اطلاعات درباره سنندج
سنندج مرکز استان کردستان و دومین شهر بزرگ کردنشین ایران، بعد از کرمانشاه است.
سنندج به شهر هزارتپه نیز معروف است. این شهر از سمت غرب به کوه آبیدر و شهر مریوان و سروآباد، از سمت شمال به کوه شیخ معروف و شهر دیواندره، از سمت جنوب به کوه سراج الدین و شهر کامیاران و از سمت شرق به دهگلان و بیجار محدود شده است.
اهالی کردستان نیز این شهر را «سنه» به معنای کوه، میخوانند و وجه تسمیه آن را به دژی منسوب می کنند که در دوره صفویه در آن بنا شد و از آن پس این شهر «سنهدژ» نام گرفت.
دیدنی های سنندج
1- مسجد جامع سنندج
براساس مدارک موجود، زمان احداث مسجد مربوط به دورهی قاجار بوده و به دستور امانالله خان والی کردستان در سال 1228 هجری قمری ساخته شده است.
این مسجد دو ایوانی است با یک حیاط مرکزی که در پیرامون آن 12 حجره برای طلاب علوم دینی ساخته شده است.
مسجد، شبستانی بزرگ با 24 ستون دارد و اطراف شبستان و سر ستونها با آیات کلامالله مجید مزین شده است.
برای تزیین دیوارهای مسجد از کاشیهای هفترنگ استفاده شده و در ازارههای آن سنگ مرمر به کار رفته است.
2- مجموعه پارک تفریحی آبیدر
این مجموعه در غرب سنندج و در انتهای خیابان آبیدر قرار دارد.
شهر سنندج از فراز این پارک چشمانداز بسیار زیبایی دارد.
چندین باغ و چشمهی طبیعی در این پارک وجود دارد، یکی از بزرگترین باغهای این مجموعه باغ امیریه است و بزرگترین سینمای روباز (تابستانی) کشور و خاورمیانه در این باغ جا گرفته است.
این مجموعه از قدیمالایام تفریحگاه مردم سنندج بوده و کوه آبیدر، محبوبیت خاصی در میان مردم دارد.
3- بازار سنندج
این بازار در دو طرف خیابان انقلاب قرار گرفته و در سال 1046ه.ق همزمان با مرکزیت یافتن شهر سنندج به عنوان مرکز حکومت اردلانها ساخته شده است. پلان این بازار به صورت مستطیل بزرگی است که بر اثر خیابانکشی دوران حکومت پهلوی به دو بخش تقسیم شده و بخش شمالی آن بازار سنندجی و بخش جنوبی آن بازار آصف نام گرفته است.
با وجود مراکز خرید جدید، این بازار همچنان موقعیت و ارزش خود را به لحاظ تجاری حفظ کرده است.
4- خانه کرد(عمارت آصف)
خانه کرد، موزهی مردمشناسی مناطق کردنشین و بزرگترین موزهی مردمشناسی مربوط به یک قوم در کشور ایران است، که در خیابان امام خمینی(ره) شهر سنندج واقع شده است.
این موزه در عمارت آصف دایر شده و این عمارت یکی از بزرگترین عمارتهای اعیانی شهر سنندج است، که ارزشهای ویژهی معماری به لحاظ آجرکاری و گچبری و اروسیسازی دارد و حمام آن زیباترین حمام خصوصی بین حمامهای سنندج است.
بنای اولیه این عمارت مربوط به دورهی صفویه بوده و در دورههای قاجار و پهلوی تکمیلتر شده است.
5- عمارت سالار سعید (موزهی سنندج)
عمارت سالار سعید ساختمانی تاریخی و محل موزه سنندج است که در شهر سنندج ایران واقع شده است.
این موزه در خیابان امام کوچه حبیبی و در بخش برونی عمارت ملا لطف الله شیخ الاسلام قرار دارد و در آن آثار و اشیاء تاریخی کشف شده از استان و سایر نقاط ایران به نمایش گذاشته شده است . اروسی موزه سنندج یکی از نمونه های اروسی سازی و کار استادکاران سنندجی است.
