چرا چای برای کنترل دیابت مفید است؟
این روزها انواع مختلفی از چای وجود دارد، از جمله چای‌های واقعی تهیه شده از برگ‌های گیاهی کاملیا سیننسیس (camellia sinensis) که چای سیاه و چای سبز را شامل می‌شود و دمنوش‌های گیاهی مانند چای نعناع و چای بابونه.
هم چای‌های واقعی و هم دمنوش‌های گیاهی به‌دلیل ترکیبات گیاهی قدرتمندی که دارند برای سلامتی مفید هستند. تحقیقات نشان داده‌اند که نوشیدن چای و دمنوش می‌تواند به کنترل قند خون بیماران دیابتی کمک کند.
در افراد مبتلا به دیابت، به‌دلیل ترشح ناکافی هورمون انسولین یا کاهش حساسیت به انسولین، قند خون بالا می‌رود. به همین دلیل، این بیماران باید به‌سراغ غذاها و نوشیدنی‌هایی بروند که به کنترل قند خون کمک می‌کنند.
انتخاب نوشیدنی‌های بدون کالری یا بسیار کم‌کالری، مانند چای شیرین نشده به جای نوشیدنی‌های شیرین مثل نوشابه، یک راه‌ی عالی برای کنترل دیابت است. به‌علاوه، بعضی از انواع چای حاوی ترکیباتی هستند که با آسیب سلولی مبارزه می‌کنند و التهاب و قند خون را کاهش می‌دهند.
علاوه بر این، نوشیدن چای شیرین نشده می‌تواند به هیدراته نگه داشتن بدن کمک کند. هیدراته ماندن برای تمام فرآیندهای بدن، از جمله تنظیم قند خون، ضروری است. بر اساس تحقیقات، کم‌آبی با افزایش قند خون در بیماران دیابتی مرتبط است و این اهمیت مصرف منظم مایعات را نشان می‌دهد.
کدام چای و دمنوش پایین آورنده‌ی قند خون است؟
قبل از معرفی بهترین نوشیدنی برای دیابتی ها، باید به این نکته اشاره کنیم که نتیجه‌ی تحقیقات در مورد تاثیر چای روی درمان دیابت نسبتا ضد و نقیض است. به اعتقاد کارشناسان، فواید چای و دمنوش برای پایین آوردن قند خون به مقدار چایی که می‌نوشید، تفاوت‌های شیمیایی طبیعی بین چای‌های مختلف و داروهایی که مصرف می‌کنید بستگی دارد.
در این بخش، به چند نمونه چای و دمنوش برای کاهش قند خون اشاره می‌کنیم.
1. چای سبز
چای سبز یکی از بهترین گزینه‌هایی است که می‌توان در لیست چای و دمنوش پایین آورنده قند خون قرار داد. تحقیقات درباره‌ی ارتباط چای سبز و دیابت نشان می‌دهد که بعضی از ترکیبات موجود در این نوشیدنی، از جمله اپی‌گالوکاتچین گالات (EGCG)، جذب قند را به داخل سلول‌های عضله‌ی اسکلتی تحریک می‌کند که این باعث کاهش قند خون می‌شود.
محققان با مرور ۱۷ مطالعه‌ی مختلف متوجه شدند که مصرف چای سبز به‌طور قابلتوجهی باعث کاهش قند خون ناشتا و هموگلوبین A1c (میانگین قند خون طی دو تا سه ماه گذشته) می‌شود. علاوه بر این، از ابتلا به دیابت پیشگیری می‌کند. این مطالعات توصیه می‌کنند که هر روز سه تا چهار لیوان چای سبز بنوشید تا از مزایای آن بهره‌مند شوید.
2. چای سیاه
کارشناسان معتقدند که چای سیاه از طریق مکانیسم‌هایی که با چای سبز متفاوت است، به کنترل قند خون کمک می‌کند. به اعتقاد این افراد، چای سیاه از سلول‌های تولید‌کننده‌ی انسولین محافظت می‌کند و التهاب ناشی از آسیب‌های سلولی را کاهش می‌دهد.
همان‌طور که در مورد چای سبز گفته شد، تحقیقات انجام شده روی چای سیاه هم نوشیدن سه تا چهار لیوان از آن را برای حفظ سلامتی توصیه می‌کنند.
