الکتروتراپی | کابرد ها و مزایای روش درمانی الکتروتراپی

الکتروتراپی اصطلاح گسترده‌ای است که به هر تکنیکی که در آن از الکتریسیته (جریان برق) برای اهداف درمانی استفاده می‌شود، اطلاق می‌گردد.

الکتروتراپی

الکتروتراپی یک روش درمانی فیزیکی است که در آن تحریکات الکتریکی با قرار گرفتن پد های الکتریکی بر روی پوست به اعصاب و فیبرهای عضلانی اعمال می شود.

الکتروتراپی یا درمان با تحریک الکتریکی برای تسکین درد، تسریع روند التیام و کوتاه کردن دوران بهبود عضلات کاربرد دارد. الکتروتراپی یکی از روش‌های طب فیزیکی است. این روش یکی از روش‌های متعددی است که متخصصین طب فیزیکی از آن برای درمان بیماری‌ها بهره می‌گیرند. پرکاربردترین دستگاهی که برای کاربرد الکترو تراپی در فیزیوتراپی از آن استفاده می‌شود، دستگاه TENS است. روش‌های گوناگونی برای اجرای الکتروتراپی وجود دارد که متخصصین با توجه به شرایط و ناراحتی بیمار و نتایج ارزیابی‌های انجام شده روش مناسب را از میان آنها انتخاب می‌کنند.

انواع الکتروتراپی

الکتروتراپی انواع مختلفی دارد که از آنها در درمان مشکلات عضله، رباط یا استخوان استفاده می‌شود.

اولتراسوندتراپی

در روش اولتراسوند برای درمان آسیب‌دیدگی‌ها و درد عضلات، تاندون‌ها و در کل بافت‌های نرم از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می‌شود. متخصص طب فیزیکی طول موج و فرکانس امواج صوتی را به گونه‌ای تغییر می‌دهد که امواج ناحیه مورد نظر را هدف قرار دهد و نتیجه مطلوب به دست آید. اولتراسوند گردش خون را افزایش می‌دهد و فعالیت سلولی را تحریک می‌کند، به این ترتیب روند التیام تسریع می‌شود و با کم شدن التهاب درد نیز آرام می‌شود.

به علاوه این دستگاه بافت‌های دردناک را به شیوه بسیار ظریفی ماساژ می‌دهد، این ماساژ بافت همبند جای زخم را کاهش می‌دهد و به هم‌راستا شدن مجدد فیبرهای بافتی در جهت صحیح کمک می‌کند. تمامی مشکلات و آسیب دیدگی‌های همراه با بافت همبند، درد و گرفتگی عضلانی، درد عصبی و تورم را می‌توان با اولتراسوند با موفقیت درمان کرد.

لیزر تراپی

در لیزر تراپی پرتو متمرکزی از نور به سمت موضع دردناک فرستاده می‌شود. لیزر تراپی التیام بافت آسیب‌دیده را تسریع می‌کند و درد، التهاب و ورم را کاهش می‌دهد. لیزر تراپی برای درمان عارضه‌های پوستی و آسیب دیدگی‌های بافت نرم کاربرد دارد و به التیام زخم‌های باز نیز کمک می‌کند. از لیزر تراپی معمولاً در درمان ناراحتی‌های التهابی مانند التهاب تاندون (تاندونیت) یا کشیدگی حاد رباط مانند پیچ خوردن مچ پا و ضرب‌دیدگی کشاله ران بهره گرفته می‌شود. همچنین می‌توان از لیزرتراپی برای از بین بردن فیزیکی بافت همبند ضخیمی استفاده کرد که پس از عمل به جا مانده است.

اینترفرنشیال تراپی

اینترفرنشیال تراپی یکی از انواع الکتروتراپی است که در درمان آسیب دیدگی‌ها یا ناراحتی‌های عضله، رباط یا استخوان کاربرد دارد. جریان اینترفرنشیال از جریانی با فرکانس متوسط برای اهداف درمانی استفاده می‌کند. در این روش اسفنجی روی پوست گذاشته می‌شود که جریان برق ملایمی را به بدن منتقل می‌کند و احساسی شبیه سوزن سوزن شدن ایجاد می‌کند. متخصص این جریان را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که ناحیه مورد نظر هدف قرار بگیرد و درد، گرفتگی عضلانی و التهاب برطرف شود و ورم کاهش یابد.

