دندان قروچه یا بروکسیسم عبارتند از به هم ساییدن و فشار دادن دندان ها به هم به صورت ارادی یا غیرارادی.
دندان قروچه یا بروکسیسم
بروکسیسم، دندان قروچه یا سایش دندان ها است که در آن شما دندان های خود را به شدت به هم می سابانید و بهم فشار می دهید. بروکسیسم یکی از شایع ترین اختلالات خواب و یک فعالیت عصبی و عضلانی ناخودآگاه است. چفت شدن دندان ها زمانی است که شما دندان های خود را محکم در کنار هم نگه داشته اید و عضلات را به شدت منقبض می شوند، اما دندان ها ثابت هستند وهیچ حرکتی ندارند. ممکن است در طول شبانه روز دندان های خود را آسیاب یا چفت کنید، اما بروکسیسم ناشی از خواب، چالش بزرگتری را ایجاد می کند زیرا کنترل آن سخت تر است.
افرادی که هنگام خواب دندان های خود را به هم می سابانند، احتمالاً اختلالات خواب دیگری از جمله بی خوابی، خروپف و قطع تنفس در زمان خواب (آپنه خواب) دارند. اگر دچار بروکسیسم هستید، ممکن است ناخودآگاه هنگام بیدار شدن از خواب و یا در هنگام خوابیدن دندان خود را فشار دهید.
بروکسیسم در هنگام بیداری
ممکن است ناشی از احساساتی مانند اضطراب، استرس، عصبانیت، سرخوردگی یا تنش باشد یا ممکن است در زمان تمرکز عمیق یک استراتژی مقابله یا عادت شما باشد.
بروکسیسم زمان خواب
ممکن است یک فعالیت عصبی مرتبط با خواب باشد و خارج از کنترل فرد است.
بروکسيسم خفيف شاید نياز به درمان نداشته باشد.
در برخی از افراد، این اختلال می تواند شدید باشد تا جای که منجر به اختلالات در فک، سردرد و آسیب دندان ها شود. ارقام ذکر شده توسط بنیاد ملی خواب نشان می دهد که 8 درصد از بزرگسالان و بین 14 تا 20 درصد از کودکان زیر 11 سال شب ها دندان های خود را به هم می سابانند.
عوارض دندان قروچه یا بروکسیسم
در اغلب موارد، دندان قروچه عوارض جدی در پی ندارد اما اگر شدید باشد می تواند منجر به:
• آسیب دیدن دندان ها، پرکردگی ها، روکش ها و استخوان فک شود.
• سردرد های مکرر
• درد شدید در ناحیه صورت یا استخوان فک
• اختلالات مفصل گیجگاهی فکی(TMJ) که در مقابل گوش ها قرار دارد که ممکن است با باز و بسته کردن دهان صدای تق تق دهد.
علائم دندان قروچه یا بروکسیسم
• انقباضات ریتمیک عضلات فک
• صدای کشیدن دندان ها روی هم در طول شب،که ممکن است کسی را که با شما در یک اتاق می خوابید، اذیت کند
• عضلات فک که تنگ و یا دردناک هستند
• دردهای طولانی مدت ،در صورت
• وجود دندان های آسیب دیده، شکافته شدن دندان های پر شده و صدمه بر لثه ها
• سردرد
• تورم (گاهی اوقات) در طرف فک پایین که به علت فشارهای دندان ها روی هم ایجاد می شود.
دلایل ایجاد دندان قروچه یا بروکسیسم
علت بروکسیسم هنوز ناشناخته است، اما ممکن است عوامل مختلفی در پیدایش بروکسیسم دخیل باشد.
دندان قروچه یا بروکسیسم اغلب در مواقع استرس، عصبانیت و اضطراب اتفاق می افتد.
تحقیقات نشان داده است که فعالیت مغز و ضربان قلب ممکن است قبل از یک شروع بروکسیسم افزایش یابد و نشان می دهد که سیستم عصبی مرکزی (CNS) در بروز بروکسیسم نقش دارد. ممکن است بروکسیسم مربوط به دندان های نیش غیر طبیعی باشد، به این معنی که هنگام بسته شدن فک، دندان ها به درستی بهم نمی رسند. اما آکادمی پزشکی دهان و دندان آمریکا یادآور می شود که تحقیقات علمی موضوع را اثبات نکرده است. بروکسیسم می تواند یک عارضه جانبی از برخی داروهای خاص از جمله داروهای ضد جنون ها، ضد افسردگی ها و آمفتامین ها باشد.
