اوشو کیست؟ | مکتب اشو | آثار اشو

اوشو کیست؟

اشو عارف، فیلسوف و گوروی هندی و رهبر جنبش راجنیش بود. او یک عارف بحث برانگیز است و تاکید او در نظریاتش بر مراقبه، عشق، خلاقیت و شادی است و مدیتیشن سبک پویا نیز متعلق به اوست. این مدیتیشن برای تجربه الهی طراحی شده است.

راجنیش چاندرا موهان جین (به هندی: रजनीश चन्द्र मोहन जैन) از عرفای هندی و استادان باطنی است که بین سالهای ۱۹۳۱ تا ۱۹۹۰می‌زیست. وی در دهه ۶۰ میلادی به نام آچاریا راجنیش و در دهه ۷۰ و ۸۰ باگوان شری راجنیش نامیده می‌شد اما نهایتاً در سال ۱۹۸۹ میلادی نام اشو را برای خود برگزید.

بنا به گفتهٔ راجنیش، او نام اوشو را از واژهٔ اُشِنیک (Oceanic) به معنای «پیوسته به آب دریا و یکی شده با آن» برگرفته‌است. این نام برای نخستین بار در آثار ویلیام جیمز بکار رفته‌است. از آنجا که واژهٔ اُشِنیک (دریاگون) تنها به توصیف و تجربه می‌پردازد و شامل شخص تجربه‌کننده نمی‌شود، راجنیش واژهٔ (اشو) را برای خود برگزید. او بعدها پی برد که این واژه از قدیم در میان ساکنانخاور دور رواج داشته و به معنای «شخص مقدسی که آسمان بر او گل می‌افشاند» بکار رفته‌است.

راجنیش چاندرا موهان جاین معروف به اشو در سال ۱۹۳۱ در شهر کوچ وادای هند به دنیا آمد و در سال ۱۹۹۰ درگذشت. او تا هفت سالگی با پدر بزرگ و مادر بزرگش زندگی می‌کرد و به گفته خودش زندگی با مادر بزرگش که کاملا او را در یادگیری آزاد می‌گذاشت تاثیر زیادی بر زندگی او داشته است، اما با مرگ پدر بزرگش مجددا به نزد پدر و مادرش بازگشت و با آنها زندگی کرد.

اوشو عمیقاً از مرگ پدربزرگش متأثر شد و مرگ دوست دختر دوران کودکی‌اش و دختر عمویش در اثر حصبه، زمانی که او ۱۵ ساله بود، منجرشد تا او با مرگ که در سراسر دوران کودکی و جوانی او بوده درگیری ذهنی داشته باشد. در سالهای مدرسه او دانش آموزی سرکش اما با استعداد بود و به عنوان مناظره گری شگفت‌انگیز شناخته می‌شد اوشو در این زمان رویکردی ضد خداپرست پیدا کرده، به هیپنوتیزم علاقه شد و برای مدت کوتاهی به سوسیالیسم و دو سازمان ملی گرای هندی: ارتش ملی هند و و راشتریا سوایامسواک سنگ ملحق شد، اگر چه، عضویت او در این سازمان‌ها کوتاه مدت بود چرا که او نمی‌توانست با هیچ نظم خارجی، ایدئولوژی یا سیستمی کنار بیاید.

وی در هند به تحصیل فلسفه پرداخت و در سال ۱۹۵۳ ادعای روشن ضمیری و توانایی هدایت انسان‌ها به خوشبختی، آرامش و آزادی کرد. او در سال ۱۹۶۳ به یکی از سخنرانان عرفانی و فلسفی تبدیل شده بود که در زمینه‌های معنوی و روحانی پیروان زیادی را به خود جذب می‌کرد. پیروان او مشهور به سانیاسین بودند که شهری را در اراضی ایالت اورگون خریده و نامش را به راجینش پورام تغییر دادند.

اشو در سخنرانی‌هایش دیدگاه‌های تازه و بازی را در رابطه با آیین‌های مذهبی و عرفانی ارائه می‌داد و تعالیم او تاثیر عظیمی بر تفکر جدید در غرب گذاشته است. می‌توان گفت محبوببیت اشو پس از مرگش بیشتر شد.

