اوریون، عفونتی به‌شدت ویروسی در غدد بزاق است که بیشتر در کودکان رخ می‌دهد. بارزترین علامت آن نیز تورم غدد بزاق است و باعث تورم ناحیه‌ی گلو و صورت می‌شود.
بیماری اوریون
اوریون یک بیماری مسری است که توسط یک ویروس ایجاد شده و می‌تواند از طریق بزاق، ترشحات بینی و تماس نزدیک فرد به فرد منتقل شود و عمدتا بر غدد بزاقی که در نزدیکی گوش شما قرار دارد و بنام غدد پاروتید شناخته می‌شوند، تاثیر می‌گذارد. اوریون می‌تواند یک یا هر دو این غده را متورم کند. تا زمانی که واکسیناسیون اوریون رایج شود، این بیماری به طور معمول دیده می‌شد. اما از آن زمان، تعداد موارد به طور چشمگیری کاهش یافته است. عوارض اوریون، مانند افت شنوایی، به طور بالقوه جدی اما نادر است. درمان خاصی برای اوریون وجود ندارد.
اوریون یک بیماری عفونی دوران کودکی است که بیشتر کودکان بالای دو سال را مبتلا می‌سازد. این بیماری توسط یک ویروس ایجاد می‌شود و دوره کمون آن ۱۴ تا ۲۱ روز است. ممکن است یک یا دو روز پیش از شروع علائم عمده، کودک دچار بدحالی عمومی شود، سپس غدد بزاقی در ناحیه بناگوش و زیر چانه متورم می‌شوند، این علامت می‌تواند همراه تب دیده شود. تورم ممکن است نخست باعث اشکال در بلعیدن شود. همچنین ممکن است به علت توقف ترشح بزاق از غدد بزاقی، خشکی دهان وجود داشته باشد. تورم بیضه‌ها یا تخمدان در موارد نادر دیده می‌شود، علی‌رغم این علائم، اوریون یک بیماری کم خطر است، با این حال اگر قبل، در طی یا بعد از تورم غدد بزاقی کودک دچار درد و سفتی گردن شود، علامت بروز مننژیت ناشی از اوریون است که می‌تواند خطرناک باشد.
علائم و نشانه های بیماری اوریون
برخی از افراد مبتلا به ویروس اوریون هیچ علامت یا نشانه ای ندارند و یا علائمشان بسیار خفیف است. علائم اوریون معمولا در عرض دو هفته از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می‌شود. بزرگسالان نیز به ندرت، مبتلا به اوریون می‌شوند. در این حالت، علائم معمولا یکسان بوده ومانند کودکان است، اما گاهی اوقات کمی بدتر بوده و عوارض کمی بیشتر است.
علامت اولیه اوریون تورم غدد بزاقی است که باعث می‌شود گونه ها پف کنند. علائم و نشانه‌های دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• درد در غدد بزاقی متورم در یک یا هر دو طرف صورتتان
• اشکال در بلع غذا
• درد هنگام جویدن یا بلع
• تب
• سردرد
• دردهای عضلانی
• ضعف و خستگی
• از دست دادن اشتها و تهوع
• خشکی دهان
• درد مفاصل
دلایل ابتلا به اوریون
اوریون توسط یک عفونت ویروسی ایجاد می‌شود که با تماس فرد به فرد و از طریق ترشحات تنفسی (بزاق آلوده) به راحتی انتقال می‌یابد. هنگام ابتلا به اوریون، ویروس از طریق دستگاه تنفسی به غدد بزاقی منتقل شده و تکثیر می‌یابد و باعث تورم غدد بزاقی می‌شود.
نمونه‌هایی از نحوه انتشار ویروس اوریون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• عطسه یا سرفه
• با استفاده از بشقاب و قاشق یک فرد آلوده
• به اشتراک گذاشتن غذا و نوشیدنی با کسی که آلوده به ویروس است.
• بوسیدن
• زمانی که یک فرد آلوده به بینی یا دهان خود دست می‌زند و سپس آن را بر روی سطوحی می‌زند که اشخاص دیگر ممکن است با آن تماس داشته باشند.
• افرادی که مبتلا به ویروس اوریون هستند تقریبا حدود ۱۵ روز (۶ روز قبل از شروع علائم و ۹ روز بعد از شروع آن) مسری هستند.
عوارض و خطرات احتمالی اوریون
عوارض جانبی این بیماری بیشتر در بزرگسالان شایع است:
1. ورم بیضه: بیضه‌ها متورم و دردناک می‌شوند. در هر ۵ مرد مبتلا به اوریون، ۱ نفر دچار این مشکل می‌شود. تورم معمولا در طول ۱ هفته ازبین می‌رود، اما حساسیت و آزردگی ایجادشده در این ناحیه بیشتر طول می‌کشد. ورم بیضه به‌ندرت باعث ناباروری می‌شود.
