امروز: سه شنبه, ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ برابر با ۰۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۱۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
کد خبر: 278639
۹۴۶
۱
۰
نسخه چاپی

موارد الزامی ارسال اظهارنامه چیست؟

در صورتی که از کسی طلبی داریم که شخص حاضر به پرداخت آن نمی شود، یا از ایفای تعهدی امتناع می نماید و یا هر ادعای دیگری که نسبت به شخصی داشته که مدارک لازم جهت اثبات حق خود در دادگاه نیز وجود دارد قبل از طرح دعوی در دادگاه، یک فرصت دیگر به طرف مقابل می دهیم تا نسبت به ادای دین یا ایفای تعهد اقدام نماید به این نحو که با مراجعه به محل فروش تمبر و اوراق قضایی در مراجع قضایی، فرم اظهارنامه را دریافت کنیم.

موارد الزامی ارسال اظهارنامه چیست؟

در صورتی که از کسی طلبی داریم که شخص حاضر به پرداخت آن نمی شود، یا از ایفای تعهدی امتناع می نماید و یا هر ادعای دیگری که نسبت به شخصی داشته که مدارک لازم جهت اثبات حق خود در دادگاه نیز وجود دارد قبل از طرح دعوی در دادگاه، یک فرصت دیگر به طرف مقابل می دهیم تا نسبت به ادای دین یا ایفای تعهد اقدام نماید به این نحو که با مراجعه به محل فروش تمبر و اوراق قضایی در مراجع قضایی، فرم اظهارنامه را دریافت کنیم. در واقع ارسال اظهارنامه، یک درخواست رسمی است اما بدون حضور در مراجع قضایی، اگر اظهار شونده توسط اظهارنامه به خواسته متقاضی ترتیب اثر ندهد از طریق قضایی پیگیری خواهد شد.

بنابراین هر شخص ذیحقی لازم نیست حتماً برای مطالبه حق خویش اقدام به اقامه دعوی نماید. زیرا ممکن است با درخواست شفاهی از کسی که بایستی این حق را اداء نماید، به مقصود خویش نایل نگردد. اما در برخی موارد چون اثبات مطالبه شفاهی به نوعی مشکل است، بنابراین با تنظیم اظهارنامه و ارسال آن برای مخاطب به طور رسمی اقدام به مطالبه حق خود می کند.

چگونگی تنظیم اظهارنامه

امروزه با تحقق ثبت دعاوی از طریق سیستم رایانه ای در مراکز استانهای سراسر کشور، به سهولت می توان به یکی از دفاتر خدمات الکترونیکی مراجعه و نسبت به ثبت اظهارنامه اقدام نمود. در سایر شهرها نیز از طریق مراجعه مستقیم به دادگستری این امر میسور می باشد. لازم بذکر است که چنانچه طرف دعوی بیشتر از یک نفر باشد به ازای هر نفر یک برگ اضافه می شود. به علاوه هنگامی که به وسیله اظهارنامه مطالبی را به طور رسمی به طرف مقابل ارسال می کنیم نوشته باید طوری باشد که بعدها قابل اثبات باشد و همچنین وقتی می خواهیم چیزی را به کسی بدهیم و او حاضر نیست آن را بگیرد، از طریق ارسال اظهارنامه به او تسلیم می کنیم.

سایر کاربردهای اظهارنامه

در مواردی برخی افراد می خواهند با طرف مقابل خود، صلح و سازش کند که می توانند با ارسال اظهارنامه مشکل ایجاد شده بین خود را حل و فصل کند.

گاهی اوقات کسانیکه دلیلی جهت اقامه دعوی و احقاق حق خود ندارند، می توانند با ارسال اظهارنامه و دریافت پاسخ طرف مقابل، در دادگاه به پاسخ ارائه شده از سوی طرف مقابل خود استناد نمایند. ارسال اظهارنامه اصولاً اختیاری است و اجباری در ارسال آن برای افراد وجود ندارد لیکن در موارد خاصی، اظهارنامه وفق قوانین و مقررات خاص، اجباری تلقی شده است.

شایان ذکر است که اظهارنامه برای بیان رسمی و محترمانه جهت مطالبات می باشد که امری بسیار مقبول و پسندیده تلقی می شود و چه بسا که همین اظهار رسمی بسیاری از مشکلات را حل نموده و از حضور افراد مختلف با شوون اجتماعی متفاوت در دادگاه ها جلوگیری نماید و مانع از کثرت پرونده ها در دادگاه ها و اطاله دادرسی شود.

لیکن در نوشتن متن اظهارنامه باید مواظب بود تا مطالبی عنوان نشود که موجب سوء استفاده طرف مقابل شود و بتواند علیه نویسنده اظهارنامه استفاده نماید و همچنین از بکاربردن کلمات تهدید آمیز و غیرمحترمانه پرهیز شود و خلاصه اینکه جز در مواقع لازم از فرستادن اظهارنامه خودداری نماییم، زیرا ممکن است ارسال اظهارنامه موجب هوشیاری طرف مقابل شود. مثلا اگر موضوع دعوی شما مطالبه وجه باشد و قصد داشته باشید با صدور قرار "تامین خواسته" اموال طرف را توقیف کنید او با وصول اظهارنامه این فرصت را پیدا می کند که اموال خود را از دسترس شما خارج نماید.