6- چهار باغ و عمارت خسروآباد
یکی از زیباترین چهار باغهایی که در ایران پس از چهار باغ اصفهان ساخته شد، چهار باغ سنندج در شمال بازار بود، این چهار باغ در دوره قاجار به محلهی مسکونی چهار باغ تبدیل شد البته تاثیر سبک معماری اصفهان در دورهی زندیه و قاجاریه هم تداوم یافت و چهار باغ و عمارت خسروآباد که یکی از چهار باغهای زیبای ایران است، در جنوب غرب سنندج ساخته شد که اکنون عمارت خسروآباد و بخشی از چهار باغ آن باقیمانده است.
این عمارت در بلوار خسروآباد (شبلی) قرار دارد. عمارت در نوع خود بینظیر بوده و سالها مرکز حکومت حکام اردلان به ویژه خسروخان بوده است.
مجموعهی عمارت و باغ آن افزون بر دو بخش اصلی یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستوندار در بخش غربی و ساختمانهای شرقی با غلام گردشها و ایوان ستوندار مشرف بر صحن عمارت و فضای بیرونی بنا دارای فضاهای دیگری چون حمام، اتاق قاپچیان و خدمتکاران است.
تزیینات معماری این بنا شامل گچبری، آجرکاری، اروسیهای زیبا و حوض چلیپا شکل داخل عمارت است.
7- عمارت وکیل
این مجموعه بزرگ در خیابان کشاورز واقع شده است و شامل سه حیاط با عمارتهای مربوطه و یک حمام خصوصی در داخل مجموعه و یک حمام عمومی در خارج آن است.
بخش اصلی عمارت وکیل در دوران زندیه ساخته شده و بخشهای دیگران متعلق به دورههای قاجار است.
مجموعه، دارای تزییناتی چون آجرکاریهای زیبا و اروسیهای پرکار است و حیاط مرکزی دارای سقف شیروانی با طرح کلاهفرنگی است.
8- کلیسای سنندج
این بنا درآغه زمان که محله ای مسیحی نشین است قرار دارد. اواخر صفویه در زمان حکومت شاه عباس دوم هنگامی که ارامنه توسط دولت عثمانی به ایران تبعید شدند، گروهی از آنها در شهر سنندج ساکن شدند و در آن زمان والیان اردلان برای مسیحیان تبعیدی این کلیسا را ساختند.
شیوه ساخت و نوع معماری کلیسای سنندج تحت تاثیر معماری سبک اصفهانی است و تلفیقی از نماسازی سبک بومی مانند طاق نما و ستون های آجری در آن به کار رفته که به فرم مشعل در بخش فوقانی به صورت سه ترکی آجرکاری شده. خطوط عمودی در نمای بیرونی ساختمان تاکید بر ارتفاع کلیساست. در گل دسته ناقوس کلیسا کاشی های معقلی و گره چینی قابل ملاحظه است. حجاری سنگ های سردر ورودی که دارای نقش گل لوتوس و ترنج است، کار استادان سنندجی است. این کلیسا دارای قناتی فعال است و آب نمای زیبایی نیز در داخل حیاط آن در ضلع جنوبی دیده می شود.
9- روستای بیساران
روستای بیساران در ۲۴ کیلومتری جاده سنندج – مریوان یعنی دو آب قرار گرفته و محلی است سرسبز و خرم و آب خیز. کوههای مرتفعی مانند شه نشین، میرویس در چند دهه گذشته تا اواسط مرداد هم برف داشته اند که البته چشمه های این کوهها، هم اکنون به ویژه در کوه شاه نشین هنوز هم جاری است. آب و هوای بیساران معتدل کوهستانی است و زمستانهایی خنک و دلپذیر دارد. ملامصطفی بیسارانی و ملاحامد، کاتب الاسرار بیسارانی از شاعران بزرگ این روستا هستند.
