عمل نکردن به برنامه ریزی ها
شاید شما هم از آن دسته آدم هایی باشید که بارها برای شروع کاری برنامه ریزی کردید اما راه به جایی نبردید و اهدافتان فقط در حد حرف مانده است. برای مثال شاید تصمیم داشتید به زبان انگلیسی مسلط شوید، کلاس نقاشی بروید یا این که موسیقی یاد بگیرید اما در بیش تر موارد قبل از شروع کار آن را رها کردید و به دنبالش نرفتید.
اگر شما هم جزو این گروه از آدم ها هستید و برنامه های عملی نشده ی مشابه ای در زندگی تان دارید که با اشتیاق به سراغ آنرفتید اما نیمه کاره رهایش کردید، احتمالا چند اشتباه رایج را در شروع کار انجام دادید که باعث شکست شما شدند.
به این نکته توجه کنید که وجود کارهای نیمه تمام در زندگی تان تاثیر بدی روی روحیه تان می گذارد؛ مثلا ممکن است دیگران شما را یک آدم دمدمی مزاج و تنبل خطاب کنند یا خودتان فکر کنید که هیچ کاری را نمی توانید انجام دهید و به خاطر همین دنبال رویاهایتان نروید.
اما اگر یکی از کارهای نیمه تمام گذاشته را تمام کنید یا کار جدیدی که شروع کردید را به پایان برسانید؛ بدون شک احساس بسیار خوب ارزشمند بودن سراغتان می آید.
برنامه ریزی کاری است که اکثر ما در انجام دادن آن خوب هستیم اما تعداد خیلی کمی از افراد می توانند برنامه ریزی خود را عملی کنند و به برنامه های خود پایبند باشند.
به دلیل ماهیت مغزمان، اکثر ما در برنامه ریزی کردن خوب هستیم زیرا شوق و ذوق رسیدن به خواسته هایمان را داریم اما در اقدام کردن و عمل به آنها خوب نیستیم زیرا دوست نداریم کارهای سخت انجام دهیم و به دنبال کارهای لذت بخش هستیم.
معمولاً تصوری که در مورد برنامه ریزی وجود دارد این است که من باید فردا کارهای x, y, z و a را انجام دهم. در پایان روز یا کارها انجام می شود و یا نمی شود اما موضوع مهم این است که دوباره یک برنامه جدید با موضوعات جدید چیده می شود و روزها و روزها می گذرد بدون اینکه بدانید:
- به کجا قرار است که برسید
- در حال طی کردن چه فرایندی هستید
- چرا اصلا باید به این برنامه عمل کنید
- چرا برنامه تان را دوست ندارید
- علت اهمال کاری تان چیست
- چرا عمل به برنامه ها سخت است
اصول برنامه ریزی
1. تعیین هدف: هدف ها دو قسمند. گاهی کلی اند مثل رضای خدا، خدمت به مردم، بالا رفتن سطح آگاهی و امثال آن و گاهی جزئی اند مثل انجام یک کار خاص مانند تخصص در یک رشته خاص، مطالعه یک کتاب، نوشتن مقاله یا امثال آن. لازم است هر دو هدف را مشخص کنید؛ یعنی همان طور که یک هدف کلی در نظر دارید، اهداف جزئی را هم دقیقا مشخص کنید و هر دو را محور فعالیت هایتان قرار دهید.
2. تشخیص نیازها وکاستی ها: باید خواست ها و احتیاجات اساسى خود را در زمینه ای که قصد دارید برای آن برنامه ریزی کنید شناسایی کنید. به عنوان مثال: در یک مقطع مشخص، چه درسى را باید مطالعه کرد.
3. تعیین زمان لازم: فرصت ها و اوقاتى که باید صرف تحقق اهداف برنامه شود را باید مشخص کرد تا در نهایت معلوم شود چقدر زمان در هر روز یا هفته به آن موضوع اختصاص خواهد یافت. به عنوان مثال اگر قرار باشد یک کتاب 300 صفحه ای در طول یک ماه خوانده شود لازم است حداقل روزی 11 صفحه از کتاب مطالعه شود و این نیاز به حداقل یک ساعت وقت دارد.