3. دمنوش بابونه
بابونه هم یک دمنوش پایین آورنده قند خون است. این نوشیدنی پرخاصیت از گل‌های یک گونه‌ی گیاهی به‌نام ماتریکاریا تهیه می‌شود. سابقه‌ی استفاده از این گیاه به ۵ هزار سال قبل برمی‌گردد.
یک مطالعه‌ی هشت هفته‌ای روی ۶۴ بیمار مبتلا به دیابت نشان داد که چای بابونه برای قند خون مفید است و اگر شرکت‌کنندگان سه بار در روز بعد از غذا ۱۵۰ میلی‌لیتر دمنوش تهیه شده با سه گرم بابونه بنوشند، سطح انسولین و هموگلوبین A1c آنها کاهش می‌یابد.
4. چای هیبیسکوس (چای ترش)
چای هیبیسکوس از گلبرگ‌های گیاهی هیبیسکوس سابداریفا تهیه می‌شود. ثابت شده است که مصرف این چای فواید زیادی برای سلامتی دارد، از کاهش فشار خون گرفته تا کاهش التهاب. فشار خون بالا در افراد مبتلا به دیابت رایج است و نوشیدن چای هیبیسکوس به این بیماران کمک می‌کند که سطح فشار خون خود را کنترل کنند.
یک مطالعه روی ۶۰ فرد مبتلا به دیابت نشان داد که مصرف ۲۴۰ میلی‌لیتر چای ترش به‌صورت دو بار در روز و به‌مدت یک ماه، در مقایسه با چای سیاه تاثیر بیشتری روی فشار خون دارد. علاوه بر این، مشخص شده است که هیبیسکوس به کاهش مقاومت به انسولین کمک می‌کند.
توجه داشته باشید که چای هیبیسکوس می‌تواند با داروی هیدروکلروتیازید (یک دیورتیک که معمولا برای افراد مبتلا به فشار خون بالا تجویز می‌شود) تداخل داشته باشد.
5. چای دارچین
دارچین یک ادویه‌ی محبوب است که شواهد زیادی در مورد خواص ضددیابتی آن وجود دارد. به همین دلیل، می‌توان از آن به عنوان یک چای یا دمنوش پایین آورنده قند خون نام برد. بسیاری از افراد از مکمل‌های دارچین برای کمک به کاهش قند خون استفاده می‌کنند، اما مطالعات نشان داده‌اند که نوشیدن یک لیوان چای دارچین هم می‌تواند مفید باشد.
یک مطالعه روی ۳۰ بزرگسال با سطح قند خون طبیعی نشان داد که نوشیدن ۱۰۰ میلی‌لیتر چای دارچین قبل از مصرف محلول حاوی قند به کاهش قند خون منجر می‌شود. در تحقیقات دیگری مشخص شد که مصرف روزانه ۶ گرم مکمل دارچین به‌مدت ۴۰ روز می‌تواند قند خون قبل از غذا را در بزرگسالان سالم کاهش دهد.
دارچین از راه‌های مختلف به کنترل قند خون کمک می‌کند، از جمله کاهش سرعت ترشح قند در جریان خون، افزایش جذب سلولی گلوکز (قند) و افزایش حساسیت به انسولین. با این حال، برای نتیجه‌گیری قطعی درباره‌ی ارتباط چای دارچین و دیابت به مطالعات بیشتری نیاز است.
6. چای زردچوبه
زردچوبه به‌دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد‌التهابی خود از محبوبیت زیادی برخوردار است. محققان تاثیر کورکومین (ترکیب فعال زردچوبه) را روی قند خون بررسی کرده و به این نتیجه رسیده‌اند که این ماده حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد، جذب گلوکز را در بافت‌ها افزایش می‌دهد و سطح قند خون را کنترل می‌کند.
یک مطالعه نشان داد که مصرف کورکومین با کاهش قابلتوجهی قند خون و چربی خون مرتبط است. به علاوه، این ماده به کاهش آسیب سلولی، کاهش ترکیبات پیش‌التهابی و بهبود عملکرد کلیه کمک می‌کند.
لازم به ذکر است که پیپرین (ترکیب فعال فلفل سیاه) قابلیت جذب کورکومین را به میزان قابلتوجهی افزایش می‌دهد. بنابراین، فراموش نکنید که برای بهره‌مندی از فواید زردچوبه به آن کمی فلفل سیاه اضافه کنید.
