امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 272597
۳۲۶۷
۱
۰
نسخه چاپی
پوست(Skin)

اِستریا | پینه و میخچه | زخم بستر | خال | کک و مک

در مقاله شماره 1 تمام بیماری های پوست، مو و ناخن را بشناسید، آناتومی پوست، طبقه بندی بیماری های پوستی و برخی از این بیماری ها و راه های درمان آنها مورد بررسی قرار گرفت. از جمله بیماری هایی که در مقاله پیشین به آن ها پرداخته شد می توان به آکنه(جوش غرور جوانی)، رُزاسه، ویتیلیگو(لک و پیس)، کراتوز آفتاب، کراتوز سبورئیک، کیست سباسه، اریتمانوُدوزوم، زایده های پوستی، کلویید اشاره کرد. در ادامه این مطلب به به بررسی برخی دیگر از بیماری های پوست، مو و ناخن پرداخته می شود
تمام بیماری های پوست، مو و ناخن را بشناسید
اِستریا

1- خطوط ناشی از کشش پوست (اِستریا)

خط هایی که در اثر کشش پوست به وجود می آیند، استریا (striae) نام دارند و نوعی از بافت جوشگاهی پوست هستند که به رنگ سفید نقره ای دیده می شوند.

استریاها در اثر پارگی لایه درم به وجود می آیند و با گذشت زمان کاهش پیدا می کنند ولی از بین نمی روند.

کشش سریع پوست، ناشی از رشد سریع (که در هنگام بلوغ شایع است) یا افزایش وزن (مثلاً در حاملگی) موجب بروز استریا می شود. اگر چه پوست بسیار قابل ارتجاع است، کشش سریع آن باعث ایجاد این خطوط دایمی می شود.

استریاها به طور معمول در حاملگی و چاقی ایجاد می شوند و در هنگام رشد سریع عضله (ناشی از وزش منظم) بروز می کنند.

استریاها در ابتدا قرمز یا ارغوانی هستند ولی به تدریج کم رنگ می شوند.

استریاها ممکن است در هر قسمت از بدن دیده شوند ولی بیش از همه در مناطق دارای ذخیره چربی بیشتر به وجود می آیند. شایع ترین محل های ایجاد استریا، شکم، پستان ها، قسمت بالای بازو، زیر بازو، ران (سطح داخلی و خارجی آن) و سرین هستند.

هورمون های گلوکوکورتیکویید مسئول ایجاد استريا، با جلوگیری از تشکیل رشته های الاستین و کلاژن (که برای کشش نگه داشتن پوست به سرعت در حال رشد ضروری هستند) بر اپیدرم تأثیر می گذارند. در نتیجه، ماده محافظ با کشیده شدن پوست از بین می رود و درم و اپیدرم پاره می شوند.

پیشگیری و درمان استریا

75 تا 90 درصد زنان در دوران بارداری دچار درجاتی از استریا می شوند. استریاها معمولاً طی ماه ششم یا هفتم حاملگی ایجاد می شوند.

در یک مطالعه، مالیدن کرمی مانند «تروفولاستين» (Trofolastin) که حاوی عصاره سنتلا آسیا تیکا، ویتامین E و هیدرولیزات های کلاژن الاستین است موجب ایجاد استریاهای کمتر در دوران بارداری شد.

در مطالعه دیگر استفاده از کرم وروم (Verum)، حاوی ویتامین E پانتنول، اسید هیالورونیک، الاستین و منتول نیز از همین اثر برخوردار بود.

اگر چه کره کاکائو مرطوب کننده موثری است، بررسی های به عمل آمده مفید بودن آن را برای درمان یا پیشگیری استریا به اثبات نرسانده اند.

از لیزر درمانی، پوست سایی (dermabrasion) و رتینوئیدها برای درمان استریاها استفاده شده است. مصرف روزانه رتینوئیدها برای مدت یک ماه موجب کاهش قابل ملاحظه طول، عمق و نامنظمی سطح استریاها شده است.

اخیراً در یک پژوهش نشان داده شد که «رادیوفرکانس» همراه با لیزر درمانی ضربانی رنگی، نتایج «خوب» و «بسیار خوب» در 89/2 درصد از 37 بیمار به همراه داشته است ولی باید این نتایج را مورد پیگیری قرار داد.

از طرفی استفاده مکرر از لیزر مزبور موجب پررنگ تر شدن رنگدانه پوست افراد دارای پوست تیره می شود.

