چارلز دیکنز | زندگی پرفراز و نشیب چارلز دیکنز

زندگینامه چارلز دیکنز

چارلز دیکنز برجسته ترین رمان نویس و نویسنده انگلیسی عصر ویکتوریا و یک فعال اجتماعی توانمند در آن دوران بوده است. به عقیدهٔ جیمز جویس، نویسندهٔ بزرگ معاصر، از شکسپیر به این سو، چارلز دیکنز تأثیرگذارترین نویسنده در زبان انگلیسی بوده است.

از او برای داستان سرایی و نثر توانمندش و خلق شخصیت های به یادماندنی، بسیار تحسین به عمل آمده است. چارلز در طول زندگیش، محبوبیت جهانی بسیاری کسب کرده است. از مهمترین آثارش میتوان به دیوید کاپرفیلد، آرزوهای بزرگ، الیور تویست و داستان دو شهر اشاره کرد.

چارلز دیکنز در ۷ فوریه ۱۸۱۲، در پورتس موث کشور انگلستان متولد شد . او دومین فرزند از ۸ فرزند خانواده بود. پدرش جان دیکنز یک کارمند نیروی دریایی بود که رویای ثروتمند شدن را در ذهن خود می‌پروراند. مادرش الیزابت بارو آرزو داشت یک معلم و مدیر مدرسه شود.

خانواده‌ی دیکنز علی‌رغم تلاش‌های زیادشان هرگز ثروتمند نشدند و همیشه در فقر زندگی کردند. آن‌ها در سال ۱۸۱۶ به چاتهام در کنت نقل مکان کردند؛ جایی‌ که چارلز و خواهر و برادرانش می‌توانستند در فضای باز حسابی گردش کنند و سری به قلعه‌ی قدیمی در روچستر بزنند.

تلاش جان پدر دیکنز برای نشان دادن خود به عنوان یک فرد سطح بالا باعث بالا آوردن بدهی و زندانی شدن او در زندان مارشال‌سی شد. اما در آن زمان رسم بر این بود که همه اعضای خانواده بدهکار هم همراه او زندانی می‌شدند و تا بدهی شان را نمی‌دادند، در زندان می‌ماندند. تنها دیکنز ۱۲ ساله از رفتن به زندان، امان یافت و او را برای تأمین معاش خانه به کارخانهٔ واکس سازیِ وارن فرستادند.

دیکنز پس از به زندان افتادن پدرش ترک تحصیل کرد و در کارخانه‌ای در کنار رودخانه‌ی تیمز مشغول به کار شد. دیکنز نوجوان با حمل دیگ‌های سنگین واکس سیاه (ماده‌ای که برای تمیز کردن شومینه‌ها استفاده می‌شد)، تنها ۶ شیلینگ در هفته دستمزد می‌گرفت. وی خیلی زود مجبور شد با معصومیت کودکی خود خداحافظی کند. افرادی که باید در آن سال‌ها از چارلز مراقبت می‌کردند، او را ترک کردند. این روزها بعدها الهام‌بخش داستان‌های او شدند. خوشبختانه بخت با خانواده‌ی دیکنز یار بود و پدرش پس از دریافت یک ارث خانوادگی موفق به پرداخت قرض‌هایش شد. این به معنای بازگشت چارلز به مدرسه و تحصیل بود.

متاسفانه چارلز در سن ۱۵ سالگی باز هم مجبور به ترک تحصیل شد تا با کار در یک اداره در تامین هزینه‌های زندگی به خانواده‌اش کمک کند. البته همین شغل نقطه‌ی آغاز نویسندگی او بود.

مشکلات مالی خانواده و تجربه ناخوشایند او از کار در کارخانه، چارلز دیکنز را به دانش همدلی و آگاهی از طبقه کارگر رساند که در نوشته هایش به آنها می پردازد. تصاویری از زندان ها و فرزندان مظلوم نیز در رمان های او مشاهده می شود.

در ماه می سال ۱۸۲۷، چارلز دیکنز در اداره الیس و بلکمور به عنوان کارمند حقوق آغاز به کار کرد . او از زمانی که دانشجوی سال آخر بود، استعداد وکیل شدن را در خود میدید، حرفه ای که بعدها در بسیاری از آثارش، تنفر خود را از آن نشان داد. او در سن ۱۷ سالگی به عنوان تند نویس در دادگاه مشغول به کار شد.

در سال ۱۸۳۰، چارلز دیکنز اولین عشق خود ماریا بیدنل را ملاقات نمود، کسی که مدل شخصیت دورا در رمان دیوید کاپرفیلد بود. سرانجام، رابطه عشقی آنها با نارضایتی خانواده دورا روبرو شد. چارلز در سال ۱۸۳۴، حرفه روزنامه نگاری را در پیش گرفت. او از بحث های مجلس گزارش تهیه میکرد و با سفر به تمام نقاط کشور، پیکار های انتخاباتی را پوشش میداد .

چارلز دیکنز برای مدت کوتاهی در خارج از انگلستان ( ۱۸۴۴ در ایتالیا و ۱۸۴۶ در سوئد) سکونت داشت و پس از آن، فعالیتهای خود را را با نوشتن رمانهای دیوید کاپرفیلد (۱۸۴۹-۵۰ )، خانه متروکه (۱۸۵۲-۵۳) ، دوران سختی (۱۸۵۴)، دوریت کوچک (۱۸۵۷)، افسانه دو شهر (۱۸۵۹) و انتظار بزرگ (۱۸۶۱) ادامه داد. او همچنین ناشر، ویراستار و یکی از نویسندگان اصلی روزنامه های رواواژه (۱۸۵۰- ۵۹) و تمام سال (۱۸۵۸ –۷۰ ) بود.

