متخصصان غدد درونریز بهطور مداوم با طیف وسیعی از علائم و نشانههای بیماریهایی مواجه میشوند که بیماران اغلب به آنها توجه نمیکنند و در ممکن است نشانه مشکلات جدی هورمونی باشند. مشکلاتی همچون دیابت، تیروئید پرکار یا کمکار، سندروم کوشینگ، و سایر بیماریهای مرتبط با غدد، میتوانند باعث بروز این علائم شوند. در اینجا به ۱۲ نشانه عجیب و هشداردهندهای میپردازیم که میتواند به مشکلات هورمونی اشاره داشته باشد و نباید آنها را نادیده گرفت.
1. تپش قلب سریع
اگر متوجه تپش قلب سریع و غیرعادی (بیش از ۱۰۰ ضربه در دقیقه برای چند روز متوالی) شدید، ممکن است به جای مشکل قلبی، با تیروئید پرکار (Hyperthyroidism) مواجه باشید. این مشکل میتواند ناشی از بیماری گریوز (Graves’ Disease) یا رشدهای غیرسرطانی تیروئید باشد. در برخی موارد حتی التهابات تیروئید مرتبط با کووید-۱۹ نیز باعث این مشکل میشود. درمانهای مختلفی مثل دارو، جراحی یا استفاده از داروهای کنترل ضربان قلب برای این مشکل وجود دارد.
2. خارش و قرمزی در ناحیه کشاله ران همراه با تشنگی شدید
خارش و قرمزی در ناحیه کشاله ران که همراه با تشنگی و گرسنگی زیاد ظاهر میشود، ممکن است به دیابت تازه تشخیص داده شده اشاره داشته باشد. این عفونت قارچی به دلیل قند خون بالا در بدن ایجاد میشود و با کنترل دیابت و استفاده از داروهای ضد قارچ درمان میگردد.
3. اضطراب ناگهانی
بیمارانی که به طور غیرمنتظره دچار اضطراب شدید و تغییرات خلقی میشوند، ممکن است دچار تیروئید پرکار باشند. همراه با این اضطراب، علائمی مثل لرزش دستها، کاهش وزن بدون دلیل، مشکلات خواب، یا اسهال مکرر نیز ممکن است وجود داشته باشد. این تغییرات نباید به استرس کاری یا مشکلات زندگی نسبت داده شود، بلکه باید با پزشک خود مشورت کنید.
4. قوز بین شانهها
تجمع بیش از حد هورمون کورتیزول (Cortisol) میتواند منجر به ایجاد سندروم کوشینگ (Cushing Syndrome) شود که در زنان شایعتر است. از علائم این بیماری میتوان به افزایش سریع وزن در ناحیه گردن و پشت (قوز بوفالو) و صورت (چهره ماهیوار یا Moon Face) اشاره کرد. علائم دیگر شامل ایجاد خطوط قرمز یا بنفش روی پوست و ضعف شدید در دستها و پاها است. تشخیص از طریق آزمایش بزاق یا ادرار انجام میشود و درمان شامل جراحی یا داروهای مهارکننده هورمون است.
5. شکستگیهای ناگهانی و بیدلیل
شکستگیهای بیدلیل یا ناشی از ضربات جزئی، مانند شکستگی دندهها به دلیل سرفه یا عطسه، ممکن است به پوکی استخوان اشاره کند. متابولیسم استخوانی ضعیف ناشی از کمبود ویتامین D یا مواد معدنی مهم دیگری مثل کلسیم و منیزیم (Magnesium) میتواند باعث این مشکل شود.
گاهی دیابت نیز علت شکنندگی استخوانها است. درمان معمولاً شامل مصرف مکملهای مورد نیاز و انجام ورزشهای مقاومتی است.
6. حساسیت غیرعادی به گرما یا سرما
تغییرات ناگهانی در تحمل دمای بدن میتواند به مشکلات تیروئید اشاره داشته باشد. افرادی که به تیروئید پرکار مبتلا هستند، ممکن است به شدت احساس گرما کنند و دچار تعریق زیاد شوند، در حالی که افراد مبتلا به تیروئید کمکار (Hypothyroidism) اغلب احساس سرمای شدید دارند. این علائم، در کنار دیگر نشانههای مربوطه، ممکن است به تشخیص سریعتر کمک کنند.
7. نازک شدن ابروها
یکی از علائم کلاسیک کمکاری تیروئید از دست دادن بخش خارجی ابروها است که به نام «علامت ملکه آن» (Queen Anne’s Sign) شناخته میشود. این علامت ممکن است به تدریج ظاهر شود و با درمان مناسب تیروئید، موهای از دست رفته معمولاً دوباره رشد میکنند.
8. کاهش میدان دید
کاهش دید جانبی یا دید تونلی ممکن است به وجود تومورهای هیپوفیز (Pituitary Tumor) اشاره کند. این تومورها اغلب غیرسرطانی هستند، اما میتوانند با فشار به عصب بینایی، باعث کاهش میدان دید شوند. این مشکل به خصوص در مردان به دلیل علائم تدریجی دیرتر تشخیص داده میشود.
9. فشار خون بسیار بالا
فشار خون بالا ممکن است به مشکلات هورمونی مانند تومورهای غدد آدرنال (Adrenal Tumors) مرتبط باشد. اگر فردی با مصرف داروهای مختلف همچنان فشار خون بالایی دارد، ممکن است نیاز به بررسی تخصصیتر توسط یک متخصص غدد داشته باشد.
10. ضعف عملکرد ورزشی
کاهش توانایی در ورزش و از دست دادن توده عضلانی ممکن است به کاهش سطح هورمون تستوسترون (Testosterone) در مردان اشاره داشته باشد. درمان جایگزینی تستوسترون میتواند به بهبود وضعیت بدنی و خلقوخو کمک کند.
11. ترشح شیر از پستان بدون بارداری
ترشح شیر از پستان بدون بارداری یا شیردهی، میتواند ناشی از وجود تومورهای ترشحکننده پرولاکتین (Prolactin-Secreting Tumor) باشد که در غده هیپوفیز تشکیل میشود. این مشکل معمولاً با داروهای کاهشدهنده پرولاکتین یا جراحی برطرف میشود.
12. بزرگ شدن دستها و پاها و تغییرات دندانی
بیماری آکرومگالی (Acromegaly) به دلیل تولید بیش از حد هورمون رشد (Growth Hormone) ایجاد میشود و باعث رشد غیرطبیعی استخوانها و بافتها میگردد. نشانههای این بیماری شامل بزرگ شدن دستها، پاها، و فاصله افتادن بین دندانها است. درمان معمولاً شامل جراحی برای برداشتن تومور یا داروهای کاهشدهنده هورمون رشد است.
دیدگاه