دزدی در نوجوانان
برداشتن وسایل دیگران، زمانی دزدی محسوب میشود که فرد به حدی از توانایی ذهنی رسیده باشد تا بتواند مفهوم مالکیت را درک کند. برداشتن وسایل دیگران، در کودکان سنین پایینتر، معمولاً به این خاطر که آنها با مفهوم مالکیت چندان آشنا نیستند با این حال این موضوع اگرچه نیازمند توجه و بررسی است، اما نام دزدی برای رفتار آنها در نظر گرفته نمیشود.
دزدی در نوجوان میتواند چند حالت مختلف داشته باشد، ممکن است شما متوجه این موضوع شده باشید که فرزندتان از جیب شما یا همسرتان پول برمیدارد و یا او را در حال دزدی از یک مغازه یا فرد دیگر دیده باشید. گاهی نیز ممکن است دیگران به شما در این زمینه اطلاع داده باشند. جدیترین حالت دزدی نیز، زمانی است که فرزند شما با قانون درگیر شده باشد و یا به صورت دزدی بیمارگون خود را نشان دهد. والدین بهتر است قبل از هرگونه اتقاق ناگوار اقدامات پیش گیرانهای مثل تغییر سبک تربیتی یا تغییراتی در زندگی نوجوان را در نظر بگیرید که در ادامه راجع به آنها صحبت خواهیم کرد.
علل دزدی در نوجوانان
خجالت زدگی از بیان خواسته
گاهی اوقات نوجوانان به این خاطر دزدی میکنند که شهامت بیان خواستههای خود را ندارند. آنها ممکن است به دلیل خجالت از تقاضای پول توجیبی و بدون اجازه شما، از کارت یا کیف پولتان مبلغی را بردارند.
هیجان طلبی از دلایل دزدی در نوجوانان
یکی دیگر از دلایل دزدی در نوجوان، میتواند هیجان خواهی در آنها باشد. نوجوانان در بازه سنی قرار دارند که از هیجان لذت میبرند. رفتارهایی مثل دزدی یا رانندگیهای پرسرعت در آنها، معمولاً به دلیل لذت بردن از هیجان این کارها ایجاد میشود و قصد دزدی کردن به جهت استفاده از منافع، چندان مطرح نیست.
فشار همسالان
(نه) گفتن در نوجوانان و بهخصوص در میان جمع دوستانشان، بسیار مشکل خواهد بود. رضایت دوستان و تصوری که آنها از وی خواهند داشت، بیشترین اهمیت را برای نوجوان دارد. درنتیجه، درصورتی که دوستان نوجوان از وی بخواهند این کار را همراه با آنها انجام دهد، احتمال رد کردن این درخواست از سوی نوجوان پایین است. نوجوانان از اینکه دوستانشان آنها را ناتوان بدانند، بسیار نگران خواهند شد و درنتیجه ممکن است به هر رفتاری تن بدهند تا از این باور در دوستانشان اجتناب کنند. توجه داشته باشید که پیروی از همسالان یکی از چالش های دوران نوجوانی است که باید به فرزندتان کمک کنید به خوبی از آن عبور کند.
جلب توجه از دلایل دزدی در نوجوانان
به دست آوردن توجه اطرافیان، یکی از دلایلی است که میتواند نوجوان را به سمت هرکاری، حتی دزدی کردن سوق بدهد. بیتوجهیهایی که اطرافیان و بهخصوص والدین نسبت به فرزند نوجوان خود انجام میدهند، باعث میشود که آنها سعی کنند با انجام رفتارهای غیرمعمول، صدای خود را به گوش والدین برسانند این رفتار غیرمعمول، میتواند از پرخاشگری تا حتی دزدی را شامل شود.
تمایل به کسب مالکیت
شاید اصلیترین انگیزه دزدی در نوجوانان، تمایل آنها برای کسب مالکیت یکچیز باشد. بعضی از نوجوانان که میبینند دوستانشان وسایل گران قیمتتری نسبت به آنها دارند یا در مغازهها کالایی را میبینند که اگرچه به آن علاقه دارند توان مالی خریدش را ندارند، ممکن است به فکر دزدیدن آنها بیفتند.