4. داشتن اهداف کوتاه مدت و بلند مدت: یکی از نکات مهم در امر برنامه ریزی داشتن اهداف کوتاه مدت و بلند مدت می باشد چرا که اگر تمام اهداف بلند مدت باشند احتمال اینکه شما با گذر زمان دچار خستگی و نا امیدی گردید زیاد است اما اگر اهداف کوتاه مدت و میان مدت نیز در نظرتان باشد بعد از مدت کوتاهی با رسیدن به اهداف کوتاه مدت بسیار تقویت گردیده و آن را پاداشی برای زحمات تان در نظر گرفته و با قوت و قدرت بیشتری برنامه هایتان را دنبال خواهید کرد.
5.طبقه بندی اهداف بر اساس اولویت: کارهایی را که می خواهید انجام دهید،برحسب اولویت ها ومیزان اضطرار و اهمیت آن ،طبقه بندی کنید. بهترین زمانها و اوقات را برای مهمترین کارها قرار دهید. در این صورت اگر وقت کم داشته باشید و یا به هر دلیل نتوانید به همه اهداف و کارهایتان برسید، مطمئن هستید که اهداف و برنامه های اصلی را انجام خواهید داد.
6. داشتن تنوع در برنامه: برنامه حداقل باید سه بخش دین، وظایف و مسولیت ها و استراحت را داشته باشد. بر اساس روایات هر مسلمانی باید در زندگی خود طبق یک برنامه منظم به هر سه بخش دین ( عبادات و کسب علم و معرفت دینی و ...)، وظایف و مسولیت ها (داشتن کار که در مورد دانشجویان وظیفه اصلی درس خواندن می باشد) و استراحت (رسیدگی به خانواده، دیدار پدرو مادرو اقوام و دوستان، ورزش، تفریح...) بپردازد. این تنوع در برنامه مانع خستگی و دلزدگی می گردد و کارهای دنیایی و اخروی را همزمان به پیش می برد.
7. تناسب با توانمندی: برنامه باید در حد توان باشد نه خارج از توان. پس باید مطابق طاقت و توان جسمی و روحی تان برنامه را طرح ریزی و اجرا کنید و از حد تعادل خارج نشوید. اگر شما برنامه ای طرح کنید که در آن خودتان را موظف به روزی 18 ساعت کار و تلاش کنید حتما با شکست مواجه خواهید شد.
8. انعطاف پذیری: روحیه انعطاف پذیری را در خود تقویت کنید یعنی در عین حال که باید فردی منظم و دقیق باشید و کارهای خود ر ا بر اساس برنامه انجام دهید همواره به این نکته توجه کنید که همه شرایط و زوایای کار در میدان دید وشناخت مانیست . چه بسا اموری در تحقق یا عدم تحقق قسمتی از برنامه موثر است، ولی از دید ما مخفی است یا کنترل و تغییر آن در دست ما نیست و به وسیله محیط به ما تحمیل یا از ما دریغ می شود. در نتیجه همیشه آمادگی برای هرگونه تغییر و تاخیر در برنامه را داشته باشید و از این موضوع نگران و نا امید نشوید. شما نباید برنامه را طوری تنظیم کنید که جای هیچگونه تغییری در آن نباشد و یا اینکه زمانها را به گونه ای تنظیم کنید که حتی یک حادثه ی غیر مترقبه ی کوچک، مثل برخورد با یک دوست قدیمی و چند دقیقه احوالپرسی با او شما را از برنامه عقب بیاندازد، بلکه برای هر کاری احتمال حذف شدن و یا جابجایی و یا کم و زیاد شدن زمان انجام را پیش بینی کنید.
9. عدم ایده آل نگری: ایده آل نگر و مطلق گرا نباشید، یعنی نخواسته باشید تمام خواسته ها و آرزوهایتان فوری و به شکل کامل و تمام برآورده شود هر چند در راه به دست آوردن آن تلاش می کنید. در نظر نگرفتن واقعیات برنامه را با شکست مواجه می کند.
10. بازخورد گرفتن و بررسی برنامه: پس از اجرا به ارزیابى فعالیت هاى انجام شده بپردازید تا میزان دسترسى به اهداف مشخص شود و میزان عدم موفقیت در رسیدن به برنامه را نیز معلوم نمایید. این مرحله که تحت عنوان بازخورد(فیدبک) نامیده مى شود، فرصتى به شما مى بخشد تا بتوانید عوامل ناکامى احتمالى را نیز بشناسید و از بروز مجدد آن در برنامه مورد نظر پیشگیرى نمایید.
