معرفی غزه: بزرگترین زندان روباز جهان در سایه محاصره رژیم صهیونیستی

نوار غزه بزرگتر همچنین به عنوان قدیمی ترین شهر جهان شناخته می شود که در جنوب غربی فلسطین در جاده ساحلی دریای مدیترانه بین شمال آفریقا و سرزمین های سرسبز شام واقع شده است.

غزه بخشی به شکل یک نوار باریک که منطقه جنوبی ساحل فلسطین در دریای مدیترانه را اشغال می کند. این منطقه حدود 1.33 درصد از مساحت فلسطین تاریخی را تشکیل می دهد و با موقعیت استراتژیک و تاریخ مدرن خود که شامل قیمومیت بریتانیا، سپس دولت مصر، سپس اشغالگری اسرائیل، سپس عقب نشینی از آن و محاصره آن از سال 2007 و به راه انداختن جنگ های تهاجمی علیه آن متمایز است.

موقعیت غزه

نوار غزه در جنوب غربی فلسطین به شکل نواری باریک در منطقه جنوبی ساحل تاریخی فلسطین در دریای مدیترانه قرار دارد. این شهر نام خود را از بزرگترین شهر خود، شهر غزه، که دومین شهر بزرگ فلسطینی پس از اورشلیم است، گرفته است. این نوار در مساحتی به وسعت 360 کیلومتر مربع، 41 کیلومتر طول و 6 تا 12 کیلومتر عرض دارد و از شمال و شرق با اسرائیل، از غرب با دریای مدیترانه و از جنوب غرب با مصر همسایه است.

جمعیت

بر اساس برآوردهای تهیه شده توسط اداره کل وضعیت مدنی وزارت کشور غزه، جمعیت این نوار تا پایان سال 2022 به دو میلیون و 375 هزار و 259 نفر بود. بر اساس همین سرشماری تعداد مردان به یک میلیون و 204 هزار و 986 نفر معادل 50.7 درصد و تعداد زنان به یک میلیون و 170 هزار و 273 نفر معادل 49.3 درصد برآورد شد.

نوار غزه یکی از پرجمعیت‌ترین مناطق جهان به حساب می‌آید که طبق آمار اخیر، تراکم آن به 26000 نفر در هر کیلومتر مربع می‌رسد، در حالی که در اردوگاه‌ها تراکم جمعیت به 55000 نفر در هر کیلومتر مربع می‌رسد.

اقتصاد

نوار غزه از زمانی که جنبش مقاومت اسلامی (حماس) در تابستان 2007 کنترل آن را به دست گرفت، در معرض محاصره خفه کننده ای قرار گرفته است که توسط اسرائیل تحمیل شده است. این شامل جلوگیری یا تنظیم ورود سوخت، مصالح ساختمانی و بسیاری از کالاهای اساسی و ممنوعیت ماهیگیری در اعماق دریا است.

ساکنان نوار محاصره شده با حداقل خدمات اولیه زندگی می کنند و از چندین بحران انسانی به ویژه با توجه به نرخ بالای بیکاری، فقر، کمبود فرصت های شغلی و وخامت شرایط اقتصادی رنج می برند.

محدودیت‌ها و محاصره منجر به اختلال بزرگی شد که شامل بخش کشاورزی، بخش ماهیگیری و بخش‌های صنعتی، به ویژه پوشاک و منسوجات گردید.

محاصره طولانی و خفه کننده منجر به اختلال در اکثر کارخانه ها و افزایش نرخ بیکاری به بیش از 70 درصد شد و آن را به بالاترین نرخ بیکاری در جهان تبدیل کرد.

علاوه بر کمبود شدید تمام داروها و مواد پزشکی، فعالیت ساختمانی نیز به کلی مختل شده است که باعث افزایش بحران صاحبان خانه هایی شد که در جنگ غزه ویران شدند.

محاصره اسرائیل شامل محدودیت‌های شدید بر جابجایی کالا از طریق گذرگاه کرم شالوم و بر روی مردم و تجار از طریق گذرگاه بیت حانون بود که منجر به ورود اقتصاد نوار غزه به رکود شد که با توقف مکرر صادرات یا واردات و تخریب ده ها کارخانه در جریان عملیات نظامی که توسط اسرائیل در نوار غزه تشدید گردید.

