نیشابور یکی از شهرهای بزرگ استان خراسان رضوی در ایران است که جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد. فیروزه در این شهر بسیار معروف است. مقبره عمر خیام (ریاضیدان، منجم و شاعر نامدار ایرانی) و مقبره عطار نیشابوری (شاعر، عارف و دانشمند پارسی گوی) در نیشابور است.
علاوه بر جاذبه‌های تاریخی، می‌توانید جاذبه‌های طبیعی متعددی را در اطراف شهر بیابید که ارزش دیدن دارند. در این مقاله قصد داریم به معرفی کلی نیشابور، مهم‌ترین جاذبه‌ها و سوغات این شهر بپردازیم.
معرفی نیشابور
نیشابور شهری در استان خراسان رضوی در شمال شرقی ایران است که در دشتی حاصلخیز در دامنه کوه بینالود، در نزدیکی مشهد واقع شده است. نیشابور نام خود را از بنیان‌گذار آن، شاپور پادشاه ساسانی گرفته است.
اقتصاد این منطقه عمدتاً کشاورزی است که بر پایه غلات و پنبه استوار است و همچنین دومین شهر صنعتی در استان خراسان است و یکی از آبادترین مناطق ایران است، هرچند که تا حدودی به دلیل قاچاق مواد مخدر از در مجاورت با افغانستان آسیب دیده است. خط اصلی راه‌آهن شرق به غرب ایران از این شهر می‌گذرد.
نیشابور زمانی در مسیر تجاری معروف به جاده ابریشم قرار داشت که از چین به دریای مدیترانه می‌رسید و در طول مسیر از آسیای مرکزی، ایران، عراق، سوریه و ترکیه عبور می‌کرد.
همان‌طور که گفتیم نیشابور در شمال شرقی ایران قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا ۱۲۵۰ متر است. نیشابور در مناطق مختلف آب و هوای متفاوتی دارد. به دلیل وجود کوه در شمال این شهرستان، در بخش شمالی آب و هوای سردی دارد و در بخش مرکزی دارای آب و هوای معتدل است.
نیشابور یکی از شهرهای زیبا و جذاب خراسان است. همچنین نیشابور مکانی است که کمال‌الملک (از بزرگ‌ترین نقاشان ایرانی)، خیام نیشابوری (شاعر و عارف بزرگ پارسی‌گو) و عطار نیشابوری (ریاضیدان، منجم و شاعر بزرگ پارسی‌گو) در آنجا به خاک سپرده شدند.
مردم نیشابور به فارسی و کردی صحبت می‌کنند.
صنایع دستی نیشابور چیست؟
یکی از دلایل سفر به نیشابور، مشاهده و خرید صنایع دستی این شهر است.
نیشابور صنایع دستی زیادی دارد که در مناطق شهری، روستایی و عشایری ساخته می‌شود. این صنایع دستی قدمتی دیرینه دارد و قدمت آن به سال‌ها قبل برمی‌گردد.
این صنایع دستی عبارتند از: لعاب، سفال، تراش و آسیاب فیروزه، پالاس بافی (پالاس نوعی پارچه آسیاب شده پنبه‌ای و پشمی) با نقش و نگارهای گوناگون، فلزکاری، رنگرزی، مسگری، محصولات نمدی، فورات بافی (فورات نوعی پارچه سنتی از پنبه یا پشم است.)، انواع فرش‌های رنگارنگ پشم یا ابریشم، مینیاتور، تروتیک، معرق، کنده‌کاری روی چوب، دوخت گیوه (گیوه نوعی کفش سنتی ایرانی است)، حصیربافی، قالی‌بافی، چوب‌تراشی، نقره‌سازی، آلات موسیقی، خورجین (نوعی کیف سنتی است که برای حمل بار بر روی حیوانات بارکش می‌گذارند)، سرمه‌دوزی و پارچه‌بافی.
مهم ترین سوغات نیشابور چیست؟
حال قصد داریم شما را با سوغاتی‌های معروف شهر نیشابور آشنا کنیم.
فیروزه
خرید سوغاتی یکی از مهم‌ترین مواردی است که معمولاً مردم در سفر به آن اهمیت می‌دهند. هر شهر ایران سوغاتی مخصوص به خود را دارد و یکی از محبوب‌ترین سوغاتی‌های استان خراسان رضوی در شهرستان نیشابور، فیروزه است.