اشتباهاتی که باعث عملی نشدن برنامه ها می شود
این اشتباهات به شما کمک می کنند تا برنامه هایتان عملی نشود:
اشتباه اول: خیلی بیشتر از حد لازم برنامه‌ریزی می کنیم
بزرگ ترین اشتباهی که بیش تر ما در شروع کار و فعالیت جدید انجام می دهیم، این است که زمان زیادی را صرف برنامه ریزی می کنیم.
جک کنفیلد در یکی از فصل های کتاب «اصول موفقیت»ش توضیح می دهید، انسان هایی موفق تر هستند که به جای برنامه ریزی زیاد یا تهیه رزومه ی کامل و بی نقص، دست به کار می شوند و دنبال کار می روند.
او مثال دو دوست را آورده که هر دو دنبال کار بودند، نفر اول به جاهای مختلف رفته و پیشنهاد کار داده بود و بالاخره در یکی از آن ها استخدام شد. اما فرد دوم هنوز هیچ اقدام عملی نکرده بود و فقط مهارت ها و رزومه می نوشت تا کامل باشد.
از نظر جک فرد اول موفق تر از فرد دوم بود چون اقدام عملی کرد و نتیجه اش را دید.
البته این به معنی بی اهمیت بودن برنامه ریزی نیست. اما زیاده‌روی در برنامه ریزی نیز جلوی پیشرفت را می گیرد. بسیاری از ما انرژی زیادی صرف برنامه ریزی می کنیم و فرصت عمل کردن را از خودمان می گیریم.
بهتر است یک برنامه بچینید و سریع اقدام کنید.
نیاز نیست تمام قدم های که می خواهید بردارید را یک به یک بنویسید و چند روز مشغول تهیه ی برنامه ی کامل آن کار باشید. این کار انرژی زیادی از شما می گیرد. یا مثل قضیه ی از شنبه شروع می کنم بچگی مان می شود.
شاید شما هم مثل من قرار بود خیلی از کارهایتان را از شنبه ی هفته ی بعد شروع کنید اما در 99 درصد آن شنبه و هزاران شنبه دیگر گذشته و ما آن کار را نکردیم.
با وعده ی فردا، امروزتان را هدر ندهید.
اگر کارها را با بهانه های مختلف عقب بیاندازید، من به شما قول می دهم فردا هم وعده ی پس فردا را خواهید داد. دست به کار شوید دنبال شروع کار جدید یا تمام کردن کار قبلی تان همین امروز برید و لذت این کار را با تمام وجود حس کنید.
اشتباه دوم: چند کار را همزمان شروع کنید تا کارهایتان نا تمام بماند
یکی از بهترین راه های به سرانجام نرساندن کارها، شروع همزمان آن هاست. این کار مثل برداشتن چند هندوانه با هم است.
در فرصت های بعدی می توانید سراغ یادگیری کارهای جدید بروید. این کار باعث می شود، تمرکزتان را از دست ندهید و احساس سردرگمی و سرخوردگی نکنید.
اشتباه سوم: برای دیگران توضیح دهید قرار است چه کاری انجام دهید
این کار نیز یکی از راه هایی است که به شما کمک می کند تا به هدفتان نرسید و شکست بخورید… وقتی همه از اهداف و کارهای شما خبر داشته باشند، حرف و حدیث زیادی پیش می آید؛ هر کسی نظری می دهد و باعث سردرگم شدن شما می شود.
- تو به درد این کار نمی خوری؟
- این کار برات نون و آب نمیشه !
- اگر کار دیگری می کردی بهتر بود
و حرف های مشابه این ها که وقت و انرژی زیادی از شما می گیرد و گاهی نیز شما را منصرف می کند.
بهتر است اگر قصد شروع کاری را دارید، همه را خبردار نکنید.
در سکوت به کارهایتان ادامه دهید تا موفقیت تان همه را باخبر کند.
به غیر این موارد اشتباهات دیگری نیز وجود دارد که می توانند مانع موفقیت شما شوند مثل بها دادن به ترس هایتان و یا عدم اعتماد به نفس کافی و … به هر حال شما باید ببینید کجای کارتان می لنگد که نمی توانید کارهایتان را تمام کنید.
مشکل را پیدا کنید و به دنبال راه حل آن باشید.
چگونه برنامه ریزی خود را عملی کنیم؟
برای اینکه بتوانید به برنامه های خود پایبند باشید و آنها را به مرحله اقدام برسانید در ادامه در مورد ۷ اصل مهم صحبت می کنم. تمام موارد گفته شده را بخوانید و مشخص کنید که عدم رعایت کدام مورد باعث شده که نتوانید به برنامه ریزی خود پایبند باشید.