7. چای بادرنجبویه
بادرنجبویه یک گیاهی تسکین‌دهنده از خانواده‌ی نعناع است که از آن به‌عنوان دمنوش یا چای گیاهی استفاده می‌شود. بر اساس تحقیقات، روغن‌های ضروری بادرنجبویه جذب گلوکز را تحریک و سنتز آن را در بدن مهار می‌کنند. درنتیجه، این گیاه باعث کاهش قند خون می‌شود.
یک مطالعه روی ۶۲ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ نشان داد که مصرف روزانه ۷۰۰ میلی‌گرم کپسول عصاره‌ی بادرنجبویه به‌مدت ۱۲ هفته می‌تواند به‌طور قابلتوجهی قند خون ناشتا، هموگلوبین A1c، فشار خون، تری‌گلیسیرید و نشانگرهای التهابی را کاهش دهد. اگرچه این نتایج امیدوارکننده هستند، اما مشخص نیست که آیا نوشیدن چای بادرنجبویه هم همین تاثیر را روی سطح قند خون دارد یا خیر.
آیا نوشیدن چای می‌تواند برای بیماران دیابتی خطرناک باشد؟
اگرچه مصرف بعضی از انواع چای و دمنوش برای قند خون بالا مفید است، اما آشنایی با روش صحیح استفاده از این نوشیدنی‌ها اهمیت زیادی دارد.
بسیاری از مردم دوست دارند چای خود را با شکر یا عسل شیرین کنند تا طعم آن بهتر شود. مصرف نوشیدنی‌های شیرین در مقادیر کم تاثیر قابل‌وجهی بر سطح قند خون ندارد، اما انتخاب چای یا دمنوش شیرین نشده برای بیماران دیابتی بهتر است. چون قند افزوده شده به‌مرور زمان می‌تواند کنترل قند خون را با مشکل روبه‌رو کند.
از سوی دیگر، رژیم غذایی سرشار از قند افزوده ممکن است به مشکلات دیگری مانند افزایش وزن و افزایش فشار خون منجر شود. اگر می‌خواهید بدون اضافه کردن شکر به چای یا دمنوش خود طعم بدهید، به آن چند قطره آب لیموترش یا کمی دارچین اضافه کنید.
نکته‌ی دیگری که هنگام مصرف چای و دمنوش پایین آورنده قند خون باید به آن توجه کنید این است که بعضی از این محصولات می‌توانند با داروهای رایج مورد استفاده برای درمان دیابت تداخل داشته باشند. به‌عنوان مثال، رویبوس (چای قرمز) و شنبلیله عملکرد متفورمین و گلیبورید را تحت تاثیر قرار می‌دهند. با توجه به اینکه بسیاری از گیاهان پتانسیل تداخل با داروهای مختلف را دارند، مهم است که قبل از مصرف مکمل‌های گیاهی یا هر نوع چای یا دمنوش جدید با پزشک خود صحبت کنید.
مشکل دیگری که ممکن است با مصرف چای ایجاد شود، دریافت فلزات سنگین است. بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که فلزات سنگین موجود در چای می‌توانند به سلول‌های بدن آسیب برسانند که این می‌تواند به عوارضی مانند سرطان و تخریب عصبی منجر شود. سرب، جیوه، آلومینیوم و کادمیوم از رایج‌ترین فلزاتی هستند که ممکن است در چای وجود داشته باشند. خوشبختانه، به گفته‌ی کارشناسان، دم کردن چای به کاهش فلزات سنگین آن کمک می‌کند.
کلام پایانی
بعضی از انواع چای و دمنوش حاوی ترکیبات قدرتمندی هستند که به کنترل قند خون بیماران دیابتی کمک می‌کنند. بر اساس تحقیقات، چای سبز، چای زردچوبه، چای هیبیسکوس، چای دارچین، چای بادرنجبویه، چای بابونه و چای سیاه اثرات ضددیابتی قابلتوجهی دارند و گزینه خوبی برای افراد مبتلا به دیابت هستند (به شرطی که شیرین نشده باشند).
مهم است که قبل از اضافه کردن یک نوشیدنی جدید به رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنید. چرا که بعضی از گیاهان می‌توانند با داروهای مصرفی شما تداخل داشته باشند.
دیدگاه