یوگانیدرا چیست؟
یوگانیدرا از دو واژه «سانسکریت» (یوگا) به معنی اتحاد یا تمرکز آگاهی و (نیدرا) به معنی خواب اقتباس شده است.
یوگانیدرا، تمرینی متحول کننده است که می‌تواند در سطح عمیق تغییر ایجاد کند. سوامی ساتیاناندا ساراسواتی می‌گوید: «حس عمیق وانهادگی عضلانی، روانی و احساسی که در یوگانیدرا دست‌یافتنی است، انرژی‌های حیاتی و روحی را که در مجراهای روحی (نادی‌های) شبکه انرژی در پس بدن جسمانی جریان دارند، متعادل می‌کند. جریان آزاد این انرژی‌ها، شالوده سلامتی جسمی و روانی مطلوب را شکل می‌دهد.»
یوگانیدرا یک روش منظم و سیستماتیک است که کل اعمال فیزیکی، روانی و هیجانی را وانهاده می کند. هنگام تمرین یوگانیدرا ممکن است که تمرین کننده به خواب برود، اما آگاهی او در سطوح عمیق ذهن در حال عمل است. به این جهت اغلب یوگانیدرا را خواب روانی یا وانهادگی عمیق با آگاهی درونی می نامند و آن حالتی است که فرد در آستانه بین خواب و بیداری قرار می گیرد. به عبارت دیگر این حالت مرز برخورد و ناهوشیاری در بُعد زمان است.
حالت وانهادگی در یوگانیدرا به مرحله ای می رسد که ذهن از تجارب حسی فاصله می گیرد و زمانی که آگاهی بتواند از تجارب بیرونی و خواب فاصله گیرد، بسیار نیرومند می شود و می تواند در راه های زیادی مانند توسعه حافظه، افزایش دانش، خلاقیت یا تغییر طبیعت شخص به کار گرفته شود.
در وضعیت یوگانیدرا آگاهی در مرز خواب و بیداری قرار می گیرد. موضوع نه خواب است و نه بیدار. این حالت را در روان شناسی مدرن «خواب مغناطیسی» می نامند که در یوگا به آن خواب یوگی یا یوگانیدرا می گویند. در این حالت ذهن تنها دریافت کننده است. از این رو زبان و سایر موضوعات دیگر می توانند آموخته شوند. زیرا ذهن در یک حالت استثنایی گیرنده است. بنابراین شما می توانید یوگانیدرا را برای تغییر عادات و از بین بردن تنش ها و اضطراب ها به کار گیرید.
تمرین مستمر یوگانیدرا ذهن را توانا می کند تا از سطح ذهن ناخودآگاه خود که منبع تمام استعدادها است، به توانایی های خود پی ببرد و در شناخت و پرورش استعدادهای پنهانی در حد کامل خود توفیق به دست آورد. از طریق یوگانیدرا می توان به درک مستقیم و کشف مجهولات که در حالت خواب اتفاق می افتد، دست یافت. درک مستقیمی که در حالت یوگانیدرا به دست می آید، هر کس را توانا می کند تا به مشاهده درون خود بپردازد و پاسخ تمام مشکلاتی را پیدا کند.
همچنین سبب می شود تا شخص حقیقت کلی طبیعت و تظاهرات واقعی بدون عیب و نقص را دریابد و گاه او را قادر می کند که به مفهوم کلی زندگی آرام در محیط دست یابد. این حالت دروازه ورودی چشم سوم (اشراق) است و ممکن است هر کس را به سویی رهبری کند. یکی در شعور و آگاهی الهی مستغرق می شود، یکی به حقیقت وحدت می رسد.
