بیماری آرتریت لایم | بیماری منتقل کننده توسط گزش کنه

آرتریت لایم یکی از بیماری هایی است که بوسیله باکتری بورلیا بورگدورفری (بورلیوز لایم) که بوسیله گزش کنه های سخت شامل آیودکس ریسینوس منتقل می شود ایجاد می گردد.

بیماری آرتریت لایم

بیماری لایم بیماری منتقله از راه کنه است که توسط یک نوع باکتری به وجود می آید. کنه‌های ایکسودس (به نام کنه پاسیاه یا کنه گوزنی نیز نامیده می‌شود) باکتری را از طریق گزش به انسان‌ها منتقل می کنند. طیف گسترده ای از علائم در لایم وجود دارد و تشخیص بیماری را دشوار می کند اکثر مبتلایان به بیماری لایم که با سه هفته آنتی بیوتیک درمان می شوند، پیش آگهی خوبی دارند.

اما اگر هفته ها، ماه ها یا حتی سال ها پس از عفونت درمان نشوند، درمان لایم دشوارتر می شود. طی چند روز از نیش کنه، باکتری ها می توانند به سیستم عصبی مرکزی، عضلات و مفاصل، چشم و قلب منتقل شوند.

Lyme  به سه دسته تقسیم می شود: حاد، انتشار زودهنگام و دیر انتشار.

پیشرفت بیماری می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد هر فرد به طور متفاوتی به باکتری های Lyme واکنش نشان می دهد. بیمار ممکن است برخی یا همه علائم را داشته باشد. علائم نیز از نظر شدت متفاوت می باشد. لایم یک بیماری چند سیستمی است.

نشانه های بیماری آرتریت لایم

نشانه ها و علائم بیماری لایم بسیار متنوع است و در سطوح مختلفی نمود پیدا می‌کند. از نشانه های اولیه‌ بیماری لایم می‌توان به برآمدگی قرمزی اشاره کرد که ناشی از گزیدگی است و بعد از چند روز هم خوب می‌شود. البته ممکن است چنین علامتی بعد از گزیده شدن از سوی حشرات مختلف به‌وجود بیاید و لزوما نشانه‌ی بیماری لایم نیست، اما نشانه‌های دیگری وجود دارد که ماه‌ها بعد از عفونت در بدن ایجاد می‌شود:

نشانه های اولیه

خارش:‌ ۳ تا ۳۰ روز بعد از گزیدگی، احتمال وجود قرمز شدن ناحیه‌ی عفونی‌شده وجود دارد. این قرمز شدن به‌شکل دایره‌ای با یک نقطه در مرکز آن، خودش را نشان می‌دهد. خارش پوست، تحریک و حساسیت پوستی با علائمی موسوم به اِریتما میگرانس (erythema migrans) شروع می‌شود و کم‌کم با گذشت زمان طول ناحیه تحریک‌شده بیشتر می‌شود و حتی به ۳۰ سانتی‌متر هم می‌رسد. اریتما میگرانس یکی از علائم بیماری لایم است و برخی از افراد، قرمزی و تحریک پوستی ناشی از آن را در بیش از یک نقطه از بدن‌شان مشاهده می‌کنند.

علائم شبه آنفلونزا: ممکن است به‌همراه خارش و تحریک پوست، علائمی چون تب، لرز، خستگی، سردرد و بدن درد هم در فرد دیده شود.

نشانه های ثانویه

اگر نشانه های اولیه‌ی عفونت لایم پیگیری نشود، ممکن است در هفته‌ها و ماه‌های بعدی شاهد بروز نشانه‌های ثانویه‌ی جدیدی باشید:

•   ایجاد اریتما میگرانس در سایر نقاط بدن
•   درد مفاصل و التهاب به‌ویژه در ناحیه‌ی زانوها به‌وجود می‌آید، اما درد می‌تواند از مفصلی به مفصل دیگر هم منتقل شود.
•   مشکلات عصبی نیز ممکن است، هفته‌ها، ماه‌ها و حتی سال‌ها بعد از عفونت لایم در فرد ایجاد بشود. علاوه‌براین، امکان ایجاد التهاب در غشای مغز (مننژیت) وجود دارد. فلج موقت یک سمت صورت (فلج بِل)، ضعف و بی‌حسی در اعضای بدن و نقص در حرکت ماهیچه‌ها از جمله مشکلاتی است که در پی ابتلا به عفونت لایم ایجاد خواهد شد.