ملا مصطفی بیسارانی، زاده سال ۱۰۵۳ هجری قمری و درگذشته ۱۱۱۴ از شاعران اورامی این منطقه است که اشعار وی برگرفته از آیات قرآن است. وی چند سال فقه و تفسیر و حکمت آموخت و تا مرحله دریافت افتاء و اجتهاد رسید. آرامگاه فقیه، شاعر بزرگ در روستای بیساران واقع شده است.
10- عمارت مشیر دیوان
این عمارت در خیابان شهدا قرار دارد و شامل هفت حیاط با فضاهای مرتبط است و یک حمام خصوصی در داخل مجموعه دارد.
هریک از حیاطها نیز آبنما دارند. عمارت توسط میرزا یوسف مشیردیوان در دورهی قاجار ساخته شده است و زیباترین ایوان با طرح کلاهفرنگ در سنندج متعلق به این بنا است.
در این عمارت نیز از اروسیهای پرکار، تزیینات آجری، کاربندیها و گچبری برای تزیین استفاده شده است.
11- حمام خان
حمام در سال 1220 هجری قمری به دستور امانالله خان اردلان ساخته شده و بین حمامهای باقیمانده از گذشته بزرگترین و زیباترین حمام شهر است.
12- امامزاده هاجر خاتون
این امامزاده در خیابان صلاحالدین ایوبی در محلهی قدیمی سرتپوله واقع است. براساس روایات موجود این امامزاده شریفه، خواهر امام رضا(ع) است که در سفر آن بزرگوار به خراسان، در کردستان رحلت کرده و در این مکان به خاک سپرده شده است.
در مجاور این امامزاده، مسجد و آرامگاه مشایخ و بزرگان سنندج نیز قرار دارد.
13- امامزاده پیرعمر
این امامزاده در ضلع جنوبی خیابان امام خمینی واقع شده و تاریخ ساخت آن 1046ه.ق است.
امامزاده پیرعمر را پسر بلافصل حضرت علی(ع) میدانند.
بنای آرامگاه شامل تزیینات آجری، گچبری و اروسیهای زیبا است.
14- امامزاده پیرمحمد
این بقعه در میدان نبوت سنندج بر بالای تپهای که قبرستان قدیمی شهر واقع شده است قرار دارد.
این بنا محل دفن امامزاده محمد بن یحیی مشهور به پیرمحمد است.
15- قرآن نگل
در 65 کیلومتری غرب سنندج در مسیر جادهی سنندج - مریوان، در داخل مسجد روستای نگل، قرآنی خطی از دوران گذشته وجود دارد که بنا به اعتقادات مردم یکی از چهار قرآن خطی است که در زمان خلیفهی سوم به رشتهی تحریر درآمده و به چهار اقلیم دنیا فرستاده شده است.
قطع قرآن رحلی بزرگ، جلد آن چرمی و صفحات کاغذی ضخیم آن به علت تشابهی که با پوست دارد بین مردم به پوست آهو شهرت یافته است.
خط قرآن کوفی و دارای نقطه و اعراب و در قسمتی از شمارهی آیات طلاکاری شده و مزین به نقوش گیاهی است. تاریخ تحریر قرآن با توجه به شیوه خط و تزیینات مربوط به اواخر قرن چهارم هجری است.
این قرآن در بین مردم جایگاه والایی داشته و همه روزه عده کثیری از نقاط دوردست برای زیارت آن به این روستا میآیند.
16- دریاچهی سد قشلاق
در فاصلهی 20 کیلومتری شمال سنندج در مسیر جادهی سقز به روی رودخانه قشلاق، سد مخزنی قشلاق احداث شده است.
دریاچه پشت این سد 11 کیلومتر طول دارد و وسعتی معادل 934 هکتار را در بر میگیرد این دریاچه محل مناسبی برای ورزشهای آبی است و جزو جاذبههای طبیعی سنندج بشمار میرود.
17- پل قشلاق (پل شیخ)
پل قشلاق در شرق سنندج، روی رودخانه قشلاق قرار دارد و از آثار دوره صفویه و زندیه به حساب میآید.
