اگزما | بیماری پوستی اگزما | علائم، نشانه ها و روش های درمان اگزما

اگزمای پوستی که آن را با نام درماتیت آتوپیک نیز می شناسند یک مشکل شایع پوستی است که خودش را با خارش و التهاب پوست نشان می دهد.

بیماری پوستی اگزما

زمانی که افراد از اگزما صحبت می کنند منظورشان همان درماتیت آتوپیک است که خودش را با خشکی، خارش پوست و قرمزی نشان می دهد.

این عارضه پوستی بیشتر در کودکان و افراد جوان، مثل صورت نوزادان بروز پیدا می کند. اما اگزما فقط مختص این قشر سنی نبوده و می تواند نوزادان، کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان را درگیر کند.

بر خلاف عارضه‌های پوستی مثل زگیل که با ویروس منتقل می‎شوند، اگزما به هیچ عنوان مسری نیست. حتی اگر علائم را به صورت فعال روی پوستتان دارید نمی‏توانید آن را به اشخاص دیگر منتقل کنید. اگر خارش، سوزش یا قرمزی پوست دارید و احساس می‏کنید آن را از یک فرد دیگر گرفته‏اید، ممکن است  بیماری دیگری را با اگزما اشتباه گرفته باشید. البته اگزما می‏تواند در صورت عدم درمان و رسیدگی پوست را زخم و دچار عفونت کند و این عفونت واگیردار است.

راش‌ها و قرمزی‌هایی که به همراه اگزما در پوست پدیدار می‎شوند بسیار خشک هستند و حتی حالت پوسته پوسته دارند. علاوه بر این به دلیل خشکی و تحریک پوستی، بسیاری از افراد آن‌ها را می‏خارانند. این خاراندن می‏تواند در پوست زخم ایجاد کند، زخم‌هایی که در برابر عوامل بسیاری آسیب‎پذیر هستند. عواملی مثل:

• ویروس (مثل هرپس سیمپلکس یا ویروس زگیل)

• باکتری‏هایی مثل استافیلوکوکوس

• قارچ

انجمن جهانی شناسایی و مقابله با اگزما می‏گوید که عفونت باکتریایی، رایج‏ترین عفونتی است که پوست مبتلا به اگزما را تهدید می‎کند چون باکتری از پوست حساس و خشک زودتر وارد می‏شود. اگر اگزمای پوستی شما دچار عفونت شده، تماس پوستی می‏تواند آن را به اطرافیانتان منتقل کند.

موارد زیر از علائم اگزمای عفونی هستند:

• قرمزی رو به گسترش در اطراف نواحی اگزما

• تاول یا جوش

• درد

• خارش بیش از اندازه

• ترشح زرد یا قرمز

انواع اگزما

درماتیت تماسی

درصورتی که فرد با محرک های خارجی تماس پیدا کند، دچار درماتیت تماسی خواهد شد. علائم این نوع درماتیت شامل خارش، سوزش و قرمزی می شود. البته مشکلات التهابی نیز برای فرد به وجود می آید که از میان برداشته شدن محرک، التهابات درمان خواهد شد.

درماتیت دیس هیدروتیک

این نوع از اگزما یا همان درماتیت، انگشتان، کف دست ها و بخش هایی از پا را درگیر می کند. درماتیت دیس هیدروتیک باعث ایجاد خارش و پوسته پوسته شدن پوست شده و ممکن است باعث ایجاد درد در فرد شوند. این نوع از اگزما بیشتر در خانم ها اتفاق می افتد.

درماتیت نومولار

این نوع از درماتیت در ماه های سرد سال مثل زمستان و پاییز باعث ایجاد قسمت های خشکی به شکل دایره در پوست می شوند. درماتیت نومولار بیشتر پاها را درگیر نموده و در مردان اتفاق می افتد.

درماتیت سبوریک

این نوع از اگزما بیشتر باعث خارش، قرمزی و پوسته ریزی به خصوص در کف سر، ابروها، بالای پلک ها، دو طرف بینی و پشت گوش ها خواهد شد.

علت ایجاد بیماری پوستی اگزما

اگزما یک بیماری موروثی در نظر گرفته می شود و همراه با آرژی های خوراکی، التهاب مخاط بینی، آلرژیک و آسم است. این بیماری پوستی وقتی اتفاق می افتد که پوست ملتهب شده و نمی تواند رطوبت کافی را در خودش نگه دارد. این مشکل می تواند توسط رطوب از هوای مرطوب و خیس، و همینطور هوای به شدت سرد و خشک تشدید شود.

عوامل دیگری که می تواند باعث اگزما شود، مثل استرس، محرک ها (مثل مواد حساسیت زا، صابون ها یا لوسیون ها)، مواد خوراکی خاص یا گرد و خاک و کپک ها.

علائم و نشانه های اگزما

یکی از علائم اصلی اگزما خارش بوده و در کنار آن فرد شاهد خشکی، التهاب، ناراحتی پوست و پوسته ریزی خواهد شد. این نوع علائم ممکن است به یکباره عود کرده و پس از مدتی بهبودی دوباره شدت بگیرند. اگزما ممکن است در هر قسمتی از بدن اتفاق افتاده و هرجایی از بدن فرد را درگیر کند. این قسمت ها معمولاً شامل دست ها، داخل آرنج، پشت زانو یا سر (به خصوص کف سر و گونه ها) می شود. این نوع بیماری پوستی واگیر دار نبوده و با بالا رفتن سن فرد از شدت آن کاسته خواهد شد.