توصیه می شود در پایان اظهار نامه به اظهار شونده و مخاطب گوشزد شود در صورت عدم پاسخ لازم از طرف وی، اقدامات قانونی از جمله مراجعه به مراجع صلاحیتدار قضایی و در نتیجه مسئولیت پرداخت هزینه های دادرسی، حق الوکاله وکیل، عند اللزوم حق الزحمه کارشناسی و غیره نیز بر عهده وی خواهد بود.

موارد الزامی ارسال اظهارنامه

از جمله مواردی که ارسال اظهارنامه قبل از اقامه ی دعوی ضروری می باشد، زمانی است که محلی را به طور امانی به کارگر، سرایدار، خادم و به طور کلی به هر امین دیگری سپرده شود، اگر شخص مورد نظر از استرداد مال امانی امتناع نماید، بایستی ابتدا اظهارنامه ای تنظیم و به طرف مقابل اعلام شود که محل امانی را پس دهد در صورتی که شخص امانت دار پس از 10 روز از زمان ابلاغ اظهارنامه محل مزبور را بازپس ندهد، به عنوان متصرف عدوانی محسوب و خواهان از مزایای دعوی که خارج از نوبت و بدون رعایت تشریفات آیین دادرسی رسیدگی می گردد، استفاده می کند.

به علاوه اگر موضوع دعوی دين و از نوع وجه رايج باشد و با مطالبه داين و تمكن مديون امتناع از پرداخت نماید، که دادگاه با رعايت نرخ تورم متناسب با تغيير شاخص سالانه بانك مركزی از زمان سر رسيد تا هنگام پرداخت، محاسبه و مورد حكم قرار خواهد داد، مگر اينكه به نحو ديگر مصالحه نمايند. در این ارتباط، گرچه مطالبه نباید لزوماً بوسیله اظهارنامه باشد، لیکن دلیل محکمه پسندی جهت طرح دعواست.

از طرفی دیگر، در فرضی که در قراردادی موقع بروز اختلاف ارجاع امر به داور شده ولی طرفین داور یا داوران خود را معرفی نکرده باشند و تعیین داور به عهده دادگاه نیز سپرده نشده باشد، یکی از طرفین می تواند داور خود را معین کرده و با ارسال اظهارنامه رسمی از طرف دیگر قرارداد درخواست تعیین داور نماید. در اینصورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه اقدام نماید والا ذینفع می تواند به دادگاه مراجعه کند.

بنا به قانون تجارت طلبکاران شخصی شرکای شرکت های تجاری حق ندارند طلب خود را از دارایی شرکت بخواهند. لیکن می توانند انحلال شرکت را از دادگاه صالحه به منظور وصول طلب از سهم مدیون درخواست نمایند، منوط به اینکه مراتب را حداقل شش ماه قبل از اقدام به وسیله ی اظهارنامه رسمی به اطلاع شرکت برسانند. در اینصورت مادام که حکم نهایی انحلال صادر نشده باشد شرکاء می توانند با پرداخت طلب خواهان تا حد دارایی مدیون، از انحلال آن جلوگیری نمایند.

همچنین هنگام اعلام فسخ معاملات یکی از پیش نیازهای آن ارسال اظهارنامه و اعلام اراده بر فسخ است، که متعاقباً در صورت تشخیص ارکان فسخ توسط دادگاه صالحه فسخ اعلام شده، تنفیذ می گردد.

النهایه در صورتیکه ملکی به اذن مالک در تصرف دیگری باشد در صورتی که مالک با ارسال اظهارنامه از متصرف تقاضای تحویل ملک نماید از تاریخ ارسال در صورتی که ظرف مهلت معین شده ملک را به مالک استرداد نکند، از تاریخ انقضای مهلت اعلامی در اظهارنامه متصرف غیرقانونی محسوب شده و می توان بر علیه متصرف دادخواست خلع ید تنظیم و نیز تقاضای اجرت المثل آن را نمود

مواد قانونی مربوط به اظهارنامه در قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۱۵۶ هر کس می تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط به اینکه موعد مطالبه فرارسیده باشد. به طور کلی هر کس حق دارد اظهاراتی را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید

تبصره اداره ثبت اسناد و دفتر دادگاه ها می توانند از ابلاغ اظهارنامه هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق و خارج از نزاکت باشد خودداری نمایند.

ماده ۱۵۷ در صورتی که اظهارنامه مشعر به تسلیم چیزی یا وجه یا مال یا سندی از طرف اظهارکننده به مخاطب باشد باید آن چیز یا وجه یا مال یا سند هنگام تسلیم اظهارنامه به مرجع ابلاغ، تحت نظر و حفاظت آن مرجع قرار گیرد، مگر آنکه طرفین هنگام تعهد محل و ترتیب دیگری را تعیین کرده باشند.

پاسخ به اظهارنامه

یکی ار سؤالات مطروحه این است که آیا جواب به اظهارنامه الزامی است، که در این رابطه باید گوشزد نمود بجز موارد لازم و ضروری که به گوشه هایی از آنها فوقاً اشاره شد، هیچگونه تکلیف قانونی در پاسخ به اظهارنامه وجود ندارد.

  • منبع
  • پایگاه اطلاع رسانی امور فررهنگی قوه قضائیه

دیدگاه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید