مری بارت عارضه‌ای جدی است که به بیماری رفلاکس معده به مری گفته می‌شود. مری لوله‌ای در دستگاه گوارش است که غذا را از دهان به معده منتقل می‌کند؛ مخاط پوشش دهنده مری، هنگام ابتلا به بیماری مری بارت به بافتی شبیه به مخاط روده تبدیل می‌شود. بیماری بارت مری در بین افرادی شایع‌تر است که برای مدتی طولانی دچار بیماری رفلاکس معده به مری بوده‌اند یا در سن پایین دچار این بیماری شده‌اند.
مری بارت چیست؟
مری بارت زمانی رخ می دهد که سلول های بافت پوششی مری در اثر تماس زیاد از حد با اسید معده آسیب ببینند. بر همین اساس این بیماری اغلب در افرادی که طولانی مدت ریفلاکس معده دستگاه گوارش (GERD) را تجربه کرده اند، تشخیص داده می شود.
مری بارت با افزایش خطر ابتلا به سرطان مری همراه است. تخمین زده می شود که در حدود 5/5 درصد از مبتلایان به مری بارت مبتلا به سرطان هستند. بر همین اساس انجام معاینه منظم برای سلول های سرطانی (دیسپلازی) در مبتلایان به این بیماری بسیار مهم است. تشخیص سلول های پیش سرطانی می تواند در پیشگیری به سرطان مری موثر باشد.
علت مری بارت
علت دقیق مری بارت مشخص نیست. بیشتر مبتلایان به مری بارت سابقه GERD دارند. GERD زمانی اتفاق می افتد که ماهیچه های پایین مری به درستی کار نکنند. در این شرایط عضلات ضعیف شده از بازگشت مواد غذایی و اسید به مری جلوگیری نمی کنند. در GERD ، محتویات معده دوباره به داخل مری برگشت داده می شوند و به بافت مری آسیب می رساند. همزمان با اینکه مری سعی می کند خودش را بهبود ببخشد، سلول ها ممکن است عوامل خطر به سلول های موجود در مری بارت تغییر کنند.
با این حال، برخی از افرادی که مری بارت دارند ممکن است هرگز به سوزش سر دل یا ریفلاکس اسید مبتلا نشده باشند. هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد مری بارت در این افراد می شود.
عوامل خطر مری بارت
عواملی که خطر ابتلا به مری بارت را افزایش می دهند، عبارتند از:
- سیگار کشیدن یا داشتن سابقه سیگاری بودن
- جنسیت. احتمالا این بیماری بیشتر در مردان دیده می شود.
- نژاد. افراد سفید پوست بیشتر از سایر نژادها در معرض خطر این بیماری قرار دارند.
- اضافه وزن. چربی بدن در اطراف شکم خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
- سوزش قلب مزمن و ریفلاکس اسید. سابقه ابتلا به GERD که با مصرف داروهای موسوم به مهارکننده پمپ پروتون بهتر نمی شود، می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
- سن. این بیماری می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد اما در بزرگسالان بالای 50 سال بیشتر دیده می شود.
عواملی که GERD را تشدید می کنند، می توانند مری بارت را بدتر کنند، از جمله:
- الکل
- کشیدن سیگار
- غذاهای ادویه دار
- خوردن وعده های سنگین غذایی
- استفاده مکرر از NSAIDS یا آسپرین
- رژیم های غذایی حاوی چربی های اشباع بالا
- کمتر از چهار ساعت بعد از غذا به رختخواب رفتن و یا دراز کشیدن
علائم مری بارت
نشانه معمول بیماری مری بارت بالاآوری مایعی تلخ مزه است.اغلب بعد از خوردن غذا و در زمانی که دراز کشیده اید بدتر می شوند.
تغییرات بافتی مری بارت ممکن است هیچ علامت خاصی را ایجاد نمی کند. علائم در صورت بروز عموماً ناشی از GERD است که عبارتند از:
- مشکل در بلع غذا
- سوزش مکرر قلب
- درد قفسه سینه (به ندرت دیده می شود).