فواید یوگانیدرا
-کاهش میزان پرش افکار و افزایش توان تمرکز و در نهایت رهایی ذهن
-فعال سازی بخشهای نهفته و غیر فعال مغز
-تقویت اعصاب و ایجاد آرامش
-افزایش نیروی زندگی
-افزایش خلاقیت و هشیاری و نیز تقویت نیروهای روان
-افزایش توان تحمل و رویارویی با هیجانات نامطلوب
-حفظ انگیزه های صلح، شادمانی و عشق
-افزایش نیروی زندگی
-افزایش خلاقیت و هشیاری و نیز تقویت نیروهای روان
-افزایش توان تحمل و رویارویی با هیجانات نامطلوب
-حفظ انگیزه های صلح، شادمانی و عشق
-افزایش آگاهی و تمرکز
-تقویت حواس برتر
-ضمیر خودآگاه کنار رفته و ضمیر ناخودآگاه پدیدار می گردد
-قرار گرفتن امواج فکری انسان در سطح آلفا و افزایش تلقین پذیری انسان
کاربردهای درمانی یوگانیدرا
یوگانیدرا کاربردهای درمانی گسترده‌ای در کنترل انواع بیماری‌ها دارد. تأثیرات تسکین‌دهنده و درمانی یوگانیدرا در بسیاری از مراکز پژوهشی بررسی شده و نتایج مثبتی به‌دست آمده است. از یوگانیدرا می‌توان به تنهایی یا در کنار درمان‌های پزشکی دیگر استفاده کرد.
یوگانیدرا تأثیرات مثبتی بر وضعیت‌های بیماری حاد و مزمن، به‌ویژه وضعیت‌های مخرب مرتبط با استرس، از جمله فشارخون بالا، بیماری‌های عروق کرونر قلب و آرتریت‌ها دارد. بیماری‌هایی با منشأ روان‌تنی مانند تنگی‌نفس، زخم‌های گوارشی و میگرن نیز پاسخ‌های مثبتی به درمان با یوگانیدرا نشان داده‌اند.
همچنین، یوگانیدرا نقش بهبودبخشی مؤثری در بازتوانی و درمان بیماری‌های ناشی از کهولت سن دارد. در این بیماری‌ها، نامشخص بودن منشأ درد، بی‌‌انگیزگی و افسردگی، موانع دشواری سر راه درمان قرار می‌دهند. علاوه بر آن، یوگانیدرا با رهاسازی تنش‌های انباشته‌شده، افزایش مقاومت در برابر استرس و جلوگیری از بروز بیماری‌های روان‌تنی، می‌تواند به‌عنوان یک روش پیشگیرانه برای افراد سالم نیز کاربرد گسترده‌ای داشته باشد.
بیماری‌های روانی
یوگانیدرا می‌تواند به‌عنوان یک شیوۀ کمکی، در کنار درمان‌های سنتی بیماری‌های روانی، نیز کاربرد داشته باشد. به‌ویژه در مواردی که به روش‌های درمانی متداول جواب نمی‌دهند. همچنین یوگانیدرا برای همۀ انواع اختلالات روانشناختی به‌ویژه اضطراب شدید و رفتارهای عصبی، چه به تازگی اتفاق افتاده باشند و چه مزمن باشند، می‌تواند تأثیرگذار باشد. تحقیقات نشان داده‌اند تمرین ریلکسیشن اثر قابل توجهی بر کاهش تنش و بهبود سلامت روانی مبتلایان به اضطراب دارد. حتی به مبتلایان اختلالات شدید می‌توان یاد داد در هر موقعیت و مکانی خودشان دست به تمرین بزنند و ترس‌ها و اضطراب‌هایشان را مهار کنند و تنها به امید جلسات از پیش تعیین شدۀ درمانی‌‌شان نباشند
بیماری‌های روان‌تنی
درمان با استفاده از آرامش یوگایی به‌طور مؤثری همراه با دیگر تمرین‌های یوگا و اقدامات درمانی پزشکی برای کنترل بیماری‌های شدید روان‌تنی ازجمله سرطان، آسم برونشیال، کولیت روده و زخم‌های گوارشی به‌کار گرفته می‌شود. این‌ها شرایط بیماری‌زایی هستند که فاکتورهای روانشناختی معمولاً نقش مهمی در آن‌ها دارند.
