هشدار : مطالب دارویی حقوق نیوز فقط جنبه اطلاع رسانی دارد و بدیهی است تنتور یا هر درمان دیگری نباید به صورت خودسرانه مورد استفاده قرار گیرد بنابراین پیش از استفاده از تنتور یا هر داروی دیگر حتماً با پزشک مشورت کنید.
تنتور یک عصاره مایع ساخته شده توسط گیاهان خیسانده در الکل برای استخراج مواد تشکیل دهنده فعال گیاهان است.
تنتور چیست؟
تنتور عصاره های گیاهی غلیظی است که با خیساندن پوست، توت، برگ (خشک یا تازه) یا ریشه های یک یا چند گیاه در الکل یا سرکه ساخته می شود.
الکل یا سرکه مواد فعال موجود در قسمت های گیاه را بیرون می کشد و آنها را به صورت مایع متمرکز می کند.
معمولا، کلمه تنتور به عصاره الکل اشاره دارد، اگرچه ممکن است از سایر حلال ها استفاده شود.
تنتور را می توان از یک گیاه تک یا ترکیبی از گیاهان تولید کرد.
در این روش گیاه خشک و یا تازه در محلول ۲۵ درصد الکل و آب (۲۵ قسمت الکل و ۷۵ قسمت آب) قرار می‌گیرد. کلیه‌ی قسمت‌های گیاه ممکن است مورد مصرف قرار گیرد. در اینجا الکل ضمن استخراج مواد نقش محافظ و ضد میکروب را نیز داراست. تنتور برای بعضی از گیاهان استفاده می‌شود و اکثراً تا دو سال می‌توان آن را نگهداری کرد. تنتورهای صنعتی را با الکل اتیلیک تهیه می‌کنند که برای کاربرد خانگی می‌توان آن را رقیق نمود.
گیاهانی که معمولا برای تنتور به کار می‌روند عبارتند از:
- جینسینگ
- زنجبیل
- ریشه اکیناسه
- سیر
- بابونه گاوی
- برگ تمشک قرمز
- قارچ چاگا
- بابونه
- بادرنجبویه
- گزنه
- سنبل الطیب
- گینگکو
طرز تهیه تنتور
گیاه را درون ظرف (شیشه‌ی درب دار) مناسبی قرار داده و بر روی آن مخلوط ۲۵ درصد الکل و آب اضافه می‌کنیم. (حلال باید تا بالای گیاهان افزوده شود. سپس در شیشه را بسته و آن را به مدت دو هفته در جای خنک قرار می‌دهیم و گاهی آن را تکان می‌دهیم. سپس آن را بر روی صافی صاف می‌کنیم؛ آنگاه تفاله را با دستگاه پرس و یا با دستکش پلاستیک می‌فشاریم تا در آن چیزی باقی نماند. تفاله‌ی مانده کود خوبی برای گیاهان است. محلول صاف‌شده را درون یک بطری قهوه‌ای رنگ و یا ظرفی که از آن نور نگذرد می‌ریزیم. میزان استاندارد گیاه و مخلوط آب و الکل برای تهیه‌ی تنتور شامل ۲۰۰ گرم گیاه خشک یا ۶۰۰ گرم گیاه تازه با یک لیتر مخلوط آب و الکل است.
اهل الکل نیستید؟ مشکلی نیست الکل را در تنتور خود با سرکه سفید یا سیب بریزید.
میزان و نحوه مصرف تنتور
میزان معمول مصرف تنتورهای استاندارد ۵ میلی‌لیتر تا سه بار در روز (مجموعاً ۱۵ میلی‌لیتر) است. هنگام مصرف، تنتورها را باید با آب، آب‌میوه و یا عسل طبیعی رقیق نموده تا بتوان مزه‌ی آنها را تحمل نمود. برای تهیه‌ی تنتور حتماً باید از الکل اتیلیک قابل شرب مصرف کرد؛ چراکه الکل‌های دیگر سمی هستند. محلول هیدرو الکلی دارای حلالیت و پلاریته ای است که می‌تواند اکثر مواد مؤثر را در خود حل نموده و خواص کلی گیاه را در برداشته باشد.