شرایط عصبی مانند بیماری هانتینگتون و پارکینسون نیز می تواند باعث بروز آن شود.
عوامل دیگری که ممکن است مرتبط باشد شامل خستگی، مصرف الکل، سیگار کشیدن، آپنه خواب و خروپف است.
كودكان مبتلا به اختلال بیش فعالی ممكن است دچار بروکسیسم شوند.
پزشکان به طور کامل نمی دانند چه عواملی باعث ایجاد بروکسیسم می شود، اما ممکن است به دلیل ترکیبی از عوامل جسمی، روانی و ژنتیکی وحتی سابقه خانوادگی باشد.
عوامل خطر دندان قروچه یا بروکسیسم
عوامل خطری که ابتلا به بروکسیسم شما را افزایش می دهد، عبارتند از:
فشار عصبی: افزایش اضطراب یا استرس می تواند منجر به ساییده شدن دندان شود.
سن: بروکسیسم در کودکان خردسال رایج است، اما معمولاً در بزرگسالی از بین می رود.
نوع شخصیت: داشتن یک نوع شخصیت پرخاشگر، رقابتی یا بیش فعالی می تواند خطر ابتلا به بروکسیسم را افزایش دهد.
داروها و مواد دیگر: بروکسيسم ممکن است از عوارض غير معمول برخی از داروهای روانپزشکی مانند داروهای ضد افسردگی خاص و ضد سایکوز ها باشد. استعمال دخانیات، نوشیدن نوشیدنی های کافئین دار یا الکل یا استفاده از مواد مخدر و محرک ها ممکن است خطر ابتلا به بروکسیسم را افزایش دهد.
درمان دندان قروچه
هدف از درمان، کاهش درد، پیشگیری از آسیب دندانی و کاهش فشار وارد شده به دندان‌هاست.
مراقبت‌های پزشکی یا بروکسیسم
دندانپزشک برای پیشگیری از آسیب‌های دندانی، برای فرد نوع خاصی از گاردهای محافظ دندانی طراحی و تولید می‌کند. گاردهای دهانی در انواع مختلف و متناسب با ساختار دندانی فرد در دسترس هستند. پزشک نوعی از آن را برای فرد تجویز می‌کند که علاوه بر داشتن اندازه‌ی مناسب، بتواند به بهترین شکل ممکن از دندان‌های فرد هم محافظت کند.
هدف از استفاده از گارد دندان، محافظت از دندان‌ها و جلوگیری از سایش و فشار دندان‌ها روی هم در زمان استراحت فک است. استفاده از این وسیله‌ی کمکی نباید دردناک باشد. اگر نمونه‌ی خاصی از گارد، مشکل دندان قروچه را رفع نکند، باید از نمونه‌ی دیگری از آن را امتحان کرد.
اگر گارد هم موثر نباشد، دندانپزشک برای درمان ناهنجاری‌های دندانی درمان‌های ارتودنسی به کمک بریس و یا جراحی را پیشنهاد خواهد داد. با این همه، این‌ها درمان‌های غیر رایجی برای دندان قروچه به حساب می آیند و ممکن است به رفع مشکل ختم نشوند.
درمان‌های خود مراقبتی
راه‌هایی برای درمان عوارض جانبی دندان قروچه وجود دارد که فرد خود می‌تواند آن‌ها را به کار گیرد. سرد کردن ماهیچه‌های فک به کمک یخ برای رهایی از درد، نخوردن غذاهای خیلی سفت و شل کردن ماهیچه‌های صورت به صورت روزانه از جمله اقداماتی است که به فرد کمک خواهد کرد.
روش‌های مدیریت استرس، همچون تمرین نفس عمیق و انجام مدیتیشن هم اثرات مثبتی در پی خواهد داشت.
ترک عادت‌ها
در برخی موارد دندان قروچه، زمانی که فرد بیاموزد که چگونه عادت‌های خود را ترک کند، برطرف خواهد شد. با یاد گرفتن روش‌های ریلکس کردن و نگه داشتن فک در حالت ریلکس فرد می‌تواند عادت‌های منجر به دندن قروچه را کنار بگذارد.
دیدگاه