بیماری‌های کودکان
تمرین‌های آرامش و تجسم یوگانیدرا، تکنیک‌های درمانی بسیار مناسبی برای کودکان مبتلا به مشکلات رفتاری و ناهنجاری‌های اجتماعی و محیطی نیز هستند. متخصصان کودکان، روان شناسان کودک و استادان پزشکی، در حال حاضر، مقولۀ یوگانیدار را به‌عنوان یک ابزار کمکی جدید یا روشی جایگزین برای شیوه‌های سنتی‌تری چون دارودرمانی یا روان‌درمانی بررسی می‌کنند. به‌عنوان مثال، مطالعات انجام‌شده در آمریکا و اروپا نشان داد آموزش یوگانیدرا به کودکان بیش‌فعال موجب کاهش بیش‌فعالی، بهبود توانایی تمرکز، کاهش بی‌قراری، کاهش حرکت‌‌ها، صداها و کارهای تصادفی و رندوم و همچنین کاهش انقباضات عضلانی‌شان شده است.
اعتیاد به مواد مخدر
یوگانیدرا در مراکز درمانی‌ای که در کار کاهش وابستگی افراد به داروهای آرام‌بخش و خواب‌آور و افزایش خوداتکایی هستند بسیار کاربرد دارد و درنتیجه مدت دورۀ بستری‌شان را در بیمارستان کاهش می‌دهد. یوگانیدرا همچنین به‌عنوان شیوه‌ای پیشگیرانه در جلوگیری از اقدام به خودکشی در افراد دچار اختلالات روانی و افسردگی شدید استفاده می‌شود.
بی‌خوابی
یوگانیدرا روش درمانی بسیار مؤثری برای درمان بی‌خوابی است. بی‌خوابی می‌تواند تبعات بسیار زیادی به دنبال داشته باشد.
اعتیاد به دخانیات و الکل
افزایش استرس در زندگی امروزی موجب چالش بزرگ اعتیاد افراد به دخانیات، الکل و دیگر مواد محرک شده است. بسیاری از افراد به غلط فکر می‌کنند سیگارکشیدن یا نوشیدن الکل آن‌ها را به آرامش می‌رساند. تمرین یوگانیدرا با کاهش تنش‌ها و مشکلات ریشه‌دار موجب بهبود سلامت کلی افراد می‌شود و این امر به کاهش مصرف قهوه، سیگار، الکل و همچنین کنترل سوءمصرف مواد و اعتیاد منجر می‌گردد.
بیماری‌های پیش‌رونده
تأثیر تمرین یوگانیدرا بر بیماری‌های پیش‌رونده در بسیاری از کشورها مورد پژوهش قرار گرفته است. در مطالعه‌ای که روی بیماران مبتلا به ناتوانی‌های بلندمدت در مرکز پزشکی دانشگاه کالیفرنیا انجام شد، محققان به این نتیجه رسیدند که یوگانیدرا برای درمان بیماران دچار معلولیت و از کارافتادگی در هر سطحی کاربرد دارد.
درد
تمرین یوگانیدرا با تحریک غدۀ هیپوفیز و ترشح هورمون‌های حاوی ترکیبات کاهندۀ درد، به تخفیف دردهای میگرنی کمک می‌کند. مطالعه‌ای در دانشگاهی در شهر پیتسبرگ۸ انجام شد که در آن ۵۴ بیمار به مدت ۶ هفته در کلاس‌های یوگادرمانی به تمرین یوگانیدرا پرداختند. مصرف مسکن در این افراد کاملاً قطع شد یا تا حد زیادی کاهش یافت و نتایج، حاکی از ۸۱ درصد کاهش درد در این بیماران بود. تحقیق دیگری که در بنیاد منینگر۹ در کانزاس روی مبتلایان به میگرن انجام شد نشان‌دهندۀ ۸۰ درصد کاهش درد مؤثر در بیماران بود. تحقیقات دیگر نتایج مشابهی را نشان داده‌اند.
آرتروز
یوگانیدرا در کنترل و کاهش دردهای آرتروز مزمن نیز استفاده می‌شود.
مشکلات زایمان و مشکلات قاعدگی
تمرین یوگانیدرا از تکنیک‌های مهم کاهش درد در زایمان طبیعی است و آرامش عمیق فیزیکی و آگاهی بر تنفس، پایۀ اصلی این شیوه را، که کاملاً بدون استفاده از دارو است، تشکیل می‌دهد. نتایج پژوهش محققان دانشگاه ایست‌تگزاس۱۰ نشان می‌دهد برای کنترل درد و اختلالات قاعدگی، باید بیشتر از تمرین‌های ریلکسیشن به‌عنوان درمان کمکی و جایگزین دارودرمانی‌های متداول استفاده کرد.