تمام بیماری های پوست، مو و ناخن را بشناسید(قسمت 2)
پینه و میخچه

2- پینه و میخچه

پینه (callus) منطقه ای سفت و بیش از حد شاخی شده از پوست است که در واکنش به تماس یا فشار مکرر، نسبتا ضخیم و سخت شده است.

پینه اغلب بر روی دست ها یا پاها ایجاد می شود و معمولاً زیان بخش نیست ولی گاهی ممکن است عفونی شود.

برداشتن وزنه های سنگین بدون استفاده از دستکش می تواند موجب بروز پینه در کف دست شود و پوشیدن کفش های تنگ اغلب به بروز پینه کف پاها می انجامد. همچنین ممکن است در محل تماس انگشتان دست نوازندگان آلات موسیقی با سیم، پینه ایجاد شود که البته در این موارد و جود پینه به کاهش درد ناشی از تماس مدوام با سیم کمک می کند. در کف پای رقصنده ها، انگشتان دست افرادی که دایما به بازی های ویدیویی می پردازند (به ویژه اگر کنترل دستگاه به شکل D طراحی نشده باشد) و نیز انگشتان دست نویسندگان نیز ممکن است پینه ایجاد شود.

میخچه (clavus یا corn) نوع خاصی از پینه است که معمولاً به شکل پوست مرده ای بر روی سطح نازک یا صاف و بدون موی پوست (به ویژه در ناحیه پشت انگشتان پا یا دست) ایجاد می شود.

میخچه گاهی بر روی سطوح ضخیم تر پوست کف دست یا پا دیده می شود. در صورتی که پس از برداشتن میخچه به وسیله جراحی، فشار همچنان ادامه داشته باشد پوست به رشد خود به شکل میخچه ادامه خواهد داد.

میخچه های سخت بر روی سطوح خشک و صاف پوست و میخچه های نرم بر روی سطوح نرم و مرطوب پوست (اغلب در بین دو انگشت مجاور) ایجاد می شوند. در هر دو فرم، مزکز میخچه نرم نیست بلکه سفت است.

پینه ها اگر چه اغلب در پا ایجاد می شوند ممکن است در هر نقطه از بدن نیز در واکنش به فشار متوسط و دایمی به وجود بیایند.

اگر ناخن انگشت دست یا پا به طور دایم به پوست انگشت مجاور خود مالیده شود ممکن است میخچه در لبه ناخن به وجود آید. ممکن است درمان این نوع میخچه ها مشکل باشد زیرا اغلب، علت ایجاد آنها، ناخن است.

بعضی از سموم مثل ارسنیک و برخی بیماری ها مانند سیفیلیس می توانند موجب بروز پینه شوند.

در دوندگان، پینه های بسیار ضخیم در ناحیه گوشتی زیر انگشتان، در انتهای کف پا ایجاد می شود.

درمان پینه و میخچه

روش درمانی شایع، تراشیدن یا ساییدن پینه است.

اساسی ترین اقدام، قرار دادن «کفی» در کفش است.

در بسیاری از موارد، تغییر در عملکرد پا با استفاده از وسایل ارتوپدی ضرورت پیدا می کند. با این کار، از میزان وارد آمدن فشار و سایش کاسته می شود و پوست استراحت می کند.

میتوان از اسید سالیسیلیک (0/5 تا 40 درصد) استفاده کرد.

از بریدن پینه و میخچه خودداری کنید زیرا ممکن است موجب خونریزی و عفونت شود.

در سایر موارد، اصلاح فشار مداوم به وسیله عمل جراحی ضرورت دارد.

در مبتلایان به مرض قند (دیابت)، ضخیم شدگی پوست، مشکل رسیدن مواد غذایی به وسیله رگها به پوست را (که معمولاً به دلیل گرفتاری مویرگ ها در دیابت ایجاد می شود) تشدید می کند. علاوه بر این نیروهای ایجاد کننده فشار که موجب بروز میخچه و پینه می شوند ممکن است مویرگها را پاره کنند و خونریزی در داخل پینه یا میخچه روی دهد.

اغلب، خونریزی در داخل پینه، از علایم اولیه دیابت است که حتی قبل از بالا رفتن قند خون بروز می کند.

اگرچه ممکن است این خونریزی خفیف باشد، گاهی تجمع کوچکی از خون (هماتوم) تشکیل می شود. چنانچه این مرکز تجمع خون به بیرون راه پیدا کند ممکن است عفونت و به دنبال آن، زخم ایجاد شود. عفونت های پا در افراد دیابتی علت اصلی قطع اندام به شمار می آیند.