تاریخ

نوار غزه تا سال 1948، یعنی تاریخ اعلام تأسیس اسرائیل، تحت حاکمیت بریتانیا بر فلسطین بود. سپس بین سالهای 1948 و 1956، قبل از اینکه ارتش اسرائیل آن را اشغال کند،  به مدت پنج ماه در جریان تجاوز سه جانبه به مصر در سال 1956م  تحت حکومت نظامی مصر قرار گرفت.در مارس 1957، اسرائیل عقب نشینی کرد و نوار غزه دوباره به حاکمیت مصر بازگشت.

در جنگ 1967، ارتش اسرائیل دوباره این بخش را به همراه شبه جزیره سینا اشغال کرد و تا سپتامبر 2005، تاریخ عقب نشینی اسرائیل، که شامل تخلیه شهرک های واقع در غزه بود، تحت اشغال بود. نوار غزه بر اساس توافقنامه اسلو که توسط سازمان آزادیبخش فلسطین و اسرائیل در سال 1993 امضا شد، خودمختار شده بود. حماس در 14 ژوئن 2007 کنترل نوار غزه را به عنوان بخشی از درگیری داخلی فلسطین به دست گرفت.

اسرائیل از سال 2008 به بهانه‌های مختلف، جنگ‌های متعددی را در نوار غزه آغاز کرده است. این جنگ ها هزاران شهید، مجروح و ویرانی گسترده به جا گذاشت و هر بار، گروه های فلسطینی با حمله به اهداف مختلف اسرائیل پاسخ دادند.

در 27 دسامبر 2008، اسرائیل جنگی را در نوار غزه آغاز کرد که آن را "عملیات سرب گداخته" نامید. مقاومت فلسطین در نوار غزه با عملیاتی به نام «نبرد الفرقان» پاسخ داد.

اسرائیل در سال 2012 جنگی به نام "ستون ابر" را آغاز کرد و مقاومت فلسطین با نبرد "سنگ های شیل" پاسخ داد. این جنگ از 14 نوامبر 2012 آغاز شد و 8 روز به طول انجامید.

صبح روز 12 نوامبر 2019، مردم غزه با صدای انفجار موشکی که از پهپاد اسرائیلی که فرمانده منطقه شمالی گردان های قدس، بازوی نظامی جنبش جهاد اسلامی را در غزه هدف قرار داد، از خواب بیدار شدند. بهاء ابوالعطا در آپارتمان مسکونی خود در محله الشجایه در شرق شهر غزه همراه با همسرش شهید شد.

نبرد "شمشیر اورشلیم" - که اسرائیل آن را "نگهبان دیوارها" نامید - پس از تصرف خانه های بیت المقدس در محله شیخ جراح توسط شهرک نشینان و همچنین به دلیل یورش نیروهای اسرائیلی به مسجد الاقصی آغاز شد.

روز جمعه 5 آگوست 2022، اسرائیل فرمانده منطقه شمالی گردان های قدس، بازوی نظامی جنبش جهاد اسلامی در غزه را با پهپاد داخل یک آپارتمان مسکونی در "برج فلسطین" در شهر غزه  و در محله الریمال هدف قرار داد و ترور کرد.

چندین چهره مبارز از نوار غزه می آیند که نقش مهمی در مقاومت در برابر اشغالگری اسرائیل داشتند. یکی از مشهورترین این شخصیت ها شیخ احمد یاسین، بنیانگذار جنبش مقاومت اسلامی (حماس) است. او یکی از مهمترین نمادهای کنش ملی فلسطین در قرن اخیر است. رژیم اشغالگر اسرائیل در سحرگاه 22 مارس 2004 او را با یک حمله موشکی ترور کرد.

دکتر عبدالعزیز الرنتیسی، سیاستمدار فلسطینی و یکی از بنیانگذاران حماس نیز اهل نوار غزه است.او رهبر جنبش در نوار غزه قبل از ترور توسط موشک اسرائیلی بود که 17 آوریل 2004 خودروی وی را هدف قرار داد.

از مشهورترین رهبران جنبش جهاد اسلامی در نوار غزه می‌توان به رمضان شلح، دبیر و رهبر جنبش، صلاح ابوحسنین، که در ژوئیه 2014 در حمله اسرائیل به رفح ترور شد، و خادر حبیب و شخصیت های سیاسی، علمی و فرهنگی ... اشاره کرد.