دیگر علائم اگزما شامل موارد زیر می شود:

• خارش شدید

• پوسته ریزی و ضخیم شدن پوست

• تاول های قرمز و قهوه ای تیره بر روی پوست

• بر آمدگی های کوچکی که در صورت خارش آب از آن خارج شود.

• تاول های به رنگ زرد که می تواند نشانه ای از عفونت باشد.

دستکاری و خاراندن پوست مبتلا به اگزما باعث برانگیخته شدن بیشتر پوست و التهاب آن خواهد شد. همچنین در صورتی که فرد دچار عفونت شده باشد، می توان با درمان آنتی بیوتیکی آن را درمان کرد.

نحوه تشخیص اگزما

آزمایش به خصوصی برای تشخیص اگزما وجود ندارد. اما پزشک در صورت آشنایی با علائم بیماری و مشاهده قبلی آن، به راحتی می تواند اگزمای فرد را تشخیص دهد. البته تست پوستی پچ (patch) یکی از روش هایی است که می توان با استفاده از آلرژن ها تحریک پذیری فرد را مورد ارزیابی قرار داد.

در حین این تست، آلرژن مورد نظر بر روی پچ قرار گرفته و روی پوست چسبانده می شود. اگر فرد نسبت به آلرژن مورد نظر حساسیت داشته باشد، پوست او دچار التهاب و تورم خواهد شد.

روش های درمان بیماری پوستی اگزما

درمان اگزما با توجه به نوع و شدت آن متفاوت است؛ تغییر سبک زندگی، مصرف داروهای بدون نسخه، تجویز داروهای مختلف (خوراکی، تزریقی و موضعی و بیولوژیک) و نوردرمانی از جمله شیوه‌های درمان اگزمای پوستی هستند.

مصرف کرم و پماد‌ مرطوب‌کننده

طبق انجمن ملی اگزمای امریکا، موثرترین راه برای درمان خشکی پوست، رساندن رطوبت به آن، از طریق حمام کردن و مرطوب کردن صحیح است. برای درمان اگزمای پوستی، استفاده از کرم مرطوب کننده کمک می‌کند تا پوست مرطوب بماند. در برخی موارد ممکن است، علاوه بر استفاده از کرم و دارو، به بیمار پیشنهاد شود تا از پانسمان مرطوب استفاده کند.

باید بدانید اگر کرم یا پماد را بعد از حمام یا دوش گرفتن، استفاده کنید، رطوبت پوست‌تان بیشتر حفظ می‌شود. برخی افراد محصولاتی را امتحان می‌کنند که می‌توان در وان حمام ریخت، مانند روغن یا جو دوسر.

مصرف کرم و پماد‌ کورتیکو استروئیدی

کورتیکو استروئیدها را به نام کورتون‌ها هم می‌شناسند. این محصولات جذب پوست می‌شوند و خارش و قرمزی آن را تسکین می‌دهند. (در موارد حاد ممکن است شما به قرص‌های استروئیدی نیاز داشته باشید اما پزشک یا پرستار شما خیلی زود این درمان استروئیدی را پایان می‌دهد. درست است که این داروها کمک کننده هستند، اما مشکلات خاص خودشان را هم به همراه دارند.)

استفاده از داروهایی که روی سیستم ایمنی بدن اثر می‌گذارند

این داروها فقط برای افرادی استفاده می‌شود که با درمان‌های دیگر که کم عارضه‌تر هستند، بهبود نیافته‌اند.

مصرف قرص‌های آنتی هیستامین

آنتی هیستامین دارویی است که بیشتر مردم هنگام بروز آلرژی مصرف می‌کنند. مصرف آنتی هیستامین‌ می‌تواند به کاهش خارش و تسکین اگزما در بعضی از افراد کمک کند. برخی نیز فکر می‌کنند که این داروها برای‌شان اثری ندارد.

بیشتر افرادی که مبتلا به بیماری اگزما پوستی هستند، شب‌ ها دچار خارش‌ شدیدی می‌شوند و این مسئله نمی‌گذارد شب راحت بخوابند. اگر شما هم این مشکل را دارید، آن را با پزشک خود مطرح کنید. او می‌تواند با تجویز یک آنتی هیستامین به راحت خوابیدن شما کمک کند.

نور درمانی

نور درمانی یا اشعه درمانی می‌تواند به درمان اگزمای پوستی کمک کند، ولی متخصصان و کارشناسان نگران افزایش خطر سرطان پوست در این گونه افراد هستند. به همین دلیل پزشکان زیاد از نور درمانی استفاده نمی‌کنند.

در طول نوردرمانی پوست در معرض نوع خاصی از نور به نام فرابنفش قرار می‌گیرد. این درمان معمولاً‌ در مطب پزشکان انجام می‌شود. معمولاً، متخصصان این درمان را به افرادی توصیه می‌کنند که درمان‌های دیگر به آنان کمکی نکرده است.