این پل که سال 1184 قمری در مسیر سنندج به همدان ساخته شده، در دورههای بعد به ویژه در دوره قاجاریه تعمیر و بازسازی شده است.
پل در زمان امان الله خان اردلان، تعمیر و مرمت کامل شد و بعد به دلیل خرابی و ویرانی بیش از حد، دوباره در سال ۱۲۶۸ قمری، توسط «میرزا رضا وزیر کردستانی» بازسازی شد.
وجود یک سنگ نبشته بر سینه کوه مجاور پل سال ۱۲۸۹هـجری قمری، حکایت از تعمیر و مرمت پل در زمان «ناظم الایاله میرزا غلام حسین خان» دارد.
پل به خط مستقیم ساخته شده و دارای حدود ۷۸ متر طول، ۳ متر پهنا و 6 دهانه با طاقهای جناغی است. از نظر استحکام و توجه به عناصر مختلف تشکیل دهنده آن پل قشلاق از نمونههای خوب پل سازی دوره صفوی است.
پل قشلاق که در سال 1354 کشف و بررسی و همچنین برای ثبت پیشنهاد شده بود، در سال 1375 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 1803 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
18- قلل مرتفع
به علت کوهستانی بودن منطقه و امنیت حاکم بر آنها هر سال تعداد بسیاری از کوهنوردان به قلل مرتفع و مشهور سنندج صعود میکنند.
مهمترین قلل این شهرستان عبارتند از آبیدر، سلطان سراجالدین، آوالان در جنوب سنندج، شاهنشین در ژاوهرود، کوه کوچک سارد و کوه چرهلان در جنوب غربی سنندج.
19- سد گاوشان
سد گاوشان در کیلومتر ۴۵ جاده کامیاران به سنندج در نزدیکی روستای گاوشان قرار گرفته و دریاچه زیبای این سد و چشمانداز دره و کوههای اطراف محیط بسیارخوبی رو برای گردشگران به وجود آورده است.
20- حمام وکیل
در مجموعه عمارت وکیل الملک و متصل به پارک سپیدار سنندج، حمامی قدیمی قرار دارد که احتمالاً فقط مورد استفاده افراد خانواده وکیل بودهاست. این حمام دارای فضاهایی است که درتمام حمامهای منطقه دیده میشود به نظر میرسد این حمام همزمان با احداث مجموعه عمارت وکیل الملک که به دوره زندیه بازمیگردد، ساخته شده باشد. استفاده از آهک بری در سطح وسیع بر دیوارها و در فضاهای گرم و سرد حمام به چشم میخورد و نقشهای به کار رفته برای تزیین حمام شامل اشکال هندسی، گیاهی و حیوانی است که از نقش طاووس بیشتر استفاده شدهاست.
21- حمام شیشه ای سنندج
یکی از جاذبه های بسیار زیبا استان کردستان و حتی کشور ایران، حمام شیشه ای سنندج می باشد. در حمام شیشه ای سنندج برخلاف اسمش اصلا ازشیشه به معنا واقعی استفاده نشده، بلکه شیشه های رنگی، برای زیبایی و تزیینات آن به کار برده شده است. این جاذبه تاریخی و زیبا در شهر با قدمت سنندج که دومین شهر بزرگ کردنشین ایران نیز محسوب می شود واقع شده و در کنار جاذبه های گردشگری دیگر سنندج بسیار خودنمایی می کند.
22- قلعه حسن آباد
قلعه حسنآباد در ۵ کیلومتری سنندج در جنوب روستایی به نام حسنآباد واقع شدهاست. گفته میشود که این قلعه از آن دوران اشکانیان و ساسانیان میباشد.
