کامپوزیت دندان
کامپوزیت در واقع همان موادی است که برای پر کردن دندانها استفاده میشود. مواد کامپوزیتی به صورت خمیری بوده و همرنگ دندانهاست که یک لایه نازک از آن بر روی سطح دندان قرار میگیرد و فرم داده میشود. برای تثبیت این مواد، دندانپزشک پس از فرمدهی بر روی دندان، آن را به کمک نور آبی سخت میکند.
ترکیبات کامپوزیت دندان
کامپوزیت شامل چهار جزء میباشد که عبارت اند از:
• ماتریکس رزینی
• ذرات فیلر
• عامل اتصال دهنده ماتریکس و فیلر
• آغازگر و تسریع کننده واکنش پلیمریزاسیون
انواع کامپوزیت دندان
کامپوزیتها مواد رزینی هستند که با توجه به تعداد و اندازه ذراتشان در دستههای مختلف قرار میگیرند و کاربردهای مختلفی نیز دارند. به طور کلی میتوان مواد کامپوزیتی را به چهار گروه تقسیم کرد.
• کامپوزیت نوع هیبرید
• کامپوزیت میکروفیلد
• کامپوزیت نانوفیلد
• IPS ونیرها
هر کدام از این کامپوزیت ها موارد استفاده مخصوص خود را دارند. چرا که در دندانهای جلو زیبایی و درخشندگی عامل مهم است و در دندان های عقب داشتن استحکام کافی که بتواند نیروهای جویدن را به خوبی تحمل کند.
• کامپوزیت نوع هیبرید: کامپوزیتهای دندانهای خلفی ذرات بزرگتر و استحکام بیشتری دارند و معمولا از نوع هیبرید هستند.
• کامپوزیت میکروفیلد: برای ترمیم دندانهای جلویی از کامپوزیتهای میکروفیلد استفاده میشود که ذرات ریزتر و استحکام کمتری دارند اما در عوض سطح صافتر و براقتر و درخشانتری بعد از پالیش از خود به جای میگذارند. هر اندازه که سطح کامپوزیت صافتر باشد رنگ گرفتن آن و نیاز به پالیشهای دورهای به مرور زمان کمتر خواهد شد.
• کامپوزیت نانوفیلد: امروزه کامپوزیتهای نانوفیلد هم در بازار هستند تا بتوانیم استحکام و زیبایی را همزمان در ترمیم دندانها به دست بیاوریم.
• IPS ونیرها (یا کامپوزیت ای پی اس): یکی دیگر از انواع کامپوزیت که جدیدا مورد استفاده قرار میگیرد، IPS ونیرها (کامپوزیت های سرامیکی) هستند. این کامپوزیت ها به علت داشتن ذرات سرامیکی نسبت به نسلهای قبل دارای ثبات رنگ و استحکام بالاتری هستند و بیشترین تشابه ظاهری را به لمینت های سرامیکی دارند.
تمام انواع کامپوزیتها در رنگهای مختلفی ارائه میشوند. این رنگها از رنج رنگ نرمال گرفته تا رنگهای بسیار سفید و یخچالی در دسترس هستند.
استفاده های درمانی از کامپوزیت دندان
درمان کامپوزیت دندان، برای موارد و مشکلات دندانی بسیاری مورد استفاده قرار میگیرد که برای آشنایی بیشتر موارد استفاده از کامپوزیت دندان در ادامه آورده شده است. اگر دارای یکی از مشکلات زیر باشید میتوانید از درمان کامپوزیت برای اصلاح شکل ظاهری دندانهایتان بهرهمند شوید.
• اصلاح شکل و فرم و رنگ دندانها
• برای اصلاح ظاهر دندانهایی با فرم غیر طبیعی همچون دندانهای ریز یا میخی شکل
• اصلاح فاصله میان دندانها که با استفاده از کامپوزیت فواصل بین دندانها بسته میشوند.
• افرادی که تمایل به داشتن دندانهای بیش از حد سفید دارند، این کار با بلیچینگ امکان پذیر نیست و لازم است که از کامپوزیت یا لمینت دندان برای سطح دندانها استفاده کرد.