چارلز دیکنز در ۹ ژوئن ۱۸۷۰، بر اثر سکته قلبی درگذشت. بنابر وصیت خود او، مراسم تدفینی کم خرج و بسیار معمولی برایش برگزار کردند.

زندگی شخصی چارلز دیکنز

چارلز دیکنز در سال ۱۸۳۶ با کاترین تامپسون هوگارتس دختر جورج هوگارتس ویراستار روزنامه عصر ازدواج کرد، ازدواجی که ثمره آن، ده فرزند برای چارلز دیکنز و همسرش بود.

همسر دیکنز علاقه‌ای به نظردادن در مورد کارهای همسرش نداشت و در همین زمان شایعهٔ وجود رابطه بین دیکنز و الن ترنان هنرپیشهٔ هفده ساله بر سر زبان‌ها افتاد.

چارلز دیکنز جواهری را که باید برای الن می‌فرستاد به اشتباه برای همسرش فرستاد که باعث لو رفتن او شد. این موضوع به محبوبیت دیکنز آسیب زد. دیکنز برای دفاع از بی‌گناهی خود و ترنان مقاله‌ای در روزنامه تایم منتشر کرد. زندگی‌نامه‌نویس کلر تومالین در کتاب زن نامرئی استدلال می‌کند که الن ترنان ۱۳ سال پایانی عمر دیکنز را با وی به صورت مخفیانه زندگی کرد.

تفسیرهای اجتماعی چارلز دیکنز

رمانهای چارلز دیکنز با وجود دارا بودن تمامی ویژگیهای یک رمان موفق، به تفسیر و نقد جامعه نیز پرداخته است. چارلز دیکنز یک منتقد خشمگین نسبت به مسایلی همچون فقر و طبقه بندی های جامعه مربوط به زمان سلطنت “ملکه ویکتوریا” بود. او در تمامی آثارش، تمرکز خود را بر انسانهایی با ویژگیها و شیوه زندگی مشترک قرار میدهد. دومین رمان چارلز دیکنز به نام الیور تویست ( ۱۸۳۹) با توصیف هایش از فقر و جنایتهای شهری، خوانندگان را شوکه کرد و به ارائه تصویری شفاف و حقیقی از فضای کثیف لندن پرداخت. پس از آن با نشان دادن شرایط غم انگیز فاحشه ای به نام نانسی، تصویری از مرام انسانی چنین زنانی را در ذهن عموم خوانندگان بر جای گذاشت، زنانی که تا پیش از آن، مایه بدبختی و تأسف تلقی می شدند، که نتیجه سیستم اقتصادی و طبقه بندی ویکتوریایی بود.

سبک نگارش چارلز دیکنز

سبک نوشته‌هایش نافذ، مطایبه‌آمیز، عرفانی، انسانی و خیال‌انگیز است که از زندگی خصوصی وی تأثیر پذیرفته است. شیوه واقع‌بینی و واقع‌نگاری دیکنز لحنی پرجاذبه و مردم‌پسند دارد. ساختمان داستان های دیکنز در وهله اول به نظر عجیب می‌آید، موضوع ها متفاوت و گسترده است. اشخاص تازه و فراوان از گوشه و کنار وارد صحنه داستان می‌شوند اما قدرت عظیم و خلاقه دیکنز پرده‌های نقاشی وسیعی از زندگی پیش چشم انسان می‌گسترد که همه چیز را نیرومند و جاندار می‌سازد و در همه آنها ذوق نمایشی فراوان دیده می‌شود. هیچ نویسنده انگلیسی نتوانسته است چون دیکنز دنیایی گوناگون با خصوصیت های متمایز از بیرحمی و رنج بسازد یا مانند او چنین قانع‌کننده بی‌عدالتی‌ها و ستمگری هایی که از طرف اشخاص بزرگ بر کودکان وارد می‌شود، در نظر مجسم کند.

 معروف ترین کتاب های چارلز دیکنز

آرزوهای بزرگ: داستانی هیجان انگیز با نگاهی عمیق به تربیت اخلاقی پسری که مورد آزار و اذیت و فریب قرار گرفته است ولی نیکی و صداقتی که در قلب وی وجود دارد او را از دزدی و توهم نجات می دهد.

دوست مشترک ما: یکی دیگر از معروف ترین کتاب های چارلز دیکنز است. این رمان دارای شخصیت های گسترده، سخاوتمندی های آنها، درام های خشونت آمیزشان، طنز غنی و شباهت قهرمان به نویسنده کتاب است. این کتاب را بیش از یک بار می توان مطالعه کرد و لذت برد.

دیوید کاپرفیلد: کتابی که به قلب چارلز دیکنز نزدیک است.

خانه سیاه: با نقش و نگار بسیار پیچیده که برای بسیاری از خوانندگان بزرگترین رمان دیکنز به شمار می رود. حمله به سیستم حقوقی، در کنار ملودرامی جنجالی باعث جذابیت همیشگی این کتاب است.

اولیور تویست: با وجود شرارت های بزرگ و هیجان بی پایان این کتاب، می توان کتاب اولیور تویست را کتاب مناسبی برای شروع مطالعه رمان های چارلز دیکنز به شمار آورد.

نیکلاس نیکلبی: شاید در میان معروف ترین کتاب های چارلز دیکنز، پر روح ترین رمان، این کتاب باشد.