قلعه حسنآباد از جمله تپههای سختگذر و راهبردی منطقهاست که دارای شیب نسبتاً شدیدی در دامنه کوهاست. این قلعه از نوع قلعههای کوهستانی است که دارای دیوارهای بلند سنگی در شیب کوه و برجهایی در امتداد دیوارهاست. دیوار قلعه حدود۱۱۰۰متر است که از ارتفاع ۲۰۰متر شروع و تا ارتفاع ۴۰۰ متر بالا میرود، ساختمانهای اداری و نظامی اصلی داخل قلعه در بلندترین نقطه کوه در ارتفاع ۴۰۰ متر بنا شدهاست که عمدتاً دارای معماری آجری است.
از پایینترین قسمت دیواره تا بالای کوه به صورت طبقاتی سکوهایی برای احداث ساختمان ساکنان قلعه در لایه بیرونی تپه ایجاد شده و همچنین قلعه دارای برج و بارو و حصار سنگی است که نوع مصالح آن از جنس سنگ لاشه محل و ملات گل است.
به گفتهٔ باستان شناسان بی گمان در جنگهای ایران و روم از این منطقه به نام یکی از بزرگترین دژها و پایگاههای مبارزه برای ایرانیان بودهاست.
همچنین بعدها در دوران صفویان این منطقه مرکز حکومت حاکم کردستان (اردلان) بودهاست. درگیریهایی میان اردلان و پادشاه صفوی رخ داده که منجر به صلح میان هر دو سو شدهاست. بر پایهٔ این صلح پادشاه صفوی از اردلان خواسته که بخشهایی از این قلعه ویران شود.
زمانی پیش در این منطقه یک گورستان گروهی یافت شد که دیرینگی آن حد اقل ۳۰۰۰ سال برآورد شدهاست. همچنین کوزههای بزرگ پر از مفرغ و… یافت شد.
قلعه حسنآباد به شماره ۱۱۷۵۸ در تاریخ ۲۴ اسفندماه ۱۳۸۳در فهرست آثار ملی به ثبت رسیدهاست؛ و یکی از بهترین و معروفترین جاذبهها گردشگری کردستان است.
23- غار صلوات آباد
غار صلوات آباد سنندج که یکی از غارهای زیبای استان کردستان می باشد. این غار نام خود را از روستایی که در نزدیکی آن قرار دارد، گرفته و ارتفاع آن از سطح دریا، 2230 متر می باشد. ورودی غار صلوات آباد درون یک کوه و بسیار تنگ و باریک می باشد. غار به صورت یک چاه بوده و فرود در آن نیازمند به همراه داشتن وسایل و تجهیزات کوهنوردی است. همچنین به دلیل صعب العبور بودن مسیر فرود، توصیه می شود از یک نفر راهنما که به غار آشناست کمک بگیرید تا اتفاق بدی نیفتد.
غار صلوات آباد کردستان از سه چاه متفاوت تشکیل شده است. ارتفاع چاه ها به ترتیب 4، 30 و 15 متر می باشد. دیواره غار سنگی و سخت است. پس از فرود اما متوجه می شوید کف غار خاکی نرم دارد. مساحت کف غار نزدیک به 60 متر مربع بوده و آب و هوای داخل غار نیز بسیار مطبوع و دلپذیر می باشد. دیواره های غار صلوات آباد در استان کردستان حالتی خاص دارند و به غار ابهت خاصی بخشیده اند. در داخل این غار می توانید خفاش و مگس هایی که در اثر نبود نور، چشم خود را از دست داده اند را ببینید.
24- عمارت احمدزاده
این عمارت در ضلع شمالی بلوار نمکی شهر سنندج واقع شده و زمان ساخت آن به دوران حکومت پهلوی اول بر می گردد. بنا داری یک حیاط چهارگوش کوچک است و ساختمان آن در چهار طبقه با نمای جنوبی و تزیینات آجر تراش بسیار زیبا و پرکار در قسمت نمای اصلی، ساخته شده است.
عمارت احمد زاده نسبت به سایر بناهای مسکونی استان، از شیوه اجرایی و تزیینات منحصربهفرد برخوردار و نوع معماری آن برون گرا است. از این رو با وجود یک حیاط در ضلع جنوبی، می توان گفت سبک معماری کردستانی که ویژگی بارز آن ایوانهای ستون دار است، در این عمارت به بهترین وجهی رعایت شده است.