بسیاری از مبتلایان به مری بارت علائم خاصی ندارند.
تشخیص مری بارت
معمولا برای تشخیص مری بارت از اندوسکوپی استفاده می‌شود. یک لوله نازک که دوربینی به انتهایش وصل است (اندوسکوپ) از راه گلوی بیمار به پایین فرستاده می‌شود تا علائم تغییر بافت مری را نشان دهد. بافت طبیعی مری با بافتی که به مری بارت مبتلا است تفاوت دارد. بافت طبیعی مری رنگی روشن و براق دارد. در بیماری مری بارت، رنگ مری، قرمز و مخملی است.
پزشک قسمتی از بافت مری بیمار را به عنوان نمونه (نمونه برداری) برمی‌دارد. بافت نمونه در آزمایشگاه بررسی می‌شود تا مشخص شود بافت مری چقدر تغییر کرده است. برداشت نمونه‌ای از مری که نشان‌دهنده‌ی پوشش داخلی مری باشد کار سختی است زیرا تمام قسمت‌های مری تحت تاثیر بیماری مری بارت قرار نمی‌گیرد. در نتیجه، پزشک معمولا 8 نمونه از بافت مری برمی‌دارد.
یک پاتولوژیست (متخصص آسیب شناسی)، نمونه‌ها را در آزمایشگاه بررسی کرده و میزان دیسپلازیای سلول‌های مری را تعیین می‌کند.
از آنجا که تشخیص دیسپلازیای مری کار دشواری است، بهتر است دو پاتولوژیست- که حداقل یکی از آنها متخصص آسیب شناسی گوارش است- نمونه‌ها را بررسی کرده و در مورد تشخیص بیماری به توافق برسند. بافت بیمار در یکی از سه گروه زیر قرار خواهد گرفت:
عدم وجود دیسپلازی، زمانی است که مری بارت وجود دارد اما هیچ تغییری که نشان دهنده رشد سلول‌ها در مرحله پیش سرطانی باشد در سلول‌ها مشاهده نمی‌شود.
دیسپلازیا خفیف، زمانی است که سلول‌ها کمی رشد کرده و شبیه سلول‌های مرحله پیش سرطانی شده باشند.
دیسپلازیای شدید، زمانی است که سلول‌ها دچار تغییرات زیادی شده‌اند. اعتقاد بر این است که دیسپلازیای شدید، آخرین مرحله قبل از تبدیل سلول‌ها به سرطان مری است.
درمان مری بارت
پزشک با توجه به سلامت کلی بدن شما بهترین روش درمان را ارائه می کند. روش های درمان بارت مری همانند درمان بیماری ریفلاکس یا GERD ، درمان اندوسکوپی کاهنده، برداشتن مخاط با اندوسکوپی و جراحی است.
آندوسکوپی دوره ای نظارتی
پزشک شما ممکن است از آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی همراه با نمونه برداری دوره ای برای بررسی علائم سرطان استفاده کند. پزشکان به این روش رویکرد نظارتی می گویند.
متخصصین مطمئن نیستند که چند وقت یک بار نیاز به انجام اندوسکوپی است. با پزشک خود مشورت کنید تا مناسب ترین زمان برای آندوسکوپی شما تعیین شود. اگر شما دیسپلازی شدید داشته باشید پزشک ممکن است به شما پیشنهاد آندوسکوپی مکرر دهد.
دارو درمانی
اگر شما دچار بارت مری و بیماری رفلاکس معده به مری (GRED) هستید، پزشک برای شما دارویی برای کاهش اسید معده که مهار کننده های پمپ پروتون (PPI) نام دارند، پیشنهاد می کند. این دارو ها از آسیب بیشتر به مری شما جلوگیری کرده و در بعضی موارد آسیب های وارده را بهبود می دهد.