کامل نبودن رشد مغز از دلایل دزدی در نوجوانان
شاید بتوان اکثر دلایلی که در بالا گفته شد را زیر این عنوان جمع کرد که رشد مغز در نوجوانی هنوز کامل نشده است. بخش پیشانی در مغز که مسئولیت کنترل منطقی رفتار با توجه به هر موقعیت را برعهده دارد، در نوجوان هنوز به درجه مشخصی از تکامل نرسیده و به همین خاطر گاهی اوقات توانایی کنترل رفتار نوجوان را از دست میدهد. در زمانهایی که این بخش از مغز نمیتواند به حد کافی در رفتار فرد تأثیرگذار باشد، شما شاهد رفتارهایی مثل تصمیمگیریهای لحظهای یا انجام رفتارهای پرخطری مثل دزدی کردن در نوجوان خواهید بود.
انتقام گرفتن
خصومتهای دوستانه و خانوادگی ممکن است باعث شود تا نوجوان برای انتقام گرفتن از آنها وسوسه شود. برای مثال ممکن است تنها برای آزار کردن والدین خود، اقدام به برداشتن پول یا اشیا با ارزش از آنها کند. همچنین ممکن است لوازم شخصی یکی از دوستان خود را جهت گرفتن انتقام، سرقت کند و بعد از مدتی به او بازگرداند.
تقلید از دوستان
برخی از نوجوانان با الگو قرار دادن برخی از دوستان خود، مایل هستند تا کارها و عادتهای آن فرد را تقلید کنند. این موضوع باعث شده است که نوجوانان در صورت دزدی دوستان خود، ترغیب به عمل دزدی شوند.
مشکلات خانوادگی
برخی از مشکلات خانوادگی مانند مشاجره میان والدین، شرایط اقتصادی نامناسب، اعتیاد والدین، کار کردن مادر و پدر، نبود طولانیمدت والدین در منزل، از مشکلاتی است که ممکن است باعث ترغیب نوجوان به عمل دزدی شود.
خودنمایی بین دوستان
برخی از نوجوانان تنها برای اینکه بخواهند میان دوستان خود خودنمایی کنند و توجه آنها را بهسوی خود جلب کنند؛ اقدام به عمل دزدی میکنند. نداشتن اعتماد به نفس کافی و کم توجهی اطرافیان از دلایل اصلی خودنمایی نوجوان در میان دوستان خود میشود.
کنترل ضعیف تکانه
قشر جلوی مغز، که استدلال و خودتنظیمی را کنترل می کند، هنوز در نوجوانان در حال ساخت است. از آنجایی که مغز آنها هنوز در حال رشد است، نوجوانان تمایل کمتری دارند تا قبل از دزدی از مغازه به عواقب آن فکر کنند.
برای آزمایش اقتدار
در طول این مرحله از خودکاوی، نوجوانان مستعد شورش علیه والدین و قوانین اجتماعی خود هستند. فشار دادن مرزها و محدودیت های آزمایشی از دلایل رایجی است که نوجوانان مغازه را دزدی می کنند. درگیر شدن در رفتارهای مخاطره آمیز و به چالش کشیدن قدرت بخشی از فرآیند بلوغ است.
انواع دزدی در نوجوانان
شناخت انواع دزدی در نوجوانان، از جمله اقداماتی است که به درک بهتر علت دزدی و درمان آن کمک میکند. برخی از نوجوانان ممکن است تنها در دوران نوجوانی از جیب والدین خود مقداری پول برداشت کنند؛ همچنین ممکن است برخی از نوجوانان تنها در مکانهای عمومی، این رفتار اشتباه را انجام دهند. در حالت کلی دزدی در نوجوانان به دو دسته دزدی بیمارگونه و وسوسه دزدی تقسیم میشود که توضیحات آن به شرح زیر است:
دزدی بیمارگونه
در برخی از نوجوانان، وجود یک اختلال یا یک بیماری خاص باعث میشود تا آنها اغلب تمایل شدیدی به سرقت کردن داشته باشند و اشیاء مختلفی را بدون توجه به ارزش آن، از اطرافیان، دوستان و همسالان خود دزدی کند. در این نوع دزدی، اولویت لذتی است که از انجام این عمل نصیب آنها میشود.
وسوسه دزدی
در برخی از مواقع فرد به دلیل قرار گرفتن در شرایطی خاص، تمایل به دزدی پیدا میکند؛ که در صورت کنترل نشدن، این عمل اشتباه تا سالهای زیادی به عنوان یک عادت ادامه پیدا میکند. برای مثال فرد به اصرار زیاد دوستان خود، وسوسه میشود تا عمل دزدی را برای یکبار انجام دهد و بعد از آن، مجدد برای تکرار این رفتار ترغیب میشود؛ تا جایی که به تنهایی نمیتواند این رفتار را در خود کنترل کند.