مزایای تنتور
به طور کلی مزایای این نوع فرآورده‌ها شامل مواد زیر است:
– استریل بودن فرآورده‌های هیدرو الکلی به‌ویژه در درازمدت
– پایدار بودن مواد مؤثر در این نوع حلال‌ها و ماندگاری آنها به مدت طولانی
– جذب سریع این محلول‌ها از راه خوراکی و تأثیرگذاری بهتر از اشکال جامد
همچنین چون ماده‌ی اضافی و نگه‌دارنده به این فرآورده‌ها افزوده نمی‌شود؛ سازگاری بهتری با بدن داشته و قابل‌تحمل‌تر هستند؛ درصورتی‌که وقتی این عصاره‌ها خشک شوند و بخواهند به‌صورت اشکال جامد مانند قرص یا کپسول گیاهی درآیند باید به آنها مقداری ماده‌ی شیمیایی افزود: ازاین‌رو بسیاری از افراد نسبت به مواد فرعی افزوده‌شده حساسیت داشته و از عوارض جانبی آنها در امان نخواهند بود. تنها مزیت فرآورده‌های جامد (قرص و کپسول) طعم مطلوب آنها و تنها عیب فرآورده‌های مایع مزه‌ی نامطلوب اکثر آن‌هاست. به‌طور خلاصه می‌توان نتیجه گرفت که اشکال مایع به‌غیراز مزه از هر نظر نسبت به اشکال جامد دارویی برتر هستند و آثار درمانی سریع‌تری را ایجاد می‌کنند.
موارد استفاده تنتور
تنتورها برای انواع بیماری ها و نگرانی های بهداشتی مانند مشکلات خواب، میگرن، درد عصب، عرق کردن، گرفتگی قاعدگی، و سرماخوردگی مورد استفاده قرار می گیرند.
عوارض جانبی تنتور
استفاده از تنتور و سایر داروهای گیاهی بدون خطر نیست. حتی گیاهانی که از نظر علمی برای سلامت مفید هستند ، با خطر عوارض جانبی همراه هستند که برخی از آنها جدی هستند.
در اینجا لیستی از عوارض جانبی رایج مرتبط با تنتور و داروهای گیاهی وجود دارد:
واکنش های جانبی با داروها
در برخی از افراد ، داروهای گیاهی ممکن است با داروها تداخل داشته باشند. بسته به دارو، این ممکن است باعث شود:
- مشکلات لخته شدن خون
- آسیب کبدی
- افزایش اثرات دارو
عکس العمل های آلرژیک
برخی از گیاهان خطر آلرژی را دارند. واکنش ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تب
- خارش
- کندوها
- سرخی
- تورم
- آنافیلاکسی
افت قند خون
افراد دیابتی باید هنگام استفاده از تنتور و سایر داروهای گیاهی محتاط باشند. برخی از گیاهان مانند خار خار می توانند باعث شوند فشار خون شما به طور خطرناکی پایین بیاید.
مرگ
بعضی از گیاهان یا قسمتهایی از گیاهان بسیار سمی هستند و باید از آنها اجتناب شود.
به عنوان مثال، برگ های گینگکو یک داروی گیاهی رایج است. با این حال، مهم است که از دانه های گینگکو اجتناب کنید زیرا آنها سمی هستند. آنها می توانند باعث تشنج و مرگ شوند.
اثرات استروژنی
بعضی از گیاهان مانند خار خار ممکن است اثرات استروژنی داشته باشند. کسانی که دارای این موارد هستند نباید مصرف شوند:
- سرطان های پستان ، رحم یا تخمدان ها
- آندومتریوز
- فیبروئید رحم
این ممکن است سطح استروژن بدن را افزایش دهد و این مسائل را بدتر کند.
مسائل دستگاه گوارش
برخی از گیاهان مورد استفاده برای داروهای گیاهی ممکن است باعث مشکلات گوارشی زیر شوند:
- نفخ شکم
- یبوست
- اسهال
- گاز
- سوزش سردل
- حالت تهوع
سردرد، سرگیجه و حساسیت به نور
بعضی از گیاهان - مانند خار مریم - در دوزهای زیاد می توانند حساسیت به نور را افزایش دهند. سایر گیاهان - مانند سنبل الطیب - ممکن است باعث سردرد و سرگیجه شوند.
بی خوابی
برخی از گیاهان با خاصیت تحریک کننده می توانند باعث بی خوابی شوند.
تحریک یا سوختگی زیر زبان
یک عارضه جانبی رایج برخی از تنتورهای گیاهی شامل سوختگی یا تحریک است که معمولاً در زیر زبان ایجاد می شود.
دیدگاه