داروهای مهار کننده پمپ پروتون عبارتند از:
- امپرازول omeprazole
- لانسوپرازول lansoprazole
- پنتاپرازول pantoprazole
- رابپرازول rabeprazole
- اسموپرازول esomeprazole
- دکس لانسوپرازول dexlansoprazole
تمامی این داروها با نسخه بفروش می رسند. اومپرازول و لنسپروزول بدون نسخه هم بفروش می رسد. پزشک ممکن است در صورتی که شما علائم رفلاکس یا GRED داشته و دارو درمانی تاثیر مثبتی نداشته باشد، به شما جراحی ضد رفلاکس پیشنهاد بدهد. گرچه تحقیقات نشان نمی دهد که داروها یا جراحی برای GRED و بارت مری ریسک ابتلا به دیسپلازی یا سرطان مری را کاهش نمی دهد.
درمان کاهنده اندوسکوپیک
درمان کاهنده اندوسکوپیک از تکنیک های مختلفی برای از بین بردن دیسپلازی در مری شما استفاده می کند. بعد از این درمان ها بدن شما باید سلول های طبیعی مری را بسازد.
پزشک شما که معمولا متخصص گوارش یا جراح است این عمل را در بیمارستانی مشخص و در مرکز جراحی سرپایی انجام می دهد. به شما بی هوشی موضعی یا سر کننده تزریق می کنند. عمل های معمول عبارتند از:
درمان فوتودینامیک
درمان فتودینامیک از مواد شیمیایی استفاده می کند که با تابش نور فعال می شود. این موارد شامل پورفیرمر (فوتوفرین)، اندوسکوپ، و یک لیزر است که سلول های پیش سرطانی در مری را از بین می برد. پزشک با تزریق پورفیرمر به درون رگ های بازو و پس از ۲۴ الی ۷۲ ساعت عمل شما کامل می شود.
کاهنده ی رادیو فرکانسی
کاهنده رادیو فرکانسی از امواج رادیویی استفاده می کند و سلول های سرطانی و پیش سرطانی را در بافت بارت از بین ببرد. یک الکترود که بر روی بالون و یا اندوسکوپ وصل شده است تولید گرما می کند تا بافت بارت و سلول های سرطانی و پیش سرطانی را از بین ببرد.
برداشت مخاطی آندوسکوپی
در این روش پزشک بافت بارت را بلند کرده و محلولی را به درون آن تزریق می کند و سپس بافت را کاملا برش می دهد. پزشک بافت بارت را با اندوسکوپ بر می دارد. متخصصان گوارش این عمل را در بیمارستانی مشخص و در مراکز درمانی سرپایی انجام می دهند که با بیهوشی موضعی یا همان سر کننده انجام می شود.
قبل از برداشت مخاطی با اندوسکوپی برای سرطان پزشک شما ممکن است سونوگرافی اندوسکوپی انجام دهد. عوارض عمل مری بارت می تواند خون ریزی یا پاره شدن مری باشد.
جراحی به نام ازوفاژکتومی یا مری برداری روش دیگری برای درمان اندوسکوپیک است. بیشتر پزشکان درمان های اندوسکوپیک را ترجیح می دهند چون عوارض کمتری دارد.
مری برداری در بیماری مری بارت ، از بین بردن ناحیه ی آسیب دیده از روی مری با جراحی است. پس از حذف بخشی از مری، جراح بخش حذف شده را از معده شما و روده بزرگ تان احیا می کند. این جراحی در بیمارستان انجام می شود. این جراحی بیهوشی عمومی داشته و شما ۷ الی ۱۴ روز بعد از جراحی برای بهبود کامل در بیمارستان تحت مراقبت هستید.
اگر شما مشکل دیگری داشته باشید عمل جراحی انتخاب خوبی برای شما نیست. پزشک شما درمان های اندوسکوپی کم تهاجم یا آزمایشات مکرر و مستمر برای شما تجویز می کند.
دیدگاه