زمینه اصلی آثار او شامل این موارد هستند:

- انسان شناسی
- آزادی و اختیار انسان
- توانایی‌های انسان
- طبیعت گرایی
- مدارا

اجازه دادن به ضبط صوتی به‌طور منظم و بعداً ضبط ویدئویی و چاپ گفته‌هایش برای توزیع در سراسر جهان، او را قادر می‌ساخت تا مخاطبان بیشتری داشته باشد. در همین حال تعداد بازدیدکنندگان غربی اوشو رو به فزونی گذاشت. آشرام به زودی تبدیل شد به یک مرکز هنر و صنایع دستی تولید لباس، جواهرات، سرامیک و لوازم آرایشی گیاهی و میزبانی اجرای تئاتر، موسیقی و نمایش طنزآمیز. از سال ۱۹۷۵، پس از ورود چندین درمانگر از «جنبش‌های بالقوه بشر»، آشرام شروع کرد به تکمیل مدیتیشن‌ها با تعداد فزاینده‌ای از گروه‌های درمانی، که به منبع اصلی درآمد برای آشرام تبدیل شد. به همین دلایل آشرام پونا یک مکان هیجان انگیز و پرشور با بار عاطفی، و فضای جشنواره‌ای محسوب می‌شد.

یکی از رویدادهای مهم زندگی اشو، مهاجرت وی به آمریکا در سال ۱۹۸۱ بود. دلیل او برای سفر به آمریکا، درمان بود، اما به علت وجود پیروان بسیار در آمریکا، تصمیم گرفت که آنجا بماند. مریدان اشو یا به عبارتی “سانیاسین” ها (Sannyasins) بدین منظور در نقطه ای دورافتاده در ایالت “اوریگون”، زمینهایی را خریداری کرده و طی مدت ۴ ماه شهری به نام “راجنیش پورام” (Rajneeshpuram) در آنجا بنا نهادند.

بسیاری از مردم محلی از ایجاد چنین مرکزی در بین خودشان به دلیل تفاوتهای دینی و فرهنگی خشنود نبودند. بازتاب این ناخرسندی به صورت ندادن مجوز احداث ساختمان به جانبداران اشو نمود پیدا کرد. ساختمان هایی بدون کسب مجوز در مزرعه برپا شد و هنگامی که مقامات رسمی، از این ساخت و سازها جلوگیری کردند، اداره ی آنها بوسیله ی افراد ناشناسی به آتش کشیده شد.

محبوبیت اشو به طور روزافزون در آمریکا افزایش یافت و سیل افراد از دورترین نقاط این کشور به سوی “راجنیش پورام” که به عنوان یک مرکز معنوی شهرت یافته بود، سرازیر شد.

اما این امر به مذاق دولتمردان آمریکا خوش نیامد. آنها از افزایش محبوبیت اشو نگران بودند، زیرا اشو کلیه ی ارزشهای جامعه ی آمریکا را زیر سؤال برده و راهی جدید پیش روی انسانها قرار داده بود. از این رو دولت آمریکا بر آن شد تا به هر ترتیب از شر اشو رهایی یابد. این مساله تا بدانجا پیش رفت که وزیر دادگستری وقت آمریکا، نابودی کمون “باگوان” را مهمترین اولویت خود قرار داد.

آنها در نهایت در سال ۱۹۸۶ اشو را به دروغ، متهم به شکستن قانون مهاجرت کرده و او را دستگیر نموده و به دادگاه کشاندند. در پی این رخدادها، اشو مجبور به ترک خاک آمریکا و بازگشت به هند شد.

اشو در نوزدهم ژانویه ی ۱۹۹۰ کالبد خاکی خود را ترک گفت. مرکز او در هندوستان همچنان بزرگترین مرکز رشد روحی در دنیا است. همه ساله هزاران نفر از سراسر دنیا برای شرکت در دوره های آموزشی مراقبه، درمان حرکتهای بدنی، برنامه های خلاقیت آفرین و یا تنها برای دیدار از این مرکز روحانی به آنجا سفر می کنند.