اِستریا | پینه و میخچه | زخم بستر | خال | کک و مک
زخم بستر

3- زخم بستر

زخم بستر (bedsore) که به آن زخم فشاری (pressure sore) هم گفته می شود مناطقی از پوست و بافت تخریب شده است که به دلیل قطع خون رسانی این مناطق، در اثر نشستن یا خوابیدن طولانی در یک وضیعت به وجود می آید.

در ابتدا، زخم بستر به صورت منطقه قرمز رنگی از پوست که با گذشت چند ساعت از بین نمی رود ظاهر می شود. این منطقه ممکن است حساس و دردناک و ارغوانی رنگ شود.

ادامه فشار و گردش خون ضعیف موجب تخریب پوست و بافت می شود.

با مرگ بافت، زخم باز به وجود می آید. سپس ممکن است زخم، عفونی شود. در موارد شدید، اندازه زخم افزایش می یابد و ممکن است عضله و استخوان زیر پوست تخریب شوند.

زخم بستر اغلب در ناحیه لگن، نشیمن، قاعده مهره ها، پاشنه پا، مچ پا و شانه ها که مناطقی هستند که در آنها بر آمدگی های استخوانی به وسیله بافت چربی زیاد محافظت نمی شوند به وجود می آید.

افراد مسنی که به مدت طولانی بستری هستند و یا بر روی صندلی یا ویلچر می نشینند و تغذیه ناکافی دارند و از کم خونی، عفونت عود کننده و گردش خون ضعیف رنج می برند بیشتر در خطر ابتلا به زخم بستر قرار دارند.

پیشگیری از زخم بستر

مهم ترین عامل پیشگیری، تشویق فرد به تغییر منظم وضیعت قرار گرفتن بدن در طول روز است. چنان چه خود بیمار قادر به انجام این کار نیست باید فرد دیگری حداقل هر ۲ ساعت یک بار وضعیت قرارگیری بدن وی را تغییر دهد.

تشک های مخصوص، مانند تشک های بادی با فشار متغیر و کوسن هایی که نحوه توزیع فشار ناشی از وزن بدن را تغییر می دهند به کاهش فشاری که بر مناطق حساس وارد می آید کمک می کنند. قرار دادن با لشتکهای محافظ بر روی برجستگی های استخوانی نیز مفید است.

مشاهده منظم مناطق تحت فشار از نظر تشخیص علایم اولیه ایجاد زخم بستر و و مراقبت دقیق پزشکی ضرورت دارد.

مراقبت پرستاری مناسب از نظر توجه به خشک و تمیز نگه داشتن پوست لازم است.

رژیم غذایی مناسب، حاوی مقادیر زیاد ویتامین C و روی برای سالم نگه داشتن پوست و پیشگیری از ایجاد زخم بستر ضروری است. سایر ویتامین ها و مواد ضروری عبارتند از: ویتامین E ویتامین B کمپلکس، منیزیم، منگنز و سلنیوم که باید به وسیله پزشک مشخص و تجویز شوند.

درمان زخم بستر

اساس درمان عبارت است از برداشتن فشار و تمیز نگه داشتن زخم.

پانسمان هایی که موجب تسریع بهبود زخم می شوند و درمان آنتی بیوتیکی می توانند عفونت را درمان کنند.

برداشتن بافت های مرده (دِبریدمان؛ debridement)، پیوند پوست و جراحی پلاستیک نیز ممکن است لازم شوند. برطرف کردن بیماری زمینه ای از نقش اساسی در درمان زخم بستر بر خوردار است.

تیم تخصصی بیمارستان، در هنگام مرخص کردن بیمار باید نحوه صحیح چرخاندن، پانسمان کردن زخم و غذا دادن به بیمار را به فردی که قرار است مراقبت از وی را به عهده بگیرد آموزش دهند.

عوارض زخم بستر

بعضی از عوارض زخم بستر عبارتند از: اتساع مثانه، عفونت مغز استخوان (استئومیلیت)، عفونی شدن خون، کم خونی، فیستول پیشابراه، گانگرن، و بسیار به ندرت سرطانی شدن پوست ناحیه مبتلا به زخم بستر.

