراحی اختلال بلع در کودکان
اگر مشکلات ناشی از بلع مربوط به قسمت نقص یا انسداد فیزیکی در حلق یا مری باشد، برای درمان آن بایستی جراحی انجام شود. جراحی آندوسکوپی، نوعی جراحی است که برای حل مشکل انسداد در حلق یا مری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دیدگاه