نشانه‌ها و علائم عفونتی که باکتری بورلیا مایونی ایجاد می‌کند هم شامل موارد زیر است:

•   تهوع و استفراغ
•   قرمزی پوستی که روی پوست پخش شده است (قرمزی پوست در بیماری لایم معمولا به‌شکل دایره‌ای قرمز با مرکز مشخص دیده می‌شود، اما در این مورد، این دوایر روی نواحی مختلفی پخش می‌شوند)

علائمِ نه‌چندان شایع بیماری لایم از قرار زیر هستند:

چندین هفته بعد از عفونت، در برخی از افراد، نشانه‌های زیر دیده می‌شود.

•   مشکلات قلبی مانند افزایش ضربان قلب؛ مشکلات قلبی به‌ندرت از چند روز یا چند هفته طولانی‌تر می‌شوند
•   التهاب چشم
•   التهاب کبد (هپاتیت)
•   خستگی شدید

 شیوع بیماری آرتریت لایم

کودکان بزرگترین جمعیت بیماران لایم هستند.

مطالعه CDC از موارد Lyme گزارش شده از سال 2006 نشان داد که شیوع موارد لایم در بین افراد 5 تا 14 ساله بیشتر بود. حدود یک چهارم موارد گزارش شده از لایم در ایالات متحده، مربوط به کودکان زیر 14 سال می باشد.

کودکان می توانند تمام علائم و نشانه های لایم در بزرگسالان را داشته باشند، اما ممکن است برای بیان علایم دچار مشکل شوند.

ممکن است کاهش عملکرد مدرسه یا تغییر وضعیت خلقی فرزندتان مشکل ساز شود. مهارت های اجتماعی و گفتاری کودک یا هماهنگی حرکتی او رو به زوال باشد. کودک اشتهای خود را از دست بدهد.

در مطالعه ای در سال 2012 در مورد كودكان مبتلا به لایم، 65 درصد مبتلا به آرتریت (آرتروز) لایم بودند. زانو متداول ترین مفصل مبتلا بود.

اگر نیش کنه ای داشتید:

•   از موچین برای محکم گرفتن سر و یا دهان کنه نزدیک پوست استفاده کنید.
•   محکم و ثابت روی کنه نگه دارید و بکشید تا زمانی که از پوست جدا شود. اگر بخشی از کنه روی پوست باقی ماند، نگران نباشید. در نهایت برطرف خواهد شد. بلافاصله پس از برداشتن کنه، پوست خود را به خوبی با صابون و آب یا مالیدن الکل بشویید.
•   کنه را در یک ظرف در بسته قرار دهید. سپس، با پزشک خود تماس بگیرید، ممکن است بخواهد کنه را برای تعیین اینکه از نوعی است که می‌تواند بیماری لایم را منتقل کند مشاهده نماید.
•   اگر برخی از علائم و نشانه های لایم را دارید، به پزشک مراجعه کنید

جلوگیری از بیماری آرتریت لایم

اصلی‌ترین راه جلوگیری از ابتلا به بیماری لایم، دوری از محیط‌هایی با علف‌های انبوه و بلند است. موارد احتیاطی لازم برای پرهیز از ابتلا به این بیماری به شرح زیر است:

1. با پوشیدن کفشِ اندازه‌ی پا، جوراب، شلوار بلند، دستکش، بلوز آستین‌بلند و…، سعی کنید مانع گزیدگی بدن‌تان شوید. از کنار علف‌های کوتاه انبوه یا خیلی بلند رد نشوید و مراقب حیوان خانگی‌تان هم باشید.