2. ورم تخمدان: تخمدان‌ها متورم و دردناک می‌شوند. از هر ۲۰ زن، ۱ مورد به این مشکل دچار می‌شوند. تورم با مبارزه‌ی سیستم ایمنی علیه ویروس فروکش می‌کند. این مشکل نیز به‌ندرت موجب ناباروری می‌شود.
3. مننژیت ویروسی: این مورد، یکی از نادرترین عوارض جانبی اوریون است. این مشکل، زمانی رخ می‌دهد که ویروس در خون پخش شده و سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) را عفونی می‌کند.
4. پانکراتیت: درد در قسمت فوقانی شکم می‌پیچد و از هر ۲۰ نفر به‌طور خفیف دچار این مشکل می‌شوند.
اگر زنی در ۱۲ تا ۱۶ هفته‌ی اول دوران بارداری خود مبتلا به اوریون بشود، احتمال اندکی برای سقط جنین وجود خواهد داشت. ازجمله عوارض بسیار نادر اوریون هم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• آنسفالیت: تورم مغز باعث مشکلات عصبی می‌شود. در بعضی موارد، این مشکل موجب مرگ می‌شود. این موضوع بسیار نادر است و از هر ۶ هزار نفر در ۱ فرد دیده می‌شود.
• فقدان شنوایی: این مشکل هم به‌شدت نادر است و از هر ۱۵ هزار نفر در ۱ مورد دیده می‌شود.
این عوارض بعضا بسیار نادر هستند، اما اگر شخصی در خود یا فرزندش چنین نشانه‌هایی دید، باید حتما با پزشک صحبت کند.
تشخیص بیماری اوریون
اگر شما یا فرزندتان مبتلا به علائم یا نشانه‌های اوریون هستید، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای بررسی شواهدی از ویرووس اوریون در خون را به شما توصیه کند همچنین ممکن است در مورد واکسینه شدن شما یا فرزندتان سوال کند.
پیشگیری از ابتلا به بیماری اوریون
به طور کلی اگر قبلا به عفونت مبتلا یا در مقابل اوریون واکسینه شده باشید، دیگر به اوریون مبتلا نمی شوید.
واکسن اوریون معمولا به صورت ترکیبی با واکسن سرخجه تزریق می شود، که نسبت به واکسن های دیگر بی خطرتر و موثرتر است.
بهتر است دو دوز از این واکسن به کودکان، قبل از مدرسه تزریق شود.
اولین دوز، بین 12 تا 15 ماهگی است.
دومین دوز، بین سنین 4 تا 6 سال است، یا بین 11 تا 12 سالگی اگر قبلا واکسن نزده باشند.
به دلیل شیوع اوریون در ایالات متحده، دانش آموزان و کارکنان مراقبت های بهداشتی تشویق می شوند، تا حتما دو دوز از واکسن MMR بگیرند.
یک دوز به اندازه کافی برای محافظت در زمان شیوع شیوع تاثیر ندارد.
از آن جا که نظریه دوز دوم تا اواخر دهه 1980 یا اوایل دهه 1990 شروع نشده بود. ممکن است بسیاری از بزرگسالان جوان ،دوز دومشان دریافت نکرده باشند و حالا باید دوز دوم را دریافت کنند.
نحوه درمان بیماری اوریون
اوریون نوعی بیماری ویروسی است، به‌همین‌دلیل نمی‌توان برای درمان آن از آنتی بیوتیک ها بهره برد. در‌حال‌حاضر هم هیچ درمان ضدویروسی برای رفع آن وجود ندارد. بهبودی با طی‌شدن دوره‌ی درمان و مقاوم‌شدن سیستم ایمنی بدن حاصل می‌شود و روند بهبود تقریبا شبیه روند بهبود سرماخوردگی است. در بیشتر موارد، افراد بعد از ۲ هفته بهبود پیدا می‌کنند. ازجمله اقداماتی که منجر به کاهش درد می‌شود:
• مصرف مقدار زیادی مایعات به‌ویژه آب. باید از مصرف آب‌میوه پرهیز بشود، زیرا باعث افزایش بزاق می‌گردد و ممکن است افزایش بزاق باعث ایجاد درد بشود.
• روی ناحیه‌ی دردناک، چیز سردی قرار بدهید تا از میزان درد آن بکاهد.
• از غذاهای مایع و بدون نیاز به جویدن زیاد استفاده کنید، زیرا جویدن در این حالت با درد همراه است.
• استراحت و خواب کافی داشته باشید.
• آب‌نمکِ گرم غرغره کنید.
• از مُسکن‌ها کمک بگیرید. بسیاری از مسکن‌ها مانند ایبوپروفن یا استامینوفن را می‌توان بدون نسخه از داروخانه‌ها خرید.
دیدگاه