خیلی خیلی مهم است که بتوانید این موضوع را تشخصی دهید و سپس با رعایت نکات گفته شده آنها را برطرف نمایید و برنامه ریزی صحیح داشته باشید.
۱- باور
شاید باورتان نشود که باورهای ما چه نقش پررنگی در انضباط شخصی، برنامه ریزی ها و همچنین پایبندی ما به برنامه ها دارند. بله درست خواندید. باور
در اینجا نمی خواهم در مورد هدف گذاری صحبت کنم ولی وقتی هدفی دارید باور داشتن به آن، باور داشتن به اینکه شما میتوانید به آن برسید مهم ترین موضوع در عملکرد روزانه ماست. اجازه دهید برایتان مثال بزنم.
اگر شما برای درس خواندن برنامه ریزی کنید اما در اعماق ذهن تان موفقیت در کنکور و یا امتحان کاری سخت و نشدنی باشد خب مسلماً شما موفق به اجرای برنامه هایتان نخواهید شد. زیرا ذهن ناخودآگاه باور دارد که نمیشود. بنابراین با وجود برنامه ریزی های شیک و با کلاس، عملی کردن آنها خیلی سخت خواهد بود. این برنامه ریزی صحیح نیست.
بنابراین موضوع خیلی مهم این است که بر روی باور های خود کار کنید. اگر هدفی دارید در ابتدا خیلی مهم است که به آن ایمان داشته باشید. مطمئن باشید که شما می توانید. خودتان را باور کنید. شما فوق العاده توانمند هستید.
پر رنگ شدن باورها به زمان نیاز دارد. قرار نیست با خواندن این مقاله همین فردا شما باورتان تغییر کند و به اهداف خود ایمان بیاورید. می توانید از خدمات کوچینگ استفاده کنید تا باورهای خود را تقویت کنید.
۲- پیدا کردن ۳ حوزه اصلی تمرکز
یک خودکار و یک کاغذ آماده کنید و برگردید.
هدف تان را در ذهن تان تجسم کنید. به این فکر کنید که در یک سال و یا یک ماه آینده باید بر روی چه حوزه هایی تمرکز کنید؟ ۳ حوزه اصلی تمرکزتان را مشخص کنید.
برای مثال اگر هدف تان افزایش درآمد است بنویسید که یکسال آینده باید بر چه حوزه هایی متمرکز شوید؟ ممکن است بگویید:
- فروش بیشتر
- جذب مشتریان جدید
- یادگیری و توسعه فردی
سه حوزه اصلی که باید یک سال آینده بر آن متمرکز شوید را مشخص کنید.(اگر حوزه های کاری شما بیشتر است میتوانید برنامه های خود را به ۵ حوزه تقسیم کنید) در برنامه ریزی های خود این سه حوزه را مد نظر قرار داشته باشید. باید هر کاری می کنید و یا هر موضوعی که در برنامه خود قرار میدهید در این سه حوزه قرار بگیرد. اگر کارهایی در برنامه شماست که زیر مجموعه این سه حوزه نیست می توانید آنها را خط بزنید.
۳- نوشتن برنامه قابل انجام برای برنامه ریزی صحیح
در بسیاری اوقات می بینم افراد برنامه هایی برای خود میچینند که غیر قابل انجام است. به طور مثال فرد در برنامه خود ۱۰ ساعت کار کردن و یا درس خواندن قرار داده در صورتی که تا کنون روزی ۲ ساعت کار می کرده است. وقتی با او صحبت می کنم می گوید که تنها راه موفقیت همین است و اگر روزی ۱۰ ساعت مشغول کار نباشد نتیجه نمی گیرد. بنابراین اولویت بندی می کند، برنامه ریزی می کند و برای رسیدن به خواسته خود برنامه ریزی می کند اما…
اما این برنامه به اجرا در نمی آید. چرا؟
زیرا این برنامه متناسب با آقا و یا خانم x نیست. او تا کنون روزی ۲ ساعت کار می کرده و نیاز به زمان دارد تا بتواند روزی ۱۰ ساعت کار کند. او باید در ابتدا ۲ ساعت را به ۳ ساعت برساند. سپس ۵ ساعت، ۸ ساعت و در نهایت ۱۰ ساعت.
داشتن برنامه هایی که مناسب شما نیست و با واقعیت شما سازگار نیست موجب نا امیدی و بی انگیزگی شما میشود. بله شما می توانید روزی ۱۰ ساعت کار کنید و به موفقیتی که خواهانش هستید برسید اما این موضوع نیاز به گذر زمان و قدرتمند شدن عضله شما دارد. یک شبه نمی توانید تغییر کنید. تغییر فرایندی آهسته و پیوسته است.