برخورد صحیح والدین در برخورد با دزدی نوجوانان
یکی از اصلیترین چالشها برای والدین نحوه برخورد و واکنش آنها نسبت به این رفتار در فرزندشان است. در ادامه برخی از راهکارهایی که والدین میبایست در قبال فرزندشان به کار بگیرند را باهم بررسی خواهیم کرد. در مطالعه این راهکارها به این نکته توجه داشته باشید که راهکارها به صورت کلی و برای همه افراد تنظیم شدهاند. درنتیجه ممکن است برخی از آنها برای فرزند شما مناسب نباشند یا شما با آنها موافق نباشید. در این صورت میتوانید با کمک گرفتن از یک مشاور متخصص، راهکارهایی را بهصورت اختصاصی دریافت کنید.
خودداری از رفتارهای تند
دعوا کردن با نوجوان و تنبیه وی شاید بسیار سریع شما را به نتیجهای که میخواهید برساند، بااینحال در برخی از موارد نهتنها باعث پایان پیدا کردن رفتار نمیشود بلکه مسائلی مثل سرخوردگی نوجوان و از بین رفتن رابطه شما با وی نیز، به مشکلاتتان اضافه میشود. درواقع با تنبیه، شما هیچ اطلاعی راجع به انگیزههای رفتار در نوجوانتان پیدا نخواهید کرد و فرصت انجام راهکارهای تربیتی صحیح را نیز از دست خواهید داد. علیرغم احساس ناراحتی که از درون دارید، سعی کنید بر خود مسلط باشید و سایر راهها را امتحان کنید.
صحبت کردن برای مقابله با دزدی در نوجوانان
در یک فرصت مناسب با نوجوانتان راجع به اتفاقی که افتاده و دلایل وی برای این کار صحبت کنید. سعی کنید بفهمید فرزندتان چه دلایلی برای این کار داشته و چه تصوری راجع به رفتارش دارد. با توجه به اطلاعاتی که به دست میآورید، میتوانید راهکارهای مختلفی را در نظر بگیرید. برای مثال اگر فرزندتان دلش میخواسته چیزی را داشته باشد که توان مالی خریدش را ندارید، بهتر است با او راجع به این موضوع صحبت کنید که هر انسانی آرزوهایی دارد که نمیتواند بهراحتی آنها را برآورده کند و میبایست برای رسیدن به آنها تلاش کند یا اینکه به او کمک کنید تا به این بینش برسد که داشتن برخی وسایل، چندان که به نظر میرسد نیز دارای اهمیت نیست.
پیدا کردن شغل مناسب
یکی از راهکارهایی که میتوانید برای نوجوانتان در نظر بگیرید این است که برای او شغلی پیدا کنید. داشتن شغل، علاوه بر اینکه باعث کسب درآمد در نوجوانتان میشود و او میتواند برای درآمدی که دارد برنامهریزی کند، باعث پر شدن وقتهای خالی وی و همچنین پیدا کردن اعتمادبهنفسی میشود که او به آن احتیاج دارد.
تغییر جمع دوستان
تغییر در جمع دوستان فرزند شما میتواند باعث شود که او تا حد زیادی از عوامل خطری که وی را به سمت رفتارهای نامناسب سوق میدهند، در امان باشد. به این نکته توجه داشته باشید که نوجوانان بهشدت روی دوستانشان حساس هستند و اگر میخواهید آنها را از جمع دوستانشان خارج کنید، مشکلاتی در این زمینه خواهید داشت. بهتر است به جای این کار، برنامهریزیهایی را برای ساعات آزاد فرزندتان ایجاد کنید تا اوقات خود را به شکل دیگری بگذراند.
کلاسهای ورزشی
در نظر گرفتن فعالیتهایی مثل کلاسهای ورزشی باعث میشود که هیجان و انرژی فرزند شما در مسیری سازندهتر مصرف شود و تمایل وی برای کجروی کاهش پیدا کند.
وقت گذراندن با نوجوان
اگر به این نتیجه رسیدهاید که اشتباه فرزندتان به خاطر بیتوجهیهای شما به نیازهای روحی او بوده است، بهتر است زمانهایی را برای کنار هم بودن و ایجاد ارتباط صمیمانهتر با فرزندتان در نظر بگیرید.
دیدگاه