2. از مواد دفع حشره استفاده کنید و روی پوست خود و فرزندان‌تان از آنها بمالید. یادتان باشد که این مواد، شیمیایی هستند و نباید با دهان، دست‌ها و چشم‌ها تماس پیدا کنند. غلظت این مواد باید ۲۰ درصد یا بیشتر باشد. منظور موادی مانند دی. ای. ای. تی (DEET) است. مصرف این مواد باید مطابق دستورالعمل‌شان باشد تا خطری برای بدن به‌وجود نیاید.

3. سعی کنید علف‌ها و چمن‌های باغ یا باغچه‌تان عاری از کنه باشد. هیزم‌ها را نیز در مناطق آفتاب‌گیر نگهداری کنید.

4. به‌محض اینکه از محیط‌های محتمل برای وجود کنه به خانه بازگشتید، دوش بگیرید و سعی کنید بدن خود و فرزندان‌تان را بررسی کنید تا از عدم وجود کنه‌ها که خیلی ریز هستند، مطمئن بشوید. از لیف و کیسه برای شستن تن استفاده کنید.

5. یادتان باشد اگر یک بار دچار لایم شده باشید، باز هم احتمال ابتلا وجود دارد.

6. کنه را با موچین و از قسمت دهان یا سرش بگیرید و از بدن دور کنید. آن را فشار ندهید و به‌محض اینکه آن را از خود دور کردید، ناحیه‌ای را که درمعرض کنه بوده، ضدعفونی کنید.

نحوه درمان بیماری آرتریت لایم

از آنجا که آرتریت لایم یک بیماری باکتریال عفونی است، درمان از طریق تجویز آنتی بیوتیک ها است.

بیش از 80% از بیماران مبتلا به آرتریت لایم پس از یک یا دو دوره درمان با آنتی بیوتیک ها درمان می شوند. در 10 تا 20% باقیمانده درمان آنتی بیوتیکی بیشتر معمولا بیماری را درمان نمی کند و درمان ضد روماتیسمی لازم است. آرتریت لایم ممکن است بوسیله آنتی بیوتیک های خوراکی برای 4 هفته یا آنتی بیوتیک های داخل وریدی برای 2 هفته درمان شود. اگر پذیرش آموکسی سیلین یا داکسی سیکلین (فقط باید به کودکان بالای سن 8 سال داده شود) مساله ساز است، درمان داخل وریدی با سفتریاکسون (یا با سفوتاکسیم) ممکن است مفید واقع شود. عوارض جانبی ممکن است روی دهند، شامل اسهال با انتی بیوتیک ها یا واکنش های آلرژیک. به هرحال اکثر عوارض جانبی نادر و فرعی هستند.

پس از آنکه درمان آنتی بیوتیکی کامل شد، توصیه بر این است که به مدت 6 هفته فرصت داده شود قبل از آنکه در صورت تداوم آرتریت، نتیجه گیری شود که درمان ،بیماری را بهبودی نداده است.

اگر چنین موردی باشد، یک درمان آنتی بیوتیکی دیگر ممکن است تجویز شود.

وقتی هنوز آرتریت پس از 6 هفته بعد از اتمام دومین دوره درمان آنتی بیوتیکی وجود داشته باشد، داروهای ضد روماتیسمی باید شروع شوند. معمولا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی تجویز می شوند و کورتیکوستروئیدها به داخل مفاصل مبتلا، اغلب مفصل زانو، تزریق می شوند. تنها چک- آپ مفید معاینه مفاصل است.

از زمان ناپدید شدن آرتریت، هرچه مدت زمان طولانی تر باشد، احتمال عود کمتر است. بیش از 80% از موارد پس از یک یا دو درمان آنتی بیوتیکی ناپدید می شوند.در موارد باقیمانده، آرتریت در طول یک دوره از ماه ها تا سال ها ناپدید می شود. در نهایت بیماری کاملا متوقف می شود. پس از درمان با آنتی بیوتیک ها، در اکثر موارد بیماری بدون برجا گذاردن هیچ پیامدی محو می شود. موارد منحصر به فردی هستند که آسیب مفصلی قطعی شامل محدود شدن دامنه حرکت و استئو ارتریت زود هنگام رخ داده است.