25- عمارت امجد الاشرف
عمارت امجد الاشرف کردستان ،از بناهای معروف دوره قاجار است كه توسط میرابوطالب تاجر اصفهانی در دوره اماناللّه خان والی بزرگ ساخته شده است و در خیابان صلاحالدین ایوبی شهر سنندج بنا به دعوت اماناللّه خان از اصفهان به كردستان آمده است. این بنا دارای حیاط سنگفرش شده، حوض، حمام، تالار و حسینیه است.
حسینیه كه از جالبترین قسمتهای بنا میباشد ، كاشیكاریهای بینظیر و ظریف، نقاشیها و گچبریهای زیبایی بر روی دیوارها دارد. تمام تزئینات بنا به دست استادكاران اصفهانی طراحی و اجرا شدهاند.
مصالح به كار رفته در بنا شمال گچ، آجر، آهك، ملات ساروج و كاهگل است كه قسمتی از گچ و آهك مصرفی را از اصفهان آوردهاند. سیستم آبرسانی عمارت از طریق قنات و تنپوشههای سفالی است و دفع فاضلاب نیز توسط لولههایی به یكی از رودخانههای اطراف هدایت میشود و از طریق آن دفع میگردد.
این عمارت شامل قسمتهای مسکونی بوده که در مجاورت تالار تشریفات قرار داشته و تالار تشریفات در ایام محرم محل عزاداری برای امام حسین (ع) بوده است. در سالهای بعد از ساخت بنا در قسمتهای مختلف آن به ویژه قسمت جنوبی، تغییرات و دگرگونیهایی ایجاد شده است.
فضاها و اطاقهای سه دری و پنج دری در دو طبقه، گچبریهای پرکار با نقوش اسلیمی و در جوار آن نقاشیهای متأثر از نقاشی غربی، قاببندیهای سقف حسینیه با نقاشیهای زیبای منحصر به فرد و پنجرهها با شیشههای رنگی و سایر عناصر تزئینی بکار رفته در بخشهای مختلف از جمله خصوصیات شاخص و منحصر به فرد بنا میباشد و به همین جهت یکی از بااهمیتترین بناهای استان از نظر معماری و به ویژه تزئینات وابسته به معماری است. در نمای بنا تزئینات آجرکاری خفته و راسته خوبی کار شده است. این ساختمان دارای حیاط همراه با حوضی مستطیل شکل و سنگفرش تختهپوش سنندجی است .
26- مسجد قبا سنندج
قبا یکی از منحصر به فرد ترین مساجد از نظر ساختار و معماری در مناطق کردنشین است. مسجد دارای چهار درب ورود و خروج است، که درب ورودی اصلی آن در دل ایوان عظیمی واقع شده که در دل خود منبری کوچک را با استفاده از هنر کاشیکاری قرار داده . صنعت کاشی سازی و کاشی کاری که بیش از همه در تزیین معماری سرزمین ایران، و به طور اخص بناهای مذهبی به کار گرفته شده، همانند سفالگری دارای ویژگی های خاصی است.
این هنر و صنعت که در مسجد قبای سنندج به خوبی خود نمایی می کنه، از گذشته ی بسیار دور در نتیجه مهارت، ذوق و سلیقه کاشی ساز در مقام شیئی ترکیبی متجلی گردیده، بدین ترتیب که هنرمند کاشی کار یا موزائیک ساز با کاربرد و ترکیب رنگ های گوناگون و یا در کنار هم قرار دادن قطعات ریزی از سنگ های رنگین و بر طبق نقشه ای از قبل طرح گردیده، به اشکالی متفاوت و موزون از تزیینات بنا دست یافته است. که این یکی از ویژگی های بارز و ارزنده مسجد قبا به شمار می ره و جلوه و زیبایی خاصی رو به نمای ساختمان بخشیده است.