موارد کاربرد و مزایای الکتروتراپی

• کاهش دردهای مزمن مانند کمردرد

• تسکین سردردهای میگرنی

• تسکین دردهای مزمن در بیماران سرطانی

• تسکین دردهای مفصلی

• کاهش درد سیاتیک

• درمان آسیب های ورزشی

• تسکین درد ناشی از بیماری هایی همچون فیبرومیالژیا

• درمان آسیب مفاصل و بافت های نرم بدن ماند تاندون ها

• تسکین درد و عوارض ناشی از انواع آرتروز

• تسکین درد آرتریت روماتوئید

• تسکین درد پس از اعمال جراحی ارتوپدی مانند جراحی تعویض مفصل

• تسکین دردهای عضلانی

• بهبود گرفتگی های عضلانی بخصوص عضلات ستون فقرات

• کاهش درد در بیماران آسیب نخاعی

• کاهش درد در بیماران مبتلا به تنگی کانال نخاعی و فتق دیسک کمر

• بهبود خشکی مفصل شانه

• تسکین درد ناشی از آسیب روتاتور کاف

• کاهش مشکلات ناشی از بیماری های اعصاب محیطی مانند دیابت

• بهبود مشکلاتی همچون بی اختیاری ادرار

• تقویت عضلات کف لگن

نحوه عملکرد TENS

در درمان تحریک الکتریکی عصب از جریان برق برای تسهیل و تسریع التیام بافت‌های آسیب‌دیده استفاده می‌شود. متخصص با به کارگیری مجموعه‌ای از امواج انرژی تغییرات فیزیکی و شیمیایی خاصی را در بدن به وجود می‌آورد. سیگنال‌های الکتریکی راه سیگنال‌های عصبی مسئول ایجاد درد را مسدود می‌کند، فرایند ترمیم و بازسازی سلولی را برمی‌انگیزد و باعث آزاد شدن هورمون اندورفین می‌شود که چون یک مسکن طبیعی است به کاهش درد کمک می‌کند.

بر اساس یک نظریه علمی TENS به روش‌های مختلفی چون جلوگیری از رسیدن پیام درد به مغز، تحریک بدن به تولید اندورفین بیشتر یا بهبود گردش خون باعث کاهش درد می‌شود.

 جریان های الکتریکی که از دستگاه TENS می آیند، را می توان در فرکانس های بین ۱۰ تا ۵۰ هرتز بالا و پایین برد.

اغلب جلسات درمانی با TENS کمتر از ۱۵ دقیقه زمان می برد و هر موقع لازم بود می توان از این روش استفاده کرد.

در حین انجام این روش کمی احساس سوزن سوزن شدن یا وز وز خواهید داشت. برخی افراد احساس ناراحتی بیشتری خواهند داشت مثل سوزش خواهند داشت؛ که در این مورد استفاده ی مستمر از TENS مناسب نیست، با این حال این حس توسط این روش تا حدودی برطرف خواهد شد.

عوارض جانبی الکتروتراپی

روش درمانی تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست، اغلب مواقع کاملا ایمن است. در موارد بسیار نادر، ممکن است شدت جریان الکتریکی برای یک فرد بیش از حد شدید باشد و در نتیجه موجب سوزش یا التهاب پوست شود.

تاثیرات TENS بر روی جنین هنوز ناشناخته است، بنابراین زنان حامله نباید برای کاهش درد از این روش استفاده کنند. بیماران قبلی نیز بهتر است در این مورد احتیاط کنند.

برخی افرادی که دچار آلرژی های پوستی هستند، ممکن است نسبت به پدهای الکترودهای دستگاه واکنش نشان دهند.

افرادی که همراه خود دستگاه ضربان ساز قلب، دفیبریلاتور، اینفیوژن پمپ و وسایلی از این قبیل دارند، نباید در معرض جریان الکتریکی تولید شده توسط این دستگاه قرار گیرند.