• افرادی با نامنظمی خفیف در دندانها، میتوانند از درمان کامپوزیت به جای ارتودنسی استفاده کنند.
دوام کامپوزیت دندان
دوام و ماندگاری کامپوزیت های دندان بالا است اما احتیاج به مراقبت های لازم دارد و فرد باید موارد بهداشتی و نیز اصول تغذیه ای را رعایت کند تا عمر کامپوزیت ها را به بیش از 10 سال برساند.
روش مراقبت از کامپوزیت دندان
• برای مراقبت از دندان ها به صورت مرتب مسواک بزنید.
• مسواک به تنهایی قادر به نظافت تمام فواصل بین دندانی نیست پس بهتر است از نخ دندان استفاده کنید.
• دقت داشته باشید که خوردن مواد غذایی سفت می تواند به دندان های کامپوزیت شده، آسیب وارد کند و آن ها را دچار سابیدگی نماید.
• بعد از خوردن مواد غذایی مانند چای و قهوه و یا خوراکی های دارای مواد رنگی دندان های خود را مسواک کنیدد، زیرا کامپوزیت ها نیز خاصیت رنگ پذیری دارند و دچار تغییر رنگ می شوند.
مراحل انجام کامپوزیت دندان
تمام مراحل کامپوزیت دندان برخلاف لمینت دندان که در چند جلسه انجام میشود، فقط در یک جلسه دندانپزشکی توسط متخصص کامپوزیت دندان قابل انجام است. برخلاف لمینت دندان که در آزمایشگاه دندانپزشکی ساخته می شود، کامپوزیت دندان توسط خود متخصص کامپوزیت روی دندان قرار داده می شود. به همین دلیل کامپوزیت دندان بیش از سایر روشها نیاز به ترکیب هنر و مهارت دندانپزشک دارد. بصورت کلی مراحل انجام کامپوزیت دندان بصورت زیر می باشد:
• در مرحلهی اول، در صورت نیاز هرگونه کار زیبایی و درمانی دندان باید انجام شود مانند لیفت لثه.
• در صورت نیاز یک آماده سازی کوچک روی دندان بیمار انجام می شود.
• انتخاب رنگ کامپوزیت دندان در این مرحله صورت میگیرد.
• ایزوله کردن، اسید زدن، شستن و خشک کردن دندانها.
• با استفاده از انواع مختلف کامپوزیت، دندانپزشک شروع به انجام کامپوزیت ونیر میکند.
• پالیش کردن و تکمیل ونیر کامپوزیتی.
• شستشوی فیزیولوژیک لثه پس از درمان.
مزایای کامپوزیت دندان
کامپوزیتها میتوانند رنگ و فرم و چرخش دندانها را اصلاح کنند یا فاصله بین دندانها را ببندند. در این روش دندانها تراش نمیخورند و کامپوزیت دندان روی سطح دندان چسبانده میشوند.
یکی دیگر از مزایای کامپوزیت دندان این است که هزینه کمتری نسبت به لمینیتهای سرامیکی دارند. علاوه بر این در صورتیکه دچار پریدگی یا شکستگی شوند به راحتی قابل ترمیم هستند. ونیر کامپوزیتی دندان (لمینت کامپوزیتی) در یک جلسه قابل انجام است و معمولا نیاز به تزریق داروی بیحسی ندارد مگر اینکه پوسیدگی وجود داشته باشد یا دندانها به علت سایش حساس شده باشند.
معایب کامپوزیت دندان
اما كامپوزيتها بنا به عادات تغذيهای مثل مصرف چای، قهوه، غذاهای رنگی و ربدار و تناوب مسواک زدن بيمار در دورههای زمانی مختلف نياز به پاليش دارند و میزان زرد شدن کامپوزیت بیشتر از انواع لمینت سرامیکی است.
در درمانهایی که محدود به یک یا چند دندان است، کامپوزیت، درمان انتخابی مناسب برای بیمار است. در صورتی که تعداد بیشتری از دندانها نیاز به اصلاح لبخند داشته باشند، بهتر است از درمانهای کاملتری مثل لمینت سرامیکی دندان استفاده کرد.
دیدگاه