باور داشته باشید که اگر برنامه تان مطابق زندگی و شخصیت خودتان نوشته شود (و نه آنچه که دیگران انجام میدهند) نه تنها می توانید به مرور آن را بهبود دهید بلکه احتمال رسیدن به موفقیت تان بسیار بسیار بالاست. زیرا شما خودتان را باور دارید و شما منحصر به فرد هستید. باور نقش مهمی در برنامه ریزی صحیح و عملی کردن برنامه هایتان دارد.
۴- اضافه کردن حوزه چهارم
همیشه یک حوزه و یا یک دسته چهارم نیز در برنامه های خود قرار دهید. این دسته شامل کارهایی میشود که غیر منتظره رخ میدهد و شما باید برای آن زمان اختصاص دهید. برای مثال ماشین تان خراب میشود و مجبور میشوید در ساعت کاری آن را به تعمیرگاه ببرید. مهمان به منزل تان می آید و باید برای آنها وقت بگذارید.
برخی افراد برنامه خود را به گونه ای می چینند که در آن زمان هیچ رویداد غیر منظره ای پیش بینی نشده است. سپس شاکی می شوند که اتفاقات غیر منتظره باعث می شود که ما نتوانیم به برنامه خود رسیدگی کنیم. برای داشتن یک برنامه ریزی صحیح اتفاقات غیر منتظره را در برنامه خود قرار دهید.
دوستان من ما همه انسان هستیم و این کاملاً طبیعی است که اتفاقاتی در طی روز برای ما پیش بیاید که از قبل آن را پیش بینی نکرده بودیم.
پس زمانی اضافه در برنامه خود قرار دهید تا در صورت وجود کارهای پیش بینی نشده کل برنامه تان را از دست ندهید.
۵- لذت بخش کردن اقدامات
اقدامات خود را لذت بخش کنید. اگر در کاری که انجام میدهید لذت وجود ندارد احتمال اینکه بتوانید به برنامه خود پایبند باشید کمتر میشود. وقتی که خودتان را باور کنید و برای خودتان ارزش قائل باشید قدر زحمات تان را خواهید دانست. شما یک ساعت درس خوانده اید، یک ساعت بر روی اهداف تان کار کرده اید، یک قدم در جهت رشد و بهبود خود برداشته اید. تمام این ها عالی هستند. بابت تمام کارهایی که در برنامه تان هستند و شما آنها را انجام میدهید شکرگزار باشید.
۶- کوچک کردن اهداف
همان طور که در قسمت سوم توضیح دادم باید برنامه شما قابل انجام باشد. برای اینکه بتوانید برنامه قابل انجام بنویسید باید اهداف خود را کوچک تر کنید. هدف بزرگ شما را نا امید می کند و ممکن است که از مسیر رسیدن به خواسته تان خارج شوید زیرا:
- هدف را غیر قابل دسترس می بینید.
- رسیدن به آن سخت به نظر میرسد.
- مسیر رسیدن به آن کاری لذت بخش به نظر نخواهد رسید
۷- کاهش حواس پرتی ها
حواس پرتی ها را به حداقل برسانید و تمرکز خود را تقویت کنید. کاهش حواس پرتی ها اصل مهمی در برنامه ریزی صحیح است.
۸- اقدام کردن
یکی از مهم ترین قسمت های برنامه ریزی صحیح و عمل کردن به آنها، اقدام کردن است. اقدام کنید، اقدام کنید، اقدام کنید. گاهی اوقات افراد آنقدر درگیر برنامه ریزی هستند که اقدام کردن را فراموش می کنند. مهم نیست اگر امروز برنامه ای ندارید. مهم نیست اگر از شب قبل برای خود برنامه ای نچیده اید.
همین لحظه مهم است. کاری را انجام دهید. یک قدم کوچک بردارید. مهم نیست چه قدر کوچک باشد اما کاری را انجام دهید. اقدام کردن تاثیر فوق العاده ای بر احساس شما می گذارد. باور رسیدن به اهداف تان را در شما تقویت می کند، شما را امیدوار می کند و باعث میشود که انگیزه تان در کار، زندگی و تحصیل افزایش یابد.
۱۰ دیدگاه
واقعا خسته نباشید همینچوری ادامه بدید ????????