فیروزه نیشابور بیش از ۲۰۰۰ سال است که مورد استفاده قرار می‌گیرد و به این شهر گاهی «سرزمین فیروزه» نیز گفته می‌شود.
فیروزه نیشابور و جواهرات ساخته شده از آن به عنوان سوغات در تفرجگاه‌های نیشابور و مشهد به فروش می‌رسد.
قلمدان و حدیث سلسله الزهاب
از روایات شفاهی و برخی کتب معروف نقل شده است که امام رضا علیه‌السلام در هجرت تاریخی خود از مدینه به مرو وارد شهر نیشابور شدند و حدیث بلند مرتبه سلسله شیعه در اینجا از ایشان نقل شده است. تاریخ تشیع با عظمت ایشان برای نیشابوریان بیان شد. نقل شده است که نیشابوریان برای کتابت احادیث خود مداد آورده و سخنان را نوشته‌اند.
مورخان تعداد قلمدان‌ها را ۳۰۰۰۰ و برخی دیگر ۱۲۰۰۰ قلمدان گزارش کرده‌اند که نشان دهنده رواج هنر ساختن قلمدان و ارزش افراد باسواد و آگاه در این شهر فرهنگی است. گرچه هنر مذکور در نیشابور امروزه رواج ندارد، اما شایسته است اقدامات عاجل سازمان میراث فرهنگی، دفاتر صنایع دستی و گردشگری کشور برای احیای این هنر ارزشمند انجام شود.
فرش نیشابور
در این شهر بااصالت و فرهنگی، بافتن فرش بسیار رایج است. گفتنی است که از کارگاه‌های قالی بافی نیشابور، فرشی برای ریاست جمهوری ارمنستان و سفارت فنلاند در تهران بافته شده است.
سفال
یکی دیگر از سوغاتی‌های معروف نیشابور، سفال نیشابور است. این سفال دارای قدمتی به اندازه چندین هزار سال است. چنانچه به نیشابور رفتید، حتماً از فروشگاه‌های مخصوص سفال، ظروف و صنایع دستی سفالی خریداری کنید. همچنین می‌توانید از این شهر زیبا ظروف لعاب‌کاری نیز خریداری کنید و برای دوستان و آشنایان خود به یادگار ببرید.
سوغات خوراکی نیشابور
وقتی به این شهر سفر می‌کنید و اقدام به رزرو هتل می‌کنید، می‌توانید سوغاتی‌های لذیذی از این شهر خریداری کنید. این سوغاتی‌ها حلوا با گل رز زرد ایرانی، حلوای شیره، حلوای کنجدی، حلوای سوهان، فطیر، کماچ، ریواس، انواع نان‌ها (تفتان، نان پیازی، نان خشخاش، نان توگی، نان پنجه‌کش)، انواع مربا، هویج، به، چغندر و انواع ترشی است.
در اینجا بعضی از معروف‌ترین سوغات‌های خوراکی نیشابور را توضیح می‌دهیم:
ریواس
ریواس (یا ریوند)، سبزی ترش، در دامنه کوه‌های ریوند (که اخیراً به ترکی کوه بینالود گفته می‌شود) می‌روید. نوشیدنی‌هایی که از ساقه‌های این گیاه تهیه می‌شوند، مانند «شربت ریواس» و «خوشاب ریواس» در برخی از اقامتگاه‌های نیشابور به عنوان سوغاتی فروخته می‌شوند.
آجیل و خشکبار
کیفیت و طعم تازه آجیل و خشکبار نیشابور زبانزد خاص و عام است. چنانچه به نیشابور سفر کردید، سعی کنید به خشکبارفروشی‌های شهر مراجعه کرده و مقداری آجیل به عنوان سوغات تهیه کنید. تنها با یکبار خرید خشکبار نیشابور، متوجه خواهید شد چقدر خوشمزه و تازه است. مخصوصاً آلوبخارا نیشابور که بسیار در این شهر معروف است و طعم فوق‌العاده‌ای دارد.
نبات نیشابور
استان خراسان رضوی به نبات خوشمزه‌اش معروف است. در این استان کارگاه‌های متعددی هستند که نبات تولید می‌کنند. در نیشابور نیز همانند دیگر شهرهای خراسان رضوی کارگاه‌های نبات‌سازی متعددی وجود دارد که نبات‌های خوشمزه‌ای تولید می‌کنند. شما می‌توانید در تور مشهد از این شهر، نبات‌های مخصوصی تهیه کرده و از کیفیت بالا و طعم خوب آنها لذت ببرید.
دیدگاه