انجام تمرینات یوگانیدرا
اگر علاقه به تمرین بوگا نیدرا درون منزل دارید، از آموزش های آنلاین برای تمرین کردن استفاده کنید، همچنین تعداد زیادی برنامه وجود دارد که می‌توانید روی گوشی خود نصب کنید و از بخش یوگا نیدرا برای تمرین خود استفاده کنید.
ما در اینجا، به صورت خیلی پایه‌ای و کلی تمریناتی تهیه کردیم که بتوانید به سادگی در منزل انجام دهید.
- برای شروع، دراز بکشید و دستان خود را در کنار بدن خود بکشید. پشت خود را با تشک، پتو، یا یک جسم نرم پر کنید و راحتی را برای خود مهیا کنید، سپس، چشمان خود را ببندید.
- اول از همه، شروع کنید به انجام تمرینات تنفسی ساده که با عنوان پرایاناما نیز شناخته می‌شود. شما می‌توانید انتخاب کنید که تنفس از راه بینی داشته باشید، یا به صورت خیلی ساده با حرکات دست دم و بازدم انجام دهید. روی تنفس خود متمرکز شوید، ذهن و بدن خود را آرام کنید و به مغز خود چیزی برای متمرکز شدن بدهید.
- سپس، متعهد شوید که بیدار بمانید و قصد و نیت خود را تکمیل کنید. هدف یوگا نیدرا خوابیدن نیست، اما به وضعیت ریلکسیشن عمیق باید وارد شوید. نیت شما باید اعتراف مثبت باشد مثل، “قلب من آماده‌ی دریافت خوبی هاست” یا “من به ریلکسیشن خوش آمدم.” اعتراف مثبت خود را سه بار تکرار کنید.
- حالا کار اصلی را شروع کنید. از سمت چپ بدن به سمت راست حرکت کنید، با انگشت کوچک پای سمت چپ شروع کنید، در راستای پای خود حرکت کنید، سپس به سمت دیگر اجزای بدن رفته تا به عضلات صورت برسید. با ریلکس کردن هر قسمت از بدن، شما بیشتر احساس راحتی می‌کنید. هم از نظر ذهنی و هم از نظر جسمی، عمیق تر به آرامش می‌رسید. این فرآیند را هرچقدر ممکن است سریعتر و البته با آرامش‌تر انجام دهید، نسبت به هر قسمت بدن هوشیار شوید و بعد سراغ جز بعدی بدن بروید.
- می‌توانید چند دقیقه به بدن استراحت بدید و مرحله 4 را دوباره تکرار کنید. اگر فکر می‌کنید که به اندازه کافی به آرامش رسیده‌اید، به مرحله 6 بروید.
- یک مکان زیبا را تصور کنید. بدن شما باید به صورت کامل در آرامش قرار بگیرد، پس به احساسات خود اجازه دهید درون تجسم و رویای خود، قبل از شما، جستجو کنند. فرقی نمی‌کند منظره‌ی یک باغ یا جنگل را تصور می‌کنید یا دریا یا کویر یا هرچیز دیگر، مهم این است که در آن فضا احساس آرامش داشته باشید.
- در نهایت، اعترافات خود را سه مرتبه دیگر تکرار کنید، قبل از اینکه به دنیای پیرامون خود بازگردید.
شما می‌توانید یوگا نیدرا را تا هر زمانی که دوست دارید تمرین کنید، البته زمان پیشنهادی بین 20 تا 45 دقیقه است، اما به بدن خود اجازه دهید تا کاملا آرام شود.
اگر فکر می‌کنید که بعد از این تمرینات خوابتان می‌برد، می‌توانید خواب یوگی را به روتین روزانه خود در قبل از خواب اضافه کنید. در غیر این صورت، شما فقط باید زمانی این تمرینات را انجام دهید که کاملا بیدار و هوشیارید، مثل صبح زود.
دیدگاه