27- حمام عبدالخالق
اين حمام در ضلع شرقي راسته بازار سنندج واقع گرديده است. تاريخ ساخت آن دقيقاص مشخص نيست و احتمالاً مربوط به دوره زنديه باشد. حمام داراي فضاهاي مختلفي كه در اكثر حمامهاي استان دارا هستند، از آب جاري قناتهاي شهر مشروب ميگرديده است. ارتفاع سقف نسبتاً بلند است و ستونهاي چهارگوش سنگي و آبنماها و حجرهها و رختكن، گرمخانه، خلوتيها و سرويس و خزينه تابع اسلوب ساخت حمام سازي ايراني در دوره صفوي است.
تزئينات معماري آن مشخص نيست زيرا سطح ديوارها با سيمان و كاشي جديد اندود شده است. ولي ظاهراً براساس نقل قولهاي قديمي داراي تزئينات آهكبري بوده كه اين هنر در سنندج بسيار گسترش داشته است و بنا قابل مقايسه با حمام وكيلالملك در شهر سنندج است و در تملك ميراث فرهنگي استان كردستان است.
28- امام زاده طاقه گوره
این بنا متعلق به دوره قاجار است.
بقعه امامزاده طاقه گوره شامل دو بخش امامزاده و مسجد و يك حياط با مدخل ورودي در ضلع شمالي است و با شمارهٔ ثبت ۹۶۱۳ بهعنوان یکی از آثار ملی وتاریخی ایران به ثبت رسیده است.
ورودی چوبی زیارتگاه، دارای طاق آجری است و در وسط حیاط حوض کوچکی قرار دارد در ضلع غربی صحن، ساختمان امامزاده با دو گنبد عرقچین مسقّف شده قرار دارد.
مسجد این مجموعه، در روبروی درِ ورودی قرار دارد و در طرفین آن، دو ردیف پله مارپیچی که به حجرههای کوچکی منتهی میگردد، تعبیه شده است.
از عوامل تزیینی این بقعه میتوان به طاقنماهای آجری با قوسهای نیم دایره، نعل اسبی، خفته و راسته اشاره کرد.
مسجد این مجموعه دارای شبستانی با چهار ستون چوبی به سبک مساجد کردستان است.
این زیارتگاه از دیرباز مامنی برای دوستداران اهل بیت (ع)بوده است وتا به امروز نیز مردم در این زیارتگاه حاجات خود را طلب میکنند و از حال و هوای معنوی آن بهره میبرند.
29- مسجد رشید قلعه بیگی
مسجد رشید قلعه بیگی درضلع جنوبی بازار سنندج قرار دارد. این مسجد در اوایل حکومت قاجار ساخته شده و از قدیمیترین مساجد استان کردستان است.
پلان مسجد شبستانی دو طبقه با ستونهای چوبی است. ورودی آن نیم هشتی با قوسهای متداخل نیم دایره (هلال)، خواجه نشین و سکوهای اطراف و طاق نماهای متعدد از نوع قوس کلیل با بافت خفته – راسته آجری است. حیاط آن چهارضلعی و دارای آبنما است.
ورودی بنا پلهدار است و از دو طرف صحن مسجد به ایوان و شبستان که دارای ستون چوبی است، راه می یابد. طاق نماهای آجری بیرونی و داخلی از ویژگیهای تزیینات معماری این مسجد محسوب میشود. مسجد رشید قلعه بیگی دارای اتاقهایی در طبقه اول و دوم است که در اصطلاح محلی به آنها «اتاق فقیه» (طلاب علوم دینی) می گویند.
این مسجد به سبک مسجدهای منطقه کردستان ساخته شده و کلیه ویژگیهای این مساجد یعنی شبستان ستون دار چوبی (به ویژه چهارستون)، ایوان سمت حیاط و ایوان دیگری رو به سمت جنوب را دارا است.
30- مسجد بابای نقشبندی
مسجد بابای نقشبندی مربوط به دوره قاجاره است. این اثر در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۶۷۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
دیدگاه