مکتب اشو

اشو در دوران زندگی خویش، در تمام زمینه های ممکن مربوط به پیشرفت خودآگاهی آدمی، سخن رانده است: مراقبه، عشق، زندگی و مرگ، دانش های گوناگون، فلسفه، روانشناسی، آموزش و پرورش، خلاقیت و روابط بین آدمها. سخنان اشو، تازگی، شوخ طبعی و بینش و آگاهی استثنایی وی را به نمایش می گذارد.

اشو عارفی است که خرد و حکمت ابدی مشرق زمین را به دشواری ها و پرسش های مبرمی که انسان امروزی با آن روبرو است پیوند می دهد. او از هماهنگی و کلیتی که در هسته و ذات همه ی مذاهب و آیین های سنتی نهفته است سخن می گوید و حقیقت فراگیر نهفته در جوهر مذاهب را برای آدمی روشن می سازد.

اشو مدیتیشن را نه تنها یک تمرین می‌داند بلکه آن را وضعیتی از آگاهی می‌داند که هر لحظه باید حفظ شود. از دید او مدیتیشن نوعی آگاهی کلی است که فرد را از سطحی از پاسخ‌های مکانیکی به وضعیت دیگر منتقل می‌کند. او بیش از صدها تکنیک مدیتیشن دارد و الگوهای ذهنی و جسمی مختلفی را ارائه داده است. از جمله مراقبه‌های معروف اشو مدیتیشن پویا و مراقبه کندالینی و مراقبه زمزمه کننده است.

اشو دید بسیار بازی نسبت به میل جنسی انسان دارد. او عشق را سرحد سکس می‌داند و انسان را فارغ از نیاز به خانواده، به کسب حداکثر لذت از این میل فرا می‌خواند. اشو طرفدار روابط آزاد و فارغ از محدویت‌های مذهبی است. این نظریه و دیدگاه در دهه نود مشکلات زیادی را در غرب به بار آورده است و نتیجه آن تعداد زیادی فرزند متولد شده خارج از روابط ازدواج است.

همه روابط در عرفان اشو آزاد هستند و آن را یکی از روش‌های مراقبه می‌داند. از این جهت دیدگاه اشو شباهت زیادی به فروید و یونگ دارد.

به نظر اشو عشق زمینی و مادی است و شروع عشق را میل مرد و زن به هم می‌داند. به دلیل جذابیت‌های شهوانی نظریات و عرفان اشو، مکتب او در مدت زمان کوتاهی طرفداران زیادی پیدا کرد تا جایی که دولت آمریکا از نتیجه این نظریات و روابط افراطی احساس خطر کرد. به همین دلیل در سال ۱۹۸۶ با استفاده از قانون مهاجرت و فساد اخلاقی او را بازداشت کرده و به زندانی در ایالت اوکلاهما فرستادند.

آثار اشو

اشو یک نویسنده به معنای رایج کلمه نیست. او تاکنون خود هیچ کتابی ننوشته است. کتابهای نشر شده به نام اشو که شمار آنها به بیش از ۶۰۰ عنوان می رسد، در حقیقت، نسخه برداری از سخنرانی های وی هستند. حدود هفت هزار سخنرانی از اشو بر روی نوار کاست و هزار و هفتصد سخنرانی بر روی نوار ویدئو ضبط شده است. اشو پرفروش ترین نویسنده در هند به شمار می آید. سالانه بیش از یک میلیون نسخه از کتابها و نوارهای اشو در هند به فروش می رسد. کتابهای او به نوزده زبان زنده ی دنیا ترجمه شده است.

برخی از کتاب‌هایی که به نام اشو عبارتند از:

- راه کمال
- فقط یک آسمان
- مزه‌ای از ملکوت
- عشق، رقص زندگی
- الماس‌های اشو
- هفت بدن، هفت چاکرا
- شهامت عشق ورزیدن
- زوربای بودایی
- بشنو از این خموش
الماس‌های آگاهی
- تانترا
- ضربان حقیقت مطلق
- آفتاب در سایه

و صدها اثر دیگر …