تمام بیماری های پوست، مو و ناخن را بشناسید (قسمت 2)
خال

4- خال

خال (Nevus) عبارت است از نوعی ضایعه مزمن و خوش خیم پوستی با محدوده واضح که از نظر بافت شناسی با لنتیگو (lentigo) که نوع دیگری از ضایعات خوش خیم پوستی است و به شکل لکه رنگدانه دار مسطح و متمایل به قهوه ای تظاهر میکند تفاوت دارد (خال دارای آشیانه هایی از سلول های رنگدانه موسوم به ملانوسیت است ولی لنتیگو فاقد این آشیانه ها است).

درمان خال

در موارد معمولی برداشتن خال ضروری نیست ولی خال هایی که زخمی، دردناک یا خارشدار شوند و یا اندازه آنها به سرعت رو به افزایش برود، یا شکل و رنگ آنها به سرعت تغییر کند باید برداشته شوند و از نظر بدخیمی مورد بررسی قرار گیرند.

چنان چه پزشک پس از نمونه برداری از خال متوجه سرطانی بودن آن شود باید تمام خال و مقداری از بافت سالم حاشیه آن برداشته شود. معمولاً خال، پس از برداشته شدن عود نمی کند.

تراشیدن: پس از بی حس کردن پوست، اطراف و زير خال با تیغ کوچکی بریده می شود. این روش اغلب در خال های کوچک تر انجام می شود و به بخیه زدن نیاز ندارد.

نمونه برداری منگنه ای (punch diopsy): پس از بی حس کردن پوست، با ایجاد یک برش کوچک یا با روش نمونه برداری منگنه ای (که در آن وسیله ای شبیه به چاقوی کوچک برش شیرینی به کار می رود)، خال برداشته می شود.

برش جراحی: پس از بی حس کردن پوست، خال و مقداری از پوست سالم اطراف آن بریده می شود. برای بستن پوست، زدن بخیه ضرورت دارد.

باید ها و نباید ها در مورد خال

1- در کودکان، نباید خال را با جراحی الکتریکی برداشت و این کار باید فقط با روش برش جراحی انجام شود.

2- در کودکان، خال پیوندگاهی( جانکشنال) خوش خیم ممکن است در بافت شناسی شبیه ملانوم بدخیم باشد. این نوع خالها خطرناک نیستند و نباید والدین کودک را نگران کرد.

3- نباید خال رنگدانه دار سطح را به ویژه در ناحیه کف دست یا پا، یا ناحیه تناسلی با جراحی الکتریکی برداشت و در صورت لزوم، این حال باید با روش برش جراحی برداشته شود.

4- خال های مشکوک را نباید با جراحی الکتریکی برداشت بلکه این نوع خال ها باید به وسیله برش، برداشته و از نظر بافت شناسی آزمایش شوند.

5- نباید تا زمان حاضر شدن نتیجه نمونه برداری، خال های شبیه به ملانوم بدخیم را با جراحی رادیکال تغییر شکل دهنده برداشت زیرا بسیاری از این خال ها، کراتوز سبورئیک، گرانولوما پیوژنیکوم و موارد بی خطر دیگر هستند.

اِستریا | پینه و میخچه | زخم بستر | خال | کک و مک
کک و مک

5- کک و مک

کک و مک (freckles) عبارت است از لکه های کوچک و قهوه ای رنگی که در حوالی زمان بلوغ ایجاد می شوند و نور آفتاب آنها را تشدید می کند.

کک و مک در اثر تولید بیش از اندازه رنگدانه ای پوست (مِلانین) به وجود می آید.

دو نوع کک و مک و جود دارد:

نوع اول، به شکل دانه های کوچک قهوه ای رنگ، در قسمت هایی از پوست که بیشتر در معرض نور آفتاب قرار دارند.

نوع دوم به صورت لکه های قهوه ای روشن در تمام نقاط بدن و بیشتر در افراد مسن تر ظاهر می شوند.

در افراد دارای پوست سفید و روشن (و به ویژه افراد دارای موی قرمز) احتمال بروز کک و مک بیشتر است.

کک و مک بی خطر است ولی داشتن پوست روشن و کک و مک دار، نشانه حساس بودن به نور خورشید است و در این افراد، خطر ابتلا به سرطان پوست بیشتر است.

افراد دارای کک و مک باید از تماس با نور خورشید خوددارای کنند و یا در هنگام خارج شدن از اتاق از کرم یا لوسیون ضد آفتاب استفاده نمایند.

منبع: بیماری های پوست، مو و ناخن - دکتر علیرضا منجمی

  • منبع
  • حقوق نیوز

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید